Ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ, ετοιμάζεται όπως -όλα δείχνουν- για νέα κόντρα με τον Ντόναλντ Τραμπ. Ήταν ο τελευταίος εκείνος ο οποίος τοποθέτησε πρώτος τον Πάουελ στη θέση του προέδρου της FED στις αρχές του 2018, αλλά οι κόντρες τους για την νομισματική πολιτική είχαν ξεκινήσει ήδη από το 2019, κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ στο Λευκό Οίκο.
Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ έβαλε χθες ξανά στο στόχαστρο τη FED και τους αξιωματούχους της, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια δανεισμού σε δολάρια στην πρώτη συνάντηση των μελών της για τη χάραξη νομισματικής πολιτικής από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στην εξουσία.
«Επειδή ο Τζέι Πάουελ και η FED απέτυχαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα που δημιούργησαν με τον πληθωρισμό, θα το κάνω απελευθερώνοντας την αμερικανική παραγωγή ενέργειας, μειώνοντας τους κανονισμούς, εξισορροπώντας το Διεθνές Εμπόριο και αναζωπυρώνοντας την αμερικανική βιομηχανία», έγραψε στην πλατφόρμα του κοινωνικής δικτύωσης Truth Social ο Τραμπ, αναφερόμενος στον επικεφαλής της FED.
«Αν η Fed είχε αφιερώσει λιγότερο χρόνο στο DEI (πολιτικές συμπερίληψης), στις ιδεολογίες περί φύλου (gender ideology), στην «πράσινη» ενέργεια και στην ψεύτικη κλιματική αλλαγή, ο πληθωρισμός δεν θα αποτελούσε ποτέ πρόβλημα», πιστεύει ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ο Τραμπ είχε ξεκινήσει από νωρίς να ασκεί πιέσεις στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της κεντρικής τράπεζας, την ειδική επιτροπή Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (Federal Open Market Committee –FOMC), ώστε να αποφασιστεί μείωση στα επιτόκια δανεισμού σε δολάρια. Πρόκειται για προσφιλή τακτική του Τραμπ να δημοσιοποιεί τις απόψεις του για τη νομισματική πολιτική, κάτι που άλλοι πρόεδροι των ΗΠΑ απέφευγαν να κάνουν για διατηρήσουν την αυτονομία και ανεξαρτησία της FED στη χάραξη πολιτικής.
Τώρα η FED, ο Πάουελ και τα υπόλοιπα μέλη της FOMC επέλεξαν τη στάση αναμονής και αποφάσισαν να διατηρήσουν αμετάβλητα τα βασικά επιτόκια δανεισμού σε δολάρια στο υπάρχον εύρος 4,25%-4,50%. Η κίνηση αυτή γίνεται, όπως φαίνεται, μέχρι να υπάρξουν περισσότερες ενδείξεις για τις επιπτώσεις στην οικονομία από τις νέες επιθετικές εμπορικές και δημοσιονομικές πολιτικές του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Διπλωματική στάση από Πάουελ
Ο Πάουελ επιβεβαίωσε την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας την Τετάρτη, απορρίπτοντας τις πολιτικές πιέσεις και επαναλαμβάνοντας τη δέσμευση της FED να λαμβάνει ανεξάρτητες αποφάσεις χάραξης νομισματικής πολιτικής βάσει ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιτέθηκε στον Πάουελ, κατηγορώντας τον ίδιο και τη FED ότι απέτυχαν να ελέγξουν τον πληθωρισμό.
Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς ψήφισε ομόφωνα να διατηρήσει το επιτόκιο αναφοράς ομοσπονδιακών κεφαλαίων σταθερό παρά τις πρόσφατες εκκλήσεις του Τραμπ για άμεσες μειώσεις. Μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός νωρίτερα αυτό το μήνα, ο Τραμπ είχε δηλώσει: «Θα απαιτήσω να μειωθούν άμεσα τα επιτόκια».
Ο Πάουελ κατέστησε σαφές ότι η Fed δεν λειτουργεί με βάση πολιτικές εντολές. «Δεν πρόκειται να έχω καμία απάντηση ή σχόλιο για όσα είπε ο πρόεδρος. Δεν αρμόζει να το κάνω», δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου μετά την απόφαση για τα επιτόκια.
Η ιστορία των δύο ανδρών
Ο Τραμπ είχε προτείνει τον Πάουελ ως πρόεδρο της FED στο Νοέμβριο του 2017, αντικαθιστώντας την Τζάνετ Γέλεν στο τιμόνι της κεντρικής τράπεζας. Η Τραπεζική Επιτροπή της Γερουσίας ενέκρινε την υποψηφιότητα του Πάουελ για την προεδρία και η υποψηφιότητά του επιβεβαιώθηκε από τη Γερουσία τον Ιανουάριο του 2018. Ο Πάουελ ανέλαβε τα καθήκοντά του ως πρόεδρος στις 5 Φεβρουαρίου του 2018.
Μία από τις πρώτες ενέργειες του Πάουελ τότε ήταν να συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια των ΗΠΑ, ως απάντηση στην αυξανόμενη ανάπτυξη της οικονομίας των ΗΠΑ. Ανήγγειλε επίσης μείωση της ποσοτικής χαλάρωσης από 4,5 τρισεκατομμύρια δολάρια σε ένα εύρος 2,5 με 3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων μέσα σε τέσσερα χρόνια. Αυτή η αυστηρότερη νομισματική πολιτική προκάλεσε πολύ γρήγορα δημόσια κριτική από τον πρόεδρο Τραμπ. Τότε ο αμερικανός πρόεδρος είχε εκφράσει δεύτερες σκέψεις σχετικά με την επιλογή του Πάουελ. Αργότερα μέσα στο 2018 επικράτησε αστάθεια στις αγορές και ο Πάουελ στράφηκε ξανά σε μεγαλύτερη ποσοτική χαλάρωση. Ο Τραμπ όμως συνέχισε να ασκεί κριτική αναφέροντας ότι ο Πάουελ δεν αντιδρούσε αρκετά γρήγορα στα δεδομένα των αγορών.
Όταν ο εμπορικός πόλεμος των ΗΠΑ με την Κίνα κλιμακώθηκε το καλοκαίρι του 2019 λόγω των μεγάλων δασμών του Τραμπ στο Πεκίνο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ διαφώνησε κάθετα με τη νομισματική πολιτική της FED. Σε συνέντευξή του τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς ο Τραμπ είχε διαφωνήσει πλήρως με την προσέγγιση του Πάουελ και ζήτησε μεγάλη μείωση των επιτοκίων.
Στις αρχές του 2020 ο Πάουελ ξεκίνησε άνευ προηγουμένου σειρά ενεργειών για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας του Covid-19, όπως μειώσεις επιτοκίων δραματική επέκταση του ισολογισμού της FED, άμεσες αγορές ομολόγων κ.α. Οι ενέργειες του Πάουελ είχαν τότε κερδίσει δικομματικούς επαίνους συμπεριλαμβανομένων κι αυτών του Τραμπ.
Η θητεία του Πάουελ ως προέδρου της FED λήγει τον Μάιο του 2026. Ο πρώην πλέον πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν τον είχε διορίσει για άλλη μια τετραετή θητεία το 2022. Ο Πάουελ έχει αναφέρει πως δεν πιστεύει ότι ο Τραμπ θα μπορούσε νομικά να τον απομακρύνει από τη θέση. Έχει επίσης αναφέρει ότι δεν θα παραιτηθεί αν του ζητηθεί κάτι τέτοιο πριν τη λήξη της θητείας του.
Πηγή: ΟΤ
