Σύμφωνα δηλαδή με τα πρότυπα και τις παραμέτρους του θεσμού, η ρωσική οικονομία «βρίσκεται στο ίδιο τραπέζι» με τη Γερμανία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις άλλες χώρες του G7.«Η ισχυρή ανάπτυξη της Ρωσίας οδηγεί τη χώρα σε μια οικονομία υψηλού εισοδήματος», εκτιμούν οι αναλυτές της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Σε ένα σημείωμα που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα τονίζεται ότι η Ρωσία έχει ξεπεράσει τα 14.000 δολάρια κατά κεφαλήν εισόδημα- το όριο που καθορίζει η Παγκόσμια Τράπεζα για να θεωρήσει μια χώρα ως ανεπτυγμένη. «Η οικονομική δραστηριότητα στη Ρωσία επηρεάστηκε από μια μεγάλη αύξηση της στρατιωτικής δραστηριότητας το 2023, ενώ η ανάπτυξη υποβοηθήθηκε επίσης από την ανάκαμψη του εμπορίου (+6,8%), του χρηματοπιστωτικού τομέα (+ 8,7%) και των κατασκευών (+6,6%). Αυτοί οι παράγοντες οδήγησαν σε αύξηση τόσο του πραγματικού ΑΕΠ κατά 3,6% όσο και του ονομαστικού (10,9%) . Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στη Ρωσία αυξήθηκε κατά 11,2% », επισημαίνουν οι οικονομολόγοι της Παγκόσμιας Τράπεζας.

Η Παγκόσμια Τράπεζα χωρίζει τις οικονομίες του κόσμου σε τέσσερις εισοδηματικές ομάδες: χαμηλή, χαμηλότερη-μεσαία, ανώτερη-μεσαία και υψηλή.

Οι ταξινομήσεις ενημερώνονται κάθε χρόνο την 1η Ιουλίου, με βάση το ετήσιο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ως δείκτη της οικονομικής ικανότητας του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. «Η Ρωσία γίνεται μια ανεπτυγμένη οικονομία λόγω της ασταμάτητης έκρηξης του ΑΕΠ», σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα

Ενάντια σε όλες τις προβλέψεις, το ρωσικό ΑΕΠ μειώθηκε μόνο κατά 2,1% το 2022, όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και κατά το οποίο όλοι οι διεθνείς οργανισμοί προέβλεπαν ύφεση έως και 10% για τη Ρωσία.

«Άνθρακες» οι κυρώσεις

Το 2023,  το ρωσικό ΑΕΠ ανέκαμψε πλήρως και αυξήθηκε κατά 3,6% και το 2024, η οικονομία βρίσκεται σε καλό δρόμο για επέκταση κατά 3,3% , με αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ κατά 5,6%, σε σύγκριση με το 0,5% που αναμένεται στην ευρωζώνη.

Το κύμα των δυτικών κυρώσεων δεν φαίνεται να είχαν αποτέλεσμα σε ό,τι αφορά την οικονομική αποδυνάμωση της Μόσχας. Οσο και αν τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας στο εξωτερικό πάγωσαν, η οικονομία της αποκόπηκε από το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και στοχοποιήθηκαν οι εξαγωγές ενέργειας.

«Σχεδόν 27 μήνες μετά την εισβολή, η ρωσική οικονομία απέχει πολύ από το να είναι παράλυτη», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική», παράγοντες της αγοράς. «Οι κυρώσεις δεν έχουν οδηγήσει σε ελλείψεις στα καταστήματα. Τα ράφια των ρωσικών σούπερ μάρκετ είναι γεμάτα. Είναι αλήθεια ότι η αύξηση των τιμών είναι ένα πρόβλημα. Πολλές δυτικές εταιρείες αποχώρησαν από τη Ρωσία, ωστόσο πολλά από τα προϊόντα τους συνεχίζουν να εισάγονται μέσω διαφόρων καναλιών. Αν κοιτάξετε προσεκτικά, μπορείτε ακόμα να βρείτε και αμερικανική Coca και Pepci cola στα ρωσικά καταστήματα», προσθέτουν.

Αντί να λυγίσει κάτω από το βάρος των δυτικών κυρώσεων, η ρωσική οικονομία βρήκε νέες αγορές στην Ανατολή και στο Νότο.

Όλα αυτά επιτρέπουν στους Ρώσους αξιωματούχους να καυχιούνται ότι οι προσπάθειες απομόνωσης της Ρωσίας πολιτικά και οικονομικά δεν έχουν πετύχει.

Στροφή στην Ανατολή και τον Νότο

Επιχειρηματικοί ηγέτες από την Ευρώπη και την Αμερική μπορεί να μην μετέβησαν εφέτος στο ετήσιο Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης,  αλλά οι διοργανωτές του φετινού Διεθνούς Οικονομικού Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης λένε ότι συμμετείχαν εκπρόσωποι από περισσότερες από 130 χώρες.

«Φαίνεται ότι η ρωσική οικονομία κατάφερε να προσαρμοστεί σε πολύ δυσμενείς εξωτερικές συνθήκες», λέει ο Εβγκένι Ναντόρσιν, ανώτερος οικονομολόγος στην PF Capital. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι κυρώσεις είχαν μεγάλο αντίκτυπο στον μηχανισμό λειτουργίας της οικονομίας, αλλά πολλά πράγματα έχουν αποκατασταθεί»..

Η Μόσχα έχει ανακατευθύνει τις εξαγωγές πετρελαίου της από την Ευρώπη στην Κίνα και την Ινδία. Τον Δεκέμβριο του 2022, οι ηγέτες της G7 και της ΕΕ παρουσίασαν ένα σχέδιο ανώτατων τιμών με στόχο τον περιορισμό των εσόδων της Ρωσίας από τις εξαγωγές πετρελαίου της, για να διατηρηθεί κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι. Αλλά οι δυτικοί ειδικοί αναγνωρίζουν ότι η Ρωσία μπόρεσε να παρακάμψει αυτό το σχέδιο πολύ εύκολα.Αποτέλεσμα: Η Μόσχα συνεχίζει να βγάζει χρήματα.

Κινεζικό σωσίβιο

Η Ρωσία έχει γίνει ο μεγαλύτερος προμηθευτής πετρελαίου της Κίνας. Αλλά η σημασία του Πεκίνου για τη Μόσχα υπερβαίνει κατά πολύ τις εξαγωγές ενέργειας. Η Κίνα έχει γίνει σωσίβιο για τη ρωσική οικονομία. Το εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών έφτασε πέρυσι στο ρεκόρ των 240 δισεκατομμυρίων δολαρίων .

«Δεν χρειάζεται να είναι κάποιος οικονομολόγος για να κατανοήσει  τη σημασία της Κίνας για τη Ρωσία που υποτίθεται ότι πλήττεται από τις δυτικές  κυρώσεις. Περπατώντας στην Αγία Πετρούπολη ή τη Μόσχα κανείς, θα δει  ότι τα καταστήματα ηλεκτρονικών είναι γεμάτα κινέζικα tablet, gadget και κινητά τηλέφωνα. Οι κινεζικές αντιπροσωπείες αυτοκινήτων κυριαρχούν επίσης στην τοπική αγορά αυτοκινήτων.

Η ρωσική αυτοκινητοβιομηχανία δεν κάθεται επίσης, ακίνητη. Σε μια πρόσφατη εμπορική έκθεση στο Νίζνι Νόβγκοροντ, ο Ρώσος πρωθυπουργός Μιχαήλ Μισούστιν παρουσιάστηκε με την τελευταία έκδοση μιας κλασικής ρωσικής μάρκας, του Volga, που βασίζεται σε ένα κινέζικο αυτοκίνητο, το Changan. «Πού κατασκευάστηκε αυτό το τιμόνι;» Κινέζικο είναι; » ρώτησε ο πρωθυπουργός, προφανώς εκνευρισμένος από την απουσία ρωσικών εξαρτημάτων. «Θέλουμε το τιμόνι να είναι ρωσικό», είπε ο Μισούτιν.

Πολεμική οικονομία

Από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε αυτό που το Κρεμλίνο εξακολουθεί να αποκαλεί «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, τα εργοστάσια όπλων λειτουργούν όλο το 24ωρο και όλο και περισσότεροι Ρώσοι απασχολούνται στον αμυντικό τομέα. Αυτό ανέβασε τους μισθούς στο στρατιωτικό-βιομηχανικό συγκρότημα.

«Η στήριξη για την οικονομία αντανακλάται πρώτα από την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών. Εκτιμάται ότι έχουν διπλασιαστεί από το τέλος του 2021 έως το τέλος του 2023, για να φτάσουν σε επίπεδα που αντιστοιχούν στη σοβιετική περίοδο. Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης της μεταποιητικής παραγωγής που μετράται από τις επίσημες στατιστικές από την αρχή του πολέμου, οφείλεται στις παραγωγικές ικανότητες των εταιρειών του στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος», σημειώνουν  Ευρωπαίοι διπλωμάτες.

Αλλά βέβαια, αν το Κρεμλίνο ξοδεύει πολλά για τον στρατό, θα έχει λιγότερα να ξοδέψει για όλα τα άλλα.

«Μακροπρόθεσμα, καταστρέφεται η οικονομία», λέει ο Κρις Γουίφερ , επικεφαλής της ευρασιατικής εταιρείας συμβούλων Macro-Advisory. «Δεν υπάρχουν χρήματα για μελλοντική ανάπτυξη.

Υπενθυμίζει ότι το 2020, το πρόγραμμα «Εθνικό Έργο», το οποίο σχεδίαζε να διαθέσει 400 δισεκατομμύρια δολάρια για τη βελτίωση των υποδομών, των μεταφορών και των επικοινωνιών της Ρωσίας, ήταν αντικείμενο πολλών συζητήσεων. Αντίθετα, «σχεδόν όλα αυτά τα χρήματα διατέθηκαν για τη χρηματοδότηση του στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος».

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα ήταν λάθος να συμπεράνουμε ότι η Ρωσία έχει νικήσει τις κυρώσεις, τονίζουν παράγοντες της αγοράς. «Μέχρι στιγμής ο Πούτιν  έχει βρει τρόπους να παρακάμπτει και να μειώνει την απειλή των κυρώσεων, όμως η πίεση που ασκείται στη ρωσική οικονομία δεν έχει εξαφανιστεί».

Μιχάλης Ψύλος • [email protected]