Η επόμενη πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια συμφωνία για το μεταναστευτικό με τον Λίβανο, τόνισε ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινά, ο οποίος ανέφερε ότι η πολιτική βούληση είναι υπαρκτή και δεδομένη προς αυτή την κατεύθυνση.
Σε κοινές δηλώσεις του με τον Υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου μετά από διυπουργική συνάντηση στο Προεδρικό Μέγαρο, ο κ. Σχοινάς ανέφερε ότι πρέπει οπωσδήποτε η ΕΕ μετά την πολύ πετυχημένη συμφωνία με την Αίγυπτο που ακολούθησε αυτή με την Τυνησία, να προχωρήσει προς μια αντίστοιχη προσέγγιση προς τον Λίβανο.
Σημείωσε τις θετικές συνέπειες που θα έχει μια τέτοια συμφωνία για την Κύπρο και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η πολιτική βούληση είναι υπαρκτή και δεδομένη προς αυτή την κατεύθυνση, ωστόσο όπως είπε για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να σταθεροποιηθούν οι παράμετροι αυτής της συμφωνίας και χρειάζονται ιδιαίτερη προεργασία.
«Αλλά νομίζω ότι είναι απόλυτα ρεαλιστικό να κινηθούμε με ανάλογο τρόπο προς τον Λίβανο», ανέφερε.
Από πλευράς του, ο Υπουργός Εσωτερικών χαρακτήρισε πολύ σημαντική τη διάθεση και την πρόθεση να προχωρήσει σε ευρωπαϊκό επίπεδο μια τέτοια συμφωνία.
Σημείωσε ότι παρόλο που είναι πολλά τα δεδομένα που πρέπει να αξιολογηθούν έχει ξεκινήσει η διαδικασία, κάτι που ζητούσε και η Κύπρος, δηλαδή να υπάρξει περισσότερη στήριξη στον Λίβανο, με θετικά αποτελέσματα για την Κύπρο, αλλά και για την υπόλοιπη ΕΕ σε θέματα παράτυπων μεταναστών που φτάνουν μέσω των θαλάσσιων οδών.
Σύνθετη διαδικασία η επαναξιολόγηση του καθεστώτος της Συρίας από ΕΕ
Μιλώντας για την πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας για επανεξέταση του καθεστώτος της Συρίας, ο κ. Σχοινάς σημείωσε ότι πρόκειται για μια διαδικασία που άρχισε και είναι σε εξέλιξη, με την αρμοδιότητα να είναι, σε αυτή τη φάση, στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ασύλου, ο οποίος επανεξετάζει συνολικά τις τρίτες χώρες, στη βάση των συνεισφορών των κρατών μελών.
«Η Κύπρος, λοιπόν, έχει την ευκαιρία να διατυπώσει τις προτεραιότητες της πολιτικής της μέσα σε αυτή τη διαδικασία. Είναι μια διαδικασία σύνθετη. Δεν θέλω να φέρω εύκολες λύσεις, αλλά είναι σίγουρα μια διαδικασία υπαρκτή, μέσα από την οποία νομίζω ότι μπορούμε να συνεχίσουμε να δουλεύουμε προς την κατεύθυνση που θα ήθελε και η Κύπρος», είπε.
Κληθείς να πει εάν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για αποτέλεσμα στο θέμα της επαναξιολόγησης της Συρίας, ο κ. Σχοινάς εξήγησε ότι η διαδικασία αυτή γίνεται μέσω του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασύλου, ο οποίος έχει την άμεση αντίληψη και ευθύνη για την εξέταση και την αξιολόγηση της κατάστασης στη χώρα και να αποφασίσει για κήρυξή της σε ασφαλή χώρα. Επανέλαβε πως είναι μια σύνθετη διαδικασία, επισημαίνοντας ότι η Συρία σε ένα μεγάλο βαθμό συνεχίζει να είναι μια εμπόλεμη ζώνη.
Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι είναι πεποίθηση αρκετών κρατών πως είναι η ώρα, 13 περίπου χρόνια μετά, «να τολμήσουμε συλλογικά να θέσουμε τον δάκτυλον επί τον τύπον των ήλων σε σχέση με την Συρία». Τώρα, όπως είπε, περισσότερο από κάθε άλλη χρονική στιγμή, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις που τεκταίνονται στην περιοχή μας και τον ορατό κίνδυνο γενίκευσης της σύρραξης και προς τον Λίβανο και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής, απαιτείται η λήψη από κοινού πολιτικής απόφασης. Πρόσθεσε ότι μπορεί να αξιοποιηθεί η αξιολόγηση του καθ’ ύλην αρμόδιου ευρωπαϊκού Οργάνου, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ασύλου για συγκεκριμένες περιοχές.
«Η πρότασή μας για επανεξέταση των δεδομένων, στη βάση των σημερινών πραγματικοτήτων που επικρατούν στη χώρα, και ο καθορισμός, έστω σε πιλοτική φάση, συγκεκριμένων περιοχών ως ασφαλείς, φαίνεται να κερδίζει έδαφος ανάμεσα στους υπόλοιπους εταίρους μας. Οι υπό αυστηρές προϋποθέσεις επιστροφές Σύρων υπηκόων θα αποσυμφορήσουν τα συστήματα υποδοχής και φιλοξενίας μας και θα συμβάλουν στην επιτυχή εφαρμογή των εθνικών στρατηγικών για την ενσωμάτωση των μεταναστών», ανέφερε.
Απαντώντας σε ερώτηση ανέφερε ότι εκφράζονται από κάποιες χώρες κάποιοι ενδοιασμοί ως προς τον περισσότερο χρόνο που χρειάζεται για να αξιολογηθεί η κατάσταση στο έδαφος. Πρόκειται, είπε ο κ. Ιωάννου, για μια πολύ σημαντική απόφαση να αποχαρακτηριστεί μια χώρα σε ασφαλή.
«Έχει ξεκινήσει η συζήτηση, οπότε δεν είναι και που θα γίνει την επόμενη μέρα. Χρειάζεται χρόνος. Το παλεύουμε και ευελπιστούμε σε ένα θετικό αποτέλεσμα», επεσήμανε ο Υπουργός.
Ο κ. Ιωάννου σημείωσε ακόμα ότι αποδίδεται μεγάλη σημασία στη συνδρομή της Europol και του Frontex, αλλά και στην ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες προέλευσης και διέλευσης, όπως είναι ο Λίβανος και η Αίγυπτος. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, πρόσθεσε, τέθηκε από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας η ανάγκη μεγαλύτερης εμπλοκής των αρμόδιων Οργάνων αστυνόμευσης και φύλαξης των συνόρων της Ένωσης, ώστε να επιτυγχάνεται αποτελεσματικότερη επιτήρηση και έλεγχος δια μήκους της θαλάσσιας οδού της Ανατολικής Μεσογείου.
Ο ΥΠΕΣ αναφέρθηκε ακόμα στη συμφωνία που υπεγράφη την περασμένη Κυριακή μεταξύ Αιγύπτου και ΕΕ, μια πολύ σημαντική συμφωνία και μια πολύ μεγάλη επιτυχία της ΕΕ, όπως είπε, με την οποία αναγνωρίζεται ο ρόλος της Αιγύπτου ως πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ενισχύεται η συνεργασία των μερών για αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων. Πρόσθεσε ότι με τη συμφωνία επιδιώκεται, μεταξύ άλλων, η αντιμετώπιση των γενεσιουργών αιτιών της παράτυπης μετανάστευσης.
Είπε ακόμα ότι αλληλένδετη με τις μαζικές αφίξεις Σύρων μεταναστών είναι η διαπίστωση ότι οργανωμένα κυκλώματα διακινητών μεταφέρουν και εκμεταλλεύονται ανθρώπινες ζωές.
«Οι πρόσφατες τραγωδίες με την απώλεια παιδιών σε βάρκες που ταξίδευαν προς την Κύπρο, εντείνουν την ανησυχία μας και επιτάσσουν την ανάληψη αποφασιστικών δράσεων για εξάρθρωση των δικτύων των διακινητών. Αναγνωρίζοντας ότι πρόκειται για μια μορφή οργανωμένου εγκλήματος που πρέπει να καταπολεμήσουμε με όλα τα διαθέσιμα μέσα, προχωρήσαμε στη σύσταση ειδικού κλιμακίου στην Αστυνομία Κύπρου, με αποκλειστική αποστολή τον εντοπισμό και τις συλλήψεις διακινητών», σημείωσε.
Ο ΥΠΕΣ είπε ότι κατά τη σημερινή πολύ εποικοδομητική συνάντηση δόθηκε η ευκαιρία να γίνει ανασκόπηση της παρούσας κατάστασης σε ό,τι αφορά στο μεταναστευτικό και να παρουσιαστούν στον κ. Σχοινά τα αποτελέσματα των μέτρων που εφάρμοσε η Κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη κατά τον πρώτο χρόνο διακυβέρνησής της.
«Ειδικότερα, ενημερώσαμε τον κ. Σχοινά για την ουσιαστική βελτίωση που καταγράφεται στην Κύπρο σε σχέση με τις παράτυπες διελεύσεις μεταναστών μέσω της Πράσινης Γραμμής, απόρροια δέσμης στοχευμένων μέτρων που εφαρμόσαμε. Η εφαρμογή των μέτρων αυτών, σε συνδυασμό με την υλοποίηση των πολιτικών που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο είχε ως αποτέλεσμα την εν πολλοίς επίλυση του προβλήματος, με τη δραματική μείωση στις ροές παράτυπων μεταναστών μέσω των κατεχομένων, κυρίως κατόχων καλούμενης φοιτητικής θεώρησης», είπε.
Ευχαρίστησε τον κ. Σχοινά για την προσωπική εμπλοκή και την πολύτιμη συμβολή του στην εκπόνηση του Σχεδίου Δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο, χαρακτηρίζοντάς τον ως αφοσιωμένο σύμμαχο για συμπερίληψη των θέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Σχέδιο Δράσης.
Ανέφερε ακόμα ότι συζητήθηκε η πολιτική που προωθεί η Κυβέρνηση για την κοινωνική και διαπολιτισμική ένταξη των μεταναστών και το σχέδιο δράσης που έχει εκπονηθεί και το οποίο εδράζεται σε πέντε πυλώνες, εκείνους της εκπαίδευσης, της υγείας, της στέγασης, της εργασίας και των δεξιοτήτων. Επίσης, είπε ότι ενημέρωσαν τον κ. Σχοινά για την αναθεωρημένη Στρατηγική και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων και την προστασία των θυμάτων για την περίοδο 2023-2026.
«Οι γεωπολιτικές εξελίξεις, οι ασταθείς και ευμετάβλητες συνθήκες στη γειτονιά μας και άλλοι εξωγενείς και απρόβλεπτοι παράγοντες, δεν επιτρέπουν επ’ ουδενί τον εφησυχασμό μας. Τα στοιχεία των τελευταίων μηνών είναι ενθαρρυντικά, αλλά όχι και δεδομένα. Στόχος μας είναι να παραμείνουμε σε τροχιά βελτίωσης και σε αυτό θα συμβάλει η σύσταση του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, που ψηφίστηκε πρόσφατα από την Βουλή των Αντιπροσώπων», ανέφερε ο κ. Ιωάννου.
Σχοινάς: Πρωταθλήτρια στις επιστροφές μεταναστών η Κύπρος
Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε πως «η μικρή Κύπρος αναδεικνύεται σε έναν ευρωπαϊκό πρωταθλητή επιστροφών» με πολύ σημαντικές επιτυχίες, 60% παραπάνω επιστροφές. «Νομίζω ότι είναι ένα νούμερο που τα λέει όλα» είπε. Υπογράμμισε, ωστόσο, πως παρά τη σημασία του, το δεδομένο αυτό δεν συνιστά λόγο εφησυχασμού. Εξήγησε πως ακόμα και η υιοθέτηση του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που θα αλλάξει συνολικά το υπόδειγμα διαχείρισης για τη μετανάστευση και το άσυλο στην Ευρώπη, δεν είναι από μόνο του αρκετό για να λύσει τα προβλήματα.
Ο κ. Σχοινάς σημείωσε επίσης ότι η ευρωπαϊκή στήριξη στην Κυπριακή Δημοκρατία για τη διαχείριση του μεταναστευτικού ήταν, είναι και θα παραμείνει αδιαπραγμάτευτη.
«Ως αποτέλεσμα αυτής της στήριξης, αλλά ως αποτέλεσμα και της πολύ σοβαρής δουλειάς που γίνεται εδώ στην Κύπρο υπό την ευθύνη του φίλου Υπουργού, νομίζω ότι μπορούμε να πούμε, πάντοτε βέβαια κρατώντας την επιφύλαξη και αποφεύγοντας τις θριαμβολογίες, ότι στο μεταναστευτικό έχει μπει ένας πάτος στο βαρέλι. Δηλαδή η διαχείριση του μεταναστευτικού μπαίνει σε πιο σταθερές βάσεις. Έχουμε πολλές επιτυχίες, τις οποίες πρέπει να λέμε ουσιαστικά», ανέφερε.
Ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε στο μεγάλο πρόβλημα που υπήρχε πριν από λίγα χρόνια, εξαιτίας των αφίξεων μέσω της Πράσινης Γραμμής, το οποίο έχει εν πολλοίς αντιμετωπιστεί.
«Πιέσαμε πάρα πολύ και τις αερογραμμές και όλους όσους είχαν συμμετοχή σε αυτά τα φαινόμενα. Σε αυτή την αίθουσα θυμάμαι υπογράψαμε ένα σχέδιο δράσης με την Κυπριακή Δημοκρατία. Ακολούθησε το Σχέδιο που επεξεργαστήκαμε ακριβώς για να προστατεύσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία. Έχουμε χρηματοδοτήσει πάνω από 250 εκατομμύρια ευρώ για δαπάνες στα κέντρα υποδοχής, στα σύνορα και σε όλες τις σχετικές με το μεταναστευτικό πτυχές», είπε.
Πρόσθεσε ότι τις επόμενες βδομάδες το Κολέγιο των Επιτρόπων θα αποφασίσει και θα εκταμιεύσει ακόμα 50 εκατομμύρια στην Κύπρο και ότι δουλεύουν με τις αρμόδιες υπηρεσίες για καλύτερες συνθήκες υποδοχής, κυρίως στα ασυνόδευτα ανήλικα.
Η ΕΕ στέκεται αποφασιστικά απέναντι στην εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού
Σε ερώτηση εάν η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού από την Τουρκία είναι κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από την ΕΕ, ο κ. Σχοινάς, τόνισε ότι η Ευρώπη στάθηκε στο παρελθόν με αποφασιστικότητα απέναντι στο νέο αυτό μοντέλο υβριδικής απειλής.
Πρόσθεσε, ότι στη νέα συμφωνία για τη μετανάστευση και το άσυλο, προβλέπονται για πρώτη φορά στη νομοθετική φαρέτρα της Ένωσης, συγκεκριμένες δράσεις σε περίπτωση κρίσεων, όπως η εργαλειοποίηση.
Στην Κύπρο, πρόσθεσε δεν υπήρχε μαζική εργαλειοποίηση, αλλά μια πολύ ανησυχητική ροή μέσω της Πράσινης Γραμμής, μέσα από ένα οργανωμένο κύκλωμα που ξεκινούσε από την Αφρική, περνούσε από το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, ακουμπούσε τα κατεχόμενα και τα «πανεπιστήμια».
«Ήταν μια αλυσίδα, η οποία πίεζε την Κύπρο μέσω της Πράσινης Γραμμής. Δουλέψαμε πολύ καλά, πολύ συντονισμένα, πολύ εστιασμένα και κατορθώσαμε να σταματήσουμε αυτή την αλυσίδα», ανέφερε.
Ο Υπουργός Εσωτερικών τόνισε ότι με την εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο υπήρξε ουσιαστική μείωση των ροών μέσω των κατεχομένων, «που στην ουσία μπορούμε να μιλούμε για επίλυση του προβλήματος των ροών μέσω κατεχομένων».
Σχοινάς: Παρακολουθούμε στενά την κατάσταση στην Μέση Ανατολή
Απαντώντας σε ερώτηση εάν η ΕΕ προβαίνει σε ασκήσεις επί χάρτου για αποτροπή της αύξησης των μεταναστευτικών ροών, σε περίπτωση γενίκευσης της κρίσης στην Μέση Ανατολή, ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαβεβαίωσε ότι από την πρώτη στιγμή η ΕΕ παρακολουθεί στενά την κατάσταση και τον αντίκτυπο που πιθανόν να έχει στο μεταναστευτικό μια επέκταση της σύρραξης μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς.
Είπε πως φαίνεται ότι «δεν υπάρχει εμφανής κίνηση τέτοιων πληθυσμών προς την Ευρώπη. Έχουμε Παλαιστίνιους, οι οποίοι βρίσκονται σε διαδικασίες ασύλου στα ελληνικά νησιά, αλλά δεν έχουμε νέες μαζικές αφίξεις από την περιοχή».
Πρόσθεσε ότι το πρόβλημα αυτή τη στιγμή δεν είναι συνδεδεμένο με τη Γάζα, αλλά είναι πιο πολύ ένα πρόβλημα στα σύνορα Αιγύπτου και Λιβύης, ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζεται με τη νέα συμφωνία ΕΕ-Αιγύπτου.
Πρόσθεσε ότι παρακολουθούν πολύ στενά την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Κορυφής έχει ζήτησε μια εκεχειρία για σταθεροποίηση της κατάστασης που θα έχει και θετικό αντίκτυπο στο μεταναστευτικό.
Στη διυπουργική συνάντηση συμμετείχαν επίσης, η Υπουργός Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας Αθηνά Μηχαηλίδου, Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Μάριος Χαρτσιώτης, Υγείας Μιχάλης Δαμιανός, η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Μαριλένα Ευαγγέλου και η Υφυπουργός Πολιτισμού Βασιλική Κασσιανίδου.
