Ο μεγαλύτερος εχθρός για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων είναι ο χρόνος, ανέφερε τη Δευτέρα η Μόνιμη Εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα θέματα των αγνοουμένων της Κύπρου Ιζαμπέλ Σάντος, κατά τη συνάντησή της με τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Προσφύγων στο κτίριο της Βουλής.
Η Πορτογαλίδα Ευρωβουλευτής στάθηκε επίσης στην ενότητα που υπάρχει στη χώρα αναφορικά με το εν λόγω ζήτημα, καθώς ο πόνος, όπως είπε, είναι κοινός για όλους.
Η κ. Σάντος πραγματοποιεί επίσκεψη στην Κύπρο για σειρά επαφών γύρω από το θέμα των αγνοουμένων, ενώ της συζήτησης με την Επιτροπή Προσφύγων προηγήθηκε διμερής συνάντηση με την Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Αννίτα Δημητρίου.
Απευθυνόμενη προς τα μέλη της επιτροπής, η κ. Σάντος ότι με την ανάληψη των καθηκόντων της πριν από τρεις εβδομάδες έλαβε αμέσως την πρωτοβουλία να επισκεφθεί την Κύπρο, να ακούσει τις οικογένειες και από τις δύο κοινότητες, την Επιτροπή για τους Αγνοουμένους και τις αρμόδιες αρχές, προκειμένου να προετοιμάσει ένα όσο το δυνατόν καλύτερο ψήφισμα για τους αγνοουμένους, το οποίο, όπως είπε θα πρέπει να ολοκληρωθεί πριν τη λήξη της τρέχουσας θητείας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
«Ο μεγαλύτερος εχθρός μας είναι ο χρόνος, χρειάζεται να επεκτείνουμε και να επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας», τόνισε η κ. Σάντος, προσθέτοντας πως για να γίνει αυτό δεν θεωρεί πως το πρόβλημα είναι τα χρήματα.
«Αν υπάρξει πρόβλημα χρημάτων θα πρόκειται για σκάνδαλο, κάτι απαράδεκτο και μη ανεκτό. Το πρόβλημα δεν θα είναι τα χρήματα, το πρόβλημα θα είναι το πώς θα επιταχύνουμε την παροχή πληροφοριών και την πρόσβαση στα εδάφη για τις εκταφές, τη μετέπειτα αναγνώριση των λειψάνων και την παράδοση στις οικογένειες», συμπλήρωσε.
Είπε επίσης ότι η ίδια θα έχει συνάντηση και θα απευθύνει ερωτήματα προς τη ΔΕΑ και θα μεταφέρει τις εισηγήσεις της μόλις ολοκληρώσει τις επαφές της με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, για να προετοιμάσει όσο το δυνατόν καλύτερα το κείμενο του ψηφίσματος που θα παρουσιαστεί πριν το τέλος της χρονιάς.
«Είναι πολύ σημαντικό πως η προσπάθεια αυτή υποστηρίζεται από όλα τα πολιτικά κόμματα της Κύπρου, κάτι που δείχνει την ενότητα που υπάρχει στη χώρα αναφορικά με το εν λόγω ζήτημα, καθώς ο πόνος είναι κοινός για όλους», κατέληξε η Πορτογαλίδα Ευρωβουλευτής, τονίζοντας για ακόμη μία φορά πως προέχει η ομαδική συνεργασία μεταξύ όλων των μερών.
Η Πρόεδρος της Βουλής Αννίτα Δημητρίου είπε με τη σειρά της πως η Βουλή των Αντιπροσώπων εκτιμά ιδιαίτερα την παρουσία της κ. Σάντος στην Κύπρο και το γεγονός ότι βρίσκεται σε διερευνητική αποστολή προκειμένου να ετοιμάσει ψήφισμα ώστε να ασκηθούν πιέσεις στην Τουρκία, στέλνοντας έτσι ένα πολιτικό εκτός από ανθρωπιστικό μήνυμα, ότι η ΕΕ ενδιαφέρεται για ένα έγκλημα που συνεχίζεται για 49 χρόνια σε ευρωπαϊκό έδαφος.
«Εναποθέτουμε τις ελπίδες μας σε εσάς γιατί ο μεγαλύτερος εχθρός, όπως είπατε, είναι ο χρόνος, καθώς πολλοί πρόσφυγες, οι οποίοι είχαν σημαντικές πληροφορίες, έχουν αποβιώσει και ηΤουρκία αρνείται πεισματικά να δώσει οποιαδήποτε επιπρόσθετη πληροφορία», υπογράμμισε.
Η κ. Δημητρίου επαίνεσε επίσης το έργο της ΔΕΑ, το οποίο, όπως είπε, πρέπει να συνεχιστεί και να ενισχυθεί, προσθέτοντας πως συμφωνεί ότι σε τελική ανάλυση το ζήτημα δεν είναι τα χρήματα, αλλά το πολιτικό μήνυμα.
«Η ΕΕ είναι το μεγαλύτερό μας πολιτικό πλεονέκτημα και χρειάζεται επιτέλους να δώσει το στίγμα που πρέπει και προς την Τουρκία για να συνειδητοποιήσει ότι δεν χωρούν δύο μέτρα και δύο σταθμά όσον αφορά την αντιμετώπιση των πολιτικών ζητημάτων, πόσω μάλλον για ένα τέτοιο ανθρωπιστικό ζήτημα που θα έπρεπε ολόκληρη η ευρωπαϊκή και διεθνής κοινότητα να είχε δώσει τη δέουσα προσοχή από την αρχή», τόνισε η Πρόεδρος της Βουλής.
Οι δηλώσεις των Βουλευτών
——
Στις δηλώσεις του μετά το τέλος της συνάντησης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προσφύγων Νίκος Κέττηρος είπε ότι τέθηκαν ενώπιον της κ. Σάντος τα κυριότερα ζητήματα που αφορούν το θέμα των αγνοουμένων. Είπε επίσης ότι τα μέλη της επιτροπής ανέδειξαν για ακόμα μία φορά την κεντρική ευθύνη της Τουρκίας για το γεγονός ότι κατέχει πληροφορίες, τόσο για χώρους ταφής, όσο και για μαζικές μετακινήσεις οστών, και ταυτόχρονα την ευθύνη της ΕΕ να ασκήσει πιέσεις ώστε να δοθούν πληροφορίες.
Στο τέλος του χρόνου θα ετοιμαστεί και θα οδηγηθεί προς έγκριση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικό ψήφισμα και επομένως η κ. Σάντος θα πρέπει να έχει ενώπιόν της όλες τις διαστάσεις του ζητήματος, συνέχισε ο κ. Κέττηρος, προσθέτοντας πως η επιτροπή έθεσε επίσης το θέμα της χρηματοδότησης, το οποίο, όπως είπε, είναι σημαντικό τόσο από οικονομικής, όσο και από πολιτικής άποψης.
«Μετά την πρόθεση της Γερμανίας να αποσυρθεί ως χορηγός χώρα από το πρόγραμμα της ΔΕΑ ενδέχεται να ακολουθήσουν και άλλες χώρες», είπε ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, προσθέτοντας πως μια τέτοια εξέλιξη θα δημιουργήσει πρόβλημα και την οποία η κ. Σάντος χαρακτήρισε ως «σκάνδαλο» για την ΕΕ.
Είπε επίσης πως ταυτόχρονα υπάρχει και η πολιτική διάσταση του ζητήματος, το οποίο οι αρμόδιοι φορείς της ΕΕ θα πρέπει να χειριστούν, εξήρε την άριστη, όπως είπε, συνεργασία με όλους τους Κύπριους ευρωβουλευτές, και προσέθεσε ότι η επιτροπή θα συζητήσει τον Σεπτέμβριο τα συμπεράσματα και την έκθεση που θα ετοιμάσει η κ. Σάντος το προσεχές διάστημα.
Σχετικά με τη χθεσινή επίσκεψη της κ. Σάντος στην κατεχόμενη Αμμόχωστο, είπε πως η εισηγήτρια του ΕΚ έμεινε συγκλονισμένη από την εικόνα που αντίκρισε, με τα μέλη της Επιτροπής να της ζητούν να θέσει και το ζήτημα της Αμμοχώστου στις επαφές με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ερωτηθείς για πρόσφατες πληροφορίες σχετικά με ενδεχόμενη ύπαρξη αγνοουμένων στο παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, ο κ. Κέττηρος είπε ότι η επιτροπή θα εξετάσει το θέμα κατά την επόμενη συνεδρία της τον Σεπτέμβριο, αν χρειαστεί και νωρίτερα εκτάκτως.
Είπε επίσης πως θα πρέπει να αναληφθούν πρωτοβουλίες και να ασκηθούν πιέσεις προς την Τουρκία ώστε να επιτρέψει σε περιοχές που η ίδια χαρακτηρίζει ως στρατιωτικές να γίνουν έρευνες και να αξιοποιηθούν οι διαθέσιμες πληροφορίες.
«Το κατοχικό καθεστώς χαρακτηρίζει ως στρατιωτική περιοχή το 70% περίπου της κατεχόμενης γης. Από αυτό και μόνο γίνεται αντιληπτό πως είναι περιορισμένοι οι χώροι στους οποίους μπορούν να γίνουν έρευνες και είναι και αυτό ένα από τα θέματα για οποία ζητήσαμε να ασκηθούν πιέσεις προς την Τουρκία ούτως ώστε να επιτρέψει την πρόσβαση σε αυτές της περιοχές», κατέληξε.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρίστος Σενέκης είπε στις δικές του δηλώσεις μετά τη συνάντηση ότι η Επιτροπή Προσφύγων χαιρετίζει τον επαναδιορισμό μόνιμου εισηγητή για το θέμα των αγνοουμένων και τη συνεχή χρηματοδότηση προς τη ΔΕΑ από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ως επιβεβαίωση του θεσμικού ενδιαφέροντος της ΕΕ για την τραγικότερη πτυχή του Κυπριακού.
Είπε επίσης ότι τα μέλη της Επιτροπής ευχαρίστησαν την κ. Σάντος για το προσωπικό της ενδιαφέρον και την επίσκεψή της στην Κύπρο, ενώ υπέδειξαν ότι για να υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα των αγνοουμένων απαιτείται χρηματοδότηση, η οποία υπάρχει και είναι επαρκής, υλικοτεχνικά μέσα και βάσιμες πληροφορίες, τα οποία επίσης υπάρχουν, αλλά και συνεργασία της Τουρκίας, η οποία δυστυχώς, όπως είπε, δεν υπάρχει.
«Για να υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα της διακρίβωσης της τύχης ενός εκάστου των αγνοουμένων απαιτείται να υπάρξει πίεση προς την Τουρκία για να ανοίξει τα στρατιωτικά αρχεία της και να παράσχει πρόσβαση για εκταφές σε στρατιωτικές περιοχές. Η διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων αποτελεί το ουσιαστικότερο μέτρο για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων», κατέληξε ο κ. Σενέκης.
Ο Ευρωβουλευτής Λουκάς Φουρλάς, ο οποίος ήταν επίσης παρών στη συνάντηση, δήλωσε μετά τη συνάντηση ότι το ζήτημα των αγνοουμένων δεν έχει χρώμα, προσθέτοντας πως «θα σταθούμε όλοι δίπλα στην εισηγήτρια ανεξαρτήτως πολιτικής ομάδας, θα τη βοηθήσουμε ούτως ώστε να υπάρξει αποτέλεσα για αυτό το καθαρά ανθρωπιστικό θέμα». «Το κλειδί είναι στην Τουρκία και εκεί θα πρέπει να εστιάσουμε», υπογράμμισε σχετικά.
Στη σύντομη τοποθέτησή του κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστόφιας είπε ότι όσο παραμένει ανοικτή η πληγή των αγνοουμένων θα είναι μεγάλη η συναισθηματική φόρτιση μεταξύ όλων των Κυπρίων.
Είπε επίσης πως τεράστιο θέμα αποτελεί και η χρηματοδότηση της ΔΕΑ, μετά και την απόφαση της Γερμανίας να διακόψει τη χρηματοδότησή της στην επιτροπή, και κάλεσε την κ. Σάντος, πέραν των πιέσεων προς την Τουρκία για τη δυνατότητα διεξαγωγής ερευνών και εκταφής οστών σε απαγορευμένες περιοχές, να βοηθήσει να ασκηθεί πίεση και στα ευρωπαϊκά κράτη για τη χρηματοδότηση της επιτροπής για την ολοκλήρωση της αποστολής της.
Από την πλευρά του, ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Γιώργος Κάρουλλας είπε η επιτροπή στηρίζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την ΕΕ για την άσκηση πιέσεων στην Τουρκία ώστε να ασχοληθεί συστηματικά και να επιλυθεί το χρόνιο πρόβλημα των αγνοουμένων, προσθέτοντας πως όλα τα κόμματα συμφωνούν ότι αυτό το ανθρωπιστικό ζήτημα πρέπει να επιλυθεί.
Με τη σειρά της, η Βουλευτής του ΔΗΣΥ Ρίτα Σούπερμαν είπε ότι τα εμπόδια είναι πολλά, αυτό όμως που ζητά η επιτροπή είναι να ασκηθεί πίεση στην Τουρκία ώστε να επιτρέψει να γίνουν εκταφές στις αποκαλούμενες στρατιωτικές ζώνες, αλλά και να βοηθήσει ώστε το ζήτημα να παραμείνει ζωντανό με τη διατήρηση ή και την αύξηση της χρηματοδότησης για εντατικοποίηση των εργασιών της ΔΕΑ.
Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Σωτήρης Ιωάννου είπε ότι τα πολιτικά κόμματα της Κύπρου, παρά τις διαφορές ως προς τις πολιτικές τους θέσεις, έχουν κοινό μέτωπο στο ζήτημα της διακρίβωσης της τύχης των αγνοουμένων.
Είπε επίσης πως τα μέλη της Επιτροπής ζητούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να προχωρήσει στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να πειστεί και να πιεστεί η Τουρκία να δώσει στοιχεία και να επιτρέψει έρευνες και επαφές, και να μην εκμεταλλεύεται πολιτικά το ζήτημα.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή είπε ότι η Κύπρος βασίζεται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γιατί η φωνή της στα διεθνή φόρα είναι περιορισμένη και προσέθεσε ότι το ΕΚ μπορεί να βοηθήσει τις οικογένειες να διακριβώσουν την τύχη των αγνοουμένων τους.
Ο μεμονωμένος σοσιαλιστής Βουλευτής Κωστής Ευσταθίου στάθηκε από την πλευρά του στη νομική πτυχή του ζητήματος των αγνοουμένων και προσέθεσε ότι το έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να επικεντρωθεί στο γεγονός ότι η Τουρκία δεν σέβεται βασικές ανθρώπινες αξίες και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, σύμφωνα με την οποία όποιος παραβιάζει τον νόμο θα πρέπει να υποστεί τις συνέπειες των πράξεών του.
«Είναι καιρός η ΕΕ, που βασίζεται στον νόμο, το δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, να αποδείξει τον εαυτό της», συμπλήρωσε.
Ο Ευρωβουλευτής Κώστας Μαυρίδης είπε ότι κανένας αγνοούμενος δεν διαχωρίζεται με βάση την εθνική του καταγωγή, είναι ένα καθαρά ανθρωπιστικό θέμα το οποίο θα πρέπει να κρατηθεί μακριά από οποιονδήποτε προσπαθήσει να το δηλητηριάσει με πολιτικές απόψεις όπως είπε, με σεβασμό πάντα στην ευρωπαϊκή και κυπριακή νομιμότητα.