Με βασικό στόχο την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών φροντίδας και εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά ως βασικό τους δικαίωμα, εφαρμόζεται από τον Σεπτέμβριο 2022, το Σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών ηλικίας μέχρι 4ων ετών.
Το εν λόγω Σχέδιο έχει συμπεριληφθεί στα Έργα που συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ κατά την προγραμματική περίοδο 2021-2027, με συνολική δέσμευση από το ΕΚΤ+ ύψους 27 εκ. ευρώ για την περίοδο 2022-2025.
Αδιαμφισβήτητα, μεγάλο μέρος της κοινωνίας, και ειδικότερα γυναίκες, αναγκάζονται να αφήσουν την δουλειά τους για να μεγαλώσουν τα παιδιά τους, εξαιτίας του κόστους φοίτησης σε δομές. Το σχέδιο έδωσε ανάσα σε χιλιάδες νοικοκυριά, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία που εξασφάλισε το nomisma.com.cy, έλαβαν επιδότηση 7.792 παιδιά.
Σε δηλώσεις του στο nomisma.com.cy ο Ανώτερος Λειτουργός στην Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας Φάνος Κουρουφέξης, επεσήμανε ότι το Σχέδιο ήδη έχει επεκταθεί από τον Σεπτέμβριο 2023, προσθέτοντας ότι δεν προβλέπεται άλλη επέκταση αλλά έμφαση στην ποιότητα για τα επόμενα χρόνια.
Μάλιστα, με την επέκταση του σχεδίου διευρύνθηκαν τα εισοδηματικά κριτήρια, ώστε όλοι οι δικαιούχοι του Επιδόματος Τέκνου να μπορούν να επωφεληθούν του Σχεδίου, με χαμηλότερο όριο μέγιστης επιδότησης για τα πιο ψηλά εισοδηματικά όρια, το οποίο είναι αντιστρόφως ανάλογο του εισοδήματος.
Πληροφορίες για το Σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών ηλικίας μέχρι 4ων ετών
Το ΣΕΔ προβλέπει για την παροχή επιδότησης για υπηρεσίες ποιοτικής φροντίδας και εκπαίδευσης παιδιών ηλικίας μέχρι και 4ων ετών, με ιδιαίτερα αυξημένο ποσό επιδότησης για παιδιά ηλικίας μέχρι και 2 ετών που είναι η ηλικιακή ομάδα με ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό συμμετοχής στην τυπική εκπαίδευση. Στηρίζει τη δημογραφική πολιτική του κράτους, την ανάπτυξη της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης προς όλα τα παιδιά, τη συμφιλίωση του οικογενειακού και επαγγελματικού βίου και την επίτευξη των αναθεωρημένων στόχων της Βαρκελώνης 2022 για το 2030, για την αύξηση της συμμετοχής των παιδιών σε ποιοτική τυπική εκπαίδευση.
Σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σχεδίου, από τον Σεπτέμβριο 2022 επιδοτούνται τα δίδακτρα και σίτιση παιδιών για οικογένειες που έχουν εγκριθεί για Επίδομα Τέκνου με βάση τους περί Παροχής Επιδόματος Τέκνου Νόμους για το έτος εντός του οποίου αρχίζει το Σχολικό Έτος, με παιδιά εκ των οποίων τουλάχιστο ένα να είναι ηλικίας μέχρι 4 ετών κατά την έναρξη του Σχολικού Έτους, με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος που να μην υπερβαίνει τα όρια που είχαν καθοριστεί.
Επίτευξη στόχου το 2022-23
Από την υλοποίηση του ΣΕΔ για το σχολικό έτος 2022-23 διαπιστώνεται ότι έχουν επιτευχθεί πλήρως οι αρχικοί στόχοι αφού έχουν εγκριθεί για επιδότηση 7.792 παιδιά που φοίτησαν σε 349 βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία που συμμετέχουν στο Σχέδιο, δηλαδή αξιοποίησαν το Σχέδιο περί το 49% των δυνάμει δικαιούχων παιδιών (αρχική πρόβλεψη για συμμετοχή στο 50% των δυνάμει δικαιούχων παιδιών εντός των πρώτων 24ων μηνών) καθώς και η συντριπτική πλειοψηφία των βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων που συμμετέχουν ως πάροχοι της υπηρεσίας. Η δαπάνη για το σχολικό έτος 2022-23 ανέρχεται στα 11.943.846 ευρώ και συνάδει με την αρχική εκτίμηση για τη δαπάνη του Έργου, δαπάνη η οποία συγχρηματοδοτείται κατά 60% από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (πρόγραμμα ΘΑλΕΙΑ 2021-27).
Οφέλη του σχεδίου
Σημειώνεται ότι στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την Κύπρο για τις επενδυτικές προτεραιότητες των Ταμείων Συνοχής για την περίοδο 2021-2027, που περιλαμβάνονται στην Έκθεση για την Κύπρο, έχει περιληφθεί σχετική επενδυτική προτεραιότητα «αύξηση της προσφοράς οικονομικά προσιτής και ποιοτικής προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας», σύσταση η οποία επαναλαμβάνεται ανελλιπώς στο πλαίσιο των ανά χώρα συστάσεων του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου καθώς η συγκεκριμένη επένδυση αντανακλά σημαντικά σε μια σειρά από τους υπό παρακολούθηση δείκτες για:
- Υποστήριξη ευρύτερης δημογραφικής πολιτικής του κράτους
- Μείωση του κινδύνου φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και ειδικότερα καθόσον αφορά την παιδική φτώχεια.
- Αύξηση του ποσοστού παιδιών που φοιτούν σε εγγεγραμμένες δομές ημερήσιας παιδικής φροντίδας, επιτυγχάνοντας και υπερβαίνοντας τους αναθεωρημένους στόχους της Βαρκελώνης για 45% των παιδιών μέχρι 3 ετών.
- Ενίσχυση Κοινωνικής Δικαιοσύνης ως προς την πρόσβαση σε υπηρεσίες παιδικής φροντίδας για όλα τα παιδιά της ομάδας στόχου.
- Διάρρηξη του δια-γενεαλογικού κύκλου της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού μέσω έγκαιρων και σημαντικών επενδύσεων στα παιδιά.
- Συμφιλίωση οικογενειακού και επαγγελματικού βίου.
- Ένταξη ανέργων στην αγορά εργασίας οι οποίοι επιβαρύνονται με τη φροντίδα εξαρτώμενων μελών (παιδιών) της οικογένειας τους, κυρίως γυναίκες.
- Αύξηση ποσοστού συμμετοχής αδρανούς εργατικού δυναμικού στην αγορά εργασία.
- Παραμονή εργατικού δυναμικού στην αγορά εργασίας.
- Απόκτηση ή και αύξηση εισοδήματος λόγω ένταξης στην αγορά εργασίας.
- Αντιμετώπιση της μέχρι σήμερα αδήλωτης εργασίας στον κλάδο της παροχής φροντίδας σε παιδιά, η οποία σε πολλές περιπτώσεις υπολείπεται και ποιοτικά.
- Αύξηση της παροχής προσβάσιμων, προσιτών, ευέλικτων και ποιοτικών υπηρεσιών παιδικής φροντίδας για παιδιά ηλικίας μέχρι 4 ετών.
- Διασφάλιση ικανοποιητικών επιπέδων φροντίδας και εκπαίδευσης προς όλα τα παιδιά.
Επέκταση Σχεδίου
Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, το Υπουργικό Συμβούλιο έλαβε Απόφαση ημερομηνίας 28/6/2023 για επέκταση του ΣΕΔ από τη νέα σχολική χρονιά 2023-24 με τη διερεύνηση των εισοδηματικών κριτηρίων έτσι ώστε όλοι οι δικαιούχοι του Επιδόματος Τέκνου να μπορούν να επωφεληθούν του Σχεδίου, με χαμηλότερο όριο μέγιστης επιδότησης για τα πιο ψηλά εισοδηματικά όρια, το οποίο είναι αντιστρόφως ανάλογο του εισοδήματος, ως ακολούθως:
Εισόδημα | Μέχρι 19.500 | 19.500- 30.000 | 30.000-39.000 | 39.000- 49.000 | 49.000-59.000*** |
Μονότεκνοι | €125 / μήνα | €100 / μήνα | €75 / μήνα* | €50 / μήνα* | – |
Δίτεκνοι | €150 / μήνα | €125 / μήνα | €100 / μήνα | €75 / μήνα* | €50 / μήνα* |
Τρίτεκνοι | €175 / μήνα | €150 / μήνα | €125 / μήνα | €100 / μήνα | €75 / μήνα* |
Πολύτεκνοι | €200 / μήνα | €175 / μήνα | €150 / μήνα | €125 / μήνα | €100 / μήνα* |
Μονογονείς | €200 / μήνα | €175 / μήνα | €150 / μήνα | €125 / μήνα | – |
*νέες κατηγορίες
**για βρέφη 0-24 μηνών προστίθενται €100 σε όλες τις κατηγορίες και για φοίτηση μετά τις 15:30 προστίθενται ακόμη €50 σε όλες τις κατηγορίες, όπως ίσχυε και για την παρούσα σχολική χρονιά
***για πολύτεκνες και τρίτεκνες οικογένειες, το εισοδηματικό όριο των €59.000 αυξάνεται κατά €5.000 για κάθε επιπρόσθετο τέκνο πέραν του δευτέρου.
Προϋπολογισμός Σχεδίου
Για σκοπούς υλοποίησης των ανωτέρω, έχουν κοστολογηθεί οι προτεινόμενες αλλαγές και το προϋπολογιζόμενο μέγιστο ετήσιο κόστος δεν υπερβαίνει τις αρχικές εκτιμήσεις για τον ετήσιο προϋπολογισμό του Σχεδίου που ήταν στα 16 εκ. ευρώ. Συγκεκριμένα:
- Οι δυνάμει δικαιούχοι για το σχολικό έτος 2022-23 διαμορφώθηκαν σε 15.924 παιδιά και εγκρίθηκαν και έλαβαν επιδότηση 7.792 παιδιά (49%) με ετήσια δαπάνη ύψους €12,1 εκ.
- Με βάση την διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων που αποφασίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, οι δυνάμει δικαιούχοι για το σχολικό έτος 2023-24 εκτιμώνται σε 21.500 παιδιά με ποσοστό συμμετοχής περί το 50%, δηλαδή 10.750 παιδιά και ετήσια δαπάνη ύψους €16 εκ. που είναι και το ποσό που έχει προϋπολογισθεί για την πλήρη ανάπτυξη του Σχεδίου με βάση την σχετική απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
- Με βάση την πρόταση οι πραγματικοί τελικοί δικαιούχοι που αναμένεται να αξιοποιήσουν το Σχέδιο αυξάνονται κατά περίπου 3.000 παιδιά με επιπρόσθετη ετήσια δαπάνη περί τα €4 εκ. Σημειώνεται ότι οι επιπρόσθετοι δικαιούχοι θα λαμβάνουν μειωμένη επιδότηση σε σχέση με τους υφιστάμενους δικαιούχους καθώς ανήκουν όλοι σε πιο ψηλές εισοδηματικές κατηγορίες (προέκυψαν λόγω της διεύρυνσης των εισοδηματικών κριτηρίων του ΣΕΔ).