Άμεση ισχύ με προτεραιότητα στους ιδιοκτήτες των 43 πολυκατοικιών που αντιμετωπίζουν στατικά προβλήματα, θα έχει το Σχέδιο Χορηγιών για τις Πολυκατοικίες σε Κυβερνητικούς Οικισμούς Στέγασης Εκτοπισθέντων «ΚτίΖΩ», όπως ανακοίνωσε μετά το Υπουργικό Συμβούλιο ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου.
Η πρόταση του Υπουργείου Εσωτερικών που εγκρίθηκε από το Υπουργικό, όπως είπε, ετοιμάστηκε στη βάση των ευρημάτων της μελέτης αποτίμησης της στατικής επάρκειας συνολικά 358 πολυκατοικιών και τα χρονίζοντα προβλήματα τους σε ό,τι αφορά στη συντήρηση ή και αναδόμηση τους.
Σημείωσε ότι στόχος του Σχεδίου είναι η επίτευξη μιας ολοκληρωμένης και ολιστικής λύσης που θα προωθεί τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ενοίκων και θα διασφαλίζει την ασφάλεια και την υγεία τους.
Από την μελέτη αποτίμησης, συμπλήρωσε, προκύπτει ότι από τις 358 πολυκατοικίες που βρίσκονται σε όλη την Κύπρο, οι 245 είναι σε ικανοποιητική κατάσταση, 70 πολυκατοικίες παρουσιάζουν προβλήματα και χρήζουν συντήρησης, ενώ 43 πολυκατοικίες αντιμετωπίζουν στατικά ζητήματα και η επιδιόρθωση τους κρίνεται ως μη βιώσιμη και οικονομικά ασύμφορη.
«Τις επόμενες ημέρες θα γίνει λεπτομερής αξιολόγηση της κατάστασης ώστε να αποφασιστεί ποιες κρίνονται ως κατεδαφιστέες για να ανεγερθούν νέες, στη βάση χρονοδιαγράμματος που θα καθοριστεί αναλόγως», είπε ο κ. Ιωάννου αναφερόμενος στις 43 πολυκατοικίες που θα επιδιορθωθούν κατά την πρώτη φάση.
Υπολογίζεται ότι η υλοποίηση της πρώτης φάσης θα έχει χρονοδιάγραμμα δύο ετών περίπου. Σημείωσε ότι για την ανέγερση νέων πολυκατοικιών, το Σχέδιο προβλέπει την αξιοποίηση ελεύθερων χώρων εντός των ιδίων των Κυβερνητικών Οικισμών, οι οποίοι έχουν ήδη καθοριστεί. Πρόσθετα, θα επιλύσει προβλήματα για τις πολυκατοικίες που έχουν ανεγερθεί σε τεμάχια γης Τουρκοκυπριακής ιδιοκτησίας, όπου θα υπάρξει αναδόμηση, αφού θα δίδεται πλέον δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να αντικαταστήσουν τα πιστοποιητικά μίσθωσης με τίτλους ιδιοκτησίας.
Η επόμενη φάση, κατά τον τρίτο και τέταρτο χρόνο, θα δίδει τη δυνατότητα χορηγίας σε ιδιοκτήτες διαμερισμάτων των 70 πολυκατοικιών, για τις οποίες έχει κριθεί κατ’ αρχήν ότι χρήζουν επιδιόρθωσης. Σύμφωνα με τον ΥΠΕΣ, κατά τα υπόλοιπα έτη, θα παραχωρείται η χορηγία για 35 πολυκατοικίες ανά έτος, ανάλογα με τη στατική ή και κατασκευαστική ποιοτική κατηγοριοποίηση τους στη σχετική μελέτη αποτίμησης. Το συνολικό κόστος υλοποίησης του δεκαετούς σχεδίου χορηγιών εκτιμάται να είναι γύρω στα 130 εκατομμύρια ευρώ.
Ποιοι οι δικαιούχοι και ποια η συνεισφορά τους
Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ακόμα ότι δόθηκε στη δημοσιότητα κατάλογος με τις διευθύνσεις των 43 πολυκατοικιών, οι οποίες βρίσκονται σε Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα για ενημέρωση των ενδιαφερομένων. Θα ανακοινωθούν επίσης οι ομάδες των δικαιούχων στη βάση κριτηρίων, όπως εάν είναι εκτοπισθέντες ή μη, αν έχουν λάβει ήδη βοήθεια από το κράτος, εάν είναι μεταγενέστεροι αγοραστές των διαμερισμάτων ή εάν είναι φυσικά πρόσωπα που έχουν τα διαμερίσματα αυτά ως πρώτη τους κατοικία.
«Η φιλοσοφία του Σχεδίου είναι πως οι δικαιούχοι των διαμερισμάτων, σε περίπτωση πλήρους ανακαίνισης- στη βάση της δικής μας εκτίμησης- θα ολοκληρώνουν τις εργασίες χωρίς να καθίσταται αναγκαία η καταβολή ουσιαστικής συνεισφοράς. Στις περιπτώσεις δε που θα κρίνεται σκόπιμη η κατεδάφιση, οι δικαιούχοι θα δίνουν μια μικρή συνεισφορά και θα παίρνουν μια πιο αξιοπρεπή, ασφαλή και βιώσιμη στέγη», είπε.
Ενδεικτικά ανέφερε ότι, για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, η συνεισφορά των δικαιούχων θα είναι περίπου €10.000- €12.000 για να πάρουν ένα καινούργιο διαμέρισμα του οποίου η αξία, ανάλογα με την περιοχή εκτιμάται μεταξύ των €120.000- €130.000. Ως εκ τούτου, ο δικαιούχος θα μπορεί με μια συνεισφορά, που δεν θα ξεπερνά το 10% της αγοραίας αξίας του διαμερίσματος, να αποκτά νέο διαμέρισμα που θα του προσφέρει μια αξιοπρεπή και κυρίως ασφαλή στέγη.
Την ίδια στιγμή, πρόσθεσε ο ΥΠΕΣ, υπάρχει μέριμνα για επιδότηση του κόστους ενοικίου για τους ενοίκους που θα πρέπει να εγκαταλείψουν τα διαμερίσματά τους για την περίοδο που θα εκτελούνται εργασίες ανακαίνισης ή κατεδάφισης και ανέγερσης νέων πολυκατοικιών.
«Θέλω να καταστήσω σαφές ότι με βάση τις διαβεβαιώσεις που έχουμε από τους ειδικούς οι ένοικοι των 43 πολυκατοικιών, οι οποίες παρουσιάζουν τα σοβαρότερα προβλήματα δεν διατρέχουν οποιοδήποτε άμεσο κίνδυνο. Παρόλα αυτά, όσοι ανησυχούν θα έχουν την ευχέρεια να εξεύρουν εναλλακτικούς τόπους διαμονής, λαμβάνοντας άμεσα το ενοίκιο που δικαιούνται», πρόσθεσε.
Ήδη το Υπουργείο Εσωτερικών, συνέχισε, έχει αρχίσει ενημέρωση των εκπροσώπων Τοπικών Αρχών στις οποίες βρίσκονται οι 43 πολυκατοικίες, οι οποίοι σε συνεργασία με τους υπηρεσιακούς του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως θα αναλάβουν με τη σειρά τους την ενημέρωση των ενοίκων από πόρτα σε πόρτα, αρχής γενομένης από την ερχόμενη βδομάδα, για τις επιλογές που προσφέρονται, αλλά και για οποιαδήποτε πληροφορία άλλη χρειάζονται. Πρόσθεσε ότι θα οργανωθούν επίσης τοπικές συγκεντρώσεις για άμεση ενημέρωση των επηρεαζομένων και των ενδιαφερομένων.
Την προσεχή Δευτέρα θα δοθεί αναλυτική ενημέρωση από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και άλλα αρμόδια Τμήματα, για τις πρόνοιες του Σχεδίου. Θα ανακοινωθούν λεπτομέρειες, θα επεξηγηθούν οι πρόνοιες, τα ποσά της κρατικής χορηγίας και της συνεισφοράς που θα καταβάλουν οι δικαιούχοι, τα Ειδικά Κίνητρα παροχής πρόσθετου συντελεστή δόμησης προς τους ιδιώτες κατασκευαστές που θα αναλάβουν τα έργα με σκοπό τη βιώσιμη χρηματοδότησή τους.
Από τη Δευτέρα τίθεται σε λειτουργία ιστοσελίδα και τηλεφωνική γραμμή ενημέρωσης, μέσω των οποίων οι πολίτες θα θέτουν απευθείας τα ερωτήματα τους προς τους αρμόδιους λειτουργούς του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.
Παράλληλα ο κ. Ιωάννου σημείωσε ότι το Σχέδιο ετοιμάστηκε προτού η νέα κυβέρνηση συμπληρώσει ένα μήνα από την ανάληψη των καθηκόντων της.
«Δώσαμε προτεραιότητα στο συγκεκριμένο ζήτημα από την πρώτη εβδομάδα, αντικρίζοντάς το στο πλαίσιο της στρατηγικής για ολοκληρωμένη στεγαστική πολιτική, στη βάση και του προεκλογικού προγράμματος του Προέδρου της Δημοκρατίας. Κινούμαστε σε ένα πλάνο σαφές, ρεαλιστικό και κοστολογημένο με στόχο να προσφέρουμε στους πολίτες διευθετήσεις πρακτικά εφαρμόσιμες, βιώσιμες και αποτελεσματικές, μακριά από προσωρινές προσεγγίσεις που μεταθέτουν το πρόβλημα», είπε.
Πρόσθεσε ότι άκουσαν τους επηρεαζόμενους πρόσφυγες, διαβουλεύτηκαν με τους εκπροσώπους τους, συζήτησαν με την Ένωση Δήμων, την Ένωση Κοινοτήτων και συνολικά με τις τοπικές αρχές, με τα κοινοβουλευτικά κόμματα, το ΕΤΕΚ και άλλα οργανωμένα σύνολα.
«Εκ μέρους της κυβέρνησης θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για την προθυμία τους και να τους διαβεβαιώσω ότι θα είμαστε σε διαρκή επικοινωνία μέχρι να ανακαινίσουμε ή να ξανακτίσουμε και το τελευταίο διαμέρισμα», είπε. Πρόσθεσε ότι προβλέπουν επίσης στη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιείται στην οικοδομική και κατασκευαστική βιομηχανία.
«Όλοι αντιλαμβανόμαστε ότι βρισκόμαστε μπροστά από ένα τιτάνιο έργο με μεγάλες κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Αγγίζουμε πάνω σε μια πληγή δεκαετιών και είναι αναμενόμενο ότι θα υπάρξουν πρακτικά προβλήματα που θα απαιτήσουν μεγάλη προσπάθεια, θέληση και αποτελεσματική διαχείριση», ανέφερε ακόμα ο κ. Ιωάννου.
Πρόσθεσε ότι το ΥΠΕΣ θα βρίσκεται δίπλα στους ενοίκους, τους ιδιοκτήτες και όλους τους ενδιαφερομένους για να τους στηρίξει στην προσπάθεια για μια ομαλή μετάβαση στη νέα τάξη πραγμάτων.
Επιδότηση ενοικίου και εφάπαξ ποσά
Ερωτηθείς για τα ποσά που θα διατεθούν όσους επιθυμούν να ενοικιάσουν μέχρι να ολοκληρωθεί η αναδόμηση ή ανακαίνισης των διαμερισμάτων τους, ο κ. Ιωάννου είπε ότι το ενοίκιο θα είναι επιδότηση συγκεκριμένου ύψους.
Τα ποσά όπως είπε είναι €400 για διαμέρισμα ενός υπνοδωματίου, €600 για δύο υπνοδωματίων και €800 για τριών υπνοδωματίων.
Ερωτηθείς τι γίνεται σε περιπτώσεις που κάποιος ιδιοκτήτης διαμερίσματος του οποίου του σπίτι θα αναδομηθεί, δεν έχει το ποσό της συνεισφοράς που απαιτείται για να πάρει καινούριο διαμέρισμα, ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι το Σχέδιο προβλέπει ανάλογα με τον τύπου του διαμερίσματος (1ος, 2 ή 3ων υπνοδωματίων) να δίνεται ένα εφάπαξ ποσό σε περίπτωση που το κτήριο κρίνεται κατεδαφιστέο.
Πρόσθεσε ότι οι ιδιοκτήτες θα χωριστούν σε τρεις διαφορετικές ομάδες, τους πρόσφυγες πρώτης γενιάς ή τους κληρονόμους τους, στους πρόσφυγες που έχουν αγοράσει το διαμέρισμα αλλά έχουν ήδη τύχει βοήθειας και στους πρόσφυγες ή μη πρόσφυγες που αγόρασαν το διαμέρισμα και δεν δικαιούνται οποιασδήποτε βοήθειας. Το ποσό, πρόσθεσε, θα διαφέρει από τη μια κατηγορία στην άλλη και στην τρίτη κατηγορία δεν θα δικαιούνται οποιοδήποτε εφάπαξ ποσό.
Σε περίπτωση που κάποιους θέλει να συμμετάσχει στο σχέδιο αναδόμησης, είπε, θα κληθεί να συνεισφέρει ένα μικρό ποσό που δεν θα υπερβαίνει το 10% της αξίας του διαμερίσματος. Σε περίπτωση που δεν επιθυμούν να συμμετέχουν τότε θα μπορούν να πάρουν το εφάπαξ ποσό που δικαιούνται συν το μερίδιο τους για την αξία της γης και θα πρέπει να επιστρέψουν τον τίτλο και να αποχωρήσουν.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση είπε ότι οι πολυκατοικίες που κρίνονται κατεδαφιστέες θα πρέπει να εκκενώνονται και θα δίνεται μια φόρμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Συμπλήρωσε ότι οι νέες πολυκατοικίες που θα κτιστούν σε παρακείμενα οικόπεδα στους ίδιους τους συνοικισμούς, θα είναι 16 διαμερισμάτων και μόλις συμπληρωθούν οι πρώτοι 16 που ενδιαφέρονται θα προχωρούν στην ανέγερσή τους.
Είπε ακόμα ότι η συνεισφορά του ιδιοκτήτη θα δίνεται έξι με δέκα μήνες μετά την έναρξη των εργασιών . Όπως είπε, δεν υπάρχει κάποια πρόνοια από το κράτος να βοηθήσει αυτούς που δεν έχουν το ποσό αυτό της συνεισφοράς, αλλά μπορούν να πάρουν το εφάπαξ ποσό και την αξία της γης και να μην συμμετέχουν στο συγκεκριμένο σχέδιο.