H Κύπρος δεν είναι μόνη της στο θέμα του μεταναστευτικού, διαβεβαίωσε σήμερα ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής Μαργαρίτης Σχοινάς, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη στέκεται δίπλα στην Κύπρο «συμπαραστάτης και αρωγός», αλλά και ότι θα γίνουν κινήσεις και προς την Τουρκία, αμέσως μετά τις τουρκικές εκλογές «και με την τουρκοκυπριακή κοινότητα» ώστε, όπως είπε, «να καταστούν όλοι συνυπεύθυνοι για αυτό το μεγάλο θέμα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε εδώ στην Κύπρο».
Ο κ. Σχοινάς, ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο, συναντήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας στο Υπουργείο Εσωτερικών με τον Υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Ιωάννου, ενώ ακολούθως παρακάθισε σε κοινή υπουργική συνάντηση, στην οποία συμμετείχαν πέραν του Υπουργού Εσωτερικών, η Υπουργός Παιδείας Αθηνά Μιχαηλίδου, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Αννα Κουκκίδη-Προκοπίου, η Υφυπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας Μαριλένα Ευαγγέλου και ο Υφυπουργός Πολιτισμού Μιχάλης Χατζηγιάννης.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Υπουργό Εσωτερικών, ο κ. Σχοινάς τόνισε ότι η διαχείριση του μεταναστευτικού στην Κύπρο είναι όχι απλώς μια κυπριακή εθνική προτεραιότητα, αλλά και ένα μεγάλο πανευρωπαϊκό ζητούμενο για δύο λόγους πολύ απλούς, όπως εξήγησε.
«Γιατί η Κύπρος είναι ένα από τα μικρά κράτη μέλη και η δυσανάλογα μεγάλη πίεση που δέχεται δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα, και δεύτερον, γιατί έχουμε την ιδιαιτερότητα της πράσινης γραμμής, η οποία και αυτή θέτει θέματα νομικού και πολιτικού χαρακτήρα, που πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε με αποτελεσματικότητα, αλλά και με δημιουργικότητα στη σκέψη και στη δράση».
Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χαιρέτισε τη συνέχεια και τη συνέπεια με τις οποίες, όπως είπε, τόσο η απελθούσα, όσο και η νυν Κυβέρνηση της Κύπρου, δείχνει στη διαχείριση του μεταναστευτικού μαζί με την Ευρώπη, υποδεικνύοντας ότι δεν υπάρχει πτυχή του μεταναστευτικού, που να μην συνδέεται άμεσα με την ευρωπαϊκή συνδρομή, τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη.
Και διαβεβαίωσε επ’ αυτού, απευθυνόμενος στον Υπουργό Εσωτερικών, ότι «αυτή η στήριξη θα συνεχιστεί αμείωτη και θα ενταθεί τα χρόνια που έρχονται, σε όλες τις πτυχές: στη βελτίωση του Κέντρου στο Πουρνάρα, στη δημιουργία του νέου προαναχωρησιακού Κέντρου στις Λίμνες με συνολικά ποσά γύρω στα 100 εκ. ευρώ, αλλά και στη χρηματοδότηση των επιστροφών».
Ειρήσθω εν παρόδω, πρόσθεσε ο κ. Σχοινάς, η Κύπρος προβάλλει ως ένας από τους πιο δυναμικούς εταίρους στις επιστροφές όσων δεν έχουν δικαίωμα ασύλου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Εξέφρασε παράλληλα την ελπίδα πως σε μεσο-μακροπρόθεσμο διάστημα θα υπάρξει και εθνική στρατηγική ενσωμάτωσης, για την οποία επίσης, όπως υπέδειξε, η συνδρομή της ΕΕ θα είναι καθοριστική, όπως επίσης και η μετακίνηση των ανηλίκων προσφύγων από το Κέντρο του Πουρνάρα σε ειδικά κέντρα, όπου θα έχουν καλύτερες εγγυήσεις προστασίας και ασφάλειας.
Εξήγησε ακόμη ότι τα λέει όλα αυτά για να δείξει ότι το μεταναστευτικό δεν είναι μια υπόθεση χαμένη, αλλά είναι, όπως είπε, «μια υπόθεση που μπορούμε να κερδίσουμε, δουλεύοντας όπως δουλέψαμε μέχρι τώρα μαζί σε όλο το πλαίσιο αυτών των δράσεων και έχουμε μπροστά μας ένα πολύ σημαντικό νέο βήμα, που είναι η εκπόνηση σε σύντομο χρονικό διάστημα ενός σχεδίου δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ανατολική Μεσόγειο και τη διαχείριση του μεταναστευτικού, μια διαδικασία στην οποία η Δημοκρατία έχει καταθέσει πολύ χρήσιμες προτάσεις».
Σημείωσε ότι πλέον βρισκόμαστε στην τελική φάση επεξεργασίας αυτών των προτάσεων και πως στόχος είναι αυτό το σχέδιο δράσης να μην είναι μια καλολογική προσέγγιση, αλλά «να έχει σαφείς δεσμεύσεις στα γενεσιουργά αίτια των μεταναστευτικών ροών στις χώρες προέλευσης και διέλευσης και φυσικά σε μια πολύ πιο συστηματική προσπάθεια και με την Τουρκία, αμέσως μετά τις τουρκικές εκλογές, αλλά και με την τουρκοκυπριακή κοινότητα, ώστε να καταστούν όλοι συνυπεύθυνοι για αυτό το μεγάλο θέμα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε εδώ στην Κύπρο».
Από την πλευρά του ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου, αφού καλωσόρισε τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Κύπρο, ευχαριστώντας τον παράλληλα για το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επιδεικνύει για τα θέματα μετανάστευσης και ασύλου που αντιμετωπίζει η Κύπρος, σημείωσε πως κατά τη διάρκεια της συνάντησης ενημέρωσε τον κ. Σχοινά για την παρούσα κατάσταση, τα νέα στοιχεία και δεδομένα, αλλά και για τις πολιτικές της νέας κυβέρνησης στους τομείς αυτούς.
Ο Υπουργός Εσωτερικών είπε ότι ο κ. Σχοινάς έχει πολύ καλή γνώση των προβλημάτων και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Κύπρος στο μεταναστευτικό, υπενθυμίζοντας πως είναι ο πρώτος Ευρωπαίος αξιωματούχος που έχει προσωπικά επισκεφθεί και την πράσινη γραμμή, η οποία αποτελεί, όπως τόνισε, το σημείο εισόδου, από όπου εισέρχεται το 95% των παράτυπων μεταναστών.
Ο κ. Ιωάννου είπε ότι ενημέρωσε ως εκ τούτου τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους τέσσερις βασικούς πυλώνες των προτεραιοτήτων της νέας κυβέρνησης στο μεταναστευτικό.
Πρώτος πυλώνας, όπως ανέφερε είναι η λήψη μέτρων αποτροπής των ροών, κυρίως από την πράσινη γραμμή. Αναφέροντας ότι η πράσινη γραμμή δεν αποτελεί εξωτερικό σύνορο της ΕΕ, αλλά μια suis generis κατάσταση, ο Υπουργός Εσωτερικών εξήγησε πως αυτός είναι και ο λόγος που η Κυπριακή Δημοκρατία περιορίζεται ως προς τα μέτρα που μπορεί να λάβει στο εσωτερικό για την αποτροπή των παράνομων διελεύσεων από την πράσινη γραμμή, όπως είναι η επιτήρησή της από Μονάδα Οριοφυλάκων και η εγκατάσταση εποπτικών ηλεκτρονικών μέσων.
Σημείωσε ωστόσο πως παρόλα αυτά, η Κυβέρνηση επενδύει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ιδιαίτερα στο Σχέδιο Δράσης της Ανατολικής Μεσογείου, και εξέφρασε την ελπίδα ότι οι θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας θα αξιοποιηθούν, προκειμένου, όπως δήλωσε, «να έχουμε απτά και ουσιαστικά αποτελέσματα στο θέμα της παράτυπης μετανάστευσης από την πράσινη γραμμή, κι αυτό μέσα από μια διπλωματική προσέγγιση προς την Τουρκία, μέσα από τη χρήση πολιτικών και εργαλείων της ΕΕ».
Είναι φανερό, είπε ο Υπουργός Εσωτερικών, πως «η Τουρκία εργαλειοποιεί τις μεταναστευτικές ροές, διευκολύνοντας την άφιξη υπηκόων τρίτων χωρών στην Κύπρο». Όπως εξήγησε, οι παράτυποι αυτοί μετανάστες έχουν κυρίως αφετηρία χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής και είναι συνήθως κάτοχοι ούτω καλούμενης φοιτητικής «βίζας» ενώ μετά από εγγραφή τους σε «κολλέγια» στα κατεχόμενα καθοδηγούνται στη συνέχεια στις ελεύθερες περιοχές.
Ο δεύτερος πυλώνας, όπως πρόσθεσε , αφορά την επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων ασύλου. Είναι γνωστό, εξήγησε ο κ. Ιωάννου πως η δυστοκία του συστήματoς ασύλου να διαχειριστεί τον μεγάλο όγκο αιτήσεων και η παρατεταμένη διάρκεια της εξέτασης τους, αποτελούσε ένα σημαντικό “pull factor” για τους παράτυπους μετανάστες, αλλά και τα κυκλώματα που τους καθοδηγούν. Και δήλωσε αισιόδοξος ότι με τον διπλασιασμό του αριθμού των εξεταστών, θα μειωθούν στον ελάχιστο δυνατό βαθμό οι καθυστερήσεις στην εξέταση αιτήσεων ασύλου.
Ο τρίτος πυλώνας αφορά ενίσχυση των υποδομών, πυλώνας για τον οποίο σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών, η Κύπρος λαμβάνει μεγάλη χρηματοδοτική βοήθεια από την ΕΕ. Όπως είπε, στον πυλώνα αυτό εντάσσονται οι στόχοι της Κυβέρνησης για δημιουργία του Κέντρου Φιλοξενίας στις «Λίμνες» και του Προαναχωρησιακού Κέντρου στη Μενόγεια, των οποίων η κατασκευή τροχοδρομείται.
«Θωρούμε πως θα συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην αποτελεσματικότερη διεκπεραίωση των διαδικασιών ασύλου, αλλά και στην επιτάχυνση των επιστροφών» υπέδειξε.
Ο τέταρτος πυλώνας, ο οποίος, όπως είπε ο Υπουργός Εσωτερικών, εμπίπτει μέσα στο πλέγμα δράσεων της πολιτικής της Κυβέρνησης, είναι η ενίσχυση και αύξηση των επιστροφών των υπηκόων τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, «στοχεύοντας να επιτύχουμε έναν αριθμό που θα πλησιάζει ή και θα ξεπερνά τις 1000 επιστροφές μηνιαία».
Σημείωσε επίσης ότι συζήτησαν με τον Μαργαρίτη Σχοινά την απόφαση της Κυβέρνησης για δημιουργία Υφυπουργείου Μετανάστευσης, καθώς και τα θέματα ένταξης.
Απευθυνόμενος προς τον Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Υπουργός Εσωτερικών υπογράμμισε ότι στόχος της Κυβέρνησης είναι να μετριαστεί η κατάσταση, «να ανταπεξέλθουμε στις μεταναστευτικές προκλήσεις, οι οποίες δυστυχώς μετατρέπονται σε μείζον πρόβλημα, λόγω των δυνανάλογων αριθμών μεταναστών που έχουμε να αντιμετωπίσουμε».
Τονίζοντας ότι η πλειοψηφία των αιτήσεων διεθνούς προστασίας στην Κύπρο κρίνονται αβάσιμες και αναφέροντας επ’ αυτού ότι το 2022, το 96% του συνόλου των αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου, ήταν αρνητικές αποφάσεις, ο κ. Ιωάννου είπε ότι οι αριθμοί δείχνουν ξεκάθαρα την κατάχρηση του συστήματος ασύλου από υπηκόους τρίτων χωρών, οι οποίοι δεν έχουν βάσιμο λόγο να υποβάλλουν αίτηση για διεθνή προστασία.
Στόχος μας, σημείωσε, είναι υπερπηδήσουμε τους σκοπέλους των αυξημένων ροών και του μεγάλου όγκου αβάσιμων αιτήσεων, για να επιτύχουμε στην πραγματική της διάσταση την υποδοχή και ένταξη των προσφύγων που έχουν πραγματική ανάγκη στήριξης και προστασίας.
Εξέφρασε παράλληλα την ελπίδα ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα επιτύχουν μια συνολική συμφωνία με το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο θα πρέπει, όπως ανέφερε, να στηρίζεται στην ουσιαστική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών με ίση κατανομή ευθύνης.
Εξέφρασε τέλος μέσω του κ. Σχοινά ειλικρινείς ευχαριστίες προς τους οργανισμούς της ΕΕ και, ιδιαίτερα, προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τη στήριξη που παρέχουν στην Κύπρο – ιδίως, όπως είπε, το τελευταίο διάστημα, αλλά και για την άψογη συνεργασία που έχει αναπτυχθεί, με στόχο τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στην Κύπρο.
