Αύξηση κατά 40% σε σχέση με προηγούμενες χρονιές παρατηρήθηκε στη ζήτηση βοήθειας λόγω ενδοοικογενειακής βίας, δήλωσε στο ΚΥΠΕ, η Επιστημονική Διευθύντρια του Συνδέσμου για την Πρόληψη και Αντιμετώπιση της Βίας στην Οικογένεια (ΣΠΑΒΟ) Άντρη Ανδρονίκου.
Όπως ανέφερε, από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορωνοιού, τα δεδομένα και οι αναφορές από τη Γραμμή Βοήθειας 1440 και τα αιτήματα για χώρους φιλοξενίας ανέδειξαν μια ανησυχητική αύξηση στην «ήδη υπάρχουσα πανδημία της βίας κατά των γυναικών και παιδιών», ιδίως της ενδοοικογενειακής βίας, παρ΄ όλο που, όπως είπε, δεν είναι γνωστή η πραγματική έκταση του φαινομένου λόγω της σιωπής, του στίγματος και της ντροπής που την περιβάλλει.
Καθώς οι χώρες εφάρμοσαν ως μέτρο προστασίας τον περιορισμό στο σπίτι, για πολλές γυναίκες και παιδιά το σπίτι δεν αποτελούσε ένα ασφαλές καταφύγιο, ανέφερε. Σύμφωνα με την κ. Ανδρονίκου, από τον Ιανουάριο μέχρι τον Νοέμβριο του 2020 φιλοξενήθηκαν συνολικά 263 άτομα – 121 γυναίκες και 142 παιδιά – που βρίσκονταν σε κίνδυνο λόγω ενδοοικογενειακής βίας.
Αντίστοιχα, σημείωσε, εξυπηρετήθηκαν άλλες 2.016 περιπτώσεις βίας στην οικογένεια από την γραμμή βοήθειας 1440, από τις οποίες 1.163 είχαν καλέσει για πρώτη φορά, ποσοστό που αναλογεί σε 183 περιπτώσεις βίας το μήνα.
Παράλληλα, 232 περιπτώσεις έτυχαν διαχείρισης μέσα από τη παροχή ατομικής συμβουλευτικής και θεραπείας.
Επίσης, 30 περιπτώσεις έτυχαν διαχείρισης μέσα από την Γραμμή Βοήθειας SMS στο 99984042 και αντίστοιχα ένας αριθμός γυναικών έλαβαν υπηρεσίες από το πρόγραμμα της κοινωνικής υπηρεσίας, που αφορά κάλυψη κοινωνικών αναγκών και ψυχοκοινωνικής στήριξης.
Η κ. Ανδρονίκου εξήγησε ότι λόγω της πανδημίας, η αύξηση που παρατηρείται αγγίζει το 40% στην αναζήτηση βοήθειας αλλά και στα περιστατικά, τα οποία έρχονται μέσα από την Γραμμή 1440 που είτε καλούν τα ίδια τα θύματα, είτε καλούν μάρτυρες βίας ή ακόμη και άλλοι επαγγελματίες για να αναφέρουν περιστατικά και να λάβουν και οι ίδιοι κάποια υποστήριξη για τον τρόπο διαχείρισης των περιστατικών.
«Κυρίως φαίνεται, ότι ο εγκλεισμός έχει επηρεάσει κατά πολύ την αύξηση της βίας. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο έχει εξάλλου διαπιστωθεί είτε από το Συμβούλιο της Ευρώπης αλλά και από τον Πρόεδρο και τα μέλη της Επιτροπής GREVIO, όπου σε πάρα πολλές χώρες παρατηρήθηκε μια αύξηση από 25% μέχρι και 45% ανάλογα και με τον πληθυσμό της κάθε χώρας. Φαίνεται ότι το μεγάλο χρονικό διάστημα παραμονής στο σπίτι από τον κακοποιητικό σύζυγο έχει επιφέρει την αύξηση επικινδυνότητας αλλά και της συχνότητας των περιστατικών βίας», σημείωσε.
Ανέφερε ότι ζευγάρια που δεν αντιμετώπιζαν πριν προβλήματα σε ό,τι αφορά την βία δεν είχαν εμφανίσει οποιοδήποτε πρόβλημα κατά την διάρκεια του κορωνοϊού αλλά ο κορωνοϊός συνέβαλε και λειτούργησε ως «μεγεθυντικός φακός στα ήδη υπάρχοντα προβλήματα».
Οι δράσεις για δεκαέξι ημέρες κατά της έμφυλης βίας
Σε διάγγελμα της, η Πρόεδρος του ΣΠΑΒΟ Μαρία Χαβιαρά Κούσιου, αναφέρει ότι για την φετινή χρονιά, οι δράσεις για τις δεκαέξι ημέρες κατά της έμφυλης βίας που ξεκινάνε σήμερα 25 Νοεμβρίου με τη Διεθνή Ημέρα για την εξάλειψη της Βίας κατά των γυναικών και ολοκληρώνονται στις 10 Δεκεμβρίου με την Διεθνή Ημέρα των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επικεντρώνονται στη γεφύρωση των κενών χρηματοδότησης, την προτεραιότητα στη διασφάλιση βασικών υπηρεσιών για επιζώντες της βίας κατά τη διάρκεια της κρίσης του κορωνοιού και τη συλλογή δεδομένων με στόχο τη βελτίωση και την ανάπτυξη υπηρεσιών.
Το φετινό Παγκόσμιο θέμα για τις 16 ήμερες δράσεις για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών είναι το “Orange the World: Fund, Response, Prevent, Collect”.
Με σύνθημα το Orange the World: Fund, Response, Prevent, Collect ο ΣΠΑΒΟ από τις 25 Νοεμβρίου μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου θα φωτίσει τα κεντρικά του γραφεία πορτοκαλί για να θυμίζει την ανάγκη για ένα μέλλον χωρίς βία . Αντίστοιχα ζητάει όπως, ορόσημα κτήρια της χώρας ακολουθήσουν το πορτοκαλί φωτισμό ως ένδειξη συμπόρευσης για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών.
Με πρωτοβουλία του ΣΠΑΒΟ που προεδρεύει της Επιτροπής κατά της Βίας , του Εθνικού Μηχανισμού για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, δημιουργήθηκαν τηλεοπτικά σπότ με τη συμμετοχή των Γυναικείων Οργανώσεων μελών της Επιτροπής με σύνθημα Μπορείς να αλλάξεις το Σενάριο της Ζωής σου. Η δράση επιχορηγήθηκε από το Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως και θα αρχίσει να προβάλλεται από αύριοτηλεοπτικά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Επίσης ειδικό λογότυπο με τη Γραμμή Βοήθειας 1440 θα βρίσκεται στους τηλεοπτικούς δείκτες του κοινού σε προγράμματα υψηλής τηλεθέασης, τηλεοπτικών σταθμών. Κλιμάκιο λειτουργών του ΣΠΑΒΟ θα επισκεφθεί απομακρυσμένες κοινότητες στις επαρχίες Λευκωσίας, Λάρνακας και Ελεύθερης Αμμοχώστου με στόχο την παροχή ενημερωτικού υλικούμε σύνθημα Ενημέρωση- Πρόσβαση – Αλλαγή.
Στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχει δημιουργηθεί προσαρμοσμένο πλαίσιο που επικαλύπτει μέρος της κεντρικής φωτογραφίας των χρηστών το οποίο θα μπορεί να επιλεγεί ως ένδειξή υποστήριξης των θυμάτων και ενημέρωσης του κοινού. Κύριο σύνθημα της δράσης είναι το “Δεν υπάρχει δικαιολογία Η βία είναι έγκλημα”.
Μεταξύ άλλων, θα γίνουν διαδικτυακά σεμινάρια για τη βία στην οικογένεια και την έμφυλη βία σε άτομα που έχουν δηλώσει ενδιαφέρον για παροχή εθελοντικής εργασίας στο ΣΠΑΒΟ.
Ακόμη αρχίζει τη λειτουργία της η νέα υπηρεσία φύλαξης, εκπαίδευσης και ψυχοκοινωνικής στήριξης παιδιών σε όλους τουςχώρους φιλοξενίας,αλλά και το Σπίτι της Γυναίκας, έργο που έχει ανατεθεί με Υπουργική Απόφαση στο ΣΠΑΒΟ από το Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Το ΣτΓ θα λειτουργεί ως ένα διεπιστημονικό κέντρο, φιλικό προς τα θύματα βίας, όπου επαγγελματίες από διάφορες ειδικότητες και κρατικοί λειτουργοί, θα εργάζονται κάτω από την ίδια στέγη/ δομή για σκοπούς παροχής υπηρεσιών σε γυναίκες θύματα βίας, καθώς και στα ανήλικα τέκνα τους, στο πλαίσιο μιας πιο στοχευμένης και ολοκληρωμένης παρέμβασης προς τα θύματα έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας.
Επίσης αρχίζει ο σχεδιασμός της λειτουργίας χώρου φιλοξενίας στην επαρχία Λάρνακας, ενώ η τελική δράση για τη λήξη των 16 ήμερων θα ανακοινωθεί εν καιρώ λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις που μπορεί να προκύψουν λόγω της πανδημίας.
H Γενική Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης ζητά μηδενική ανοχή στη βία κατά των γυναικών
Η Γενική Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης Μαρίγια Πεϊτσίνοβιτς Μπούριτς ζήτησε μηδενική ανοχή για κάθε μορφή βίας κατά των γυναικών, ειδικά κατά την περίοδο πανδημίας, στο μήνυμά της για τη Διεθνή Ημέρα του ΟΗΕ για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Όπως αναφέρει εν μέσω πανδημίας, τα lockdowns έχουν αποδειχθεί μοναδική πρόκληση.
«Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι ανανεωμένοι περιορισμοί στην κυκλοφορία δεν θα προκαλέσουν μεγαλύτερη ζημιά στις γυναίκες και τα παιδιά. Μπορούν όμως να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι το σπίτι δεν θα γίνει ξανά τόπος φόβου», σημειώνει η Γενικός Γραμματέας σε δελτίο Tύπου.
Προσθέτει ότι τα αποτελεσματικά μέτρα για την πρόληψη της βίας κατά των γυναικών πρέπει να αποτελούν βασικό μέρος των ανανεωμένων lockdowns και ότι η συνεχής και ασφαλής πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης όπως τα καταφύγια πρέπει να διασφαλιστεί ως απαραίτητη. Σημειώνει επίσης ότι οι υπηρεσίες υποστήριξης προσφέρουν διαδικτυακές υπηρεσίες, από ψυχολογική συμβουλευτική έως ηλεκτρονικά έντυπα αιτήσεων για εντολές προστασίας.
Όπως αναφέρει, θα πρέπει να ενθαρρυνθούν και να προσαρμοστούν δημιουργικές λύσεις που έχουν δουλέψει σε ορισμένες χώρες νωρίτερα φέτος, που περιλαμβάνουν δωρεάν ταξίδια στα θύματα, καταφύγια, υπηρεσίες υποστήριξης ή πληροφορίες που παρέχονται στα θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
Προσθέτει ότι θα πρέπει να δοθούν κατευθυντήριες γραμμές σε αστυνομικούς και επαγγελματίες υγείας τόσο για τον εντοπισμό όσο και για την παροχή βοήθειας στα θύματα οικιακής κακοποίησης, για παράδειγμα μέσω της προληπτικής προσέγγισης γυναικών που έχουν ζητήσει βοήθεια πριν. Πρέπει επίσης να διατηρηθεί η πρόσβαση σε νομική συνδρομή και δικαστικές προσφυγές σε γυναίκες και κορίτσια που κινδυνεύουν.
Σύμφωνα με την Γενική Γραμματέα, ακόμη και πριν από την πανδημία, γυναίκες και κορίτσια με αναπηρία, μετανάστριες, χωρίς μόνιμη κατοικία ή από εθνοτικές, θρησκευτικές ή γλωσσικές μειονότητες είχαν συχνά δυσκολίες στην πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τη διαθέσιμη υποστήριξη και προστασία. Όπως σημειώνει «πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι ανάγκες τους αντιμετωπίζονται κατά τη διάρκεια της πανδημίας».
«Η άνοδος της βίας λόγω φύλου κατά τη διάρκεια των lockdown της Άνοιξης ώθησε αυτό το ζήτημα στην πολιτική ατζέντα σε πολλά από τα κράτη μέλη μας», ανέφερε.
Τέλος κάλεσε τα κράτη που δεν το έχουν πράξει ακόμη να μετατρέψουν αυτήν την αυξημένη ευαισθητοποίηση σε δράση επικυρώνοντας και εφαρμόζοντας τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
