Ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ο στόχος του Τμήματος Τελωνείων, που γιορτάζει στις 26 Ιανουαρίου την Παγκόσμια Ημέρα Τελωνείων.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Τμήματος, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τελωνείων (ΠΟΤ) προωθεί ένα σύνθημα, το οποίο είναι αφιερωμένο στις προσπάθειες των τελωνειακών διοικήσεων σε παγκόσμιο επίπεδο για να επιταχύνουν τον ψηφιακό τους μετασχηματισμό, υιοθετώντας μια κουλτούρα δεδομένων που βασίζεται σε ένα πραγματικό οικοσύστημα δεδομένων το οποίο στηρίζεται στην γνώση και αξιοποιεί την επιστήμη και την τεχνολογία. Το φετινό σύνθημα, όπως αναφέρεται, είναι η «Σταδιακή προσαρμογή του Ψηφιακού Μετασχηματισμού των Τελωνείων μέσω της υιοθέτησης μιας Κουλτούρας Δεδομένων και της δημιουργίας ενός Οικοσυστήματος Δεδομένων».
Στο πλαίσιο της πανδημίας της COVID-19, το Τελωνείο μπορεί να δώσει νέα ώθηση στον ψηφιακό του μετασχηματισμό με τους εξής τρόπους:
Δημιουργία οικοσυστήματος τελωνειακών δεδομένων που βασίζεται στην εμπιστοσύνη
Το Τελωνείο αποτελεί μέρος ενός υπάρχοντος οικοσυστήματος δεδομένων του οποίου φορείς είναι, μεταξύ άλλων, οι πολίτες, οι κυβερνητικές υπηρεσίες, οι τοπικές και διακρατικές εταιρείες. Όλες αυτές οι οντότητες παράγουν ή συλλέγουν έναν κολοσσιαίο όγκο δεδομένων.
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, για τη δημιουργία ή την ενοποίηση υφιστάμενων οικοσυστημάτων δεδομένων, μπορούν να ληφθούν υπόψη η καθιέρωση επίσημης διακυβέρνησης δεδομένων για τη διασφάλιση της συνάφειας, της ακρίβειας και της επικαιρότητας των δεδομένων, η χρήση των προτύπων που αναπτύχθηκαν από τον ΠΟΤ και άλλα ιδρύματα σχετικά με τη μορφή και την ανταλλαγή δεδομένων, η εξασφάλιση της κατάλληλης διαχείρισης των δεδομένων για να διασφαλιστεί ότι τα σωστά άτομα έχουν πρόσβαση στα σωστά δεδομένα και ότι τηρούνται οι κανονισμοί προστασίας δεδομένων και η υιοθέτηση προοδευτικών προσεγγίσεων, ώστε να συλλέξει και να αξιοποιήσει με επιτυχία δεδομένα για να οδηγηθεί στην λήψη αποφάσεων.
Περιβάλλοντας μια κουλτούρα δεδομένων γεφυρώνεται το χάσμα των ανθρώπινων πόρων
Τα μεγαλύτερα εμπόδια στη δημιουργία ενός οργανισμού που δίνει προτεραιότητα στη λήψη αποφάσεων με γνώμονα τα δεδομένα, δεν είναι τεχνικά αλλά πολιτιστικά. Μια κουλτούρα που βασίζεται στα δεδομένα είναι αυτή όπου κάθε μέλος του οργανισμού έχει πρόσβαση σε αναλυτικά στοιχεία δεδομένων, μαζί με τη γνώση που απαιτείται για τη χρήση των δεδομένων για τη διαχείριση της επιχείρησης. Προκειμένου να καλλιεργηθεί η κουλτούρα των δεδομένων, οι διοικήσεις πρέπει να ενισχύσουν την επιμόρφωση του προσωπικού τους, δηλαδή την ικανότητά τους να ερμηνεύουν και να αναλύουν τα δεδομένα με ακρίβεια, λέει η ανακοίνωση.
Οι τελωνειακές διοικήσεις, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, θα πρέπει να ενσωματώσουν την επιστήμη δεδομένων στα προγράμματα σπουδών τους για τους νεοπροσληφθέντες λειτουργούς και να συμμετέχουν στην ανάπτυξη μαθημάτων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, προκειμένου να εξοικειωθούν οι τελωνειακοί λειτουργοί με τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων ώστε να διαμορφωθεί μια κουλτούρα δεδομένων. Εκτός από την κατάρτιση, οι διοικήσεις πρέπει να αναπτύξουν αποτελεσματικές στρατηγικές για να διατηρήσουν ταλαντούχο προσωπικό με καλύτερες υποδομές και πολύπλοκες τεχνικές προκλήσεις. Το προσωπικό πρέπει επίσης να αντιληφθεί την μεγαλύτερη εικόνα, δηλαδή τον αντίκτυπο των Τελωνείων στην αποτελεσματική προστασία της κοινωνίας, τη διευκόλυνση του εμπορίου και τη δίκαιη είσπραξη εσόδων.
Καλλιέργεια μιας κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ των Τελωνειακών Διοικήσεων
Η ανακοίνωση συνεχίζει σημειώνοντας ότι οι τελωνειακές διοικήσεις καλούνται να λάβουν υπόψη την αναβάθμιση δεδομένων στις σχέσεις τους με άλλους παράγοντες στην αλυσίδα εφοδιασμού, καθώς και να καταστήσουν διαθέσιμα δεδομένα στο κοινό και στον ακαδημαϊκό κόσμο ως μέσο ενίσχυσης της διαφάνειας, τόνωσης της παραγωγής γνώσης και την παροχή δυνατότητας διαλόγου με την κοινωνία των πολιτών.
Η κοινή χρήση ανάλυσης δεδομένων με άλλους κρατικούς φορείς, αναφέρεται, αυξάνει τον ρόλο και την προβολή των Τελωνείων στη χάραξη πολιτικής και στην απόκτηση των απαραίτητων πόρων, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης από χορηγούς. Η διάδοση τελωνειακών δεδομένων και πληροφοριών στην κοινωνία αποτελεί μέρος της απάντησης των κυβερνήσεων στο γενικό αίτημα για ανοιχτή διακυβέρνηση.
Διεθνείς οργανισμοί όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), οι υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών όπως το Γραφείο του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (UNODC) ή το Διεθνές Εμπορικό Κέντρο (ITC), όλοι αναζητούν τα τελωνειακά δεδομένα προκειμένου να καθοδηγήσουν την κατανομή των πόρων και να βοηθηθούν ώστε να αξιολογήσουν τον αντίκτυπο των έργων εκσυγχρονισμού. Ένα άλλο κίνητρο προέρχεται από εταιρείες του ιδιωτικού τομέα που ειδικεύονται σε εφαρμογές δεδομένων και επιθυμούν να προωθήσουν τη χρήση δεδομένων και των εργαλείων τους στις δημόσιες διοικήσεις.
Οι Τελωνειακές Διοικήσεις στο πλαίσιο της συνεργασίας με άλλους φορείς, εμπειρογνώμονες και διεθνείς οργανισμούς, θα συνεχίσουν να στηρίζουν την διερεύνηση και βελτίωση του τρόπου συλλογής των ψηφιακών δεδομένων με στόχο την καλύτερη αξιοποίησή τους, καταλήγει η ανακοίνωση.