Η πρόσληψη ως Συμβούλου προσώπου που είναι 19 ετών και δεν έχει πτυχίο πανεπιστημίου θα είναι πρόδηλα παράνομη και καταχρηστική, αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Ελεγκτική Υπηρεσία σε σχέση με το θέμα που προέκυψε λόγω της Απόφασης του Υφυπουργού Τουρισμού να διορίσει ως Σύμβουλο/Συνεργάτη του 19χρονη φοιτήτρια.
Το θέμα έφερε στη δημοσιότητα ο «Φιλελευθερος», στο οποίο αναφέρεται πως στο 5ο όροφο του Υφυπουργείου Τουρισμού, στήθηκε γραφείο για τη σύμβουλο του Κώστα Κουμή. Πρόκειται για φοιτήτρια η οποία θα έχει συμβόλαιο με αμοιβές που θα συναγωνίζονται μισθό κλίμακας Α8.
Αυτούσια η ανακοίνωση
Σε σχέση με το θέμα που προέκυψε λόγω της Απόφασης του Υφυπουργού Τουρισμού να διορίσει ως Σύμβουλο/Συνεργάτη του 19-χρονη φοιτήτρια, σημειώνουμε τα ακόλουθα:
(α) Είναι γνωστό ότι η προκήρυξη των δημόσιων θέσεων επιβάλλεται, γενικότερα, προς διασφάλιση της ισονομίας και ισοπολιτείας αλλά και για λόγους δημοσίου συμφέροντος που σχετίζεται με την αξιοκρατική στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας. Ο διορισμός, όπως και η προαγωγή, των πλέον άξιων και ικανότερων υποψηφίων είναι κεφαλαιώδους σημασίας για το κοινό καλό. Η άρτια στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας προάγει άμεσα το συμφέρον του δημοσίου. Αναξιοκρατικά κριτήρια για τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας όχι μόνο δεν προάγουν αλλά πλήττουν το δημόσιο συμφέρον.
Όπως δε έχει κατ’ επανάληψη τονιστεί σε αριθμό δικαστικών αποφάσεων, ο διορισμός υπαλλήλων στη Δημόσια Υπηρεσία αποτελεί αμιγή διοικητική πράξη. Ουδεμία αρμοδιότητα έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ΠτΔ) ή το Υπουργικό Συμβούλιο ή οι Υπουργοί ή οι Βουλευτές για το διορισμό υπαλλήλων στη Δημόσια Υπηρεσία. Το Σύνταγμα αποκλείει την ανάμειξη κάθε οργάνου της πολιτικής εξουσίας από την άσκηση της λειτουργίας για τη στελέχωση της Δημόσιας Υπηρεσίας..
(β) Στη βάση των πιο πάνω, η Υπηρεσία μας ήδη από το 2014 εξέφρασε έντονους προβληματισμούς σε σχέση με διορισμούς υπαλλήλων ως συνεργατών του ΠτΔ, Υπουργών και Βουλευτών. Αντιλαμβανόμενοι ωστόσο την ανάγκη εργοδότησης ικανών και έμπιστων προσώπων για να πλαισιώνουν τους αξιωματούχους αυτούς, συμφωνήσαμε με μία κα’ εξαίρεση διαδικασία πολιτικών διορισμών τέτοιων συνεργατών, η οποία όμως θα ήταν νομοθετικά κατοχυρωμένη, και σε κάθε περίπτωση θα εφαρμοζόταν με ιδιαίτερη φειδώ και στη βάση αυστηρών προϋποθέσεων.
(γ) Στις 16.10.2014 η Προεδρία μάς απάντησε ότι έχει προχωρήσει σε ετοιμασία όρων υπηρεσίας για τους Συμβούλους του ΠτΔ και των Υπουργών, για να διασφαλιστεί η ομοιομορφία και για αποφυγή διαφορετικών ερμηνειών των όρων των συμβολαίων τους.
Τελικά, στον κρατικό Προϋπολογισμό του 2016, περιλήφθηκε σχετική σημείωση και πρότυπο συμβόλαιο, χωρίς όμως καθορισμό κριτηρίων και όρων εργοδότησης.
(δ) Σε αντίθεση με την Κυβέρνηση, η Βουλή των Αντιπροσώπων αποδέχθηκε τη θέση μας για νομοθετική ρύθμιση της εργοδότησης των κοινοβουλευτικών συνεργατών και ψήφισε τον περί Κοινοβουλευτικών Συνεργατών και περί Συναφών Θεμάτων Νόμο του 2019 (Ν. 41(I)/ 2019).
(ε) Μετά τη ψήφιση του πιο πάνω Νόμου, επανήλθαμε στις 13.3.2019 προς την Κυβέρνηση και εισηγηθήκαμε τα ακόλουθα:
- Να θεσπιστεί νομικό πλαίσιο αναφορικά με την αμοιβή και τα άλλα ωφελήματα των Επιτρόπων και Ειδικών Συμβούλων του εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας.
- Στο Επεξηγηματικό Υπόμνημα του Προϋπολογισμού, η Προεδρία να καθορίζει τις ανάγκες της σε Συμβούλους, το ύψος της αμοιβής τους ανάλογα με τα καθήκοντα της θέσης και τα απαραίτητα προσόντα. Στη συνέχεια να προβαίνει σε αγορά υπηρεσιών για κάλυψη των αναγκών αυτών, βάσει καθορισμένων διαδικασιών.
- Για σκοπούς διαφάνειας να δημοσιοποιούνται τα ονόματα, τα προσόντα, η θέση και η αμοιβή των Συμβούλων που επιλέγονται.
Τα πιο πάνω είναι δημοσιευμένα στην Ειδική Έκθεση μας με αρ. ΠΜ/01/2019 και ημερ. 17.7.2019.
(στ) Η Προεδρία της Δημοκρατίας απέρριψε τις εισηγήσεις μας με το αιτιολογικό ότι ένα τέτοιο πλαίσιο, θα προσέδιδε μεγάλη ανελαστικότητα, θέση με την οποία δεν συμφωνούμε. Ταυτόχρονα όμως, μας πληροφόρησε ότι το Υπουργικό Συμβούλιο με Απόφασή του, που λήφθηκε στις 27 Μαρτίου 2019, ενέκρινε ολοκληρωμένο πλαίσιο απασχόλησης τέτοιων Συμβούλων. Με βάση το πλαίσιο αυτό, θα πρέπει οι Σύμβουλοι να έχουν συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21ο) έτος της ηλικίας τους και να κατέχουν τίτλο σπουδών πανεπιστημιακού επιπέδου αναγνωρισμένο στη Δημοκρατία.
(ζ) Η σπουδαιότητα τέτοιων θέσεων Συμβούλων του ΠτΔ και των Υπουργών τεκμαίρεται και από το γεγονός ότι η Επιτροπή GRECO του Συμβουλίου της Ευρώπης, αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θεωρούν ότι η θέση του Συμβούλου αποτελεί θέση επιρροής και για αυτό ζητούν όπως οι κάτοχοι τέτοιας θέσης προβαίνουν σε δηλώσεις πόθεν έσχες.
Στη βάση των πιο πάνω θεωρούμε ότι η πρόσληψη ως Συμβούλου προσώπου που είναι 19 ετών και δεν έχει πτυχίο πανεπιστημίου θα είναι πρόδηλα παράνομη και καταχρηστική. Είναι συνεπώς εισήγησή μας προς τον Υφυπουργό να μην υλοποιήσει τέτοιο σχεδιασμό και να απεμπλακεί από τέτοια δέσμευση. Σε περίπτωση που διενεργηθεί δαπάνη έναντι τέτοιου διορισμού θα υποβάλουμε σχετική καταγγελία στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς για εξέταση του ενδεχομένου διάπραξης του αδικήματος της κατάχρησης εξουσίας.
Η Υπηρεσία μας θα ζητήσει στοιχεία όλων των Συμβούλων που έχουν προσληφθεί από τον ΠτΔ, τους Υπουργούς και Υφυπουργούς και θα δώσει στη δημοσιότητα όσα από τα στοιχεία αυτά είναι επιτρεπτό να δοθούν. Προς τούτο θα γίνει διαβούλευση με την Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
