Ελλιπείς ελέγχους, δαπάνες σε διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό και αδυναμίες ως προς τη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία/Κανονισμούς εντοπίζει η Ελεγκτική Υπηρεσία, όσον αφορά τη λειτουργία του Υπουργείου Εξωτερικών.
Όπως αναφέρεται στα γενικότερα συμπεράσματα της Έκθεσης, από τον έλεγχο διαπιστώθηκε ότι το ΥΠΕΞ παρουσιάζει αδυναμίες ως προς τη συμμόρφωση με τη σχετική νομοθεσία/Κανονισμούς και ειδικότερα:
- Ελλιπής έλεγχος των εσόδων και δαπανών των Διπλωματικών Αποστολών στο Εξωτερικό και μη συμμόρφωση με τις ΔΛΟ και τους Κανονισμούς Αποθηκών.
- Καθυστέρηση στην αξιοποίηση οικοπέδου, το οποίο κατέχει η Δημοκρατία με μακροχρόνια μίσθωση και το οποίο προορίζεται για την ανέγερση πρεσβευτικής κατοικίας στην Καμπέρα.
- Μη διερεύνηση και λήψη μέτρων για ανάκτηση προκαταβολών που οφείλονται από παλαιότερα έτη.
- Καταβολή μεγάλου ποσού εκπαιδευτικού επιδόματος σε υπαλλήλους που υπηρετούν στην Κύπρο ή στο εξωτερικό και δικαιούνται εκπαιδευτικό επίδομα για τα τέκνα τους.
- Καταβολή επιπρόσθετου ποσοστού ύψους 100% του ΓΕΕ στους Αρχηγούς των ΔΑ, στους οποίους παρέχεται δωρεάν κατοικία, κάλυψη όλων των λειτουργικών δαπανών αυτής, υπηρεσίες οικιακής βοηθού, όχημα για τη διακίνησή τους, κάλυψη εξόδων φιλοξενίας, κάλυψη τηλεφωνικών εξόδων, καθώς και εκπαιδευτικό επίδομα για τα τέκνα τους.
- Καθυστερημένα έσοδα παλαιών ετών των Επίτιμων Προξενείων, με ορατό τον κίνδυνο μη είσπραξής τους.
- Μη συμμόρφωση με τις διατάξεις ελέγχου του χρόνου προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων στο ΥΠΕΞ.
- Έλλειψη προγραμματισμού και ελέγχου σε θέματα που αφορούν στην έγκαιρη αντιμετώπιση προβλημάτων που προκύπτουν στα ιδιόκτητα κτήρια των Διπλωματικών Αποστολών του Κράτους στο Εξωτερικό.
- Δεν γίνεται αξιολόγηση και προτεραιοποίηση των αναγκών των Μόνιμων Αντιπροσωπιών στο Εξωτερικό, στη βάση τεχνοοικονομικών μελετών.
Σύνοψη της Έκθεσης
Στο πλαίσιο των προνοιών του άρθρου 116 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Ελεγκτική Υπηρεσία διεξήγαγε έλεγχο συμμόρφωσης για το έτος 2019.
Τα σημαντικότερα ευρήματα του ελέγχου είναι τα ακόλουθα:
- Ελλιπής έλεγχος των Διπλωματικών Αποστολών στο Εξωτερικό, σε αντίθεση με τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές Οδηγίες και τους Κανονισμούς Αποθηκών, όπως:
- Μη ικανοποιητικός έλεγχος των εσόδων από θεωρήσεις αδειών εισόδου.
- Μη μετάφραση τιμολογίων.
- Μη επιστροφή των συμπληρωμένων διπλοτύπων στα Κεντρικά Γραφεία Υπουργείου Εξωτερικών για έλεγχο.
- Μη υπογραφή πιστοποιητικού παράδοσης και παραλαβής των περιουσιακών στοιχείων και των ταμειακών διαθεσίμων ή άλλων βιβλίων κατά την αλλαγή Πρέσβη.
Ζητήσαμε ορθό έλεγχο των εισπράξεων και συμμόρφωση με τους Κανονισμούς Αποθηκών και τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές Οδηγίες.
- Συχνή χρήση του οδηγού/κλητήρα στο Πεκίνο, πέραν των ωρών εργασίας του, με καταβολή υπερωριών και λανθασμένος υπολογισμός της υπερωριακής του αμοιβής τα Σαββατοκύριακα.
Εισηγηθήκαμε να καταβληθεί προσπάθεια μείωσης των ωρών που ο οδηγός εργάζεται υπερωριακά ή εναλλακτικά να μελετηθεί το ενδεχόμενο καταβολής ενός κατ΄ αποκοπή επιδόματος υπερωριακής απασχόλησης στον οδηγό.
- Μεγάλη και αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην αξιοποίηση του οικοπέδου στην Καμπέρα.
Εισηγηθήκαμε την αξιοποίησή του.
- Σύναψη συμβάσεων για αγορά υπηρεσιών χωρίς να ακολουθηθούν οι νενομισμένες διαδικασίες της περί δημοσίων συμβάσεων νομοθεσίας.
Υποδείξαμε ότι για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων πρέπει να εφαρμόζονται οι αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης, της μη διάκρισης των οικονομικών φορέων καθώς και η αρχή της προστασίας του ανταγωνισμού.
- Εκκρεμότητα στην τακτοποίηση των λογαριασμών Καταθέσεων και Προκαταβολών για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Εισηγηθήκαμε την τακτοποίηση των πιο πάνω λογαριασμών, σύμφωνα με τις Δημοσιονομικές και Λογιστικές Οδηγίες.
- Ελλιπής στελέχωση της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου του Υπουργείου Εξωτερικών.
Εισηγηθήκαμε ενίσχυση της Μονάδας Εσωτερικού Ελέγχου με προσωπικό, έτσι ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις αρμοδιότητές της.
- Ανεπαρκής αξιοποίηση των προνοιών του Προϋπολογισμού για διαφώτιση.
Εισηγηθήκαμε επαναξιολόγηση και εκσυγχρονισμό των μεθόδων προώθησης των εθνικών θέσεων και διαφώτισης για το Κυπριακό πρόβλημα.
- Παραχώρηση Επιδομάτων.
Όπως κατ΄ επανάληψη έχουμε επισημάνει, κάποια επιδόματα δεν δικαιολογούνται και συστήσαμε τη μείωση και αναθεώρηση τους.
- Μη έγκαιρη και συστηματική παρακολούθηση των καθυστερημένων εσόδων των Επίτιμων Προξενείων, με αποτέλεσμα να υπάρχουν καθυστερημένα έσοδα 15 ετών, με ορατό τον κίνδυνο μη είσπραξής τους.
- Μη συμμόρφωση με τις διατάξεις ελέγχου του χρόνου προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων στο Υπουργείο Εξωτερικών.
Υποδείξαμε ότι οι διατάξεις που διέπουν τον έλεγχο του ωραρίου της Δημόσιας Υπηρεσίας θα πρέπει να τύχουν εφαρμογής.
- Δεν ακολουθήθηκαν οι συστάσεις του τεχνικού κλιμακίου του ΥΜΕΕ, που υποβλήθηκαν τον Μάιο του 2014, μετά από επιτόπιο έλεγχο, για την ανάγκη εκτέλεσης εργασιών συντήρησης/ ανακαίνισης του κτηρίου της Μόνιμης Αντιπροσωπίας της Κύπρου στη Νέα Υόρκη.
Παρατηρήσαμε απαράδεκτη καθυστέρηση στην προώθηση των απαραίτητων εργασιών συντήρησης/ανακαίνισης του κτηρίου.
Μετά την πρόκληση της πυρκαγιάς στο κτήριο, τον Απρίλιο του 2018, δαπανήθηκαν/ δαπανούνται σημαντικά ποσά για προσωρινή στέγαση του προσωπικού της Πρεσβείας σε ενοικιαζόμενο κτήριο, μέχρι την εκτέλεση των εργασιών αποκατάστασης του κτηρίου.
Το συνολικό κόστος της ενοικίασης αναμένεται να υπερβεί το ποσό των $1.500.000, ενώ έχει προϋπολογιστεί δαπάνη ποσού περίπου $4.000.000 για την αγορά υπηρεσιών συμβούλων μελετητών, καθώς και την εκτέλεση εργασιών αποκατάστασης του κτηρίου.
Υποδείξαμε την ανάγκη για δημιουργία κατάλληλων μηχανισμών παρακολούθησης και έγκαιρης αντιμετώπισης θεμάτων που αφορούν στα ιδιόκτητα κτήρια του κράτους στο εξωτερικό, όπως είναι η εκτέλεση εργασιών συντήρησης/ανακαίνισης. Επίσης, επισημάναμε ότι θα πρέπει να διενεργηθεί έρευνα για να διαπιστωθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες προκλήθηκε η πυρκαγιά και να αποδοθούν τυχόν ευθύνες για το συμβάν.
- Μη αξιοποίηση του παλαιού κτηρίου της Πρεσβείας της Κύπρου στην Αθήνα, το οποίο εξακολουθεί να παραμένει αχρησιμοποίητο/ανεκμετάλλευτο από τον Δεκέμβριο του 2011
Υποδείξαμε την πάγια θέση μας, ότι θα πρέπει να εξευρεθούν τρόποι αξιοποίησης του κτηρίου, το οποίο συνεχίζει να παραμένει αναξιοποίητο για 10 σχεδόν χρόνια, με τον πιο αποδοτικό, οικονομικό και αποτελεσματικό τρόπο.
