Τουρκοκύπριοι πολιτικοί που ξεχωρίζουν για την επιμονή τους στην διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδιακή λύση σχολίασαν στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ) τα μηνύματα που εξέπεμψε χθες ο Πρόεδρος της Τουρκίας από τα κατεχόμενα.
Μιλώντας στον Νικόλαο Στέλγια, Τουρκοκύπριοι πολιτικοί του προοδευτικού χώρου μοιράζονται τον προβληματισμό τους για τα νέα μηνύματα και τις νέες κινήσεις της Άγκυρας.
Ο «βουλευτής» του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), Φικρί Τορός, επιμένει στο γεγονός ότι, παρά τα απαισιόδοξα μηνύματα του Τούρκου Προέδρου, το όραμα της λύσης παραμένει ζωντανό, ενώ χαιρέτισε τις ενέργειες του Προέδρου Χριστοδουλίδη προς την κατεύθυνση της επανέναρξης του διαλόγου. Σύμφωνα με τον ίδιο, το επόμενo διάστημα αναμένονται θετικές εξελίξεις στο Κυπριακό, προς την κατεύθυνση της λύσης.
Από την πλευρά της, η πρόεδρος του Κόμματος Κοινοτικής Δημοκρατίας (ΚΚΔ), χαρακτηρίζει ως μια «επικίνδυνη εικόνα» για ολόκληρη την Κύπρο, τα όσα συνέβησαν πριν από λίγες ώρες στην κατεχόμενη Λευκωσία. Η Μινέ Ατλί δεν κρύβει και την πικρία της για τον ρόλο της τ/κ αξιωματικής αντιπολίτευσης στα σχέδια της Άγκυρας.
Τις απόψεις τους για τις τελευταίες εξελίξεις μοιράστηκαν με το ΚΥΠΕ και οι εκπρόσωποι του Κόμματος Δρόμου Ανεξαρτησίας (ΚΔΑ) και Κόμματος Νέα Κύπρος (ΚΝΚ).
Τορός: «Αναμένω θετικές εξελίξεις στο Κυπριακό»
Σχολιάζοντας τα χθεσινά μηνύματα του Τούρκου Προέδρου και τα όσα έλαβαν χώρα στα κατεχόμενα, στα πλαίσια των «εορτασμών» της επετείου της εισβολής, ο κ. Τορός προβάλλει την άποψη ότι «η ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας για την αναζωογόνηση των σχέσεών της με την ΕΕ και τις ΗΠΑ θα ανοίξει ένα νέο παράθυρο ευκαιρίας για τη διευθέτηση του Κυπριακού». «Πιστεύω ότι η “νέα εποχή και η θετική ατμόσφαιρα” μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας θα αποτελέσει αποτελεσματικό μοχλό και κίνητρο για τη διευθέτηση του Κυπριακού», προσθέτει ο Τουρκοκύπριος πολιτικός.
Αναπτύσσοντας την άποψη του, ο κ. Τορός προσθέτει τα εξής: «Η αμοιβαία και ταυτόχρονη λήψη των απαραίτητων μέτρων στις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ θα ενισχύσει επίσης τη συμφωνηθείσα νέα εποχή στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας και τη δυνατότητα επίλυσης του Κυπριακού. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρώ ότι τα μονομερή βήματα που θα κάνει ο Ελληνοκύπριος ηγέτης, με βάση τις πρόσφατες δηλώσεις του περί ειλικρίνειας, καλής θέλησης και αποφασιστικότητας, πριν από τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ το Σεπτέμβριο, μπορεί να ενθαρρύνουν τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να αναλάβει νέα πρωτοβουλία για τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού».
Ατλί: «Επικίνδυνη εικόνα»
«Η νέα παράλογη κατάσταση έχει δυστυχώς καταστεί η νέα μας κανονικότητα. Οι άνθρωποι μας στέλνονται πίσω από την Τουρκία χωρίς κανένα απτό λόγο. Ο λόγος είναι ο ίδιος ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δυστυχώς καλωσορίζεται από τους “βουλευτές” και τον αρχηγό της “αξιωματικής αντιπολίτευσης”, κόβονται τυρκουάζ κορδέλες και εγκαινιάζεται (το νέο «αεροδρόμιο) με θρησκευτική τελετή», αναφέρει με πικρία η αρχηγός του ΚΚΔ.
Στη συνέχεια, η κ. Ατλί προσθέτει τα εξής: «Δυστυχώς, πρόκειται για μια άκρως επικίνδυνη εικόνα όχι μόνο για τους Τουρκοκύπριους αλλά και για τους Ελληνοκύπριους, για το μέλλον της Κύπρου. Αντί για το ερώτημα πώς θα επιταχύνουμε τις προσπάθειές μας για (διακοινοτική) προσέγγιση και διευθέτηση, (από χθες) μας απασχολεί μια τελετή στην οποία ακούστηκαν προσευχές και πρωταγωνίστησε μια προσωπικότητα (ο Μουφτής της Κύπρου) που εξευτελίζει τις γυναίκες. Δυστυχώς, δεν υπήρξαν ομιλίες για λύση, για την ελπίδα για λύση και για πραγματική ελευθερία και δημοκρατία».
Σκληρή κριτική στον Έρχιουρμαν
Η πρόεδρος του ΚΚΔ που στο παρελθόν ανέδειξε τον Μουσταφά Ακιντζί στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής ηγεσίας δεν κρύβει την πικρία της και για την παρουσία του αρχηγού του ΡΤΚ στην τελετή εγκαινίων του νέου «αεροδρομίου». «(Η παρουσία του στα χθεσινά εγκαίνια) ήταν μια πολύ οδυνηρή εικόνα. Η ιστορία θα καταγράψει φυσικά αυτές τις μαύρες μέρες, αλλά θα πρέπει να καταγράψει και την έντιμη στάση των Τουρκοκυπρίων. Η ιστορία θα πρέπει επίσης να γράψει ότι υπάρχουν άτομα όπως ο Μουσταφά Ακιντζί που στέκονται όρθιοι», σημειώνει η κ. Ατλί, η οποία προσθέτει και τα εξής: «Είναι πράγματι μια πολύ τραγική εξέλιξη το γεγονός ότι η “αξιωματική αντιπολίτευση” συμμετείχε σε μια εκδήλωση, στην οποία στην πραγματικότητα δεν ήταν προσκεκλημένη. Συμμετείχε σε αυτή την τελετή και άκουσε τα λόγια ενός θρησκευτικού λειτουργού που στο άμεσο παρελθόν, όχι μόνο πρόσβαλε τις γυναίκες, αλλά ταυτοχρόνως τάχθηκε υπέρ του βιασμού τους. Στην πραγματικότητα, αυτή η εξέλιξη δείχνει επίσης ότι η αξιωματική αντιπολίτευση δεν αξίζει τη θέση της “αξιωματικής αντιπολίτευσης”. Ειλικρινά δεν πιστεύω ότι το πρόσωπο που σήμερα είναι ηγέτης της “αξιωματικής αντιπολίτευσης” διαφέρει από το κυβερνών Κόμμα Εθνικής Ενότητας».
«Δεν υπάρχει άλλη λύση εκτός την ΔΔΟ»
«Η γραμμή μας είναι ξεκάθαρη. Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση εκτός από μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδιακή ομοσπονδία», τονίζει η κ. Ατλί, εστιάζοντας την προσοχή της στο μέλλον του Κυπριακού.
Η Τουρκοκύπριος πολιτικός προσθέτει τα εξής: «Είναι σε αυτό το πλαίσιο που γίνεται σαφές το καθήκον των προοδευτικών δυνάμεων. Η κοινωνία επίσης, καλείται να κάνει αυτοκριτική. Ακόμη και αν υπάρχουν κάποια προβλήματα ή διαφορές αποχρώσεων, οι προοδευτικές δυνάμεις θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να επανεξετάσουν αυτή την κατάσταση. Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να ενισχύσουμε περαιτέρω το όραμα της λύσης. Οι σχέσεις με τους Ελληνοκύπριους είναι ένα από τα κύρια θέματα της ατζέντας μας. Πρέπει να ανοίξουμε ένα γραφείο προσέγγισης. Χρειαζόμαστε επίσης μια πιο εντατική προσπάθεια όσον αφορά την οργάνωση. Φυσικά, αυτά είναι πολύ δύσκολα πράγματα στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, διότι οι οικονομικές συνθήκες έχουν γίνει πολύ δύσκολες. Οι άνθρωποι αγωνίζονται για να επιβιώσουν. Γι’ αυτό και ο χώρος για πολιτικό αγώνα γίνεται όλο και πιο περιορισμένος».
Η κ. Ατλί ολοκληρώνει την τοποθέτηση της με ένα ελπιδοφόρο μήνυμα και μια ιδιόρρυθμη αναφορά-ανάγνωση στα αποτελέσματα των πρόσφατων εκλογών στην Τουρκία: «Όλοι βλέπουν τα αποτελέσματα των εκλογών στην Τουρκία ως αποτυχία. Εγώ προσεγγίζω αυτά τα αποτελέσματα ως μια ιστορία επιτυχίας. Διότι παρά τα 20 χρόνια φασιστικού καθεστώτος του ΑΚΡ, μια μερίδα της κοινωνίας, το περίπου 50% κατάφερε και παρέμεινε ενωμένη. Ναι, ίσως δεν μπόρεσαν να προκαλέσουν την κατάρρευση του ΑΚΡ, αλλά το γεγονός ότι διατήρησαν την πολιτική ισχύ τους είναι στην πραγματικότητα μια επιτυχία. Αυτό ακριβώς πρέπει να κάνουμε αυτή την περίοδο. Με άλλα λόγια, είναι σημαντικό για τις δυνάμεις που τάσσονται υπέρ της λύσης να σταθούν δίπλα-δίπλα και να προστατεύσουν τον εαυτό τους».
Κελεσζαντέ: «Τα τουρκοκυπριακά ιδρύματα δέχονται επίθεση»
«Υπάρχει ένα άλλο σημαντικό θέμα που ξεχωρίζει ανάμεσα στις χθεσινές εξελίξεις και προσευχές», τονίζει το στέλεχος του Κόμματος Δρόμος Ανεξαρτησίας (ΚΔΑ), Μουσταφά Κελεσζαντέ. Ο Τουρκοκύπριος πολιτικός προσθέτει τα εξής: «Το συμβόλαιο με την τουρκική εταιρία ενέργειας, AKSA, το οποίο υποθήκευσε το μέλλον των Τουρκοκυπρίων για 15 χρόνια, υπογράφηκε στη σκιά αυτών των εξελίξεων. Αυτό είναι το κύριο θέμα που πρέπει να απασχολήσει την κοινότητά μας. Αυτή τη στιγμή τα τουρκοκυπριακά ιδρύματα δέχονται σοβαρές επιθέσεις. Προετοιμάζεται το έδαφος για την ιδιωτικοποίηση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η ηλεκτρική μας ενέργεια παραδίδεται στο τουρκικό κεφάλαιο, στην AKSA».
Ο κ. Κελεσζαντέ επισημαίνει και τα εξής: «Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί για τη χθεσινή τελετή είναι ότι οργανώθηκε στην Τουρκία. Ενώ ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας παρουσιάστηκε ως «ο Πρόεδρος μας», ο δικός μας παρουσιάστηκε μόνο ως “ο Πρόεδρος”. Στην πραγματικότητα, αυτή είναι η περίληψη της πολιτικής των τελευταίων ετών. Η ηγεσία στο βόρειο τμήμα της Κύπρου πλέον δεν φέρει κύρος. Η Τουρκία έχει πλέον αναλάβει πλήρως τη διοίκηση εδώ».
Κανατλί: «Η Τουρκία μας χρησιμοποιεί ως όμηρο στη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Ένωση»
«Η χθεσινή τελετή για τα εγκαίνια του νέου “αεροδρομίου” ήταν πραγματικά κακόγουστη. Δεν τηρήθηκαν οι κανόνες του πρωτοκόλλου», αναφέρει ο Μουράτ Κανατλί, στέλεχος του Κόμματος Νέα Κύπρος (ΚΝΚ).
Ο κ. Κανατλί μας υπενθυμίζει ότι η αρχή της κοσμικότητας είναι σημαντική για την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Η χθεσινή τελετή επισκίασε αυτήν την αρχή. «Μέχρι σήμερα, δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ θρησκευτικές τελετές για εγκαίνια. Και την τελετή διηύθυνε μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα που στο παρελθόν επιτέθηκε στα δικαιώματα των γυναικών», τονίζει ο κ. Κανατλί.
Στη συνέχεια, ο Τουρκοκύπριος ακτιβιστής προσθέτει και τα εξής: «Στην πραγματικότητα, το αεροδρόμιο, το οποίο λένε ότι θα έχει μεγάλη χωρητικότητα, είναι ένα από τα έργα-μπαλόνια του ΑΚΡ. Το ΑΚΡ δεν τουρκοποιεί μόνο με γοργούς ρυθμούς το βόρειο τμήμα της Κύπρου. Ταυτοχρόνως ανασυγκροτεί την τ/κ πλευρά στη βάση του μοντέλου διακυβέρνησης του ΑΚΡ. Από την άλλη πλευρά, στη σκιά του νέου αεροδρομίου, υπογράφηκε 15ετές συμβόλαιο με την τουρκική εταιρία ενέργειας AKSA. Υπεγράφησαν δύο συμφωνίες. Αυτές πρέπει να εξεταστούν καλά. Η μία από αυτές τις συμφωνίες αφορά τους μετανάστες. Πρόσφατα, το θέμα των Σύρων μεταναστών στην Κύπρο ήταν στην ημερήσια διάταξη. Όλα αυτά δημιουργούν την αίσθηση ότι το νησί αντιμετωπίζει ένα νέο κύμα που προέρχεται από την Τουρκία».
Σε σχέση με το Κυπριακό, ο κ. Κανατλί προβάλλει τα εξής: «Αναμένεται διπλωματική κινητικότητα στην Κύπρο μετά το Σεπτέμβριο. (Η σκληρή ρητορική του Ερντογάν) σχετίζεται με αυτή την κινητικότητα. Προσπαθεί να δώσει το μήνυμα “αν δεν μου δώσετε αυτά που θέλω, θα πράξω αυτό και εκείνο στην Κύπρο”. Τα χθεσινά γεγονότα ήταν κατά κάποιο τρόπο ένα μήνυμα του τύπου “αν δεν ανοίξεις το δρόμο για την βελτίωση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, αν δεν βάλεις το θέμα της βίζας και της τελωνειακής ένωσης στην ατζέντα των σχέσεων με την ΕΕ, θα θυσιάσω την Κύπρο”. Η Τουρκία μας χρησιμοποιεί ως όμηρο στη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μας κρεμάει από τα πόδια και απειλεί “αν δεν μου δώσετε αυτά που θέλω, θα τους πετάξω κάτω”. Ενώ αναμένεται κάποια κίνηση μετά τον Σεπτέμβριο, η Άγκυρα επαναλαμβάνει τις συνήθεις θέσεις της και δίνει σκληρά μηνύματα. Αυτά είχαν συμβεί και στο παρελθόν. Μετά κάθισαν στο τραπέζι σαν να μην είχε συμβεί τίποτα».
