Θετική ήταν η αντίδραση του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ, στην πρόταση του Προέδρου της Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη για κοινή συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, είπε ο ΠτΔ την Παρασκευή, σε δηλώσεις του στην επιστροφή του στο Προεδρικό Μέγαρο, μετά την κοινή τους επίσκεψη στο ανθρωπολογικό εργαστήριο της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ).
Ο Προέδρος Χριστοδουλίδης, ανέφερε ακόμη ότι μετέφερε στον κ. Τατάρ και την ιδέα που πρωτοακούστηκε από τον νομικό Αχιλλέα Δημητριάδη για μια επιτροπή αλήθειας, η οποία θα μπορούσε να λειτουργήσει παράλληλα με την ΔΕΑ, «αφού εκεί γίνεται μια σημαντική δουλειά».
Συγκεκριμένα, είπε ότι ζήτησε από τον κ. Τατάρ, λόγω του ότι και ο πατέρας του ήταν μέλος της ΔΕΑ πέραν των 20 χρόνων, και λόγω του γεγονότος ότι η πάροδος του χρόνου δημιουργεί περισσότερες δυσκολίες, και ότι πρόκειται για ανθρωπιστικό θέμα, να συνεργαστούν οι δύο πλευρές ακόμη περισσότερο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, πρόσθεσε, μετέφερε στον κ. Τατάρ την ιδέα του κ. Δημητριάδη για μια επιτροπή αλήθειας.
«Αναφέρθηκα στην ιδέα του κ. Δημητριάδη, θα συζητήσουν οι δύο επικεφαλής, αναφέρθηκα στις προσπάθειες που κάνουμε για να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο η δουλειά της ΔΕΑ, γιατί είναι κρίμα να υπάρχουν πληροφορίες και να μην υπάρχουν περισσότερες ομάδες, οι οποίες να ασχολούνται με τις πληροφορίες που υπάρχουν», είπε.
Ο Προέδρος Χριστοδουλίδης είπε ακόμη ότι πρόκειται περί ανθρωπιστικού θέματος, αλλά αν υπάρξουν περισσότερα αποτελέσματα και πληροφορίες, αυτή η προσπάθεια θα στείλει ένα πολιτικό μήνυμα, και θα είναι «το πιο ισχυρό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
«Ελπίζω η πρωτοβουλία μας αυτή που οδήγησε σε αυτή την κοινή συνάντηση, στο κοινό ανακοινωθέν, να έχει αποτελέσματα», είπε.
Είπε ακόμη ότι ζήτησε από τον κ. Τατάρ να απευθυνθούν από κοινού στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, μετά το πέρας της επίσημης εβδομάδας της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ, για μια κοινή συνάντηση. «Ήταν θετική η αντίδραση του για να γίνει η συνάντηση, του είπα αν μπορούμε να αποταθούμε από κοινού θα ήταν ακόμη καλύτερα, δεν μου απάντησε στο συγκεκριμένο, αλλά είναι θετικός στη συνάντηση», είπε ο κ. Χριστοδουλίδης. «Ελπίζω αν πραγματοποιηθεί η συνάντηση, που θεωρώ ότι θα είναι καθοριστικής σημασίας, να υπάρξουν αποτελέσματα», σημείωσε.
Είπε ακόμη ότι αναφέρθηκε «στις προσπάθειες που κάνουμε για να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο οικονομικά η δουλειά της ΔΕΑ» και στον ρόλο της ΕΕ που είναι το οικονομικό στήριγμα της ΔΕΑ, όπως είπε, «όπως είναι και η Κυπριακή Δημοκρατία». Πρόσθεσε ότι σε κάθε συνάντηση με ξένες Κυβερνήσεις «θέτουμε το θέμα της ενίσχυσης της δουλειάς της ΔΕΑ».
Μεταξύ άλλων είπε ότι, σε ό,τι αφορά τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, όπως είπε, «είμαστε εδώ για να συνεργαστούμε», σημειώνοντας ότι η Κυβέρνηση ανταποκρίθηκε σήμερα θετικά σε αίτημα για να τους δοθούν κάποια φάρμακα που χρειάζονται, ενώ σημείωσε ότι επεξεργάζεται η Κυβέρνηση μια δέσμη μονομερών μέτρων προς τους Τουρκοκύπριους.
Ερωτηθείς αν ο κ. Τατάρ δεσμεύτηκε να υπάρξουν εκταφές στο Δίκωμο, όπου υπάρχουν πληροφορίες ότι υπάρχουν οστά ή ότι μεταφέρθηκαν εκεί, και αν δεσμεύτηκε να υπάρξει πρόσβαση στα αρχεία του κατοχικού στρατού, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «η πρόσβαση στα αρχεία του κατοχικού στρατού δεν είναι δουλειά του κ. Τατάρ. Είναι δουλειά της Τουρκίας και γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει η συνεργασία που μπορούσε να υπάρχει».
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι μέσα από την παρουσίαση που τους έγινε από τους επιστήμονες προέκυψε και το ερώτημα το οποίο έθεσε και ενώπιον του κ. Τατάρ κατά πόσο βρίσκονται οστά σε διαφορετικούς χώρους. «Και, ναι, μου επιβεβαίωσαν ότι υπάρχουν περιπτώσεις μέχρι και σε τρεις διαφορετικούς τόπους», είπε. Σημείωσε ότι είπε στον κ. Τατάρ ότι αυτό αφορά την περίπτωση της Άσσιας, «γνωρίζουμε όλοι πού έχουν μεταφερθεί και θα πρέπει να προχωρήσουμε. Για μας δεν έχει σημασία αν είναι Ελληνοκύπριοι ή Τουρκοκύπριοι».
Με την ευκαιρία, πρόσθεσε, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ζητήσει επίσημα από την ΕΕ να χρηματοδοτήσει για να γίνουν τα αναγκαία έργα που χρειάζεται να γίνουν στη συγκεκριμένη περιοχή, έτσι ώστε να γίνουν ανασκαφές (για το θέμα του σκυβαλότοπου), «γιατί για εκεί είναι οι πληροφορίες που έχουμε».
Πρόσθεσε ότι το τρίτο μέλος της ΔΕΑ αναφέρθηκε σε δύο προκλήσεις και η πρώτη ήταν «η μεταφορά οστών που φαίνεται ότι σε κάποιες των περιπτώσεων, σύμφωνα με μαρτυρίες, έχει γίνει. Πρέπει να γίνουν και εκεί οι σχετικές διεργασίες. Γνώριζα μέσα από συζητήσεις μου με συγγενείς αγνοουμένων και μου το επιβεβαίωσαν και οι επιστήμονες, ότι, πολλοί συγγενείς αρνούνται να παραλάβουν οστά όταν μιλάμε για ένα πολύ μικρό κομμάτι, και αντιλαμβάνομαι απόλυτα την προσέγγιση τους».
Σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με την απόφαση της Γερμανίας για τερματισμό χρηματοδότησης της ΔΕΑ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι «αποτελεί γεγονός, είμαστε σε συζήτηση με τη γερμανική Κυβέρνηση για να ανατραπεί αυτή η απόφαση της», εκφράζοντας αισιοδοξία ότι θα το πετύχουν.
Σημείωσε ότι η ΕΕ «είναι ο υπ΄αριθμόν ένα χρηματοδότης της ΔΕΑ και είναι και ένδειξη της γενικότερης μας προσέγγισης ότι η ΕΕ ήθελε σήμερα να ήταν παρούσα με εκπρόσωπο στη συνάντηση. Δεν κατέστη δυνατόν, μπορείτε να φανταστείτε τους λόγους που δεν κατέστη δυνατόν, αλλά το γεγονός ότι το ζήτησε το θεωρώ σημαντικό».
Ερωτηθείς για την έκθεση Νάβα περί ατασθαλιών στη ΔΕΑ, ο Πρόεδρος είπε ότι δεν γνωρίζει για την έκθεση, ωστόσο, πρόσθεσε, θα ζητήσει ενημέρωση.
Όσον αφορά στο Κυπριακό, κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις Τατάρ κατά την επίσκεψη στο Ανθρωπολογικό Εργαστήρι με τις οποίες επανέλαβε τις αδιάλλακτες θέσεις του στο Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «δεν πήγα εκεί για να συζητήσω αυτό το θέμα, πρώτα από όλα από σεβασμό προς συγγενείς των αγνοουμένων που περιμένουν τόσα χρόνια και αναμένουν από τέτοιου είδους συναντήσεις να βγει κάτι θετικό. Δεν ανέμενα να ακούσω κάτι διαφορετικό, γνωρίζω πάρα πολύ καλά τις θέσεις του κ. Τατάρ, αλλά την ίδια στιγμή αυτό δεν με αποθαρρύνει από το να πράξω ό,τι χρειάζεται ώστε να επαναρχίσουν οι συνομιλίες».
Σημείωσε ότι έχει ακούσει πολλές δηλώσεις, «άκουσα σήμερα τον κ. Τατάρ, άκουσα και τις δηλώσεις του χθες, άκουσα και τις δηλώσεις του κ. Ερντογάν που έτυχαν και διαφορετικής ερμηνείας. Εκείνο που μπορώ να πω είναι ότι από δικής μας πλευράς θα συνεχίσουμε και συνεχίζουμε ακόμη και τώρα, σε τεχνοκρατικό επίπεδο ειδικότερα, τις προσπάθειες προς την κατεύθυνση επανέναρξης των συνομιλιών, πάντα στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου».
Ερωτηθείς αν υπό το φως του σημερινού κλίματος εκτιμά ότι στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης θα υπάρξει κάτι για την επανέναρξη των συνομιλιών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «θα πράξω ό,τι είναι δυνατόν για να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα», σημειώνοντας ότι γνωρίζει τις δυσκολίες, και τις προκλήσεις που υπάρχουν ενώπιον μας, «όμως, δεν σημαίνει σε καμία απολύτως περίπτωση ότι θα σταματήσουμε τις προσπάθειες μας, αντίθετα τις εντατικοποιούμε. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού».
Κληθείς να σχολιάσει δημοσιεύματα ότι ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας έρχεται στην Κύπρο για να ασκήσει πιέσεις προς τον ίδιον σε σχέση με το Κυπριακό, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είπε ότι «δεν ξέρω από πού προέρχονται αυτές οι δήθεν πληροφορίες, διότι κάτι τέτοιο δεν υπάρχει σε καμία απολύτως περίπτωση. Ο συντονισμός μας είναι εξαιρετικός με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και το γεγονός είναι ότι παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει, και ελπίζουμε αυτή η δύσκολη κατάσταση να αντιμετωπιστεί, θα έρθει στην Κύπρο για να συντονιστούμε ειδικότερα όσον αφορά την ευρωπαϊκή πτυχή, τα ευρωτουρκικά που εμείς μέσα από τις δικές μας πρωτοβουλίες έχουμε αναδείξει».
Τέλος, ερωτηθείς αν θα συγκροτηθεί διαπραγματευτική ομάδα στήριξης του Ελληνοκύπριου διαπραγματευτή για το Κυπριακό, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι πολύ σύντομα, ενδεχομένως και πριν τη Νέα Υόρκη να υπάρξει συγκρότηση αυτής της ομάδας. Πριν μεταβεί στη Νέα Υόρκη θα έχει συνάντηση και με το Εθνικό Συμβούλιο και μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα συζητήσουν και το συγκεκριμένο θέμα, ανέφερε.
