Η εποχή των μεγάλων παραδοσιακών ακριβών συστημάτων, είτε αυτά είναι πλοία επιφανείας, μαχητικά αεροσκάφη είτε μαχητικά ελικόπτερα και άρματα μάχης, οδηγείται στην κορύφωση της, γιατί το κόστος έχει αυξηθεί με δραματικό τρόπο, τονίζει ο Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων της Ελλάδας Κωνσταντίνος Γρίβας, υπογραμμίζοντας ότι «ακόμη και χώρες όπως οι ΗΠΑ αλλάζουν μεθοδολογίες και προσπαθούν να κινηθούν προς πιο οικονομικές μεθόδους προβολής ισχύος που δίνουν έμφαση στις δικτυοκεντρικές δομές και σε εξελιγμένα βλήματα και ρομποτικά συστήματα».
«Αυτές οι μεθοδολογίες και τεχνολογίες είναι σαν να έχουν δημιουργηθεί κατά παραγγελία χωρών, όπως είναι η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία», υπογραμμίζει σε συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ ο κ. Γρίβας, σημειώνοντας, ότι «αυτά τα συστήματα μπορούν σε μεγάλο βαθμό να δημιουργηθούν με υλικά του εμπορίου», αλλά και αν αυτό δεν μπορεί να γίνει, «Ελλάδα και Κύπρος έχουν πρόσβαση στις τεχνολογίες που απαιτούνται για αυτά τα συστήματα».
«Είναι πλέον απόφαση αν θέλεις να προχωρήσεις στην ενίσχυση των αμυντικών αποτρεπτικών σου ικανοτήτων», επισημαίνει.
Ταυτόχρονα, ο κ. Γρίβας, ο οποίος διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην ευρύτερη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, τονίζει πως το πυροβολικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και ως υποκατάστατο της τακτικής αεροπορίας σε χώρους περιορισμένων γεωγραφικών μεγεθών, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ αναφέρεται και στην δημιουργία ενός είδους «φράγματος γύρω από την μεγαλόνησο πετυχαίνοντας πραγματικά μια ναυτική κυριαρχία», αλλά και στην κατασκευή μη επανδρωμένων υποβρύχιων σκαφών, χαμηλού κόστους.
Αναφέρεται σε συστήματα πυροβολικού που λειτουργούν ως αντιπλοϊκά όπλα, με συνδυασμό έξυπνων βλημάτων ακριβείας και με ικανότητες αυτοκατεύθυνσης, τα οποία λειτουργούν ως ένα είδος υποκατάστατων τακτικής αεροπορίας, ενώ άλλο σημαντικό κομμάτι όλων αυτών, όπως σημειώνει, είναι και ο συνδυασμός παρόμοιων συστημάτων με μέσα προστασίας που μπορεί να είναι χαμηλής τεχνολογίας, όπως είναι οι περιβόητες πρωτόγονες υποδομές, δηλαδή δίκτυα τούνελ.
«Συνδυασμός συστημάτων πυροβολικού με παρόμοιες πρωτόγονες υποδομές στα εδάφη της Κύπρου – που είναι πολύ εύκολο να κατασκευαστεί – μπορεί να αδρανοποιήσει το πλεονέκτημα της εχθρικής αεροπορικής ισχύος», τονίζει ο κ. Γρίβας, ο οποίος αναφέρεται επίσης και στην ανάπτυξη «αυτοκτονικών» μη επανδρωμένων αεροχημάτων, ρομποτικών συστημάτων που είναι ένα υβρίδιο μεταξύ ρομποτικού αεροσκάφους (drones) και βλήματος, όπως εξηγεί.
Αυτή η στρατιωτική επανάσταση, σύμφωνα με τον κ. Γρίβα, «η οποία σε γενικές γραμμές βασίζεται σε ένα είδος ΄ντομπαρισμένου΄ πυροβολικού, σε ένα είδος επαυξημένου πυροβολικού που περιλαμβάνει πλέον και ρομποτικά βλήματα, σε δικτυοκεντρικές δομές και μεγάλη χρησιμοποίηση τόσο νέων τεχνολογιών (ρομποτικά συστήματα ή τεχνητή νοημοσύνη) αλλά και παλαιών και δοκιμασμένων μεθοδολογιών (πρωτόγονες υποδομές) μπορεί να επιτρέψει την πραγματικά μεγάλη ενίσχυση των αποτρεπτικών και αμυντικών ικανοτήτων χωρών, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία, με μικρό κόστος και με θετικό πρόσημο όσον αφορά το οικονομικό θέμα, καθώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν εγχώριες εταιρείες, ιδιαίτερα start ups, που στοχεύουνε στην υψηλή τεχνολογία (περίπτωση Ισραήλ)».
Αναφέρει ότι όλα αυτά «μπορούν να ενισχύσουν και τη λεγόμενη αμυντική διπλωματία διαμέσου άμεσων συνεργασιών με χώρες όπως είναι το Ισραήλ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που επίσης δίνουν σημασία και ψάχνουν για συνεργάτες». Σημειώνει ότι «ακόμη καλύτερη θα ήταν μια κοινή προσπάθεια που να περιλαμβάνει συνεργασίες μεταξύ του ελλαδικού κράτους και της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Πιο, συγκεκριμένα στην συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Γρίβας είπε ότι «υπάρχει μία τάση παγκόσμια για την ανάπτυξη συστημάτων υποκατάστατων των παραδοσιακών μεθόδων προβολής ισχύος που δίνουν έμφαση στο βλήμα» και «βρίσκεται σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια μια στρατιωτική επανάσταση μέσω μιας μετάλλαξης της στρατιωτικής ισχύος», που αφορά «τη σύνθεση πολλών επιμέρους παραγόντων με βασικούς την σύγκρουση της ναυτικής με την χερσαία ισχύ που γίνεται μεταξύ χωρών όπως είναι η Κίνα και οι ΗΠΑ ή η Ρωσία και οι ΗΠΑ». Σημείωσε πως ένας άλλος παράγοντας που προωθεί αυτή την επανάσταση είναι «η είσοδος της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης στην στρατιωτική τεχνολογία».
Κοινή συνισταμένη όλων αυτών, σύμφωνα με τον κ. Γρίβα, είναι ότι “προσπαθούμε πλέον να αναπτύξουμε συστήματα πιο χαμηλού κόστους σε σχέση με το παρελθόν, δεδομένου ότι έχουν γίνει πολύ ακριβές οι παραδοσιακές πλατφόρμες”.
«Έτσι βλέπουμε ότι τα μαχητικά αεροπλάνα ή τα πολεμικά πλοία ή τα άρματα μάχης να γίνονται ολοένα και πιο γρήγορα με αποτέλεσμα και πολύ πλούσιες χώρες, όπως είναι η Ιαπωνία ή η Νότιος Κορέα, να μπορούν να αγοράσουν πλέον περιορισμένους αριθμούς και να κινούνται προς μία άλλη κατεύθυνση», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «κοινό στοιχείο αυτών των προσπαθειών είναι η μετατόπιση του κέντρου βάρους από την πλατφόρμα προς το βλήμα».
«Οπότε υπάρχει μία τάση παγκόσμια για την ανάπτυξη συστημάτων υποκατάστατων των παραδοσιακών μεθόδων προβολής ισχύος που δίνουν έμφαση στο βλήμα», σημείωσε, αναφέροντας ως παράδειγμα την ανάπτυξη «αυτοκτονικών» μη επανδρωμένων αεροχημάτων, ρομποτικών συστημάτων, που είναι ένα υβρίδιο μεταξύ ρομποτικού αεροσκάφους (drones) και βλήματος.
Αναφέροντας ότι αυτά χρησιμοποιήθηκαν κατά κόρον στο Ναγκόρνο Καραμπάχ ή στην Συρία, ο κ. Γρίβας είπε ότι ακόμη και υποκρατικοί δρώντες, με δυνατότητες χαμηλής τεχνολογίας, όπως ήταν το ISIS, στο παρελθόν, στο Ιράκ, είχε επιτύχει τοπική αεροπορική υπεροχή ή και κυριαρχία, σύμφωνα με τα λεγόμενα του τότε διευθυντή της διακλαδικής διοίκησης ειδικών δυνάμεων των ΗΠΑ, με την χρήση τέτοιων συστημάτων drones εμπορικά διαθέσιμων, δηλαδή τα είχαν αγοράσει από το εμπόριο και τα είχαν μετατρέψει σε αερομεταφερόμενους εκρηκτικούς μηχανισμούς.
Ανέφερε επίσης ότι παρόμοιες επιλογές κάνουνε και άλλοι υποκρατικοί δρώντες όπως είναι οι Χούτι στην Υεμένη.
Αύξηση ικανοτήτων πυροβολικού
———————–
Επιπλέον, ο κ. Γρίβας είπε στο ΚΥΠΕ ότι «έχουμε μια πολύ μεγάλη αύξηση των ικανοτήτων του πυροβολικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακόμη και ως υποκατάστατο της τακτικής αεροπορίας σε χώρους περιορισμένων γεωγραφικών μεγεθών, όπως είναι η Κυπριακή Δημοκρατία».
Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι αυτό κάνει το Ισραήλ που χρησιμοποιεί το πυροβολικό του, ως συμπλήρωμα της αεροπορίας, αυτό κάνουν μεγάλες χώρες όπως η Κίνα, η Ρωσία και πλέον οι ΗΠΑ, και αυτό, όπως εξήγησε, «γιατί έχουμε μια πολύ μεγάλη αύξηση του βεληνεκούς, της ακρίβειας πλήγματος, των καταστρεπτικών αποτελεσμάτων και της ποικιλίας αποτελεσμάτων που μπορούν να φέρουνε πολλαπλά συστήματα πυροβολικού».
«Όταν έχουμε πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών που χτυπάνε με ακρίβεια στόχους, στα 250 – 400 χιλιόμετρα, ενώ οι ΗΠΑ προωθούν συστήματα που ξεπερνάνε τα 600 με 800 χιλιόμετρα, ουσιαστικά δεν χρειάζεσαι ένα μαχητικό αεροσκάφος να σου κάνει την δουλειά, την οποία κάνεις πολύ πιο εύκολα και δραματικά πιο φθηνά με το πυροβολικό», υπογράμμισε.
Είπε ακόμη ότι υπάρχουν και οι δυνατότητες που λέμε διαχωρικά πυρά (cross – domain fires), δηλαδή συστήματα είτε πυροβολικού είτε άλλα, τα οποία με ενσωματωμένους αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν να αναγνωρίζουνε μόνα τους στόχους, σημειώνοντας ότι αυτά μπορεί να είναι είτε χερσαία είτε θαλάσσια.
Ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν συστήματα πυροβολικού που λειτουργούνε ως αντιπλοϊκά όπλα, ενώ σημείωσε πως στη διεθνή αγορά υπάρχουν οβίδες πυροβολικού των 155 χιλιοστών οι οποίες διαθέτουν αυλοθητή (κινητήρα) ο οποίος τους επιτρέπει να επιτυγχάνουν τρομακτικά μεγάλο βεληνεκές που ξεπερνά τα 100 χιλιόμετρα.
Σε συνδυασμό, όπως είπε, με τα έξυπνα βλήματα προσβολής ακριβείας ή και με ικανότητες αυτοκατεύθυνσης προς τους στόχους τους μπορούνε μικρές χώρες να αναπτύξουν παρόμοιες ικανότητες, ένα είδος υποκατάστατων τακτικής αεροπορίας που είναι πολύ ικανοποιητικά.
Άλλο κομμάτι, συνέχισε, είναι ο συνδυασμός παρόμοιων συστημάτων με μέσα προστασίας που μπορεί να είναι χαμηλής τεχνολογίας, όπως είναι οι περιβόητες πρωτόγονες υποδομές, δηλαδή δίκτυα τούνελ, όπως είναι το περιβόητο μετρό της Χαμάς.
Επί του συγκεκριμένου, ο Καθηγητής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων ανέφερε ότι παρόμοια συστήματα χρησιμοποιεί η Σουηδία και η Ελβετία, πέραν της Κίνας, του Ιράν και της Βόρειας Κορέας για τις οποίες «αποτελεί κομμάτι της στρατηγικής της».
«Όλα αυτά είναι ένα κομμάτι αυτής της λεγόμενης νέας στρατιωτικής επανάστασης που δίδει μεγάλη έμφαση στη μείωση του κόστους και στην υποκατάσταση των ακριβών πλατφορμών από πολύ πιο φθηνά συστήματα που είναι ένα μίγμα, παραδοσιακών όπλων (όπλα πυροβολικού με βελτιωμένα βλήματα) σε συνδυασμό με νέου τύπου συστήματα όπως είναι ρομποτικές τεχνολογίες, αυτόνομα ρομποτικά συστήματα (μη επανδρωμένα αεροχήματα), οπλισμένα ή αυτό το υβρίδιο μεταξύ ρομποτικών αεροχημάτων και βλημάτων που είναι τα λεγόμενα περιφερόμενα πυρομαχικά», υπογράμμισε.
Ναυτική ισχύς
————-
Ο κ. Γρίβας είπε στην συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ ότι επειδή είναι δύσκολο με βάση τα οικονομικά της δεδομένα, η Κυπριακή Δημοκρατία να διαθέτει μεγάλα πλοία επιφανείας, «υπάρχουν και ασύμμετρες μέθοδοι προβολής ισχύος στην θάλασσα, όπως μπορεί να είναι υποβρύχια συστήματα, είτε συμβατικά επανδρωμένα υποβρύχια, μικρά σε μέγεθος και σχετικά χαμηλού κόστους (μίνι υποβρύχια υψηλών ικανοτήτων)», προσθέτοντας ότι «την ανάπτυξη αυτών των υποβρυχίων την ευνοεί οι νέες τεχνολογίες όπως οι μπαταρίες ιόντων – λιθίου που τοποθετούνται στα υποβρύχια και οι οποίες αυξάνουν δραματικά τον χρόνο που μπορούν να παραμείνουν σε κατάδυση».
Ανέφερε ότι υπάρχει ένα πρόγραμμα της Ταϊλάνδης για ανάπτυξη ενός τέτοιου υποβρυχίου που στοχεύει το κόστος να είναι μεταξύ 50-100 εκατομμυρίων δολαρίων, το κάθε υποβρύχιο, ενώ σημείωσε πως υπάρχουν και επανδρωμένα υποβρύχια με χαμηλότερες δυνατότητες και με κόστος κάτω από 10 εκ. δολάρια το ένα.
Ωστόσο, ο Καθηγητής είπε ότι υπάρχουν τορπίλες πολύ μεγάλου βεληνεκούς που ξεπερνούν τα 150 χιλιόμετρα και ένα υποβρύχιο με τέτοιους είδους τορπίλες, οι οποίες διαθέτουν αλγορίθμους τεχνητής νοημοσύνης για να μπορούν να κάνουν μόνες τους διαχωρισμό των στόχων και άλλα, αποτελούν πολύ επικίνδυνους συνδυασμούς.
Στο σημείο αυτό έφερε ως παράδειγμα την σύλληψη ενός μικρού υποβρυχίου που είχε κατασκευάσει με υλικά του εμπορίου και κόστος 1,5 εκ. δολάρια το κολομβιανό καρτέλ για να κουβαλάει κοκαΐνη 6 τόνων, με αυτονομία 12 ωρών, τονίζοντας με βάση αυτό «εννοείται ότι χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος είτε από μόνες τους είτε με τεχνική βοήθεια από το εξωτερικό μπορεί να φτιάξουν πολύ πιο εξελιγμένα σκάφη και κόστος μικρότερο των 10 εκ. δολαρίων και οπλισμένα με συστήματα νέας τεχνολογίας, όπως τορπίλες νέας γενιάς, μεγάλου βεληνεκούς, μεγάλης ικανότητας αυτόνομης αναγνώρισης στόχων και άλλα».
«Και να δημιουργήσουν ένα είδος φράγματος γύρω από την μεγαλόνησο πετυχαίνοντας πραγματικά μια ναυτική κυριαρχία χωρίς να κινδυνέψεις από την δράση της εχθρικής αεροπορίας ή χωρίς να κινδυνεύεις σε μεγάλο βαθμό», ανέφερε.
Πρόσθεσε ότι «αυτό μπορεί να συνδυαστεί και με ρομποτικά συστήματα όπως είναι τα UUB μη επανδρωμένα υποβρύχια σκάφη είναι σημαντικό κομμάτι αυτής της λεγόμενης νέας στρατιωτικής επανάστασης που είναι χαμηλού κόστους και μπορούν να κατασκευαστούν με υλικά του εμπορίου, σε μεγάλο βαθμό, και στην Ελλάδα αλλά και στην Κύπρο» και «να αναπτυχθούν με πιο εξελιγμένα συστήματα σε συνεργασία με εταιρείες του εξωτερικού».
Ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν και ρομποτικά σκάφη επιφανείας ή και εδάφους και σημείωσε ότι «η Τουρκία έχει αναπτύξει τα οπλισμένα μη επανδρωμένα ταχύπλοα σκάφη, ακολουθώντας τη λογική των πυρπολικών που είχαμε εμείς το 1821».
Ο Καθηγητής της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων της Ελλάδας αναφέρθηκε στο Σώμα Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν που παρουσίασε πριν λίγο καιρό τα 370 νέα αποκτήματα ταχύπλοα σκάφη, ρομποτικά και επανδρωμένα, αλλά και τα βρετανικής κατασκευής πολύ γρήγορα ταχύπλοα που αγγίζουν και τους 90 κόμβους ή περισσότερο, τα οποία αντέγραψε, όπως είπε, και τα κατασκεύασε σε μεγάλους αριθμούς και τα οποία “επιτίθενται με χαοτικό τρόπο και από πολλές κατευθύνσεις για να επιτύχουνε κορεσμό της εχθρικής άμυνας και αποτελούν ένα είδος ασύμμετρης απειλής για τις μεγάλες ναυτικές δυνάμεις όπως αυτή των ΗΠΑ”.
Ανέφερε επίσης ότι το Ιράν χρησιμοποιεί πολύ μικρά υποβρύχια χαμηλής τεχνολογίας και χαμηλού κόστους και με μικρό αριθμό πληρώματος που διαθέτουν τορπίλες και εκτοξεύουν υποθαλάσσια πυραύλους cruise.
«Παρόμοια συστήματα είναι βεβαιωμένο ότι μπορούν να αναπτυχθούν πολύ πιο εύκολα και να είναι πολύ πιο ποιοτικά, στην Ελλάδα και στην Κυπριακή Δημοκρατία, είτε μόνοι μας είτε σε συνεργασία με οίκους του εξωτερικού», τόνισε.
Τέλος, ο κ. Γρίβας χαρακτήρισε «μια πολύ αγορά και προς την σωστή κατεύθυνση» την αγορά από μέρους της Κύπρου των σέρβικων αυτοκινούμενων πυροβόλων Nora B-52, ενώ σημείωσε ότι το γεγονός πως αυτά αξιολογούνται αυτή την στιγμή και από τον αμερικανικό στρατό με καλές προοπτικές, κάτι δείχνει.
Αναφέρθηκε επίσης σε σέρβικα, πολωνικά, λευκορωσικά, κινέζικα και βραζιλιάνικα συστήματα πολλαπλών εκτοξευτών ρουκετών με πολύ μικρό κόστος που μπορούν να κτυπήσουν στόχους όπως είναι οι S400, κάνοντας την δουλειά της αεροπορίας σε μικρούς χώρους, ενώ ειδική αναφορά έκανε για τον σερβικό καθοδηγούμενο πύραυλο ALAS που έχουν αγοράσει μέχρι και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία διαθέτουν χρήματα για ακριβότερους εξοπλισμούς, και ο οποίος “δίδει τη δυνατότητα στον χειριστή να βλέπει ό,τι βλέπει ο πύραυλος και να τον κατευθύνει στην τερματική του φάση με ακρίβεια εκατοστών”, πλήττοντας, μεταξύ άλλων, τεθωρακισμένα οχήματα, μαχητικά ελικόπτερα, αυτοκινούμενα πυροβόλα, κινούμενα ραντάρ και πλοία επιφανείας .
Ερωτηθείς τέλος κατά πόσον η Κύπρος πρέπει να ενδιαφερθεί για τα γαλλικά αεροσκάφη Mirage τα οποία θα αντικαταστήσει η Ελλάδα, ο κ. Γρίβας είπε ότι αυτό «θα ήταν μια πάρα πολύ καλή ιδέα».
ΠΗΓΗ: ΚΥΠΕ
