Μέσα από την ευρωπαϊκή νομοθεσία για το περιβάλλον οι αλλαγές που έρχονται είναι μεγάλες, ανέφερε τη Δευτέρα ο Βουλευτής του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασία Πολιτών Χαράλαμπος Θεοπέμπτου. Μιλώντας κατά την έναρξη της συζήτησης του Κρατικού Προϋπολογισμού του 2024, ο κ. Θεοπέμπτου αναφέρθηκε στις εξελίξεις που αφορούν το κλίμα σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας.
Σημείωσε ότι στην Ευρώπη σχεδιάζουν τις «πόλεις των 12 ή 15 λεπτών» όπου η πολιτεία βεβαιώνεται ότι κοντά στις οικιστικές περιοχές υπάρχουν όλα τα καταστήματα που χρειάζονται ούτως ώστε ο κάτοικος της περιοχής να μην χρειάζεται περισσότερο από 12 λεπτά περπάτημα για τα είδη πρώτης ανάγκης.
Συγκεκριμένα ο κ. Θεοπέμπτου ανέφερε ότι έχουν εκδοθεί οι πρώτες Ευρωπαϊκές Οδηγίες και Κανονισμοί της ΕΕ για την πολιτική “Fit for 55” που αφορά τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Πρόσθεσε πως μέσα από την ευρωπαϊκή νομοθεσία οι αλλαγές που έρχονται είναι μεγάλες, γι’ αυτό και «οργανώσαμε μαζί με την Πρόεδρο της Βουλής σεμινάριο όπου τα υπουργεία παρουσίασαν τα θέματα που έχουν να χειριστούν και τον προγραμματισμό τους».
Σημείωσε πως έχουμε πέραν των 13 νομοθετημάτων και υποχρεώσεων που πρέπει να μπουν σε εφαρμογή, σε διάφορες ημερομηνίες πριν το 2030.
Ο κ. Θεοπέμπτου αναφέρθηκε στο σύστημα εμπορίας ρύπων, κάνοντας λόγο για «σκάνδαλο» με την ΑΗΚ, καθώς όπως είπε, τώρα πληρώνουμε πέραν των €200 εκ. το χρόνο για ρύπους, με αυτό να αντιστοιχεί σχεδόν με το ένα τρίτο του λογαριασμού των καταναλωτών. Συνέχισε, λέγοντας ότι η Κυβέρνηση «δεν έχει κίνητρο να κάνει κάτι» εφόσον, μεταξύ άλλων, εισπράττει από αυτά ΦΠΑ αξίας πάνω από €40εκ. κάθε χρόνο, όπως είπε.
Αφού επεσήμανε πως παράλληλα συμφωνήθηκε να ξεκινήσει ένα δεύτερο σύστημα Εμπορίας Ρύπων II (ETS II) το οποίο θα καλύπτει τα κτήρια, τις μεταφορές και τα καύσιμα, και θα μπει σε εφαρμογή το 2027, είπε πως αυτό, μεταξύ άλλων, θα σημαίνει αύξηση του κόστους λειτουργίας των αυτοκινήτων, του κόστους λειτουργίας ορισμένων βιομηχανιών, αύξηση στο κόστος θέρμανσης οικιστικών και εμπορικών κτηρίων.
Λέγοντας ότι με τον Κανονισμό 1804 του 2023 θα πρέπει μεταξύ άλλων να κάνουμε εγκατάσταση σταθμών φόρτισης κάθε 60 χλμ και να βρούμε μέθοδο να μπορούν οι πελάτες να πληρώνουν, πρόσθεσε ότι επείγει η Κυβέρνηση να δώσει πραγματική σημασία στις δημόσιες μεταφορές.
Περαιτέρω εξέφρασε την άποψη ότι ένα καλά οργανωμένο κράτος, πρέπει να έχει ενεργειακή πολιτική που να είναι γνωστή και ξεκάθαρη, που να περιέχει πρόνοιες που θα ωφελούν τον πολίτη και την οικονομία, η οποία πρέπει να περιέχει τουλάχιστον προτεραιότητες όπως η λήψη μέτρων για μείωση της ζήτησης ενέργειας, όπως τις ενεργειακές αναβαθμίσεις, τις δημόσιες μεταφορές και την προώθηση της ποδηλασίας.
Αναφέρθηκε ακόμη στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ με διευκολύνσεις για επέκταση της χρήσης ΑΠΕ κυρίως σε στέγες, για άμεσο όφελος στους πολίτες αλλά και σε ενεργειακές κοινότητες για το όφελος των πολλών, προγραμματισμό για αποθήκευση ενέργειας, προώθηση τεχνολογιών και μέτρων για μείωση των εκπομπών στην παραγωγή ενέργειας και την ασφάλεια παροχής.
Σε σχέση με την ενεργειακή αναβάθμιση τον κτιρίων, ο Βουλευτής των Οικολόγων είπε πως ο τρόπος που σκέφτεται η Κυβέρνηση για τις ενεργειακές αναβαθμίσεις «φάνηκε με την ενεργειακή απόδοση του κτηρίου της πρώην Λαϊκής» καθώς ήταν ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης όταν εκφράστηκε η πρόθεση της Κυβέρνησης να το αγοράσει.
Σημείωσε ακολούθως ότι με βάση μόνο μερικές από τις πρόνοιες από τις τη νέες νομοθεσίες που συμφωνήθηκαν πρόσφατα στην ΕΕ, τo 2027 όλα τα νέα κτήρια θα είναι Μηδενικών Εκπομπών και από το 2030 όλα τα κτήρια που θα ανακαινίζονται θα είναι “μηδενικών εκπομπών.” Πρόσθεσε πως μέχρι το 2050 όλα τα κτήρια που υπάρχουν σε μια χώρα θα πρέπει να μετατραπούν και αυτά σε κτήρια μηδενικών εκπομπών.
Μεταξύ των νέων επερχόμενων αλλαγών, ο κ. Θεοπέμπτου παρέθεσε την υποχρέωση της Κυβέρνησης να υποβάλει στο τέλος Ιουνίου το 2024, το πρώτο πενταετές σχέδιο ενεργειακών αναβαθμίσεων των κτηρίων στη χώρα, το οποίο θα ανανεώνεται κάθε 5 χρόνια μέχρι το 2050. Επεσήμανε περαιτέρω ότι τα ενεργειακά πιστοποιητικά των κτηρίων θα εισάγονται σε μια ενιαία βάση δεδομένων για να μπορούν να παρακολουθούν την πρόοδο των αναβαθμίσεων μας στις Βρυξέλλες.
Πρόσθεσε περαιτέρω ότι από το 2028 θα απαγορεύεται σε νέα δημόσια κτήρια η εγκατάσταση καυστήρα κεντρικής θέρμανσης που δουλεύει με γκάζι ή πετρέλαιο και σε όλα τα υπόλοιπα κτήρια η απαγόρευση θα ισχύσει από το 2030.
«Φανταστείτε τι έχει να γίνει αν παραμείνει και η τροπολογία των Ευρωβουλευτών για αναβάθμιση όλων των κτηρίων σε μια χώρα, στην κλάση F μέχρι το 2027», συνέχισε προειδοποιώντας ότι «σύντομα θα απαγορευτούν και οι οποιεσδήποτε επιδοτήσεις καυσίμων όπως πχ για γεωργικό πετρέλαιο, αλλά και αυτά που έδιναν στις ορεινές περιοχές για θέρμανση».
Ο κ. Θεοπέμπτου εστίασε και στην ενεργειακή φτώχια, λέγοντας ότι «με βάση τη Eurostat η Κύπρος είναι η δεύτερη χειρότερη χώρα της ΕΕ σε αυτό τον τομέα». «Είμαστε η τελευταία χώρα στην ΕΕ που εφάρμοσε ελάχιστα επίπεδα θερμομόνωσης στα κτήρια, με περίπου τα δύο τρίτα των κτηρίων να χρειάζονται τώρα ενεργειακή αναβάθμιση», είπε. Αναφορά έκανε επίσης και στις εξελίξεις για τη διαχείριση αποβλήτων.
