Σημαντική μείωση του χρόνου εκδίκασης υποθέσεων αναμένεται να επιτευχθεί με τα νέα τριτοβάθμια δικαστήρια που προβλέπονται στα νομοσχέδια για μεταρρύθμιση της δικαστηρίων, σύμφωνα με στοιχεία που κατέθεσε σήμερα στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Νομικών η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως Στέφη Δράκου. Παράλληλα είπε ότι επιτυγχάνεται η ευελιξία και η ενδυνάμωση της λειτουργικότητας της ανώτατης βαθμίδας και η εξειδίκευση που θα ενισχύσει την ποιότητα της δικαιοσύνης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ανώτατου Δικαστηρίου που παρουσίασε η Υπουργός, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο θα εκδικάσει 377 εφέσεις, το Ανώτατο Δικαστήριο συνολικά 1.591 υποθέσεις, και το Εφετείο 3.149, με βάση τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν υποθέσεις καταχωρημένες μέχρι τις 18.4.2022.
Όπως είπε η κ. Δράκου, σε ο,τι αφορά τον προβλεπόμενο χρόνο εκδίκασης των υποθέσεων, σήμερα διεκπεραιώνονται περίπου 500 πολιτικές εφέσεις τον χρόνο και αναμένεται ότι περίπου ο ίδιος αριθμός ετησίως θα είναι δυνατό να διεκπεραιώνεται από το προβλεπόμενο στα νομοσχέδια Ανώτατο Δικαστήριο.
Σε ο,τι αφορά την αναθεωρητική διαδικασία, η Υπουργός ανέφερε ότι σήμερα διεκπεραιώνονται από το Ανώτατο Δικαστήριο 140 περίπου υποθέσεις τον χρόνο και αναμένεται η διεκπεραίωση των υποθέσεων από το προβλεπόμενο στα νομοσχέδια Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο, σε περίπου δύο χρόνια.
Η κ. Δράκου σημείωσε ότι το Ανώτατο στην επιστολή του αναφέρει ότι οι υπολογισμοί δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να είναι ακριβείς, αφού θα υπεισέλθουν άγνωστοι παράγοντες, ιδίως σε ο,τι αφορά την εργασία που θα προκύψει στη βάση της νέας δικαιοδοσία των νέων τριτοβάθμιων δικαστηρίων.
«Ωστόσο, μέσα από μια απλή προσέγγιση φαίνεται να καταλήγουμε με βάση τα σημερινά στοιχεία, ότι αν εκδικάζονται 500 το χρόνο, σημαίνει ότι ο χρόνος ολοκλήρωσης της εκδίκασης θα είναι τρία χρόνια και στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο δύο χρόνια. Σήμερα γνωρίζουμε ότι ο χρόνος εκδίκασης μιας έφεσης είναι μέχρι επτά», ανέφερε.
Στο δε Εφετείο, πρόσθεσε, που θα απαρτίζεται από 16 δικαστές θα μπορούσαμε να υπολογίσουμε περίπου την ίδια διάρκεια χρόνου εκδίκασης με περίπου 800 υποθέσεις τον χρόνο.
Παράλληλα η Υπουργός σημείωσε ότι αυτό που μετρά και υποστηρίζει τα νομοσχέδια και την δομή που προτείνουν, είναι ότι παράλληλα επιτυγχάνεται η εισαγωγή των “check and balances” που δεν υπάρχει σήμερα, η ευελιξία και η ενδυνάμωση της λειτουργικότητας της ανώτατης βαθμίδας που σήμερα συγκεντρώνει υπέρμετρες δικαιοδοσίες και καθήκοντα, ενώ μέσα από την εξειδίκευση θα επιτευχθεί η ενίσχυση της ποιότητας της δικαιοσύνης.
Συνταγματική η ψήφιση των νομοσχεδίων είπε ο Γενικός Εισαγγελέας
Στη συνεδρία της Επιτροπής ο Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης απάντησε σε ανησυχίες που είχαν εκφραστεί από Βουλευτές του ΑΚΕΛ, περί πιθανής αντισυνταγματικότητας σε σχέση με τη δημιουργία του Ανωτάτου Δικαστηρίου και του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου και τον ενδεχόμενο επηρεασμό του Δικαίου της Ανάγκης.
Ο κ. Σαββίδης επανέλαβε τη θέση της Νομικής Υπηρεσίας ότι, κατά τη γνώμη της, η ψήφιση των νομοσχεδίων είναι συνταγματική βάσει του Δικαίου της Ανάγκης, το οποίο συνεχίζει να υφίσταται. Όπως είπε, πολύ παρόμοιο ζήτημα τέθηκε πρόσφατα στην Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου όταν αμφισβητήθηκε η συνταγματικότητα της δημιουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου. Πρόσθεσε ότι η ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου έκρινε εκεί τη δημιουργία των Διοικητικών Δικαστηρίων ως συνταγματική.
Παράλληλα ο Γενικός Εισαγγελέας ανέλυσε στους Βουλευτές της Επιτροπής τις πρωτοβουλίες που η Νομική Υπηρεσία λαμβάνει για περαιτέρω άμβλυνση του προβλήματος των δικαστικών καθυστερήσεων. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι έχει εισηγηθεί στο Ανώτατο Δικαστήριο τρόπους απλοποίησης της διαδικασίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας, όπως και την πιθανότητα στις ποινικές υποθέσεις να αυξηθεί η δικαιοδοσία του ενός δικαστή, ώστε να μπορεί να επιβάλει ποινή φυλάκισης 7 χρόνων αντί μέχρι 5 χρόνων όπως ισχύει σήμερα, κάτι που αναπόφευκτα θα περιορίσει τις υποθέσεις που αποστέλλονται για εκδίκαση στα Κακουργιοδικεία.
Επίσης, ανέφερε ότι βρίσκεται σε διαβούλευση με το Ανώτατο Δικαστήριο ως προς κατά πόσον θα μπορούσε η έκδοση κάποιων ενταλμάτων, όπως εντάλματα έρευνας, να καταστεί εφέσιμη αντί να αμφισβητείται με προνομιακά εντάλματα. Οι δε εφέσεις, πρόσθεσε, θα πρέπει να εκδικάζονται σε σύντομο καθορισμένο χρόνο. Για τις εισηγήσεις αυτές, ο κ. Σαββίδης ανέφερε ότι αναμένει τις απόψεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Τέλος ο κ. Σαββίδης συνεχάρη τους Βουλευτές της Επιτροπής Νομικών αλλά και τα κοινοβουλευτικά κόμματα που κατά τη συνεδρία της Ολομέλειας στις 5 Μαΐου ψήφισαν υπέρ της τροποποίησης του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα χρήσης και της αγγλικής γλώσσας στα υπό ίδρυση Εμπορικό Δικαστήριο και Ναυτοδικείο, τα οποία θα εκδικάζουν εξειδικευμένες υποθέσεις. Η τροποποίηση αυτή, πρόσθεσε, είναι εξόχως σημαντική καθότι θα δημιουργήσει το υπόβαθρο προσέλκυσης σοβαρών διεθνών επενδύσεων στη χώρα, καθώς και θα βοηθήσει την Κύπρο να καταστεί κέντρο επίλυσης διαφορών.
Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της Επιτροπής, ο Πρόεδρός της, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης εξέφρασε την ελπίδα «όλοι να συναισθανθούμε το βάρος των υποχρεώσεων μας, να κατορθώσουμε να υπάρξει στην Κύπρο το συντομότερο δυνατό μια πραγματικά δικαιοσύνη, μια δικαιοσύνη που να απονέμεται σε σύντομο χρονικό διάστημα». Πρόσθεσε ότι πιστεύει στα μέλη της Επιτροπής Νομικών και εξέφρασε την πεποίθηση το συντομότερο δυνατό να πετύχουν αυτό τον πολύ μεγάλο στόχο, όχι για τα κόμματα αλλά για την κυπριακή κοινωνία.
