Την άποψη πως είτε ηθελημένα, είτε από άγνοια, διαστρεβλώνονται οι πρόνοιες της νομοθεσίας, εκφράζει η Ελεγκτική Υπηρεσία (ΕΥ), σε ανακοίνωσή της με την οποία απαντά στις δηλώσεις του τέως Υπουργού Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη για ουδεμία απώλεια σε ό,τι αφορά το θέμα του μειωμένου ΦΠΑ πρώτης κατοικίας.
Παράλληλα, αφού παραθέτει αυτολεξεί τις σχετικές πρόνοιες του νόμου, η ΕΥ σημειώνει πως “από τις συνεχείς παρεμβάσεις του τέως Υπουργού Οικονομικών, αντιλαμβανόμαστε ότι ενδεχομένως ο τέως Έφορος Φορολογίας να ενεργούσε στη βάση οδηγιών του πολιτικού προϊσταμένου του, κάτι που δεν τον απαλλάσσει φυσικά από τις όποιες δικές του ευθύνες αφού αυτός ήταν ο κατά νόμο υπεύθυνος”.
“Σε απάντηση των συνεχών δηλώσεων του τέως Υπουργού Οικονομικών κ. Χάρη Γεωργιάδη ότι δήθεν ουδεμία απώλεια υπήρξε για το θέμα του μειωμένου ΦΠΑ πρώτης κατοικίας, και επειδή κατά την άποψη μας, είτε ηθελημένα είτε από άγνοια (αμφότερα προκαλούν ανησυχία λόγω της ιδιότητας του επί 8-ετίας Υπουργού) διαστρεβλώνονται οι πρόνοιες της νομοθεσίας, παραθέτουμε αυτολεξεί τις σχετικές πρόνοιες”, αναφέρεται στην ανακοίνωση.
Η Υπηρεσία, τονίζεται ακόμη, “απορρίπτει ως εκτός κάθε λογικής τη θέση του τέως Υπουργού Οικονομικών ότι η φράση της υφιστάμενης (από το 2012) νομοθεσίας, που απαιτεί όπως η κατοικία αποκτάται «για χρήση της ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής στη Δημοκρατία», ικανοποιείται αν γίνεται χρήση της κατοικίας ως εξοχικό για λίγες ημέρες κάθε χρόνο.
Σε κάθε περίπτωση, θεωρούμε το θέμα εξόχως σοβαρό γιατί δεν αφορά μόνο παρελθούσες αλλά και μελλοντικές περιπτώσεις, προστίθεται.
Οι πρόνοιες της νομοθεσίας του 2011 και του 2012, που παρατίθενται, αναφέρουν:
Νόμος του 2011 (Ν.129(Ι)/2011)
«δικαιούχο πρόσωπο» σημαίνει κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο:
(ι) έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο έτος της ηλικίας του κατά την ημερομηνία που υποβάλλει αίτηση για επιβολή μειωμένου συντελεστή για την ανέγερση ή την παράδοση κατοικίας.
(ii) είναι πολίτης της Δημοκρατίας ή οποιουδήποτε άλλου κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι μόνιμα εγκατεστημένος στη Δημοκρατία·
(iii) δεν έχει οποιαδήποτε άλλη κατοικία στη Δημοκρατία·
Νόμος του 2012 (Ν.73(Ι)/2012)
«δικαιούχο πρόσωπο» σημαίνει κάθε φυσικό πρόσωπο, το οποίο:
(i) έχει συμπληρώσει το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του κατά την ημερομηνία που υποβάλλει αίτηση για επιβολή μειωμένου συντελεστή για την ανέγερση ή την παράδοση κατοικίας·
(ii) αποκτά κατοικία για χρήση της ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής στη Δημοκρατία
(iii) δεν έχει οποιαδήποτε άλλη κατοικία στη Δημοκρατία, την οποία έχει αποκτήσει με την επιβολή μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ
Άρα, σημειώνει η ΕΥ, με τον Νόμο του 2012, πρώτον επιτράπηκε η παραχώρηση του ωφελήματος σε υπηκόους τρίτων χωρών, και δεύτερον η απαίτηση για μόνιμη εγκατάσταση, αντικαταστάθηκε από την απαίτηση για απόκτηση κατοικίας για χρήση της ως κύριο και μόνιμο χώρο διαμονής στη Δημοκρατία. Η πρόνοια αυτή παραμένει μέχρι σήμερα.
Η Υπηρεσία προσθέτει πως η «μόνιμη εγκατάσταση» είναι ουσιαστικά ισοδύναμη του λεγόμενου “domicile” και προφανώς αποτελεί πιο ισχυρό δεσμό από τη «μόνιμη διαμονή» αφού, εκτός από την πραγματική εγκατάσταση περικλείει και την πρόθεση του φυσικού προσώπου να έχει τη χώρα ως μόνιμη κατοικία για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, στη μόνιμη διαμονή (π.χ. ενός εργαζόμενου ή ενός φοιτητή σε ξένη χώρα) δεν υπάρχει πρόθεση για παραμονή στη χώρα αυτή εσαεί.
Ακόμη αναφέρει πως “η Ευρωπαϊκή Οδηγία 2006/112/ΕΚ επιτρέπει μειωμένο ΦΠΑ για πρώτη κατοικία μόνο στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής, και η Βουλή των Αντιπροσώπων εξετάζει τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να τεθούν αυστηρά όρια στο εμβαδό και ενδεχομένως και την αξία της κατοικίας για την οποία θα μπορεί να δοθεί αυτό το ωφέλημα. Είναι άποψη μας ότι, ανεξάρτητα του εμβαδού ή της αξίας της κατοικίας, η επιχορήγηση του ΦΠΑ σε πρόσωπα που διαμένουν εκτός Κύπρου και αποκτούν στην Κύπρο κατοικία, όχι για να διαμένουν μόνιμα, αλλά ως εξοχική κατοικία, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ως παροχή στο πλαίσιο κοινωνικής πολιτικής”.
“Στη βάση των πιο πάνω, πρώτον παραμένουμε στη θέση ότι ο τέως Έφορος Φορολογίας παράνομα και καταχρηστικά επέτρεψε χρήση του ωφελήματος από τους επενδυτές του ΚΕΠ, οδηγώντας σε απώλεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από τα δημόσια ταμεία, και δεύτερον κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου στον νέο Έφορο Φορολογίας σε σχέση με τις μελλοντικές περιπτώσεις”, σημειώνει η ΕΥ.
Προσθέτει πως “σε περίπτωση δε που η θέση του νέου Εφόρου θα είναι η ίδια με του προκατόχου του, ότι δηλαδή μία εξοχική κατοικία ικανοποιεί την απαίτηση του νόμου για κύρια και μόνιμη διαμονή στην Κύπρο, τότε η Υπηρεσία μας θα ενημερώσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή γιατί, όπως έχουμε κατ’ επανάληψη τονίσει, θεωρούμε απαράδεκτο σε ένα κράτος δικαίου (και όχι ανομίας) να αποκρύβονται από ευρωπαϊκούς θεσμούς τα πραγματικά δεδομένα και γεγονότα”.