«Ο χρονικός ορίζοντας είναι οι εκλογές στην Τουρκία», είπε σε συνέντευξή του στο Politico ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, αναφερόμενος στις κάλπες της 14ης Μαΐου, στις οποίες ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αντιμετωπίζει μια κούρσα με μια ενωμένη αντιπολίτευση υπό τον Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, σημείωσε ότι η Τουρκία κάνει βήματα προσέγγισης με τη Δύση και άλλες χώρες της περιοχής μετά τους καταστροφικούς σεισμούς τον Φεβρουάριο -με πολλές χώρες να στέλνουν έκτακτη βοήθεια- και ελπίζει ότι αυτοί οι βελτιωμένοι δεσμοί θα διαρκέσουν, θέτοντας τη βάση για διπλωματία για την Κύπρο.
«Τα πάντα εξαρτώνται από το πώς θα ενεργήσει η Τουρκία μετά τις εκλογές. Γιατί τώρα υπάρχει αλλαγή στάσης, είναι λόγω των εκλογών ή όντως βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά λόγω εσωτερικών παραγόντων; Εάν υπάρχει πραγματική βούληση, θα την αξιοποιήσουμε σωστά»,ανέφερε.
Τόνισε ότι οι ελπίδες του για μια ευρύτερη προσέγγιση μεταξύ Άγκυρας και Δύσης δεν εξαρτώνται από το ποιος θα κερδίσει τις τουρκικές εκλογές, καθώς ο Ερντογάν και ο Κιλιτσντάρογλου είναι απίθανο να αποκλίνουν σημαντικά όσον αφορά την γενική πολιτική προς το νησί. «Η στάση και η προσέγγιση της Τουρκίας διαχρονικά στο Κυπριακό δεν επηρεάζεται από τις κυβερνητικές αλλαγές στη χώρα. Θέλουμε η Τουρκία να έχει μια σταθερή κυβέρνηση ώστε να υπάρχει σταθερότητα στην περιοχή».
Κάλεσε επίσης τις Βρυξέλλες να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο. «Θέλουμε η ΕΕ να μας βοηθήσει να ξεφύγουμε από το αδιέξοδο και να συνεχίσουμε τις συνομιλίες», είπε ο Χριστοδουλίδης. «Πιστεύω ότι μόνο η ΕΕ έχει τα «καρότα», τα κίνητρα, που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτό. Γι’ αυτό ζητάμε από την Επιτροπή της ΕΕ να αναλάβει κεντρικό ρόλο».
Το ψευδοκράτος έχει σκληρύνει τη στάση του από την εκλογή το 2020 του ηγέτη Ερσίν Τατάρ, ενός σκληροπυρηνικού που επιμένει σε μια λύση δύο κρατών, παρόλο που τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν να πιέζουν για μια ομοσπονδία μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Ο ίδιος ο Χριστοδουλίδης θεωρείται επίσης σκληροπυρηνικός όσον αφορά την επανένωση και η υποψηφιότητά του υποστηρίχθηκε από κεντρώα κόμματα και κόμματα που είναι λιγότερο ευέλικτα στις συνομιλίες επανένωσης.
«Δεν θέλουμε να περιφράξουμε την πράσινη γραμμή»
Αναφερόμενος στις μεταναστευτικές ροές στο νησί, οι οποίες, όπως είπε, ανέρχονται πλέον στο 6% του πληθυσμού της χώρας, ο Χριστοδουλίδης εξήγησε ότι η συντριπτική πλειονότητα ήρθε από την Τουρκία στο ψευδοκράτος και στη συνέχεια πέρασε την πράσινη γραμμή για να ζητήσει άσυλο. Οι περισσότεροι από τους αιτούντες άσυλο προέρχονται από τη Συρία, αλλά και από τη Νιγηρία, το Κονγκό και το Πακιστάν.
Η νέα κυβέρνηση αξιολογεί την αποτελεσματικότητα των μέτρων που έλαβε η προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά δεν θέλει να συνεχίσει να περιφράσσει την «πράσινη γραμμή» για να αποτρέψει περισσότερες ροές.
«Σίγουρα δεν επιθυμούμε να χτίσουμε φράχτη στη γραμμή κατάπαυσης του πυρός», είπε. «Δεν πρόκειται να προβούμε σε καμία ενέργεια που θα παγιώσει το τετελεσμένο γεγονός της κατοχής. Η κατασκευή φράχτη δεν αποτελεί επιλογή για την Κυπριακή Δημοκρατία».
Κάλεσε την ΕΕ να συντάξει ένα σχέδιο δράσης για την περιοχή της Μεσογείου και πρόσθεσε ότι δεν ανταποκρίθηκε στις υποσχέσεις της σχετικά με τον επιμερισμό των βαρών στο μεταναστευτικό.
Παραδοσιακά, η Κύπρος έχει ισχυρές διασυνδέσεις με τη Ρωσία και έχει αγωνιστεί να αποτινάξει τη φήμη ότι συνιστά κρησφύγετο για Ρώσους ολιγάρχες. Το νησί έχει υποστηρίξει τις κλιμακούμενες κυρώσεις του μπλοκ κατά της Ρωσίας, παρά το βαρύ τίμημα για την τοπική οικονομία.
«Η θέση αυτή όχι μόνο δεν θα αλλάξει αλλά θα ενισχυθεί περαιτέρω», είπε ο Χριστοδουλίδης. «Ο προσανατολισμός της εξωτερικής μας πολιτικής είναι σαφής, είναι ευρωπαϊκός, είναι δυτικός».
Ωστόσο, αυτό αμφισβητήθηκε και πάλι νωρίτερα αυτό το μήνα, καθώς ένας αριθμός κυπριακών οντοτήτων και ιδιωτών κατέληξαν σε λίστες κυρώσεων των ΗΠΑ και της Βρετανίας για φερόμενη συνεργασία με Ρώσους υπό κυρώσεις, συμπεριλαμβανομένου του Ρώσου επιχειρηματία Ρόμαν Αμπράμοβιτς.
Ο Χριστοδουλίδης είπε ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε επαφή τόσο με τις αμερικανικές όσο και με τις βρετανικές αρχές και έχει ζητήσει πιο συγκεκριμένα στοιχεία που αφορούν Κύπριους υπηκόους.
«Το θέμα είναι υψηλής προτεραιότητας για εμάς και δεν θα επιτρέψουμε συμπεριφορές που αμαυρώνουν το όνομα της χώρας μας. Υπάρχει ξεκάθαρη πολιτική βούληση να προχωρήσουμε μέχρι το τέλος σε αυτό το θέμα», πρόσθεσε.