Σαν σήμερα πριν από 48 χρόνια η βάρβαρη τουρκική εισβολή εισήλθε στη δεύτερή της φάση. Στις 14 Αυγούστου 1974, οι τουρκικές δυνάμεις, παρά την εκεχειρία που είχε συμφωνηθεί διεύρυναν τα επεκτατικά τους σχέδια παραβιάζοντας επανειλημμένα κάθε κανόνα διεθνούς νομιμότητας.
Συμπληρώνονται λοιπόν σήμερα 48 χρόνια πόνου, ξεριζωμού και προσφυγιάς. Εκείνη τη μέρα, που καταγράφεται ως ακόμη μαύρη ημερομηνία της σύγχρονης κυπριακής τραγωδίας, οι τουρκικές δυνάμεις εισβολής κατέλαβαν το μεγαλύτερο μέρος της Μεσαορίας, την Αμμόχωστο, την Καρπασία και το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής Μόρφου στα δυτικά.
Η σημερινή θλιβερή επέτειος της δεύτερης φάσης της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο μνημονεύεται εν μέσω μιας συνεχούς επιθετικής στρατηγικής και προκλήσεων της Τουρκίας.
Το καθεστώς της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου, που προστατεύεται από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 550 και 789, παραβιάζεται κατάφωρα από την επεκτατική πολιτική της Αγκυρας.
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν, με πολλά ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης και του Συμβουλίου Ασφαλείας, απαιτήσει σεβασμό στην ανεξαρτησία, ενότητα και εδαφική ακεραιότητα της Κύπρου, την επιστροφή των προσφύγων στις κατοικίες τους και την αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων από το νησί, όμως όλα αυτά τα ψηφίσματα έχουν αγνοηθεί προκλητικά από την Τουρκία.
Η ελληνοκυπριακή πλευρά επανειλημμένα στην πορεία των χρόνων ζήτησε σεβασμό των ψηφισμάτων και επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της, ενώ υπέβαλε και προτάσεις προς επίτευξη αυτού του σκοπού, πλην όμως όλες οι προσπάθειες της συνάντησαν την άρνηση της τουρκικής πλευράς.
Η ε/κ πλευρά τονίζει ότι δεν υπάρχει άλλη οδός από τον διάλογο και η μόνη επιλογή είναι η λύση του Κυπριακού σύμφωνα με τις παραμέτρους του ΟΗΕ καλώντας την τουρκοκυπριακή ηγεσία να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των ίδιων των Τουρκοκυπρίων.
Παραμένει δεσμευμένη στις προσπάθειες εξεύρεσης μιας βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου της Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως προβλέπεται στα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μιας λύσης που να επανενώνει την πατρίδα και τον λαό, να τερματίζει την κατοχή και τα τετελεσμένα της.
Πρόσφατα, ο Υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης εκπροσωπώντας τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη σε εκδήλωση μνήμης Αμμοχώστου που διοργάνωσε ο Δήμος της κατεχόμενης πόλης, είπε ότι οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, «αποτελούν μέρος μιας πολιτικής δημιουργίας και εμπέδωσης νέων τετελεσμένων επί του εδάφους. Πρόκειται για ενέργειες αντίθετες με το πνεύμα και το γράμμα των Ψηφισμάτων του ΣΑ ΟΗΕ 550 και 789 αλλά και των προεδρικών δηλώσεων του ΣΑ όταν το θέμα της Αμμοχώστου τέθηκε σε κλειστές συνεδρίες του Σώματος».
Είναι γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, ανέφερε, που εκφράσαμε ικανοποίηση για την πρόσφατη υιοθέτηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ψηφίσματος για ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο. Ένα Ψήφισμα που επαναλαμβάνει όλα τα περί Κύπρου προηγούμενα Ψηφίσματα, καλεί για εξεύρεση λύσης ΔΔΟ σύμφωνα με το πλαίσιο του ΟΗΕ και καταδικάζει τη μη αναστροφή των τουρκικών ενεργειών στην περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων.
Αναφέρθηκε στα ΜΟΕ που προώθησε η κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες «με αποφασιστικότητα και μεθοδικότητα», ένα πακέτο Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης το οποίο χαρακτήρισε γενναιόδωρο και τολμηρό, η εφαρμογή του οποίου θα είχε αμοιβαίο όφελος σε αμφότερες τις κοινότητες. «Προτείναμε τη λειτουργία του αεροδρομίου της Τύμπου υπό τη διοικητική ευθύνη του ΟΗΕ, με αντάλλαγμα την επιστροφή της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου στα Ηνωμένα Έθνη, έτσι ώστε με τη λύση του Κυπριακού να επιστραφεί στους νόμιμους κατοίκους της», είπε.
Παράλληλα «προτείναμε τη λειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου υπό την εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε να υπάρχει έλεγχος των προϊόντων που εισέρχονται στην ενιαία αγορά. Με αντάλλαγμα, την εφαρμογή από πλευράς Τουρκίας, του πρόσθετου πρωτοκόλλου της Τελωνειακής Ένωσης έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, και την υποχρέωση να ανοίξει τα λιμάνια και αεροδρόμιά της σε πλοία και αεροπλάνα με κυπριακή σημαία».
Δυστυχώς, συμπλήρωσε, «το εν λόγω πακέτο προτάσεων απορρίφθηκε από την τ/κ πλευρά, η οποία εμμένει στην πολιτική των δύο κρατών. Εμμένει επίσης στην αναγνώριση καθεστώτος κυριαρχικής ισότητας των Τ/κ ως προϋπόθεση για επανέναρξη της όποιας προσπάθειας διαπραγματεύσεων επίλυσης του Κυπριακού», προσθέτοντας πως είναι θέσεις απαράδεκτες οι οποίες δεν μπορούν και ούτε θα γίνουν αποδεκτές, αφού είναι διχοτομικές και αντίθετες με το στόχο της επανένωσης.
Αναφέρθηκε επίσης και στις αντιπροτάσεις των Τ/κ στην επιστολή του ΠτΔ, προσθέτοντας ότι τις προτάσεις «θα εξετάσουμε με προσοχή, έτσι ώστε να διαπιστώσουμε αν υπάρχει αμοιβαία βούληση για πραγματοποίηση διαλόγου μεταξύ των δύο πλευρών. Μια τεχνοκρατική διεργασία έτσι ώστε να αξιολογηθούν όλες οι προτάσεις και ο τρόπος εφαρμογής τους».
«Η ηγεσία των Τουρκοκυπρίων ας εγκαταλείψει τις άλογες και μαξιμαλιστικές της εξάρσεις για λύση δύο κρατών. Ας δείξει επιτέλους την απαιτούμενη βούληση για έναρξη ενός διαλόγου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης», κατέληξε ο ΥΠΕΞ.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συμμερίζεται τις έντονες ανησυχίες του Προέδρου Αναστασιάδη σε ό,τι αφορά τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια, ενώ ζητά την αντιστροφή όλων των έκνομων τουρκικών ενεργειών στα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020.
Γραπτή δήλωση του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Μάριου Πελεκάνου, αναφέρει ότι σε απαντητική της επιστολή προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συμμερίζεται τις έντονες ανησυχίες του Προέδρου Αναστασιάδη σε ό,τι αφορά τις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επαναλαμβάνει την καταδίκη από την ΕΕ, της απόφασης της τουρκικής πλευράς για διάνοιξη της περίκλειστης πόλης των Βαρωσίων και την επέκταση του παραλιακού της μετώπου, ενώ ζητά την αντιστροφή όλων των έκνομων τουρκικών ενεργειών στα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020.
Την ίδια ώρα, επαναβεβαιώνει την υποστήριξη της ΕΕ προς τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας για το καθεστώς των Βαρωσίων, υπογραμμίζοντας ότι θα ήταν απαράδεκτη η όποια απόπειρα εποικισμού οιουδήποτε μέρους της πόλης από πρόσωπα, άλλα από τους νόμιμους κατοίκους της και ζητώντας τη μεταβίβαση της περιοχής αυτής στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών.
Περαιτέρω, η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν επισημαίνει την ανάγκη όπως όλοι οι εμπλεκόμενοι συνδράμουν στην προσπάθεια για συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, συγκαταλεγόμενων και των εξωτερικών του πτυχών, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου του ΟΗΕ, καθώς και του ευρωπαϊκού κεκτημένου και των αξιών, στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρεται στην επιστολή, θα συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες για δημιουργία κλίματος που θα ευνοεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Τέλος, στην επιστολή της Προέδρου φον ντερ Λάιεν επαναδιατυπώνεται η στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που έχει προτείνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τα οποία, μεταξύ άλλων, θα ήταν βοηθητικά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και θα διευκόλυναν τις προσπάθειες για επιστροφή στο τραπέζι των συνομιλιών, με στόχο την επίλυση του Κυπριακού στη βάση μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Εκφράζεται, παράλληλα, η ελπίδα πως η τουρκοκυπριακή πλευρά θα ανταποκριθεί κατά τρόπο εποικοδομητικό στα προτεινόμενα ΜΟΕ.
