Τους άξονες της κυπριακής εξωτερικής πολιτικής συνόψισε ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος με ομιλία του σε εκδήλωση σε αίθουσα του βρετανικού κοινοβουλίου το βράδυ της Τρίτης, στην οποία συμμετείχαν ο Βρετανός Υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ηνωμένων Εθνών λόρδος Άχμαντ και Βουλευτές όλων των μεγάλων βρετανικών κομμάτων.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό ο Δρ Κόμπος είπε με έμφαση πως το στάτους κβο δεν είναι βιώσιμο, αλλά και ότι «δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθούμε οτιδήποτε εκτός παραμέτρων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών για μία διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα».
Σημείωσε πως «εμείς είμαστε έτοιμοι να επιστρέψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αύριο και περιμένουμε την άλλη πλευρά να έρθει κι αυτή».
Εξήγησε στο ακροατήριο, που εκτός από τους Βουλευτές περιλάμβανε αξιωματούχους του Foreign Office, του βρετανικού κοινοβουλίου, αλλά και πλήθος μελών της παροικίας, πως για την κυπριακή κυβέρνηση ο ενισχυμένος ρόλος που επιδιώκει για την ΕΕ, με το διορισμό ειδικού αντιπροσώπου, θα λειτουργούσε συμπληρωματικά προς τις προσπάθειες των Ηνωμένων Εθνών και θα συνέβαλε θετικά σε αυτές.
Ο Δρ Κόμπος πρόσθεσε πως η Λευκωσία θέλει να αξιοποιήσει τη δυναμική και τις συνθήκες που δημιουργούνται μεταξύ άλλων από τη διενέργεια εκλογών σε Κύπρο, Τουρκία και Ελλάδα, τη συζήτηση περί της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας, την προσπάθεια ομαλοποίησης των ελληνοτουρκικών σχέσεων ή και το πράσινο φως από την Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. «Το Κυπριακό επέστρεψε στην ατζέντα», αποφάνθηκε ο Υπουργός Εξωτερικών.
Ωστόσο, επισήμανε πως «χρειάζονται δύο στο τανγκό» και πως «ένα πράγμα είναι σίγουρο, ότι με την Τουρκία δεν μπορείς να είσαι σίγουρος», πριν παραθέσει στο ακροατήριο μια σειρά τουρκικών προκλήσεων και την επιμονή σε «λύση δύο κρατών».
Κατέληξε λέγοντας πως «ποτέ δε θα σταματήσουμε να προσπαθούμε να επανενώσουμε την πατρίδα μας και ποτέ δε θα παρεκκλίνουμε από τις αρχές και αξίες μας».
Νωρίτερα είχε αναφερθεί συνολικότερα στην κυπριακή εξωτερική πολιτική, δείχνοντας όπως σχολίασε πως αν και έχει στο επίκεντρο το Κυπριακό, «δεν είναι μονοθεματική».
Σημείωσε πως «σε μια περιοχή με γεωπολιτικές προκλήσεις και περίπλοκες καταστάσεις η Κύπρος παραμένει πυλώνας σταθερότητας και ένας αξιόπιστος σύμμαχος».
Η ομιλία του περιλάμβανε αναφορές στη θέση αρχών και προσήλωσης στο διεθνές δίκαιο που τήρησε η Λευκωσία στο θέμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, στις τριμερείς και λοιπές πολυμερείς περιφερειακές και διεθνείς συμφωνίες, καθώς και στο ρόλο της Κύπρου σε διεθνείς συνέργιες περί το φυσικό αέριο. Στο σημείο αυτό είπε πως «καμία χώρα δεν εξαιρείται» από τέτοιου είδους συμπράξεις, αλλά με προϋπόθεση τον πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου.
Ως προς τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος, από κοινού με άλλες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, στάθηκε στην κρίση στο Σουδάν και στον κρίσιμο ρόλο που έπαιξε η Λευκωσία στη βρετανική επιχείρηση εκκένωσης του Χαρτούμ, στο μεταναστευτικό και στο «δυσανάλογο» βάρος που σηκώνει η Κύπρος την ώρα που η Τουρκία «εργαλειοποιεί» το πρόβλημα, καθώς και γενικότερα στο θέμα της τρομοκρατίας για το οποίο ενισχύεται η συνεργασία με χώρες της περιοχής αλλά και με συμμάχους όπως οι ΗΠΑ και το Ην. Βασίλειο.
Έκανε δε ιδιαίτερη μνεία στις ενεργειακές δυνατότητες της Κύπρου και στο ρόλο της ως προς το κρίσιμο ζήτημα της ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.
Το λόγο μετά από τον Κύπριο Υπουργό Εξωτερικών πήρε ο Βρετανός Υφυπουργός Εξωτερικών λόρδος Άχμαντ.
Αφού εξήρε τη συνεισφορά της κυπριακής παροικίας στη βρετανική κοινωνία, τους ιστορικούς δεσμούς των δύο χωρών και την ενίσχυση της συνεργασίας σε μια σειρά τομέων, ο λόρδος Άχμαντ διαβεβαίωσε για τη στήριξη της βρετανικής κυβέρνησης στη διαδικασία εύρεσης μιας «δίκαιης και με διάρκεια» λύσης μέσω των Ηνωμένων Εθνών και εντός των παραμέτρων του Οργανισμού.
«Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε τις εκ νέου προσπάθειες για επίτευξη λύσης. Πιστεύουμε ότι ο καλύτερος τρόπος (για λύση) είναι σύμφωνα με τις παραμέτρους των ΗΕ περί διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και πιστεύουμε πως μια τέτοια λύση θα δημιουργουσε ένα λαμπρότερο, πιο σταθερό και ασφαλές μέλλον για την Κύπρο και για την περιοχή», είπε ο Βρετανός Υφυπ. Εξωτερικών. Συμπλήρωσε ότι μια ειρηνική Κύπρος θα ήταν εξέλιξη καλή για την Κύπρο, για την Ευρώπη, για την περιοχή, για τον κόσμο και για το ΗΒ ως στενό εταίρο.
Ο Πρόεδρος της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Κύπρο σερ Ρότζερ Γκέιλ είπε ότι η τρέχουσα κατάσταση είναι «εντελώς ανυπόφορη» και εξέφρασε την ελπίδα τώρα που ολοκληρώθηκαν οι εκλογές στις τρεις χώρες να σταθεί δυνατή η επανέναρξη των συνομιλιών. Όπως πρόσθεσε, «θα σταθούμε μαζί σας, πιστεύουμε στο σκοπό σας και θα σας στηρίξουμε ακλόνητα για όσο χρειαστεί».
Στον εισαγωγικό χαιρετισμό του ο Πρόεδρος της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας ΗΒ Χρίστος Καραολής παραλλήλισε την εισβολή στην Κύπρο με την εισβολή στην Ουκρανία και ζήτησε την ίδια αντίδραση από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Πρόσθεσε πως με το μοναδικό ρόλο που έχει το Λονδίνο πρέπει να πιέσει για μια εποικοδομητική στάση από την Τουρκία, ενώ σημείωσε πως στο πλαίσιο της φετινής εκστρατείας Hands Off Cyprus της Ομοσπονδίας το 60% των Βρετανών βουλευτών έχουν λάβει επιστολή από πολίτες για το Κυπριακό.
Το λόγο με μηνύματα στήριξης σε μια δίκαιη λύση του Κυπριακού έλαβαν επίσης οι Βουλευτές Κάρολαϊν Νόουκς, Κρις Στίβενς, Γουέντι Τσάμπερλεϊν, Μάρτιν Βίκερς, Σέριλ Μάρεϊ, καθώς και ο σκιώδης Υπουργός Ευρώπης Στίβεν Ντάουτι που δεσμεύθηκε ότι το Κυπριακό θα είναι «προτεραιότητα» για μια κυβέρνηση υπό το Εργατικό Κόμμα.
Χαιρετισμό απέστειλαν οι βουλευτές Τερέζα Βίλιερς και Πάμπος Χαραλάμπους, ενώ παρόντες ήταν επίσης οι Μαρκ Τζένκινσον, Φάμπιαν Χάμιλτον, Στιβ ΜακΚέιμπ, Κάθριν Γουέστ, Μάικ Γουντ, Ιμράν Χουσείν, Ναβέντου Μίσρα, Κρις Κλάρκσον, καθώς επίσης ο λόρδος Τράσκοτ.
Την ετήσια εκδήλωση στο κοινοβούλιο διοργανώνει η Εθνική Κυπριακή Ομοσπονδία ΗΒ. Φέτος έφερε έφερε τον τίτλο «Η Κύπρος ως περιφερειακός παίκτης: προοπτικές, προκλήσεις, εξελίξεις».