Στην απόφαση της να διενεργήσει οριζόντιο διαχειριστικό έλεγχο εκτέλεσης συμβάσεων στον δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα και ειδικότερα σε 135 συμβάσεις οι οποίες αφορούν σε 31 Αναθέτουσες Αρχές καθώς και στις ενέργειες της μέχρι σήμερα, αναφέρεται σε ανακοίνωσή της η Ελεγκτική Υπηρεσία.
Διαβάστε αυτούσια την ανακοίνωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας:
Η Ελεγκτική Υπηρεσία, μέσα στο πλαίσιο των συνταγματικών αρμοδιοτήτων της, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν τη διενέργεια διαχειριστικών ελέγχων, αποφάσισε όπως διενεργήσει οριζόντιο διαχειριστικό έλεγχο εκτέλεσης συμβάσεων στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Το θέμα επιλέγηκε από τις αρχές του 2020, μετά από εσωτερική αξιολόγηση και συγκριτική βαθμολογία αριθμού άλλων πιθανών θεμάτων που είχαν αναγνωριστεί ως σημαντικά στη βάση του οικονομικού τους μεγέθους και προηγούμενων ευρημάτων της Υπηρεσίας μας. Κατά τον έλεγχο θα εξεταστούν οριζόντια (για όλες τις Αναθέτουσες Αρχές) θέματα εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων, όπως για παράδειγμα καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των συμβάσεων, οικονομικές αποζημιώσεις σε Αναδόχους, υπερβάσεις προϋπολογισμών, συντονισμός διαδικασιών και ποιότητα παραδοτέων και έργων, τα οποία θα ελεγχθούν ως προς τις αποκλίσεις που επιφέρουν στις αρχές της οικονομικότητας, αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας (ορισμός «διαχειριστικού ελέγχου») που πρέπει να τηρούνται από φορείς που διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα.
Ο έλεγχος διενεργείται στη βάση των διεθνών προτύπων ISSAI 300 και 3000 και της καθοδήγησης που παρέχεται στο Εγχειρίδιο Διαδικασιών για τη Διενέργεια Διαχειριστικών Ελέγχων της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, το οποίο βασίζεται στο αντίστοιχο εγχειρίδιο του διεθνούς οργανισμού INTOSAI.
Για τον καθορισμό του εύρους του ελέγχου, η Υπηρεσία μας έλαβε στοιχεία από το ηλεκτρονικό σύστημα σύναψης δημοσίων συμβάσεων (e-Procurement) του Γενικού Λογιστηρίου, όπου διαφάνηκε ότι υπήρχαν περισσότεροι από 29.000 διαγωνισμοί από περίπου 500 Αναθέτουσες Αρχές. Λόγω του εξαιρετικά μεγάλου αριθμού των διαγωνισμών και των περιορισμένων πόρων της Υπηρεσίας, κρίθηκε σκόπιμο όπως από το εύρος του συγκεκριμένου ελέγχου εξαιρεθούν τα ακόλουθα:
- Συμβάσεις προμηθειών (σύντομη διάρκεια εκτέλεσης και χαμηλότερη πιθανότητα διενέργειας λαθών)
- Συμβάσεις κάτω των €2 εκ. (περίπου 20.000 συμβάσεις, για τις οποίες θα διενεργηθεί ξεχωριστός έλεγχος)
- Συμβάσεις πάνω από €60 εκ. (μικρός αριθμός εξειδικευμένων έργων, για τα οποία θα διενεργηθεί ξεχωριστός έλεγχος)
- Διαβαθμισμένες/απόρρητες και εξειδικευμένες συμβάσεις (συμβάσεις παραχώρησης, συμφωνίες πλαίσιο κ.α. που επίσης θα ελεγχθούν ξεχωριστά)
- Συμβάσεις που ολοκληρώθηκαν (προσωρινή παραλαβή) πριν το 2014, εφόσον θεωρήθηκε ως ένα λογικό όριο ώστε να καταστεί εφικτός ο εντοπισμός των στοιχείων εκτέλεσης.
Μετά τις πιο πάνω εξαιρέσεις παρέμειναν 135 συμβάσεις οι οποίες αφορούν σε 31 Αναθέτουσες Αρχές (δημόσιος και ευρύτερος δημόσιος τομέας). Από τις 31 αυτές Αναθέτουσες Αρχές, οι 20 έχουν 1 – 3 συμβάσεις, οι 10 έχουν 4 – 11 συμβάσεις και μία έχει 40 συμβάσεις.
Σημειώνεται ότι για τον καθορισμό της θεματολογίας και του εύρους του ελέγχου διενεργήθηκε εκτενής διαβούλευση με ενδιαφερόμενα μέρη, περιλαμβανομένων Ανεξάρτητων Υπηρεσιών, όπως το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας και η Νομική Υπηρεσία, καθώς και των Αναθετουσών Αρχών που είχαν αριθμό συμβάσεων μεγαλύτερο της μίας.
Για εξασφάλιση των απαραίτητων στοιχείων και για διευκόλυνση των ελεγχόμενων οργανισμών, η Υπηρεσία μας απέστειλε στις 31 Αναθέτουσες Αρχές τα βασικά στοιχεία των διαγωνισμών που ήταν ήδη καταχωρισμένα στο σύστημα e-Procurement για συμπλήρωση των σχετικών στοιχείων εκτέλεσης των συμβάσεων. Σημειώνεται ότι τα στοιχεία που έχουν ζητηθεί αφορούν πληροφόρηση η οποία είναι ήδη διαθέσιμη στις Αναθέτουσες Αρχές που χειρίζονται τις εν λόγω συμβάσεις. Επιπρόσθετα αποστάλθηκαν επιστολές στις υπόλοιπες Αναθέτουσες Αρχές για να διερευνηθεί κατά πόσον υπήρχαν συμβάσεις που εμπίπτουν στο εύρος του ελέγχου και δεν έχουν εντοπισθεί μέσω της πιο πάνω διαδικασίας.
Αναμέναμε ότι η Κυβέρνηση θα χαιρέτιζε την προσπάθεια της Υπηρεσίας μας να αναδείξει τις όποιες αδυναμίες στην εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων που συχνά προκαλούν σοβαρά προβλήματα και στρεβλώσεις στην υλοποίηση κυβερνητικών έργων, κυρίως ως προς το χρόνο και το κόστος υλοποίησης, και λιγότερα συχνά σε σχέση με την ποιότητα.
Στόχος είναι, μέσα από τα ευρήματα του ελέγχου, να καταγραφούν συστάσεις για λήψη διορθωτικών μέτρων. Θεωρούμε ότι η καχυποψία, με την οποία ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος προσέγγισε στις πρωινές του δηλώσεις το θέμα, αναδεικνύουν την ανάγκη καλύτερης επικοινωνίας της Κυβέρνησης με την Υπηρεσία μας. Από πλευράς μας, είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε κάθε πρόσκληση για διάλογο.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας τα τελευταία χρόνια τα διεθνή πρότυπα του INTOSAI, βελτιώνει συνεχώς τις διαδικασίες της και αυξάνει την προστιθέμενη αξία από τους ελέγχους που διενεργεί. Τούτο απαντά και στο ερώτημα, γιατί ένας τέτοιος οριζόντιος έλεγχος δεν είχε γίνει τα προηγούμενα χρόνια, στα οποία οι έλεγχοι αφορούσαν ειδικά τις εκάστοτε, υπό έλεγχο, συμβάσεις.
