Διψήφιο αριθμό καταγγελιών έχει ενώπιον της η Νομική Υπηρεσία για παραβίαση των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, δήλωσε ο Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Νομικών της Βουλής, η οποία ασχολήθηκε με την αξιολόγηση των ευρημάτων που προκύπτουν από την έρευνα της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητικών Δημοσιογράφων (ICIJ) που δημοσιεύτηκε στις 14 Νοεμβρίου 2023.
Ο εκπρόσωπος της Προεδρίας σημείωσε πως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης έχει ζητήσει ειδικούς από ξένη χώρα οι οποίοι θα συνδράμουν στο έργο της Αστυνομίας, ενώ τόνισε πως η Κυβέρνηση θα προχωρήσει με την δημιουργία της Ενιαίας Εποπτικής Αρχής.
Η Υπουργός Δικαιοσύνης τόνισε πως στόχος είναι να ολοκληρωθεί η διερεύνηση το συντομότερο ώστε να αποκατασταθεί το όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Μηδενική η ανοχή της Κυβέρνησης, λέει εκπρόσωπος της Προεδρίας
Ο εκπρόσωπος της Προεδρίας Χαράλαμπος Χαραλάμπους σε δηλώσεις του μετά την συνεδρία είπε πως η θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης είναι ξεκάθαρη για μηδενική ανοχή και καμία κάλυψη και καμία σκιά δεν πρέπει να μένει για τέτοια φαινόμενα.
Η απόφαση του Υπουργικού στις 28 Ιουνίου θα εφαρμοστεί πλήρως, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας Ενιαίας Εποπτικής Αρχής, είπε και σημείωσε πως κανένας και κανένα συμφέρον δεν είναι πάνω από την αξιοπιστία και τη φήμη της χώρας.
«Είμαστε αποφασισμένοι να προστατεύσουμε την αξιοπιστία της χώρας μας ως κέντρο παροχής σωστών υπηρεσιών και ελκυστικό προορισμό ποιοτικών και σωστών επενδύσεων. Για αυτό ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κάλεσε ειδικούς από χώρα με τεράστια εμπειρία σε τέτοια ζητήματα για να συνδράμουν στις αστυνομικές έρευνες ώστε να μην υπάρχει καμία αμφιβολία για την αποφασιστικότητα μας να μην μείνει οποιαδήποτε σκιά γύρω από όσα βλέπουν το φως της δημοσιότητας και έχουμε ως καταγγελίες», είπε.
Διψήφιος αριθμός καταγγελιών, ειδική ομάδα εντός Αστυνομίας
Ο Γενικός Εισαγγελέας Γιώργος Σαββίδης μιλώντας εντός της Επιτροπής είπε πως δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, δεδομένου του διεθνούς ενδιαφέροντος πως οι υποθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας θα διερευνηθούν. Όπως σημείωσε, είναι ιδιαίτερης σημασίας για τη χώρα μας να δείξει ότι συμμορφώνεται έτσι ώστε να εμπεδώσουμε στους ξένους επενδυτές ότι υπάρχει ένα νομικό πλαίσιο και ότι όποιος ξεφεύγει από αυτό υπάρχουν κυρώσεις.
Ο κ. Σαββίδης ανέφερε πως έχει φτάσει στη Νομική Υπηρεσία διψήφιος αριθμός καταγγελιών για παραβίαση των κυρώσεων από διάφορες πηγές εντός και εκτός Κύπρου και έχει συσταθεί μια ομάδα εντός της Αστυνομίας για αυτές τις καταγγελίες. Πρόσθεσε πως ετοιμάζεται μια κατάσταση στην Αστυνομία με τις τελευταίες καταγγελίες και λόγω της αύξησης των καταγγελιών αυτών αυξήθηκαν τα μέλη της ομάδας αυτής.
Ο κ. Σαββίδης είπε πως μετά τα τελευταία δημοσιεύματα πραγματοποιήθηκε μια σύσκεψη στο Προεδρικό Μέγαρο, στην οποία ήταν παρών, και στη συνέχεια μια άλλη στο Γραφείο του για συντονισμό των ενεργειών ενώ υπάρχει προγραμματισμένη και μια 3η σύσκεψη την 1η Δεκεμβρίου.
Σημείωσε πως η Κύπρος είναι μια από τις χώρες που έχει ποινικοποιήσει από το 2016 την παραβίαση των κυρώσεων που αφορούν αποφάσεις της ΕΕ ή του ΟΗΕ και είναι αυτό που μας επιτρέπει, όπως είπε, να προχωρήσουμε στη διερεύνηση των υποθέσεων.
Είπε πως είναι δύσκολο να υπάρξουν ποινικές καταδίκες για παραβιάσεις κυρώσεων αλλά σε κάποιες υπό διερεύνηση υποθέσεις φαίνεται ότι υπάρχει το υπόβαθρο για να οδηγηθούν στο Δικαστήριο.
Ενίσχυση ανακριτικής ομάδας με 4 ανακριτές
Η Υπουργός Δικαιοσύνης Αννα Κουκκίδη Προκοπίου μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής Νομικών της Βουλής είπε πως όλα όσα είδαν το φως της δημοσιότητας θα διερευνηθούν με χρονικό ορίζοντα και στόχος είναι να ολοκληρωθεί αυτή η διερεύνηση το συντομότερο ώστε να αποκατασταθεί το όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Υπουργός είπε πως δεν παρακολουθεί τις έρευνες της Αστυνομίας αλλά την πορεία των ερευνών και τόνισε την πολύ στενή συνεργασία της Αστυνομίας με τη Νομική Υπηρεσία.
Όπως ανέφερε εντός της Επιτροπής η κ. Προκοπίου, τα πρόσφατα δημοσιεύματα δεν είναι κάτι καινούριο αλλά είναι υποθέσεις που διερευνώνται από την Αστυνομία, σημειώνοντας πως ελάχιστα ήταν τα νέα στοιχεία που προσέδωσαν τα δημοσιεύματα αυτά.
Είπε πως η ερευνητική ομάδα της Αστυνομίας ενισχύθηκε από το περασμένο Καλοκαίρι και πρόσθεσε πως θα γίνει περαιτέρω ενίσχυση της ομάδας με άλλους 4 ανακριτές. Είναι προτεραιότητα της Κυβέρνησης, διαβεβαίωσε η Υπουργός, να ολοκληρωθούν οι έρευνες και να αποκατασταθεί το όνομα της χώρας μας.
Ο Αρχηγός της Αστυνομίας Στέλιος Παπαθεοδώρου συμπλήρωσε σε αυτά που ανέφερε η Υπουργός και ο Γενικός Εισαγγελέας πως κάποια τραπεζικά ιδρύματα έχουν ήδη δεσμεύσει λογαριασμούς ατόμων που διερευνά η Αστυνομία.
Ο Πρόεδρος της Ανεξάρτητης Αρχής Κατά της Διαφθοράς Χάρης Πογιατζής είπε εντός της Επιτροπής, διαψεύδοντας κάποια σημερινά δημοσιεύματα περί παρέμβασης του Γενικού Εισαγγελέα στις έρευνες της Αρχής, πως δεν είναι ο Γενικός που σταματά τις έρευνες αλλά ο ίδιος ο Νόμος. Τόνισε πως δεν ευσταθούν τα δημοσιεύματα για παρέμβαση του κ. Σαββίδη στο έργο της Αρχής.
Πρόστιμα ύψους €10 εκατ. σε 13 υποθέσεις τα τελευταία 5 χρόνια από Κεντρική Τράπεζα
Ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κωνσταντίνος Ηροδότου, στην δική του παρέμβαση στην Επιτροπή, είπε δίδοντας συγκεκριμένα στοιχεία, πως τα τελευταία 5 χρόνια ο τραπεζικός τομέας τερμάτισε τις σχέσεις που είχε με 42.728 εταιρείες «κέλυφος», κλείνοντας 125.782 λογαριασμούς.
Επίσης, είπε, πως τα τελευταία πέντε χρόνια το προσωπικό για την διερεύνηση των υποθέσεων παραβίασης των κυρώσεων και την καταπολέμηση του μαύρου χρήματος έχει αυξηθεί κατά 50%, και πως έχουν επιβληθεί πρόστιμα ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ σε 13 υποθέσεις που διερευνήθηκαν.
Σε άλλο σημείο, ο κ. Ηροδότου είπε πως σήμερα αναμένει ενημέρωση κατά πόσον υπάρχει εμπλοκή με τραπεζικά ιδρύματα της χώρας ατόμων που αναφέρονται στα Cyprus Confidential.
Επίσης, εξέφρασε την συμφωνία της Κεντρικής Τράπεζας με την Κυβέρνηση για τη δημιουργία Ενιαίας Εποπτικής Αρχής.
Ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου, Μιχάλης Βορκάς, είπε μιλώντας εντός της Επιτροπής πως δεν είναι ορθό να στοχοποιείται ολόκληρος ο δικηγορικός κόσμος, και σημείωσε ότι από το 2022, έγιναν συνολικά 177 έλεγχοι, εκ των οποίων δεκαεπτά για πολιτογραφήσεις.
Πρόσθεσε πως το 2023 έγιναν 62 σχετικοί έλεγχοι, έχουν οδηγηθεί ενώπιον του ΠΔΣ κάποιες υποθέσεις, για τις οποίες υπήρχαν καταδίκες και επιβλήθηκαν πρόστιμα 400.000 ευρώ.
Ο εκπρόσωπος του Συνδέσμου Λογιστών, Κυριάκος Ιορδάνους, ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής πως έχουν ανασταλεί οι άδειες τριών γραφείων και ενός φυσικού προσώπου που ήταν στη λίστα των Βρετανικών Κυρώσεων. Ανέφερε πως ο Σύνδεσμος έχει υποβάλει στην Αστυνομία, δέκα περιπτώσεις για περαιτέρω διερεύνηση, και επεσήμανε πως μέσα από την εργασία που έχει προβεί πριν βγουν τα δημοσιεύματα, παρέπεμψε στους αρμόδιους εκείνα που έκρινε ότι έπρεπε να ελεγχθούν. Κατά τη διάρκεια του 2022 ο Σύνδεσμος των Λογιστών προέβη σε 150 ελέγχους, ενώ για το πρώτο 9μηνο του 2023 προέβη σε 113 έλεγχοι.
Οι δηλώσεις των Βουλευτών
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Τορναρίτης σε δηλώσεις του μετά την Επιτροπή, είπε πως τα δημοσιεύματα που βλέπουν το φως της δημοσιότητας μας πληγώνουν, μας θυμώνουν και ταυτόχρονα μας πεισμώνουν για να οχυρώσουμε το νομικό πλαίσιο και να αναδείξουμε όλα αυτά που έγιναν τα τελευταία χρόνια.
Ο κ. Τορναρίτης είπε πως η πρόταση του ΔΗΣΥ για πανευρωπαϊκή και παγκόσμια εκστρατεία ενημέρωσης και ανάδειξης της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει γίνει αποδεκτή από την Κυβέρνηση, κάτι που αποτελεί ένα πολύ θετικό βήμα. «Οφείλουμε να ισχυροποιήσουμε τους θεσμούς του συστήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας απέναντι στη διαφθορά και την αυθαιρεσία», είπε και τόνισε πως οι Νόμοι που ψηφίζονται πρέπει να εφαρμόζονται.
Είπε πως ο ΔΗΣΥ συμφωνεί με την δημιουργία της Ενιαίας Εποπτικής Αρχής, στην οποία θα μπορούσε να συμμετέχει και ο Παγκύπριος Δικηγορικός Σύνδεσμος και ο Σύνδεσμος Λογιστών, και η οποία Αρχή θα έχει αρμοδιότητες την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Σημείωσε πως οφείλουμε να ενώσουμε δυνάμεις για να πετύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Η συζήτηση που άρχισε σήμερα δεν τελείωσε, είπε, και πρόσθεσε πως η Επιτροπή περιμένει γραπτά σημειώματα και εισηγήσεις από όλους τους προσκεκλημένους με βάση τις παρατηρήσεις των Βουλευτών. Έγιναν πάρα πολλά τα τελευταία χρόνια, όπως είπε και ο Εκπρόσωπος της Προεδρίας αλλά και η Υπουργός Δικαιοσύνης, όμως φαίνεται πως δεν ήταν αρκετά και πρέπει να γίνουν και άλλα.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού είπε πως οι πράξεις και οι παραλείψεις κάποιων είχαν ως αποτέλεσμα για ακόμη μια φορά τα τελευταία χρόνια να διασύρεται το όνομα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να πλήττεται η αξιοπιστία των πολιτών. Δυστυχώς, πρόσθεσε, από τη συνεδρίαση της Επιτροπής δεν έγιναν σοφότεροι για το λόγο ότι δεν έχουν όλοι την ίδια ανάγνωση των γεγονότων.
«Εμείς αναγνωρίζουμε πως έγιναν πάρα πολλά βήματα σε σχέση με τη ψήφιση νομοθετημάτων αναφορικά με το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, την ανάγκη συμμόρφωσης με νομικά δεσμευτικές κυρώσεις του ΟΗΕ ή και της ΕΕ. Αυτό που ορισμένοι θεσμοί δεν φαίνεται να αναγνωρίζουν είναι πως στον ουσιώδη χρόνο, όταν λάμβαναν χώρα ορισμένα γεγονότα, κάποιοι από αυτούς δεν έκαναν σωστά τη δουλειά τους», είπε.
Σημείωσε πως κάποιοι κατορθώνουν και βρίσκουν τρύπες στις διαδικασίες για να πλουτίζουν σε βάρος του ονόματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάτι που για το ΑΚΕΛ είναι το πιο σημαντικό, και σημείωσε πως η συζήτηση δεν έχει εξαντληθεί και πως δεν έχουν δοθεί οι αναγκαίες απαντήσεις ώστε να φύγουν με ικανοποίηση από τη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής.
Η Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χριστιάνα Ερωτοκρίτου στις δικές της δηλώσεις είπε πως η αξιολόγηση του θέματος των δημοσιευμάτων πρέπει να μπει στο ευρύτερο πλαίσιο ενός διασυρμού που υφίσταται η χώρα μας εδώ και αρκετό καιρό, κάτι που αποτελεί για το ΔΗΚΟ εθνική κρίση.
«Η επανάκτηση της διεθνούς αξιοπιστίας της χώρας μας αποτελεί για το ΔΗΚΟ ύψιστη προτεραιότητα και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να καθαρίσει το όνομα της Κύπρου είναι να τερματιστεί η ατιμωρησία, να λειτουργήσει η δικαιοσύνη χωρίς εμπόδια και καθυστερήσεις και ο κάθε κατεργάρης να κάτσει στον πάγκο του», είπε.
Η κ. Ερωτοκρίτου σημείωσε πως η αντιμετώπιση της διαφθοράς αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την εδραίωση και την ανάπτυξη μιας υγιούς Δημοκρατίας και μιας ισχυρής οικονομίας και μόνο με την απονομή της δικαιοσύνης μπορούμε να αποκαταστήσουμε την εμπιστοσύνη και την αξιοπιστία μας ως κράτος.
Εξέφρασε, τέλος, ικανοποίηση για την πρωτοβουλία του Προέδρου Χριστοδουλίδη να ζητήσει και να εξασφαλίσει τη συνδρομή ειδικής ομάδας ξένων εμπειρογνωμόνων ως προς την ενίσχυση των κυπριακών αρχών στις έρευνες τους.