Ικανοποίηση για το περιεχόμενο της έκθεσης προόδου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία εξέφρασε ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος, υπογραμμίζοντας ότι η ΕΕ καταγράφει σαφώς τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας με τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις και τη συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Κυπριακό.
Μιλώντας μετά τη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου την Τετάρτη, ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στην ετήσια έκθεση προόδου για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, σημειώνοντας πως περιλαμβάνει αυτή αρκετά στοιχεία που αφορούν την Τουρκία και κατ’ επέκταση είναι ειδικού ενδιαφέροντος ως προς την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ο κ. Κόμπος σημείωσε την ικανοποίηση της Κυβέρνησης ως προς το περιεχόμενο της έκθεσης, η οποία καταγράφει αφενός τη μη υλοποίηση των κυπρογενών υποχρεώσεων της Τουρκίας, και αφετέρου περιλαμβάνει στοιχεία που έχουν να κάνουν με την ευρύτερη συμπεριφορά της Τουρκίας τόσο σε ό,τι έχει να κάνει με την Ανατολική Μεσόγειο όσο και θέματα που αφορούν τη διαπραγματευτική διαδικασία για το Κυπριακό.
Όπως είπε, στην έκθεση τονίζεται η σημασία του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών μελών της ΕΕ, όπως επίσης και η πλήρης εφαρμογή, χωρίς καμία αναβολή και διάκριση, του πρόσθετου πρωτοκόλλου για τη συμφωνία Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης–Τουρκίας. Περιλαμβάνονται επίσης αναφορές στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας στη βάση λύσης, καθώς και «η ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ με ειδική αναφορά στη διαδικασία διορισμού του Ειδικού Απεσταλμένου της ΕΕ Γιοχάνες Χαν.
Η έκθεση, πρόσθεσε, καλεί την Τουρκία να αποφύγει μονομερείς ενέργειες που αυξάνουν την ένταση και υπονομεύουν την επανέναρξη των συνομιλιών και κάνει αναφορά στα Βαρώσια, σημειώνοντας τη μη άρση της παρανομίας και το μη άνοιγμα της περίκλειστης πόλης.
Ο Υπουργός έκανε ιδιαίτερη μνεία στην αναφορά της έκθεσης στην παράνομη σύλληψη των πέντε Ελληνοκυπρίων που συνεχίζουν να κρατούνται παρανόμως από τις 19 Ιουλίου στα κατεχόμενα, χαρακτηρίζοντας τη σχετική προσθήκη, πρόσθετο στοιχείο ένεκα των εξελίξεων.
Τονίζονται ακόμα, όπως είπε, τα ζητήματα που αφορούν την καλή γειτονία ευρύτερα, τόσο δηλαδή ως προς την Κυπριακή Δημοκρατία, όσο και ως προς την Ελλάδα, αλλά επιβεβαιώνεται και τονίζεται ο πυρήνας που αφορά τα ευρωτουρκικά και αυτό έχει να κάνει με την συμμόρφωση με τις υφιστάμενες κυπρογενείς υποχρεώσεις της.
Σε σχέση με την ευρωπαϊκή πορεία της Άγκυρας, ο κ. Κόμπος υπογράμμισε ότι «η όποια ενίσχυση της σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης–Τουρκίας περνά μέσα από τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου».
«Δεν υπάρχει καμία απολύτως άλλη επιλογή για την Τουρκία», είπε.
«Ως εκ τούτου η Κυπριακή Δημοκρατία θέλει να σημειώσει ότι η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας έχει ιδιαίτερη σημασία. Είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να ενθαρρυνθεί. Οι επιλογές είναι στη διάθεση τη Τουρκίας για να προχωρήσει προς αυτή ακριβώς την κατεύθυνση», είπε. Ωστόσο ανέφερε ότι η Τουρκία έχει να πάρει και μια πολύ σημαντική απόφαση και εάν όντως θέλει να προχωρήσει προς αυτήν ακριβώς την οδό ο οδικός χάρτης είναι εκεί και έχει επιβεβαιωθεί επανειλημμένα.
Απαντώντας σε ερώτηση αν η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πλήρως ικανοποιημένη, ανέφερε ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να είναι απόλυτα ικανοποιημένος κάποιος από μια έκθεση της οποίας δεν ήταν ο ίδιος ο συγγραφέας».
«Ως εκ τούτου νομίζω ότι η πρέπει να σημειωθεί η σταθερότητα της προσέγγισης των συντακτών της Έκθεσης και στην ουσία υπάρχουν στοιχεία τα οποία, όπως ανέφερα, μας ικανοποιούν».
Πρόσθεσε ότι οπωσδήποτε θα μπορούσε κάποιος να αναφερθεί σε στοιχεία τα οποία θα ήθελε η ΚΔ να ήταν πιο έντονα ή με διαφορετικό τρόπο διατυπωμένα, αλλά το αποτέλεσμα είναι ιδιαίτερα σημαντικό και χρήσιμο για την προσπάθεια της Κυβέρνησης την οποία θα συνεχίσει.
Κληθείς να σχολιάσει αν η έκθεση μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, ο Υπουργός Εξωτερικών ξεκαθάρισε ότι η έκθεση προόδου και το πρόγραμμα SAFE αποτελούν «διαφορετικά ζητήματα»
Σημείωσε ακόμα ότι ήδη υπάρχει δημόσια αντίδραση από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, «η οποία καταγράφει με απόλυτη σαφήνεια πώς η ίδια η Τουρκία βλέπει το περιεχόμενο της έκθεσης».
Αναφερόμενος ειδικότερα στο πρόγραμμα SAFE, ο κ. Κόμπος επισήμανε ότι το σχετικό πλαίσιο διαμορφώθηκε μέσω διαδικασίας ψηφοφορίας που δεν απαιτούσε ομοφωνία, κάτι που περιόριζε τη δυνατότητα επιρροής των κρατών-μελών στη φάση θέσπισης. Ωστόσο, όπως εξήγησε, το τελικό ρυθμιστικό πλαίσιο «δίνει σε κάθε κράτος-μέλος το δικαίωμα να αποφασίσει αν θα αποδεχθεί ή όχι τη σύναψη διμερούς συμφωνίας με οποιαδήποτε ενδιαφερόμενη χώρα.
«Αν θέλουμε να το απλοποιήσουμε», πρόσθεσε, «από μια διαδικασία που δεν απαιτούσε ομοφωνία, καταλήξαμε σε ένα αποτέλεσμα που περιλαμβάνει το στοιχείο της δικής σου σύμφωνης γνώμης, και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία», ανέφερε.
Επιστροφή μαθητών από την Τανζανία: Δεν είχε προηγηθεί ενημέρωση του ΥΠΕΞ
Στην Κύπρο βρίσκονται οι μαθητές και οι συνοδοί τους που είχαν μεταβεί στην Τανζανία, μετά από εκρηκτική κατάσταση που δημιουργήθηκε στη χώρα, σύμφωνα με τον Υπουργό Εξωτερικών Κωνσταντίνο Κόμπο.
Όπως ανέφερε, «οι μαθητές αφίχθησαν το πρωί από την Τανζανία μαζί με τους συνοδούς τους». Εξήγησε ότι «υπήρξε μια έκρυθμη κατάσταση», ωστόσο, «μετά από συντονισμένες προσπάθειες καταφέραμε να μεταβούν σε ασφαλές σημείο εντός της Τανζανίας και από εκεί, μέσω Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, έφτασαν σήμερα στην Κυπριακή Δημοκρατία».
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, ο Υπουργός σημείωσε ότι το Υπουργείο Εξωτερικών δεν είχε κάποια πρωτύτερη ενημέρωση ούτε είχε γίνει διαβούλευση για τη συγκεκριμένη αποστολή.
«Εκ των υστέρων πληροφορηθήκαμε για το γεγονός, έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες μέσα σε δύσκολες συνθήκες και τελικά καταφέραμε να επιστρέψουν με ασφάλεια στην Κύπρο οι μαθητές», ανέφερε.
Όσον αφορά τη διαδικασία ενημέρωσης του ΥΠΕΞ σε τέτοιες περιπτώσεις, ο κ. Κόμπος είπε πως επρόκειτο ουσιαστικά για μια ιδιωτική πρωτοβουλία. Όπως διευκρίνισε, είναι μια πρωτοβουλία που αφορά τους διοργανωτές, και πρόσθεσε ότι υπάρχουν τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να ζητηθεί η άποψη του Υπουργείου Εξωτερικών, ειδικά αν πρόκειται για περιπτώσεις όπου επίκειντο εκλογές ή άλλα ζητήματα που θα μπορούσαν να εξεταστούν».
Ο Υπουργός σημείωσε ότι, αν και η κατάσταση στην Τανζανία δεν προβλεπόταν στις τότε ταξιδιωτικές οδηγίες, θα διευκόλυνε εάν το ΥΠΕΞ είχε πλήρη ενημέρωση και εικόνα από άποψη προετοιμασίας. Καταλήγοντας, τόνισε ότι «ο ρόλος του Υπουργείου ήταν, από τη στιγμή που προέκυψε ανησυχία, να βρούμε τον τρόπο, έστω και κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, να βοηθήσουμε τους πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Νέο φορτίο ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα μέσω Κύπρου
Ο ΥΠΕΞ ανακοίνωσε ακόμα ότι ένα ακόμη φορτίο ανθρωπιστικής βοήθειας αναχώρησε στο πλαίσιο της εφαρμογής του θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου.
Όπως ανέφερε, η αποστολή πραγματοποιήθηκε «σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ελλάδα και άλλους διεθνείς εταίρους, καθώς και με κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Η νέα αποστολή, με ποσότητα που πλησιάζει τους 1.000 τόνους, αφίχθη στο λιμάνι Άσντοντ του Ισραήλ στις 2 Νοεμβρίου. Το φορτίο αυτό, σημείωσε ο Υπουργός, έρχεται να προστεθεί στους περίπου 30.000 τόνους βοήθειας που έχουν φτάσει στη Γάζα μέσω Κύπρου.
