Πάνω από 160 χιλιάδες Κύπριοι δεν έχουν εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, ενώ το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στις ηλικίες 18 με 31 ετών, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε σήμερα ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εσωτερικών, Ελίκκος Ηλία, κατά την σύσκεψη που πραγματοποίησε με τους εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων, ενόψει των Βουλευτικών Εκλογών.
Όπως ανέφερε σε δηλώσεις του ο κ. Ηλία, κατά τη συνάντηση έγινε ενημέρωση και συζήτηση, μεταξύ άλλων, για θέματα που αφορούν στο νομικό πλαίσιο που διέπει τις Βουλευτικές Εκλογές, τις κύριες ημερομηνίες με βάση το χρονοδιάγραμμα των Εκλογών, το δικαίωμα ψήφου και τα έγγραφα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος, τα αριθμητικά δεδομένα του εκλογικού καταλόγου, τη λειτουργία εκλογικών κέντρων στο εξωτερικό, τις βουλευτικές έδρες κατά εκλογική περιφέρεια, τα προσόντα εκλογιμότητας, τη διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων, το ψηφοδέλτιο των εκλογών, τις οικονομικές υποχρεώσεις των πολιτικών κομμάτων και των υποψηφίων, καθώς και τον ευρωπαϊκό Κανονισμό για τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφημιστικής προβολής.
Όπως είναι ήδη γνωστό, κατόπιν συνεννόησης με τη Βουλή των Αντιπροσώπων, έχει καθοριστεί ως ημερομηνία διεξαγωγής των Εκλογών η Κυριακή, 24 Μαΐου 2026. Τελευταία ημέρα εγγραφής στον εκλογικό κατάλογο είναι η 2α Απριλίου 2026. Δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι οι πολίτες της Δημοκρατίας ηλικίας 18 χρονών και άνω που έχουν τη συνήθη διαμονή τους στην Κύπρο τους τελευταίους έξι μήνες. Δικαίωμα εγγραφής στον εκλογικό κατάλογο έχουν και οι νέοι που συμπληρώνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι και την ημερομηνία διεξαγωγής των εκάστοτε Εκλογών, νοουμένου ότι η αίτηση για εγγραφή υποβληθεί από τις 3 Ιανουαρίου μέχρι και τις 2 Απριλίου 2026, όπως επίσης και οι Τουρκοκύπριοι κάτοχοι δελτίου ταυτότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας με διεύθυνση στις ελεύθερες περιοχές. Για τις ηλικίες μέχρι 25 ετών, οι αιτήσεις μπορούν να υποβληθούν και ηλεκτρονικά. Κατά την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, οι πολίτες πρέπει απαραίτητα να επιδεικνύουν εκλογικό βιβλιάριο ή δελτίο ταυτότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Υπενθυμίζεται ότι οι νομοθετικές τροποποιήσεις που αφορούν στην αυτόματη εγγραφή στον μόνιμο εκλογικό κατάλογο, τη μείωση του ηλικιακού ορίου για το δικαίωμα του εκλέγειν στα 17 έτη, καθώς και την υιοθέτηση της άδειας οδήγησης ως μέσο ταυτοποίησης των εκλογέων, κατόπιν σχετικής τροποποίησης που έχει επιφέρει η Βουλή των Αντιπροσώπων στα σχετικά κυβερνητικά νομοσχέδια, τα οποία προέβλεπαν την εφαρμογή τους από τις επερχόμενες βουλευτικές εκλογές, θα ισχύσουν τελικά από την 1η Ιουλίου 2027 και θα εφαρμοστούν στις Προεδρικές Εκλογές 2028.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Σύστημα Αρχείου Πληθυσμού, συνολικά 160.094 Κύπριοι πολίτες άνω των 18 ετών δεν έχουν εγγραφεί μέχρι στιγμής στον εκλογικό κατάλογο. Ειδικότερα για τις ηλικίες 18-35 ετών, αναφέρεται ότι από σύνολο 165.192 Κυπρίων πολιτών που θα έχουν δικαίωμα ψήφου κατά τις Βουλευτικές Εκλογές του 2026, 54.994 άτομα, ή ποσοστό 33,29%, δεν έχουν εγγραφεί μέχρι στιγμής στον εκλογικό κατάλογο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στα άτομα που γεννήθηκαν από το 1995 και εντεύθεν, δηλαδή ηλικίες 18 με 31 ετών, όπου το ποσοστό μη εγγεγραμμένων ανέρχεται στο 39,32%, ενώ, πιο συγκεκριμένα για την ηλικιακή ομάδα των 18-25 το ποσοστό των μη εγγεγραμμένων ανέρχεται στο 52,06%.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, όπως κάθε φορά πριν τις εκάστοτε εκλογές, θα αποστείλει επιστολές σε όσους θα έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους μέχρι την ημερομηνία διεξαγωγής των Εκλογών, με σκοπό την ενθάρρυνση της εγγραφής στον εκλογικό κατάλογο. Επίσης, σε συνεργασία με το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, θα οργανωθούν δύο ενημερωτικές εκστρατείες, με στόχο, σε πρώτη φάση, την ενθάρρυνση της εγγραφής στον εκλογικό κατάλογο και, σε δεύτερη φάση, την ενθάρρυνση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος.
Σε σχέση με τα εκλογικά κέντρα του εξωτερικού, αναφέρεται ότι καταρτίζεται ειδικός εκλογικός κατάλογος με τα στοιχεία των εκλογέων που θα υποβάλουν δήλωση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος στο εξωτερικό, στο πλαίσιο του τελευταίου συμπληρωματικού εκλογικού καταλόγου πριν τις εκλογές, δηλαδή από τις 3 Ιανουαρίου 2026, μέχρι τις 2 Απριλίου 2026.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα των Εκλογών, στις 23 Απριλίου 2026 αναμένεται να ληφθεί η απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων για πρόωρη διάλυσή της. Την επόμενη μέρα, δηλαδή στις 24 Απριλίου, θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας το Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών για τη διεξαγωγή των Εκλογών. Την ίδια μέρα, θα γίνει επίσης ο διορισμός Γενικού Εφόρου και Βοηθού Γενικού Εφόρου Εκλογών, καθώς και των Εφόρων και Βοηθών Εφόρων Εκλογής κατά εκλογική περιφέρεια. Η υποβολή υποψηφιοτήτων ορίστηκε για την Τετάρτη, 6 Μαΐου 2026. Η ανακοίνωση των επίσημων αποτελεσμάτων θα γίνει το βράδυ της 24ης Μαΐου, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας διαλογής και καταμέτρησης των ψήφων, ενώ η τελετή ανακήρυξης των εκλεγέντων βουλευτών θα πραγματοποιηθεί την επόμενη μέρα.
Επιπλέον, έγινε συζήτηση σήμερα την πρόσφατη ψήφιση σε νόμο του νομοσχεδίου για ανακατάταξη του αριθμού των βουλευτικών εδρών κατά εκλογική περιφέρεια και τη μεταφορά μιας έδρας από την εκλογική περιφέρεια Λευκωσίας στην εκλογική περιφέρεια Πάφου, στη βάση των αριθμητικών δεδομένων του μόνιμου εκλογικού καταλόγου, μετά την ενσωμάτωση του συμπληρωματικού εκλογικού καταλόγου της 2ας Οκτωβρίου 2025.
Στους εκπροσώπους των πολιτικών κομμάτων έγινε, επίσης, παρουσίαση δείγματος του ψηφοδελτίου των βουλευτικών εκλογών από τον Αν. Διευθυντή του Κυβερνητικού Τυπογραφείου. Το ψηφοδέλτιο των εκλογών, λόγω του μεγάλου αριθμού εγγεγραμμένων πολιτικών κομμάτων, τα οποία ανέρχονται σήμερα σε 25, ενώ ενδεχομένως να γίνουν τελικά 28 και, κατ’ επέκταση του αριθμού των συνδυασμών που φαίνεται ότι θα συμμετέχουν στις Εκλογές, παρουσιάζει ιδιαιτερότητες σε σχέση με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση που στο ψηφοδέλτιο των επικείμενων Εκλογών υπάρξει ενδιαφέρον συμμετοχής πέραν των 15 εκλογικών συνδυασμών, προκρίνεται η λύση εκτύπωσης και στις δύο όψεις του ψηφοδελτίου. Σε αυτό το ενδεχόμενο, στο ψηφοδέλτιο μπορούν να συμπεριληφθούν 24 με 28 στήλες. Η μυστικότητα της ψήφου διασφαλίζεται μέσω της τσάκισής του, ενώ στερείται καθορισμένης εμπρόσθιας και οπίσθιας όψης.
Ιδιαίτερη έμφαση στη σύσκεψη δόθηκε στις οικονομικές υποχρεώσεις των πολιτικών κομμάτων και των υποψηφίων, καθώς και στις υποχρεώσεις των πολιτικών κομμάτων όπως αυτές απορρέουν μέσα από τις διατάξεις του περί Πολιτικών Κομμάτων Νόμου, σε μια προσπάθεια βελτίωσης της κατάστασης που παρατηρείται σήμερα, με κάποια κόμματα να μην ανταποκρίνονται έγκαιρα στις υποχρεώσεις τους. Η διαφάνεια και η λογοδοσία αποτελούν βασικούς πυλώνες της δημοκρατίας και σε αυτό αποσκοπεί η δημοσίευση των εκθέσεων εκλογικών εξόδων των υποψηφίων, αλλά και των εσόδων και δαπανών των πολιτικών κομμάτων για προεκλογικές εκστρατείες. Το νομικό πλαίσιο στην Κύπρο καθορίζει συγκεκριμένες υποχρεώσεις πριν, κατά και με το πέρας της προεκλογικής περιόδου, στοιχεία τα οποία ελέγχονται από τον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας και δημοσιεύονται, ώστε οι πολίτες να λαμβάνουν γνώση.
Παρουσιάστηκαν επίσης οι διατάξεις του ευρωπαϊκού Κανονισμού σχετικά με τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφημιστικής προβολής, ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή στις 10 Οκτωβρίου 2025. Ο Κανονισμός αφορά στην προετοιμασία, τη δημοσίευση, τη διάδοση και τις τεχνικές στόχευσης των πολιτικών διαφημίσεων και στοχεύει κυρίως στην ενίσχυση της διαφάνειας των εκλογικών διαδικασιών. Περαιτέρω, επιδιώκεται η προστασία της δημοκρατίας, η προώθηση της υπεύθυνης χρήσης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στις πολιτικές εκστρατείες, η προστασία της ελευθερίας της έκφρασης, καθώς και της ελευθερίας της πληροφόρησης. Σε συμμόρφωση με τον Κανονισμό, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει ετοιμάσει και καταθέσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων νομοσχέδιο, με το οποίο επιδιώκεται ο καθορισμός της Αρχής Ραδιοτηλεόρασης ως αρμόδιας Αρχής για εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού που δεν ανατίθενται απευθείας σε άλλες Αρχές. Επίσης, θεσπίζονται, ως η απαίτηση του Κανονισμού, αποτελεσματικές και αποτρεπτικές κυρώσεις για τους παραβάτες και προβλέπονται οι εξουσίες των αρμοδίων Αρχών για την αποτελεσματική εφαρμογή του Κανονισμού.
Καταλήγοντας ο κ. Ηλία σημείωσε πως «η σημερινή είναι η πρώτη μιας σειράς συναντήσεων που θα ακολουθήσουν μέχρι τη διεξαγωγή των Βουλευτικών Εκλογών τον ερχόμενο Μάιο. Θέλω να ευχαριστήσω τους εκπροσώπους όλων των κομμάτων που συμμετείχαν στη σημερινή μας συνάντηση και να διαβεβαιώσω ότι, ως Υπουργείο, θα εργαστούμε με διαφάνεια, μεθοδικότητα και συνέπεια, με στόχο να διασφαλίσουμε ότι η εκλογική διαδικασία θα διεξαχθεί ομαλά και στη βάση των αρχών της δημοκρατίας και της συμμετοχικότητας».
