Yψηλόβαθμους πολιτικούς αξιωματούχους, επιχειρηματίες και αναλυτές από την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ και τις Ηνωμένες Πολιτείες συγκέντρωσε το 6o Επιχειρηματικό Συνέδριο Ανατολικής Μεσογείου του ECONOMIST που έλαβε χώρα την Πέμπτη στη Νέα Υόρκη, με ιδιαίτερες αναφορές στον ρόλο της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας στην περιοχή καθώς και στη σημασία του σχήματος 3+1 (Κύπρος, Ελλάδα, Ισραήλ + ΗΠΑ).
Το συνέδριο, στο οποίο μίλησαν, μεταξύ άλλων, ο Υφυπουργός Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, Νικόλας Ιωαννίδης, και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, Χάρης Γεωργιάδης, εστίασε στην αξιοποίηση του γεωστρατηγικού δυναμικού της περιοχής μέσω συνεργασιών στην ενέργεια, τις επενδύσεις, την καινοτομία και τις κεφαλαιαγορές.
Ο Υφυπουργός Μετανάστευσης, Νικόλας Ιωαννίδης, αναφέρθηκε στο σχήμα 3+1 ως ένα ευέλικτο στρατηγικό εργαλείο «που ανταποκρίνεται στις πραγματικότητες επί του πεδίου». Τόνισε τον ρόλο της Κύπρου ως πύλης προς την Ευρώπη και υπενθύμισε ότι «η Κύπρος, η Ελλάδα και το Ισραήλ μπορούν να λειτουργήσουν ως κρίσιμοι πυλώνες». Υπογράμμισε, εξάλλου, τη σημασία του νόμου “Eastern Mediterranean Security and Energy Partnership Act” για την εμβάθυνση της συνεργασίας.
“Πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η Κύπρος βρίσκεται σε μοναδική θέση ώστε να αποτελέσει πύλη προς την Ευρώπη. Οι στρατηγικές υποδομές της χώρας μπορούν να προσφέρουν μια κυρίαρχη δίοδο προς την Ευρώπη μέσω της Ανατολικής Μεσογείου. Η Κύπρος είναι έτοιμη να υποδεχθεί παραδοσιακές περιφερειακές και διεθνείς επενδύσεις, καθώς και συναφή έργα συνεργασίας”, ανέφερε.
Επίσης, τόνισε ότι “η Κυπριακή Δημοκρατία θα αναλάβει την Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Ιανουάριο του 2026 και είναι έτοιμη να διαδραματίσει τον ρόλο του περιφερειακού διαμεσολαβητή, προσφέροντας λύσεις και ενισχύοντας τις ανθρωπιστικές προσπάθειες στη Μέση Ανατολή και ευρύτερα”.
“Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τρέχουσες πολιτικές της Τουρκίας δημιουργούν εντάσεις, η αξιοποίηση αυτής της συμμαχίας θα πρέπει να στοχεύει στη λήξη των εντάσεων και τη δημιουργία περιβάλλοντος διαλόγου και συναίνεσης. Η Κύπρος παραμένει σταθερά προσηλωμένη σε αυτή την εταιρική σχέση. Η Ανατολική Μεσόγειος αξίζει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία, στόχοι που μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω συνεργασίας”, τόνισε ο κ. Ιωαννίδης .
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής, Χάρης Γεωργιάδης, μίλησε εκτενώς για το στρατηγικό διακύβευμα της Ανατολικής Μεσογείου.
Τόνισε πως η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Μπορεί να εξελιχθεί είτε σε ζώνη ευκαιριών και συνεργασίας, είτε σε εστία συγκρούσεων, μεταναστευτικών πιέσεων και απειλών για τη διεθνή ασφάλεια, ανέφερε. Η εξέλιξή της, όπως σημείωσε, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη στρατηγική συνεργασία των φιλελεύθερων δημοκρατιών της περιοχής — Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και ΗΠΑ.
Υπενθύμισε ότι η περιοχή είναι ταυτόχρονα κόμβος εμπορικών και ενεργειακών διαδρόμων, αλλά και χώρος ασταθειών: από τις αποτυχημένες κρατικές οντότητες (Λιβύη, Υεμένη, Συρία) έως την τρομοκρατία της Χαμάς και τις επιθέσεις των Χούθι. Υπογράμμισε πως δεν υπάρχει περιθώριο στρατηγικής αδράνειας και κάλεσε τη Δύση να αποφύγει επαναλήψεις της “στρατηγικής τύφλωσης” που επέδειξε απέναντι στη Ρωσία, την Τουρκία και εξτρεμιστικές οργανώσεις.
Αναφέρθηκε θετικά στην ανανεωμένη στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ στη Συμφωνίες του Αβραάμ, εκτιμώντας πως ενδεχόμενη συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας και της Συρίας αποτελεί εξέλιξη στρατηγικού βάθους. Ανέφερε πως ωστόσο η αστάθεια επιμένει — με επιθέσεις της Χαμάς και των Χούθι κατά του Ισραήλ να συνεχίζονται.
Ο κ. Γεωργιάδης τόνισε ότι η Κύπρος έχει αποδείξει έμπρακτα τη συνεισφορά της στη συλλογική ασφάλεια της περιοχής, υποστηρίζοντας τις ΗΠΑ και το Ισραήλ με στρατιωτικές υποδομές και διευκολύνσεις, παρά το ότι δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, λόγω τουρκικών αντιρρήσεων. Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη για προώθηση ενεργειακών έργων όπως στον άξονα Ισραήλ–Κύπρου–Ελλάδας και σημείωσε ότι δεν πρέπει να επιτραπεί η παρεμπόδιση τους.
Καταλήγοντας, είπε ότι εφόσον συνεχιστεί η συνεργασία σε πολιτικό, στρατηγικό και ενεργειακό επίπεδο, η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να μετατραπεί από ζώνη κινδύνων σε εστία ανάπτυξης και σταθερότητας για όλη τη Δύση.
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Τάσος Χατζηβασιλείου, ανέπτυξε την εθνική στρατηγική της χώρας στον ενεργειακό τομέα και την περιφερειακή διασυνδεσιμότητα.
«Ο στόχος μας είναι σαφής: να βρούμε μια βιώσιμη εναλλακτική για να μειώσουμε την εξάρτηση της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς ως προς αυτό, είναι ο ευρωπαϊκός στόχος και η Ελλάδα υπηρετεί πραγματικά αυτή την αποστολή»., ανέφερε.
Παρουσίασε ενεργειακά έργα όπως ο GREGY και ο Great Sea Interconnector, καθώς και τον τερματικό σταθμό LNG στην Αλεξανδρούπολη. Αναφέρθηκε επίσης στον Διάδρομο Οικονομικής Συνεργασίας Ινδίας–Μέσης Ανατολής–Ευρώπης (IMEEC), λέγοντας ότι «η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει τη φυσική πύλη προς την Ευρώπη».
“Μην ξεχνάτε πως πέραν όλων αυτών, είμαστε και μία ισχυρή ναυτιλιακή δύναμη. Για παράδειγμα, σχεδόν το ένα τέταρτο του παγκόσμιου εμπορικού στόλου ανήκει σε Έλληνες πλοιοκτήτες. Κατά συνέπεια, η Ελλάδα είναι πάντοτε πρόθυμη, μέσω πλατφορμών όπως το σχήμα 3+1, να συνεργάζεται με χώρες που μοιράζονται το ίδιο όραμα για την επίτευξη κοινών στόχων που θα καταστήσουν τις χώρες μας πιο ανθεκτικές και ισχυρές απέναντι στις προκλήσεις του μέλλοντος”, τόνισε.
Αναφορικά με την Τουρκία, ο κ. Χατζηβασιλείου σημείωσε ότι «όταν μιλάμε για ένα σχήμα όπως το 3+1, αναφερόμαστε σε παρόμοιες δημοκρατικές χώρες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες». Πρόσθεσε πως «κανείς δεν απέκλεισε την Τουρκία, αλλά πρέπει να αποδεχτεί την πραγματικότητα. Πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι κατέχει το βόρειο τμήμα της Κύπρου”, ανέφερε.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (CYSEC), Γιώργος Θεοχαρίδης, επεσήμανε ότι η χρηματοοικονομική αγορά της Κύπρου είναι δυναμική, με εποπτεία από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Ένας από τους βασικούς της τομείς είναι οι επενδυτικές υπηρεσίες, που λειτουργούν εντός του πλαισίου EFIT του ΟΟΣΑ και έχουν έντονο διασυνοριακό χαρακτήρα, με περίπου 250 εταιρείες, κυρίως fintech (60%) να εξυπηρετούν ιδιώτες επενδυτές σε όλη την Ευρώπη, ανέφερε.
Ο τομέας των συλλογικών επενδύσεων περιλαμβάνει κεφάλαια ύψους 10 δισ. ευρώ, κατά πλειοψηφία σε εναλλακτικά επενδυτικά σχήματα (AIFs), που κατευθύνουν περίπου το 30% των κεφαλαίων τους εντός Κύπρου. Υπάρχει επίσης το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου, σε διαδικασία ιδιωτικοποίησης, καθώς και ένας μικρός αλλά σημαντικός τομέας παρόχων διοικητικών και εταιρικών υπηρεσιών, ανέφερε. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στον αναδυόμενο τομέα των crypto assets, ο οποίος από 1/1/2025 υπάγεται στον ευρωπαϊκό Κανονισμό MiCA.
Ο Μιχάλης Φέκκας, Α’ Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Ελλάδας, υπογράμμισε τη σημασία της εμπιστοσύνης και της περιφερειακής συνεργασίας στην Ανατολική Μεσόγειο ως θεμέλιου για την οικοδόμηση ενός κοινού χρηματοοικονομικού μέλλοντος.
Ανέφερε πως η Ανατολική Μεσόγειος, πέρα από το ιστορικό της βάρος, μπορεί να εξελιχθεί σε πυρήνα χρηματοοικονομικής καινοτομίας. Αναφέρθηκε στο όραμα για ένα ενοποιημένο περιφερειακό οικοσύστημα στο οποίο επιχειρηματίες, επενδυτές και αγορές από Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ θα συνεργάζονται με κοινά ρυθμιστικά πρότυπα και τεχνολογική διαλειτουργικότητα.
Επισήμανε ότι η τεχνολογία —τεχνητή νοημοσύνη, blockchain και αλγόριθμοι – φέρνουν ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις. Η καινοτομία, ανέφερε, πρέπει να συνοδεύεται από ανθρώπινες αξίες. Η Ελληνική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, τόνισε, επιδιώκει την υπεύθυνη αξιοποίηση της τεχνολογίας, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, της πρόσβασης και της εμπιστοσύνης των πολιτών.
Ο Χρήστος Μαραφάτσος, Πρόεδρος της ομάδας “Έλληνες για τον Τραμπ”, επεσήμανε τη γεωπολιτική και εμπορική αξία της Ελλάδας και της Κύπρου.
Τόνισε τη στρατηγική σημασία των σχέσεων ΗΠΑ-Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και εξήρε την ουσιαστική εργασία που γίνεται για την ενίσχυσή τους. Επισήμανε ότι η προεδρία Τραμπ δίνει έμφαση στην υλοποίηση επιχειρηματικών ευκαιριών και επενδύσεων, παραθέτοντας πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες ύψους τρισεκατομμυρίων δολαρίων στη Σαουδική Αραβία, στο Κατάρ και στα ΗΑΕ.
Αναφερόμενος στην Ελλάδα, σημείωσε ότι, παρά το μικρότερο ΑΕΠ της, διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως η γεωστρατηγική της θέση και η δυναμική επιχειρηματική της δραστηριότητα, με εμπορικές ροές με τις ΗΠΑ ύψους 2,8 δισ. δολαρίων ετησίως. Υπογράμμισε την ανάγκη για στοχευμένη επικοινωνία του επενδυτικού δυναμικού της χώρας και πρότεινε την ενίσχυση των ροών, ειδικά στον τομέα του LNG, προτείνοντας στροφή προς αμερικανικές εισαγωγές.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στον IMEEC, τον οποίο χαρακτήρισε ως τη μεγαλύτερη ευκαιρία στην εξωτερική πολιτική των τελευταίων ετών.
“Η Ελλάδα είναι στρατηγικά τοποθετημένη. Το ίδιο και το Ισραήλ. Το ίδιο και η Κύπρος. Έχουμε πολλά να προσφέρουμε. Και φυσικά, έχουμε τον IMEEC. Ο IMEEC είναι ίσως η μεγαλύτερη ευκαιρία που διαθέτουμε στην εξωτερική πολιτική τα τελευταία χρόνια κάτι που μπορεί πραγματικά να αλλάξει το παιχνίδι”. τόνισε.
Παράλληλα, εξέφρασε αμφιβολίες για τη συνέπειά της Τουρκίας ως συμμάχου στο ΝΑΤΟ. Είπε πως οι Τούρκοι “έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά στο να συνδέσουν την οικονομία τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Έχουν αμυντική βιομηχανία, αγροτική βιομηχανία, βιομηχανία υπηρεσιών. Δραστηριοποιούνται σε πολλούς τομείς — και αυτό δεν μπορείς να το ανατρέψεις από τη μία μέρα στην άλλη. Είναι πρόβλημα. Και αν με ρωτάτε, δεν θεωρώ ότι είναι ο πιο αξιόπιστος σύμμαχος στο ΝΑΤΟ”, σημείωσε.
Επεσήμανε ότι η οικονομική συνεργασία αποτελεί τον κοινό παρονομαστή όλων των συζητήσεων και ότι τώρα είναι η ώρα η Ελλάδα να διεκδικήσει ρόλο πρωταγωνιστή.
Ο επιχειρηματίας Τζον Κατσιματίδης σχολιάζοντας την εικόνα του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, στη διεθνή σκηνή, είπε πως, παρότι προκαλεί αντιδράσεις, αυτός δρα αποτελεσματικά και γρήγορα και ότι θα φροντίσει να προστατεύσει την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, ενώ θα ενισχύσει τις στρατιωτικές δυνατότητες των ΗΠΑ και θα δημιουργήσει νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες. Δήλωσε πεπεισμένος ότι τα επόμενα τέσσερα χρόνια, υπό την προεδρία Τραμπ, θα είναι περίοδος οικονομικής ασφάλειας και συνεργασίας για την Ανατολική Μεσόγειο.
