Νομοθετική ρύθμιση σε σχέση με το δικαίωμα απόκτησης ακίνητης περιουσίας, και δη, γης στις ελεύθερες ή κατεχόμενες περιοχές από εταιρείες ξένων συμφερόντων τρίτων χωρών, οι οποίες ενδέχεται να διοικούνται από τουρκικά ή τουρκοκυπριακά συμφέροντα, επιχειρεί να δώσει η Βουλή.
Συγκεκριμένα, σε σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής συζητήθηκε ο έλεγχος της διαδικασίας εγγραφής και των τομέων δραστηριοποίησης στην Κυπριακή Δημοκρατία εταιρειών τουρκικών και τουρκοκυπριακών συμφερόντων, κατόπιν εισήγησης του Βουλευτή της ΕΔΕΚ Μαρίνου Σιζόπουλου.
Σήμερα, η πρακτική που εφαρμόζεται σε περιπτώσεις εταιρειών που θέλουν να εγγραφούν στην Κυπριακή Δημοκρατία και στις οποίες υπάρχουν διοικητικά στελέχη είτε από την Τουρκία είτε Τουρκοκυπρίοι είναι ότι η Έφορος Εταιρειών ζητά απόψεις από αρμόδιες υπηρεσίες της Δημοκρατίας. Στη συνέχεια, η υπηρεσίες αυτές απαντούν στην Έφορο Εταιρειών αν τα εν λόγω πρόσωπα είτε απασχόλησαν με κάποιο τρόπο την υπηρεσία είτε όχι και απ΄ εκεί και πέρα εναπόκειται στην Έφορο να εγγράψει ή όχι τη συγκεκριμένη εταιρεία.
Αν αποφασίσει η Έφορος να μην εγγράψει την εταιρεία τότε απαντά ότι έπειτα από έλεγχο δεν μπορεί να την εγγράψει, και με τη σειρά της η εταιρεία μπορεί να προχωρήσει με υποβολή παραπόνου.
Μέχρι σήμερα, με βάση τα στοιχεία που έδωσε η Έφορος Υπηρεσίας, Ειρήνη Μυλωνά- Χρυσοστόμου, στη συνεδρία της Επιτροπής, από το 2023 ως το πρώτο εξάμηνο του 2025, 30 εταιρείες που στην ηγεσία τους περιλαμβάνονταν Τούρκοι υπήκοοι έχουν εγγραφεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, 7 με Τούρκους υπηκόους απορρίφθηκαν, 21 εταιρείες απέσυραν το αίτημα τους λόγω κυρίως καθυστέρησης της απάντησης και 13 τέτοιες υποθέσεις βρίσκονται ακόμη σε εκκρεμότητα. Όσον αφορά τη συμμετοχή σε εταιρείες Τουρκοκυπρίων, 41 εταιρείες ενεγράφησαν, 10 απορρίφθηκαν, 16 βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ενώ άλλες 20 εταιρείες με άτομα από τρίτες χώρες πέραν της Τουρκίας έχουν απορριφθεί.
Όπως είπε η κ. Μυλωνά-Χρυσοστόμου, η υπηρεσία της βρίσκεται σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία, το Υπουργείο Εξωτερικών και την Αστυνομία για το πώς μπορεί να ρυθμιστεί το ζήτημα νομοθετικά, ώστε η διαδικασία ελέγχου εταιρειών στις οποίες περιλαμβάνονται υπήκοοι από τρίτες χώρες και από την Τουρκία να ρυθμιστεί.
Η εκπρόσωπος της Νομικής Υπηρεσίας, δήλωσε ενώπιον της Επιτροπής, πως όντως βρίσκεται ενώπιον της ένα τέτοιο νομοσχέδιο για νομοτεχνικό έλεγχο και πολύ σύντομα αναμένεται να ολοκληρωθεί ο έλεγχος αυτός για να σταλεί στο Υπουργικό, το οποίο στη συνέχεια αναμένεται, αφού το εγκρίνει, να το στείλει στη Βουλή για ψήφιση.
Κατά τη συζήτηση μέσα στην Επιτροπή, Βουλευτές επεσήμαναν τον κίνδυνο που υπάρχει σε σχέση με αυτές τις εταιρείες, οι οποίες ανεξαρτήτως της φύσης των εργασιών τους, έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν γη στις κατεχόμενες ή και τις ελεύθερες περιοχές. Τέθηκε μάλιστα το πρόβλημα που υπάρχει από τη στιγμή που για τα φυσικά πρόσωπα υπάρχει περιορισμός στην ακίνητη περιουσία που έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν, ενώ για τα νομικά πρόσωπα δεν υπάρχει.
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε πως σήμερα στη συνεδρία ανεδείχθη ένα πολύ σημαντικό θέμα για την ασφάλεια του τόπου.
«Αυτή η συζήτηση επειδή άπτεται πολλών ευαίσθητων θεμάτων, θα επαναληφθεί με την παρουσία των αρμοδίων Υπουργών και των Γενικών διευθυντών των Υπουργείων», είπε, και πρόσθεσε πως υπάρχει απόφαση από όλα τα μέλη της Επιτροπής ότι θα ετοιμαστεί πρόταση νόμου για να απαγορεύεται η πώληση γης στην Κύπρο σε φυσικά πρόσωπα ή νομικά πρόσωπα τρίτων χωρών, πέραν από την αγορά ενός διαμερίσματος ή μίας κατοικίας μέχρι 200 τ.μ.
Είπε πως αυτό ίσχυε παλαιότερα αλλά για κάποιο λόγο αυτό άλλαξε και πλέον, όπως είπε, μια εταιρεία μπορεί «να εξαγοράσει την Κύπρο όλη».
«Τώρα είναι η ώρα πάραυτα, έτσι με μία διαδικασία σύντομη να περάσει αυτή η πρόταση νόμου να ετοιμαστεί και τον Σεπτέμβριο ελπίζω να είμαστε όλοι έτοιμοι και να την περάσουμε έτσι ώστε να απαγορεύεται σε υπηκόους τρίτων χωρών είτε σε εταιρείες να αγοράζουν γη, δια ροπάλου, και να επιτρέπεται η ενός διαμερίσματος ή μιας κατοικίας μέχρι 200 τ.μ.», είπε.
Σε σχέση με την εγγραφή εταιρειών στις οποίες υπάρχουν τουρκικά συμφέροντα, ο κ. Κουλίας σημείωσε πως κακώς αφήσαμε τα πράγματα να εξελιχθούν ως εδώ και πρέπει να βρεθεί ο σωστός τρόπος να απαγορευτεί.
Ο εισηγητής του θέματος Μαρίνος Σιζόπουλος δήλωσε μετά τη συνεδρία πως από την ενημέρωση που είχαν σήμερα φαίνεται ότι υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός, μερικές δεκάδες εταιρείες και οργανισμοί τουρκικών και του τ/κ συμφερόντων οι οποίες έχουν εγγραφεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, γεγονός ιδιαίτερα ανησυχητικό.
«Η ανησυχία μας είναι ότι μέσα από τη νόμιμη δραστηριότητα αυτών των οργανισμών και αυτών των εταιρειών μπορεί σταδιακά ένας μεγάλος αριθμός ακίνητης περιουσίας στα κατεχόμενα να περάσει σε νόμιμη ιδιοκτησία τουρκικών ή τ/κ εταιρειών για να δοθεί στη συνέχεια η δυνατότητα στην Τουρκία να διεκδικεί τη νόμιμη ανακήρυξη τουρκικού κράτους στην κατεχόμενη σήμερα πατρίδα μας», είπε ο κ. Σιζόπουλος.
Εξήγησε πως με βάση το διεθνές δίκαιο για να δικαιούσαι να διεκδικήσεις νόμιμη ανακήρυξη ενός κράτους πρέπει να πληρούνται 4 προϋποθέσεις: να έχεις νόμιμο λαό, να έχεις νόμιμο σύνταγμα, να έχεις εδαφική έκταση που να δικαιολογεί αυτή τη διεκδίκηση και να έχεις κυριαρχία και είναι για αυτόν ακριβώς το λόγο τα τελευταία χρόνια που το κατοχικό καθεστώς και η Τουρκία έχουν ως προτεραιότητα όσον αφορά τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού την διεκδίκηση της κυριαρχικής ισότητας.
«Άρα, λοιπόν, εξασφαλίζοντας την εδαφική επικράτεια για την οποία ενδιαφέρονται και την κυριαρχική ισότητα μπορούν να προχωρήσουν σε νόμιμη ανακήρυξη τουρκικού κράτους στην κατεχόμενη Κύπρο», είπε, και πρόσθεσε πως είναι για αυτό τον λόγο που θα πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα προστασίας και αποφυγής ενός τέτοιου ενδεχομένου, είτε με νομοθετικές ρυθμίσεις είτε με συγκεκριμένες αποφάσεις.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης, είπε πως κατά τη συνεδρία έγινε μια σημαντική και χρήσιμη συζήτηση για τη διαδικασία εγγραφής στην Κυπριακή Δημοκρατία εταιρειών τουρκικών και τουρκοκυπριακών συμφερόντων, η οποία επεκτείνεται και αφορά συνολικότερα τους υπηκόους τρίτων χωρών την δραστηριοποίηση τους στην Κύπρο, και τη δυνατότητα ελέγχου μέσα από την αγορά, είτε κρίσιμων τομέα της οικονομίας είτε και της γης της πατρίδας μας.
Ο κ. Χριστοφίδης έθεσε δύο αρχές. Η πρώτη είναι πώς στην οικονομία πρέπει να υπάρχει και πατριωτισμός, και η δεύτερη ότι ο έλεγχος σε μία χώρα κρίσιμων οικονομικών τομέων, ο έλεγχος της γης είναι κρίσιμα ζητήματα τα οποία επηρεάζουν και καθορίζουν και την πολιτική και μέσω της πολιτικής και κρίσιμα ζητήματα εθνικής ασφαλείας.
Ο κ. Χριστοφίδης αναφέρθηκε στη συνέχεια σε δύο κρίσιμες προτάσεις νόμου που έχει καταθέσει ή θα καταθέσει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα το ΑΚΕΛ. Η πρώτη αφορά τη θέσπιση κανονισμών για τη χορήγηση χρυσής βίζας στην Κύπρο και η δεύτερη πρόταση νόμου, η οποία θα κατατεθεί το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, θα βάζει όρια σε εταιρείες για τη γη που θα μπορεί να αγοράζει, όπως υπάρχουν σήμερα για φυσικά πρόσωπα, είπε.
