Η νέα ηγεσία στη Συρία θα πρέπει «να αποκτήσει νομιμοποίηση με βάση αυτά τα οποία πράττει και όχι αυτά τα οποία ενδεχομένως να υπόσχεται», τόνισε ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ κατά την άφιξή του στη συνάντηση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ (ΣΕΥ), που πραγματοποιείται τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες.
Κληθείς ακόμα να αναφερθεί στη θέση της ΕΕ και της Κύπρου σε σχέση με την παρουσία ρωσικών στρατιωτικών βάσεων στη Συρία, ο κ. Κόμπος σημείωσε ότι «θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ότι πρέπει να περιοριστεί η επιρροή τρίτων δρόντων, περιλαμβανομένης φυσικά και της Ρωσίας».
Κατά τη σημερινή συνάντηση του ΣΕΥ, οι Υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται να συζητήσουν ποιες τομεακές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Συρία διαχρονικά μπορούν να αρθούν, και υπό ποιους όρους. Παράλληλα, εκκρεμεί η απόφαση ανανέωσης των κυρώσεων κατά της Ρωσίας για την εισβολή στην Ουκρανία, την οποία σύμφωνα με δημοσιεύματα είχε απειλήσει να μπλοκάρει η Ουγγαρία.
«Εμείς θεωρούμε ότι πρέπει πρώτα από όλα να είμαστε βέβαιοι ότι αυτό το οποίο έχουμε να αντιμετωπίσουμε σε σχέση με το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη Συρία, είναι κάτι το οποίο θα μπορεί να αποκτήσει νομιμοποίηση με βάση αυτά τα οποία πράττει και όχι αυτά τα οποία ενδεχομένως να υπόσχεται» σημείωσε ο κ. Κόμπος.
«Συνεπώς είναι εξαιρετικά σημαντικό να μην αφεθεί η οποιαδήποτε τρίτη χώρα ή συνδυασμός τρίτων χωρών να καθορίσουν την πορεία της Συρίας, μια πορεία η οποία να έχει ως βάση, ως λογική τον εξτρεμισμό ή τον απόκλεισμό ή μία λογική στη βάση απόκλισης από το διεθνείς δίκαιο» σημείωσε, προσθέτοντας πως η ΕΕ «έχει την εργαλειοθήκη για να το κάνει» αυτό.
Ως κράτος μέλος, τόνισε, η Κύπρος θέλει «να έχουμε μία θετική ατζέντα σε ό,τι αφορά τη Συρία». Πρόσθεσε πως ταυτόχρονα η ατζέντα αυτή πρέπει να υπάρξει «στη βάση της αναστρεψιμότητας και των προϋποθέσεων που θα θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Στις αρχικές δηλώσεις του κατά την άφιξή του, ο κ. Κόμπος είχε σημειώσει ακόμα πως ένα από τα στοιχεία που πρέπει να διασφαλιστούν είναι και η «πλήρης δέσμευση στο δημόσιο διεθνές δίκαιο σε όλες τις θεματικές του εκδηλώσεις και εκφράσεις, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες».
Ηγετικός ρόλος ΕΕ στη Μέση Ανατολή
Μιλώντας κατά την άφιξή του για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή γενικότερα, ο κ. Κόμπος σημείωσε πως υπάρχει «μια δυνατότητα αισιοδοξίας» και μια «εύθραυστη κατάσταση», τονίζοντας πως πρέπει «να αδράξουμε την ευκαιρία για να διασφαλίσουμε ότι θα αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις πρόσφατες εξελίξεις».
Υπογράμμισε τη σημασία που έχει η ΕΕ «να αναλάβει ηγετικό ρόλο, υποστηρίζοντας πλήρως και ενεργά την εφαρμογή της συμφωνίας» για εκεχειρία, «παρέχοντας ένα ολοκληρωμένο σχήμα στήριξης για τη νέα ηγεσία του Λιβάνου, οικονομικής, τεχνοκρατικής και πολιτικής», καθώς και με το να «επιδείξει πραγματισμό στο θέμα της Συρίας». Όπως εξήγησε ο Υπουργός Εξωτερικών, ως πραγματιστική στάση εννοεί πως το «εστιάζουμε σε πράξεις και όχι σε υποσχέσεις» από τις νέες αρχές της Συρίας.
«Παραμένουμε σε πλήρη επαγρύπνηση για το τι λέγεται και τι γίνεται και, ταυτόχρονα, προσπαθούμε να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει προληπτική αντιμετώπιση του εξτρεμισμού, υπάρχει μια πολιτική διαδικασία χωρίς αποκλεισμούς, με πλήρη προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και επίσης πλήρης δέσμευση στο δημόσιο διεθνές δίκαιο σε όλες τις θεματικές του εκδηλώσεις και εκφράσεις, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με τις γειτονικές χώρες», σημείωσε.
«Παραμένουμε ανοιχτοί σε σχέση με τη Συρία», ανέφερε, προσθέτοντας πως «θέλουμε να είμαστε εποικοδομητικοί» και για αυτό βλέπουν θετικά τη συνεργασία. «Ως εκ τούτου, θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι η Συρία θα έχει την ευκαιρία να επανέλθει στη διεθνή κοινότητα. Θέλουμε να βεβαιωθούμε ότι υπάρχει συνεργασία, αλλά ταυτόχρονα δεν αποτελεί επιλογή να δώσουμε λευκή επιταγή», είπε.
Απαντώντας σε ερώτηση στα αγγλικά επανέλαβε πως υπάρχουν ανησυχίες «όσον αφορά την επιρροή οποιασδήποτε τρίτης χώρας» στις εξελίξεις στη Συρία και πως η ΕΕ θέλει να είναι στο τραπέζι και να αξιοποιήσει «τις οικονομικές μας συνεισφορές», ενώ τόνισε ότι «πρέπει να υπάρξει πλήρης σεβασμός της Συρίας και της κυριαρχίας της».
Αναφορικά με τις προϋποθέσεις για τη στήριξη στη Συρία, ο κ. Κόμπος σημείωσε ότι «θα πρέπει να υπάρχει ένας μηχανισμός επαναφοράς (snapback mechanism) σε περίπτωση που υπάρξει υπαναχώρηση από τις υποσχέσεις που έχουν δοθεί», και πως θα πρέπει να υπάρξει οδικός χάρτης.
Ερωτηθείς για τη θέση του Αμερικανού Προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, για απομάκρυνση των κατοίκων της Λωρίδας της Γάζας, ο κ. Κόμπος τόνισε ότι «η πολιτική της ΕΕ είναι απολύτως σαφής σε αυτό το θέμα» και πως «ο εκτοπισμός των Παλαιστινίων δεν μπορεί να είναι κάτι που η Ευρωπαϊκή Ένωση θα αποδεχθεί ή θα υποστηρίξει».