Καθυστερήσεις ως προς την επεξεργασία αιτήσεων απόκτησης υπηκοότητας και παραχώρησης άδειας παραμονής ανέδειξε έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σχετικά με τη συμμόρφωση του πρώην ενιαίου Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης για το 2022, η οποία συζητήθηκε την Πέμπτη στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου.
Κατά την παρουσίαση των κύριων ευρημάτων της έκθεσης ενώπιον των μελών της επιτροπής, ο Γενικός Ελεγκτής Ανδρέας Παπακωνσταντίνου ανέφερε ότι στην έκθεσή της η ΕΥ καταγράφει ότι το Τμήμα κλήθηκε να αντιμετωπίσει μεγάλο φόρτο εργασίας λόγω των αυξημένων ροών μεταναστών κατά την περίοδο 2020-2023, αναγνωρίζοντας παράλληλα τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν σε συνεργασία και με άλλες υπηρεσίες, με κάποιες δράσεις, όπως είπε, να έχουν ήδη δρομολογηθεί προς αντιμετώπιση ορισμένων αδυναμιών.
Σχετικά με τον κλάδο απόκτησης υπηκοότητας, είπε ότι παρατηρήθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις ως προς την επεξεργασία των αιτήσεων, προσθέτοντας ότι τον Νοέμβριο του 2023 εκκρεμούσαν 12 χιλ. αιτήσεις, με τον μέσο όρο αναμονής για τις αιτήσεις απόκτησης υπηκοότητας λόγω χρόνων παραμονής να φτάνει 3 χρόνια και 2 χρόνια για τις αιτήσεις λόγω γάμου με πολίτη της Δημοκρατίας, οι περισσότερες, εκ των οποίων, όπως ανέφερε, οφείλονται στον αυξημένο φόρτο εργασίας του Τμήματος.
Συμπλήρωσε ότι παρατηρήθηκε ελαστικότητα ως προς την απαίτηση παραμονής στην χώρα των αιτούντων υπηκοότητα τους τελευταίους 12 μήνες πριν από την αίτησή τους, καθώς το Τμήμα έκανε αποδεκτή απουσία 90 ημερών φέρνοντας σχετικό νόμο στη Βουλή, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει επαρκής έλεγχος σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων διατήρησης της υπηκοότητας.
Σχετικά με την παραχώρηση άδειας μόνιμης διαμονής για μη εργαζόμενους αλλοδαπούς με εισόδημα από το εξωτερικό στη βάση οικονομικών κριτηρίων, ο Γενικός Ελεγκτής είπε ότι δεν εξετάζονταν αιτήσεις εν αναμονή της αλλαγής της νομοθεσίας με αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν 3.000 αιτήσεις.
Αναφορικά με τις προσωρινές άδειες παραμονής για σπουδές, ανέφερε ότι έλλειπαν δικαιολογητικά σε κάποιες περιπτώσεις αιτήσεων, σε άλλες παρατηρήθηκαν καθυστερήσεις, ενώ καταγράφηκε και ζήτημα σχετικά με τη λήξη αδειών παραμονής και επιβεβαίωσης αποχώρησης φοιτητών από την ΚΔ, καθώς το 12% του δείγματος ελέγχου δεν είχε αποχωρήσει και το 16% αποχώρησε αργότερα από την ημερομηνία λήξης της άδειας παραμονής.
Αναφέρθηκε επίσης σε περίπτωση Τ/κ που εξέδωσε 5 φορές ταυτότητα ή διαβατήριο με φωτογραφίες 5 διαφορετικών προσώπων και ότι η ΕΥ θα δημοσιεύσει την επόμενη Τρίτη νέα έκθεση για τη μετανάστευση γενικότερα.
Η εκπρόσωπος της διακριτής πλέον Διεύθυνσης Αρχείου Πληθυσμού εντός του Υπουργείου Εσωτερικών, Νατάσα Οικονόμου, είπε για το ζήτημα της στελέχωσης ότι υπάρχει έγκριση για εργοδότηση 5 πρόσθετων λειτουργών με σύμβαση ορισμένου χρόνου με ευρωπαϊκά κονδύλια για επεξεργασία των αιτήσεων.
Προσέθεσε ότι οι αιτήσεις απόκτησης υπηκοότητας έχουν μειωθεί λόγω πρόσφατης νομοθεσίας με πρόσθετα κριτήρια, ενώ υπήρξαν μεμονωμένες αποδόσεις υπηκοότητας από τον Υπουργό Εσωτερικών για ανθρωπιστικούς λόγους.
Ο Νεόφυτος Παπαδόπουλος, Γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Διεθνούς Προστασίας, στο οποίο υπάγεται πλέον το Τμήμα Μετανάστευσης, είπε ότι πολλά από τα σημεία που αναφέρονται στην έκθεση εντοπίστηκαν νωρίς και διαμορφώθηκε πρόταση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία και κατακυρώθηκε, με σκοπό την αξιολόγηση και απλοποίηση όλων των διαδικασιών του Τμήματος Μετανάστευσης και της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία, όπως είπε, θα υλοποιηθεί από ανάδοχο εντός των προσεχών δύο ετών.
Ο εκπρόσωπος της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αστυνομίας είπε για το ζήτημα των φοιτητών ότι όλοι οι φοιτητές έχουν δικαίωμα αίτησης ασύλου και ότι οι έλεγχοι στα κολλέγια γίνονται κατόπιν πληροφοριών, προσθέτοντας πως σε αρκετές περιπτώσεις ελέγχων τα ιδρύματα διαμαρτυρήθηκαν για διατάραξη του εκπαιδευτικού έργου.
Στις δηλώσεις της μετά το τέλος της συνεδρίας, η βουλευτής του ΑΚΕΛ Ειρήνη Χαραλαμπίδου στάθηκε στα νομικά κενά που προκύπτουν εξαιτίας της μη επίλυσης του Κυπριακού, αναφέροντας ως παράδειγμα ένα παιδί με έναν Τουρκοκύπριο και έναν Τούρκο γονέα που γεννιέται στην Κύπρο, το οποίο, όπως είπε, δεν μπορεί να πάρει, με βάση τη νομοθεσία, διαβατήριο ή ταυτότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αν όμως ο ίδιος Τ/κ γονέας πάει στην Τουρκία 2 μήνες πριν από την γέννηση και το παιδί γεννηθεί εκεί, τότε αυτό δικαιούται να έχει διαβατήριο και ταυτότητα της ΚΔ.
«Αυτό το πράγμα πλέον έχει γίνει πρακτική προκειμένου να μπορεί το παιδί να έχει ευρωπαϊκό διαβατήριο και κυπριακή ταυτότητα. Συνεπώς, είναι σωστό να τα ξέρουμε αυτά για να καταλαβαίνουμε τι διαιωνίζεται με τη μη λύση του Κυπριακού», σημείωσε σχετικά.
Από την πλευρά του, ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, είπε σχετικά με το ζήτημα των αλλοδαπών φοιτητών που παρέμεναν στη χώρα υποβάλλοντας αίτηση για άσυλο, ότι η αίτησή τους πλέον εξετάζεται σε έναν μήνα και σε περίπτωση προσφυγής τους, το Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας εξετάζει το αίτημα σε 15 ημέρες.
Αναφέρθηκε επίσης και στους 300 συμβασιούχους ειδικούς αστυνομικούς, οι οποίοι, όπως σημείωσε έχουν συμβάλει «στην επιτήρηση της πράσινης γραμμής, την επιτήρηση των θαλάσσιων συνόρων, στις απελάσεις και τις εθελούσιες επιστροφές, πολλές φορές με κίνδυνο της ζωής τους», και σε λίγους μήνες οι συμβάσεις τους λήγουν.
«Ως Δημοκρατική Παράταξη-Συνεργασία ζητούμε από τον Υπουργό και τον Αρχηγό της Αστυνομίας να βρεθεί εκείνη η διαδικασία ούτως ώστε αυτοί οι άνθρωποι, που και με την ομολογία της αρμόδιας υπηρεσίας έκαναν όλα αυτά τα σημαντικά για τον τόπο, να βρεθεί ο τρόπος και με μία εξέταση στο θέμα που ασχολήθηκαν να μείνουν στην υπηρεσία ως συμβασιούχοι ειδικοί αστυνομικοί και όσοι θέλουν μπορούν να δώσουν εξετάσεις για άλλες θέσεις, όμως είναι επιτακτική ανάγκη να μείνουν στην υπηρεσία για την ασφάλεια της Κυπριακής Δημοκρατίας», σημείωσε σχετικά.
