Θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης πέφτουν νεαρές γυναίκες και κορίτσια από αφρικανικές χώρες που φτάνουν και στην Κύπρο μέσω κατεχομένων, σύμφωνα με νέα έκθεση για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ, η οποία καλύπτει την περίοδο 2021 – 2022.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο αριθμός των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων το 2022 στην ΕΕ ανήλθε στα 10.093 άτομα, από 7155 το 2021, καταγράφοντας αύξηση κατά 41%. Ωστόσο, ο πραγματικός αριθμός ενδέχεται να είναι σημαντικά πιο ψηλός, καθώς πολλά θύματα δεν εντοπίζονται ποτέ από τις αρχές.
Στην Κύπρο, σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2022 καταγράφηκαν 16 θύματα εμπορίας ανθρώπων, περίπου στα ίδια επίπεδα με το 2021 όταν καταγράφηκαν 21. Οι αριθμοί ήταν αρκετά μειωμένοι σε σχέση με το παρελθόν, καθώς το 2017 και το 2018 καταγράφηκαν 134 και 156 θύματα εμπορίας αντίστοιχα, πριν μειωθούν σε 36 και 25 το 2019 και το 2020. Ψηλοί αριθμοί είχαν καταγραφεί και το 2009 (113), το 2013 (140) και το 2014 (109), ενώ τις υπόλοιπες χρονιές (από το 2008) οι αριθμοί κυμαίνονταν μεταξύ 37 και 58.
Η έκθεση, που δημοσιεύεται κάθε δύο χρόνια, συντάσσεται από τον συντονιστή της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και βασίζεται σε συνεισφορές των κρατών μελών, των οργανισμών της ΕΕ και της πλατφόρμας της κοινωνίας των πολιτών της ΕΕ.
Όσον αφορά την Κύπρο, στην έκθεση σημειώνεται πως τα τελευταία χρόνια, μεταξύ των μεταναστών που φτάνουν στην Κύπρο και σε χώρες της νοτιοανατολικής Ευρώπης, περιλαμβάνονται και γυναίκες και κορίτσια από την Αφρική που «φέρονται να εξαναγκάστηκαν σε πορνεία από βίαιες αφρικανικές εγκληματικές ομάδες».
Σύμφωνα με στοιχεία τα οποία προέρχονται από τον Frontex και τα οποία επικαλείται η έκθεση, γυναίκες από το Καμερούν, το Κονγκό, τη Νιγηρία και άλλες χώρες της Αφρικής «έφθασαν με φοιτητικές θεωρήσεις στην περιοχή της Κύπρου που δεν τελεί υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης και κατέληξαν να εξαναγκάζονται σε πορνεία σε ιδιωτικά διαμερίσματα, μπαρ και νυχτερινά κέντρα διασκέδασης».
Στην έκθεση ξεχωρίζει ακόμα το γεγονός πως η Κύπρος είναι μεταξύ αυτών στις οποίες καταγράφηκε αύξηση της εκμετάλλευσης με στόχο τον καταναγκασμό στην εγκληματική δραστηριότητα (μαζί με το Βέλγιο, την Κροατία, τη Λετονία και την Ισπανία). Η καταναγκαστική εγκληματική δραστηριότητα συνδέεται συχνά με κλοπές, μικροαδικήματα, κλοπές πορτοφολιών, κλοπές από καταστήματα και πώληση ναρκωτικών, σύμφωνα με την έκθεση. Ωστόσο σε επίπεδο ΕΕ, η καταναγκαστική εγκληματική δραστηριότητα αφορούσε το 3% μόνο των καταγεγραμμένων θυμάτων στην ΕΕ.
Επίσης, καταγράφεται πως την περίοδο που καλύπτει η έκθεση, υπήρξε μια καταδίκη σε τριετή φυλάκιση προσώπου για το αδίκημα της λήψης σεξουαλικών υπηρεσιών από θύμα εμπορίας ανθρώπων. Ακόμα, η Κύπρος ήταν μεταξύ των χωρών που προχώρησαν σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα και τις ασφαλείς ευκαιρίες εργασίας, καθώς και σχετικά με τους κινδύνους εμπορίας ανθρώπων με σκοπό την εργασιακή εκμετάλλευση σε διάφορους τομείς.
Η εμπορία ανθρώπων είναι η δεύτερη πιο διαδεδομένη παράνομη δραστηριότητα στον κόσμο. Συχνά συνδέεται με άλλα εγκλήματα, όπως η διακίνηση ναρκωτικών, η παράνομη διακίνηση μεταναστών, εγκλήματα που σχετίζονται με ακίνητα και το ξέπλυμα χρήματος.
Όπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων, το 2022 το 49% όλων των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ ήταν και θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Το 92% των θυμάτων σεξουαλικής εκμετάλλευσης ήταν γυναίκες. Διαχρονικά η σεξουαλική εκμετάλλευση είναι η πιο διαδεδομένη μορφή της εμπορίας ανθρώπων.
Η δεύτερη πιο διαδεδομένη μορφή εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ αφορά την εργασιακή εκμετάλλευση (37%), όπου το 70% των θυμάτων ήταν άνδρες.
Τα παιδιά ήταν γενικότερα το 19% όλων των θυμάτων εμπορίας το 2022, με το ποσοστό να έχει μειωθεί κατά 3% σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση. Οι υπήκοοι τρίτων χωρών ήταν η πλειοψηφία των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων (54%).
Από το 2022 το οποίο αφορούν τα τελευταία στοιχεία, η ΕΕ έχει καταρτίσει στρατηγική για καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων με ορίζοντα το 2025, ενώ η Επιτροπή πρότεινε αναθεώρηση της οδηγίας για την πρόληψη και την καταπολέμηση της πρακτικής, η οποία τέθηκε σε ισχύ τον Ιούλιο του 2024.
Η αναθεωρημένη οδηγία ενισχύει τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους οι αρχές για τη διερεύνηση των αδικημάτων εμπορίας ανθρώπων και την καλύτερη στήριξη των θυμάτων, ενώ δίνει έμφαση στην προστασία των παιδιών και περιλαμβάνει τη σεξουαλική εκμετάλλευση στο διαδίκτυο ως επιβαρυντική περίσταση.
Η Επιτροπή σχεδιάζει, σύμφωνα με την ανακοίνωση, τη δημιουργία μιας πλατφόρμας συντονισμού των κρατών μελών για ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την ενίσχυση της συνεργασίας.