Η σημερινή κατάσταση στο Κυπριακό είναι η κρισιμότερη που υπήρξε ποτέ δήλωσε ο ΓΓ του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου κατά τη συνάντηση στρογγυλής τραπέζης που πραγματοποίησε το κόμμα το πρωί της Τετάρτης με τις ηγεσίες εννέα τ/κ συντεχνιών, στην αίθουσα εκδηλώσεων ΕΤΚΑ-ΠΕΟ, στη Λευκωσία.
«Στη δική μας την εκτίμηση βρισκόμαστε στο παρά ένα, αν όχι στο ένα της οριστικοποίησης της διχοτόμησης και αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι 50 χρόνια από το 1974 και 60 χρόνια από το 1964, δεν καταφέραμε να βρούμε μια λύση στο Κυπριακό που να τερματίζει όλα εκείνα τα προβλήματα που έχουν προκληθεί και να δίνει τη δυνατότητα στις δύο κοινότητες μαζί να συνδιαχειρίζονται την κοινή τους πατρίδα», πρόσθεσε.
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι την ίδια ώρα υπάρχει έντονο το αποτύπωμα του αδιεξόδου που υπάρχει στο Κυπριακό που προέκυψε από την αποτυχία της διάσκεψης στο Κραν Μοντανά το 2017 και πρόσθεσε πως από τότε έχουν περάσει πέραν των επτά ετών, περίοδος που «είναι το μακροβιότερο αδιέξοδο που υπήρξε μετά το 1974».
Ανέφερε ότι το ΑΚΕΛ εκτιμά «ως θετικό το γεγονός της οποίας κινητικότητας εμφανίστηκε στο Κυπριακό το τελευταίο διάστημα, με αποκορύφωμα την άτυπη συνάντηση που έγινε με τη μορφή δείπνου τον περασμένο Οκτώβριο στη Νέα Υόρκη».
Είπε ότι εκεί λήφθηκαν δύο αποφάσεις, καμία εκ των οποίων ακόμα δεν έχει υλοποιηθεί. Πρόσθεσε πως η μια απόφαση ήταν για να συναντηθούν στην Κύπρο ηγέτες των δύο κοινοτήτων, για να συζητήσουν περισσότερα σημεία διέλευσης μεταξύ των δύο πλευρών και είπε ότι «το γεγονός ότι ακόμα δεν κατάφεραν να συναντηθούν οι δύο ηγέτες, δείχνει και τις δυσκολίες για να συμφωνήσουν σε ένα θέμα που κανονικά δεν θα έπρεπε να έχουν και ιδιαίτερες δυσκολίες να συμφωνήσουν».
«Το ΑΚΕΛ πάντοτε ήταν υπέρ της διάνοιξης περισσότερων σημείων διέλευσης», ανέφερε και πρόσθεσε ότι αυτό «πρέπει να είναι ένα από τα εργαλεία που θα βοηθήσει στο να πάμε προς τη λύση του Κυπριακού».
Αναφερόμενος στο δεύτερο θέμα που συμφωνήθηκε στην συνάντηση της Νέας Υόρκης, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι αυτό ήταν η σύγκληση μιας διευρυμένης συνάντησης με τη συμμετοχή των εγγυητριών δυνάμεων και πρόσθεσε ότι «ούτε και σε αυτό το θέμα υπήρξε κάποια εξέλιξη, παρότι οι πληροφορίες που βγαίνουν εντός και εκτός Κύπρου είναι ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν έχει εγκαταλείψει την ιδέα και στοχεύει να συγκαλέσει αυτήν την συνάντηση» και θα στείλει και την προσωπική του απεσταλμένη στην Κύπρο.
«Είναι πολύ σημαντικό όταν γίνει αυτή η συνάντηση να μην οδηγηθεί σε ναυάγιο γιατί ένα ναυάγιο σε μια τέτοια άτυπη συνάντηση ενδεχομένως να είναι και το τετέλεσται, τουλάχιστον έτσι όπως γνωρίζουμε το Κυπριακό και όπως θέλουμε τη λύση στο Κυπριακό», πρόσθεσε.
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι το ΑΚΕΛ θέλει «σε αυτήν την προσπάθεια να δραστηριοποιηθεί περισσότερο ο κοινωνικός παράγοντας, κοινωνία των πολιτών, τα οργανωμένα σύνολα, συνδικαλιστικές οργανώσεις, κοινωνικές οργανώσεις, κόμματα που θέλουν και επιδιώκουν την επίτευξη λύσης του Κυπριακού».
Αναφέροντας ότι το αδιέξοδο στο Κυπριακό έχει αφήσει τα αποτυπώματά του και επί του εδάφους, αλλά και στις συνειδήσεις των ανθρώπων, ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι «διαπιστώνουμε ότι τόσο στην ελληνοκυπριακή κοινότητα, όπως και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, όσο περνά ο καιρός χωρίς επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, ολοένα και λιγότεροι άνθρωποι πιστεύουν στην προοπτική επίλυσης του Κυπριακού».
«Και αυτή η έλλειψη πίστης, ελπίδας και προοπτικής οδηγεί και σε πολιτικές συμπεριφορές, σε τοποθετήσεις που δεν ευνοούν την προοπτική επίλυσης του Κυπριακού», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι «πολλές φορές αυτές οι συμπεριφορές και προσεγγίσεις οδηγούν και στην παράδοση και στην παθητικότητα, σε σχέση με την ανάγκη λύσης του Κυπριακού και της παράδοσης ή στα τετελεσμένα που έχουν δημιουργηθεί από το 1974 και μετά» και πρόσθεσε πως αυτό «είναι επικίνδυνο γιατί ωθεί προς την οριστικοποίηση της διχοτόμησης» που θα αποτελέσει μια συνεχή πηγή κινδύνων για τον τόπο και τον λαό, Ε/κ και Τ/κ.
Αναφερόμενος σε εξελίξεις επί του εδάφους που ενισχύουν την ντε φάκτο κατάσταση, ο κ. Στεφάνου είπε ότι αυτές είναι η παραβίαση του στάτους κβο στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, η οποία διαχρονικά μέσα από ψηφίσματα του ΟΗΕ, «αποτελούσε και ένα σημαντικό χαρτί για να σπρώχνουν τα πράγματα προς την κατεύθυνση λύσης».
Είπε ακόμη ότι ολοένα και περισσότερο γίνεται χειρότερη η κατάσταση στην γραμμή κατάπαυσης του πυρός με παραβιάσεις εκεί του στάτους κβο, ενώ ακόμα και ο ΟΗΕ, όπως είπε, σε «σχετικά του ψηφίσματα έπαυσε να αναφέρεται συγκεκριμένα στην λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα».
«Κάνει αναφορά βέβαια στα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ που ασφαλώς μιλούν για την λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας», πρόσθεσε.
Ανέφερε ότι «αυτή η παράλειψη της αναφοράς, στα τελευταία ψηφίσματα και στις τελευταίες εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ, όπως και στην τελευταία έκθεση σε σχέση με την παροχή των καλών υπηρεσιών του για τη λύση του Κυπριακού αλλά και για την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, είναι αποτύπωμα και προέκταση αυτής της συνολικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια στο Κυπριακό».
Στη συνέχεια, ο κ. Στεφάνου αναφέρθηκε σε συνολική πρόταση που έχει διαμορφώσει το ΑΚΕΛ σε σχέση «με το πώς θα πρέπει να κινηθούμε, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε δυναμική διάρρηξη του αδιεξόδου και επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Ανέφερε ότι η συνολική πρόταση του ΑΚΕΛ έχει τέσσερεις βασικούς άξονες και πρόσθεσε πως «ο πρώτος άξονας έχει να κάνει με την συνέπειά μας στην συμφωνημένη βάση λύσης της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας», η οποία «πάντοτε αποτέλεσε στόχο τόσον από μέρους κύκλων της τ/κ και ε/κ κοινότητας που δεν αποδέχτηκαν ποτέ την λογική της επανένωσης της Κύπρου στο πλαίσιο μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα».
Ανέφερε επίσης ότι μέσα στο χρονικό διάστημα που προέκυψε μετά το 2017 η Τουρκία επίσημα και η τουρκοκυπριακή ηγεσία υπό τον κύριο Τατάρ επίσημα πλέον έχουν φύγει από τη συμφωνημένη βάση λύσης της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και μιλούν για λύση δύο κρατών, κάτι το οποίο εμείς δεν μπορούμε να αποδεχτούμε και δεν πρόκειται να αποδεχτούμε».
Πρόσθεσε ότι «το περιεχόμενο της πολιτικής ισότητας ουσιαστικά είναι συμφωνημένο και βρίσκεται στο διαπραγματευτικό κεκτημένο που θα πρέπει να διαφυλαχτεί».
Ο ΓΓ του ΑΚΕΛ είπε ότι ο δεύτερος άξονας «έχει να κάνει με το πώς αντιλαμβανόμαστε ότι θα πρέπει να κινηθούμε έτσι ώστε να διαρρηχθεί το αδιέξοδο και να έχουμε και προοπτική να λυθεί το Κυπριακό» και πρόσθεσε πως η θέση του ΑΚΕΛ «είναι πλήρως εναρμονισμένη» με τη θέση που διατύπωνε ο ΓΓ του ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας τουλάχιστον για 4 χρόνια μετά το 2017.
Τη διάρρηξη του αδιεξόδου και την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων θα πρέπει να την αντιλαμβανόμαστε ως συνέχιση των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν το 2017, ανέφερε και πρόσθεσε πως «η διαπραγμάτευση θα πρέπει να διεξαχθεί στη βάση των εκκρεμούντων ζητημάτων του πλαισίου Γκουτέρες».
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν κατέγραψε «απλά τίτλους και κεφάλαια, αλλά για το κάθε κεφάλαιο έβαλε και ποια είναι τα ζητήματα εκείνα που έχουν συμφωνηθεί και υπάρχουν σε συγκλίσεις, ποια είναι εκείνα τα ζητήματα στα οποία είμαστε κοντά – υπάρχουν και καταρχήν συμφωνίες – και ποια ζητήματα είναι ανοιχτά ακόμα».
Ανέφερε ότι τα ζητήματα που είναι ανοιχτά είναι πολύ λίγα για να συμφωνηθούν και πρόσθεσε ότι «θα πρέπει να διαφυλαχθεί αυτό το κεκτημένο εάν θέλουμε να έχουμε προοπτική να λυθεί το Κυπριακό».
Σε σχέση με τον τρίτο άξονα του ΑΚΕΛ, ο κ. Στεφάνου είπε ότι αφορά την ανάγκη ύπαρξης διαμόρφωσης μιας θετικής ατζέντας από μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την κατεύθυνση της Τουρκίας, αλλά και προς την κατεύθυνση της τ/κ κοινότητας και πρόσθεσε πως το ΑΚΕΛ διαμόρφωσε μια πρόταση για θετική ατζέντα, την οποία έδωσε στον προηγούμενο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και στο διάδοχο του Νίκο Χριστοδουλίδη «με επίκεντρο τα ενεργειακά ζητήματα που αφορούν στην περιοχή, αλλά και για το κυπριακό φυσικό αέριο που είναι ιδιοκτησία της Κυπριακής Δημοκρατίας».
Ανέφερε ότι αυτή η πρόταση αφορά ζητήματα για τα οποία η Τουρκία ενδιαφέρεται αλλά και ζητήματα που ενδιαφέρουν την τ/κ κοινότητα αναφορικά με το ζήτημα της διαχείρισης του κυπριακού φυσικού αερίου.
Πρόσθεσε ότι «οι εξελίξεις των τελευταίων χρόνων στην περιοχή και ευρύτερα έχουν ενισχύσει την επικαιρότητα αυτής της πρότασης»
Ο κ. Στεφάνου είπε ότι ο τέταρτος άξονας ενδιαφέρει την τ/κ κοινότητα με στόχο να δημιουργηθεί ένα κλίμα περισσότερης εμπιστοσύνη και διάθεσης συνεργασίας των δύο κοινοτήτων, Ε/κ και Τ/κ και πρόσθεσε πως διαχρονικά το ΑΚΕΛ εκτιμούσε «πάρα πολύ το ρόλο της τ/κ κοινότητας στην προσπάθεια επίτευξης λύσης».
Πρόσθεσε ότι το ΑΚΕΛ είχε καταθέσει στις 25 Μαΐου μια συνολική πρόταση στην Κυβέρνηση που αφορά «όλες τις σφαίρες της καθημερινότητας και της ζωής της τ/κ κοινότητας».
«Η Κυβέρνηση τον περασμένο Σεπτέμβρη ανακοίνωσε κάποια μέτρα και είπαμε ότι είναι μια κίνηση προς την ορθή κατεύθυνση, αλλά δεν θεωρήσαμε ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν ήταν επαρκή», πρόσθεσε.
Θα συνεχίσουμε να επαναφέρουμε το θέμα, κατέληξε, βάζοντας και συγκεκριμένα μέτρα τα οποία είχαμε προτείνει και τα οποία δεν είχαν υιοθετηθεί και την ίδια ώρα κάνοντας έναν έλεγχο για το ποια μέτρα που ανακοινώθηκαν έχουν υλοποιηθεί, έχουν υλοποιηθεί σε ένα βαθμό ή δεν έχουν υλοποιηθεί καθόλου.
