Από τη σημερινή συζήτηση καταγράφεται η ταύτιση απόψεων σε σχέση με την πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας για επανεξέταση του καθεστώτος περιοχών στην Συρία, δήλωσε ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου, σε συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Υπουργικής Συνόδου “Migration and Syria Dynamics” που φιλοξένησε την Παρασκευή η Λευκωσία, με τη συμμετοχή άλλων επτά χωρών της ΕΕ.
Ο κ. Ιωάννου ανέφερε ότι έπειτα από 13 χρόνια, τα δεδομένα και οι συνθήκες στην Συρία έχουν αλλάξει και είναι καιρός συνολικά ως ΕΕ «να βρούμε τους κατάλληλους τρόπους, που θα επιτρέψουν την αξιολόγηση των σημερινών πραγματικοτήτων που επικρατούν στην Συρία και, κατ’ επέκταση, τον επανακαθορισμό της στάσης μας».
Ο κ. Ιωάννου διευκρίνισε ότι δεν παραγνωρίζεται η πολυπλοκότητα της κατάστασης και το γεγονός ότι η σταθερότητα στη χώρα δεν έχει ακόμα αποκατασταθεί σε απόλυτο βαθμό και συμμεριζόμαστε την άποψη ότι πρέπει να επισπεύσουμε τις διαδικασίες για τη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων για τη δημιουργία συνθηκών που θα επιτρέπουν την επιστροφή προσώπων στην Συρία.
«Ήδη η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες έχει ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας με τις αρχές της Συρίας και επομένως θα πρέπει ως Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες, ώστε να ανοίξει τον δρόμο για ασφαλείς, εθελούσιες επιστροφές Σύρων, με τρόπο που να εξασφαλίζεται η προστασία τους και με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες. Αυτό ακριβώς αποτελεί την κατάληξη της σημερινής συνάντησης εφόσον μια ομάδα κρατών μελών θα μπορέσει πλέον να πιέσει προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε.
Είπε ότι συζητήθηκε και η σημασία της πρωτοβουλίας της Επιτροπής για προώθηση της νόμιμης μετανάστευσης και της προσέλκυσης εξειδικευμένου προσωπικού από τρίτες χώρες, για την κάλυψη των αναγκών των εθνικών αγορών εργασίας, προσθέτοντας ότι η επιτυχής υλοποίηση της πολιτικής αυτής, θα είναι επωφελής τόσο για τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής, όσο και για τη διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας των χωρών μας.
Για την κατάσταση στο Λίβανο ανέφερε ότι εν μέσω των ασταθών συνθηκών που δημιουργεί η σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και του ορατού κινδύνου για κλιμάκωση και επέκταση της σύγκρουσης στην περιοχή, η στήριξη του Λιβάνου είναι επιβεβλημένη και αναμένεται ότι σύντομα η Επιτροπή θα προχωρήσει στη συνομολόγηση συμφωνίας με τον Λίβανο, κατά παρόμοιο τρόπο που έκανε πρόσφατα με την Αίγυπτο και προηγουμένως με την Τυνησία.
Είπε ότι δεν παραγνωρίζεται η τραγικότερη ίσως πτυχή του μεταναστευτικού, αυτή της εργαλειοποίησης των μεταναστών και της διακίνησης προσώπων από οργανωμένες εγκληματικές ομάδες διακινητών που, όπως ανέφερε, θησαυρίζουν, εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη των ανθρώπων για ασφάλεια.
«Η ομάδα των οκτώ κρατών στηρίζει την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για προώθηση συνεργασιών με τρίτες χώρες, με σκοπό τη συντονισμένη καταπολέμηση των κυκλωμάτων διακινητών», ανέφερε.
Εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η σημερινή Σύνοδος θα δώσει το έναυσμα για περαιτέρω συζήτηση των ανησυχιών μας στα αρμόδια ευρωπαϊκά Όργανα, με στόχο την αναθεώρηση της προσέγγισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς όφελος των ευρωπαϊκών κοινωνιών.
Απαντώντας σε ερώτηση για το πόσο κοντά είμαστε στο θέμα του αποχαρακτηρισμού περιοχών της Συρίας και αν έχει εγκαταλειφθεί από πλευράς μας η σκέψη για μονομερή απόφαση για το καθεστώς της χώρας, απάντησε ότι σίγουρα δεν είμαστε σε στάδιο για μονομερή απόφαση, υπενθυμίζοντας ότι έχει πει πολλές φορές και στο παρελθόν ότι τα δεδομένα αξιολογούνται.
Ανέφερε ότι το σημαντικό είναι ότι όλοι σήμερα συμφώνησαν ότι πρέπει να επισπευσθούν οι διαδικασίες για ασφαλή επιστροφή Σύρων προσφύγων, σε εθελούσια βάση. Πρόσθεσε ότι τα δεδομένα επί του εδάφους άλλαξαν και πρέπει να ξεκινήσει η συζήτηση για επαναξιολόγηση.
«Ήδη υπάρχει συζήτηση με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους πρόσφυγες ο οποίοι θεωρούν ότι πρέπει να υπάρξει κατάλληλη οικονομική στήριξη και δημιουργία συνθηκών για να παραμείνουν με ασφάλεια και για εκπαίδευση και εργασία και θα πιέσουμε προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε.
Ο ΥΠΕΣ ανέδειξε για άλλη μια φορά την εξωτερική διάσταση του ζητήματος αναφέροντας ότι υπάρχει ανάγκη στήριξης τρίτων χωρών και περαιτέρω του Λιβάνου. Πρόσθεσε ότι η Πολωνία ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει επιπλέον βοήθεια και στήριξη σε προγράμματα στο Λίβανο για να αυξηθεί η δυνατότητά του να περιορίζει τις μεταναστευτικές ροές.
Σε άλλη ερώτηση επανέλαβε ότι υπάρχει το ενδεχόμενο να χειροτερεύσει ακόμη περισσότερο η κατάσταση στο Λίβανο και ότι από το περασμένο καλοκαίρι η Κύπρος είχε προειδοποιήσει ότι τυχόν κατάρρευση του Λιβάνου θα έχει καταστροφικές συνέπειες πρώτα για Κύπρο, λόγω εγγύτητας και μετά για την υπόλοιπη ΕΕ και θα πρέπει να στηριχθεί.
Ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξουν περισσότερες συμφωνίες με τρίτες χώρες για επιστροφές, όπως αναγράφεται και σε επιστολή που υπέγραψε η Κύπρος με άλλες 15 χώρες.
Ο Υπουργός επανέλαβε ότι ήταν πολύ σημαντική η συμφωνία στην οποία κατέληξε η ΕΕ με πρωτοβουλία της Κύπρου, αλλά χρειάζονται περισσότερα αν αναλογιστεί κανείς και τα χρήματα που δίνονται στην Τουρκία για διαχείριση του μεταναστευτικού που είναι πολύ περισσότερα από όσα δίνονται στο Λίβανο.
Είπε ότι σήμερα λήφθηκαν κάποιες αποφάσεις και θα υλοποιηθούν σε τεχνοκρατικό επίπεδο για εφαρμογή των συμφωνηθέντων.
Σε άλλη ερώτηση αν οι επιστροφές προς Συρία από εθελούσια βάση αρχικώς θα μετατραπούν σε αναγκαστική, ο Υπουργός είπε ότι σε πρώτο στάδιο μιλάμε για εθελούσιες γιατί οι αναγκαστικές προϋποθέτουν συνεργασία με το καθεστώς Άσαντ και αυτό δεν αναγνωρίζεται.
«Σίγουρα το επόμενο βήμα μετά τις εθελούσιες επιστροφές, είναι να εξεταστεί το ενδεχόμενο αναγκαστικών επιστροφών αλλά γι’ αυτό χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα. Υπάρχουν χώρες στην ΕΕ που απορρίπτουν αιτήματα αλλά δεν μπορούν να κάνουν αναγκαστικές επιστροφές γιατί δεν υπάρχει αναγνώριση του καθεστώτος της Συρίας», ανέφερε.
