Έχουν επωφεληθεί πέραν των 1.500 δικαιούχων με συνολικό ποσό χορηγίας που φτάνει τα €56 εκατομμύρια από τη μέχρι σήμερα εφαρμογή των Στεγαστικών Σχεδίων για ενίσχυση της υπαίθρου και των ορεινών περιοχών, αναφέρεται σε δελτίο Τύπου του Υπουργείου Εσωτερικών.
Σημειώνεται ότι η υποβολή αιτήσεων για συμμετοχή στα Σχέδια θα ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Όπως αναφέρεται, βρίσκονται σε ισχύ από τις 3 Ιουνίου 2024 τα αναβαθμισμένα Στεγαστικά Σχέδια αναζωογόνησης ορεινών, ακριτικών και μειονεκτικών περιοχών και συγκεκριμένων περιοχών της υπαίθρου, που αφορούν στην παραχώρηση οικονομικής ενίσχυσης για την απόκτηση ιδιόκτητης κατοικίας σε καθορισμένες περιοχές στην ύπαιθρο και στα ορεινά.
«Από τη μέχρι σήμερα εφαρμογή των Σχεδίων έχουν επωφεληθεί πέραν των 1.500 δικαιούχων με συνολικό ποσό χορηγίας που φτάνει τα €56 εκ», σημειώνεται.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Μάιο το Υπουργείο Εσωτερικών, κατόπιν διαβούλευσης με εμπλεκόμενους φορείς, όπως η Ένωση Κοινοτήτων και ο Επίτροπος Ανάπτυξης Ορεινών Περιοχών, είχε προχωρήσει σε ευρεία αναθεώρηση των στεγαστικών σχεδίων, υιοθετώντας εισηγήσεις από φορείς και πολίτες, με σκοπό τη βελτίωσή τους. «Μέσα από τα αναθεωρημένα Σχέδια διευρύνεται το πλαίσιο εφαρμογής, κατά τρόπο που αυξάνεται σημαντικά ο αριθμός των δικαιούχων των Σχεδίων. Παράλληλα, απλοποιούνται διαδικασίες και καταργούνται προηγούμενες στρεβλώσεις που απέκλειαν συμπολίτες μας, ώστε να μεγιστοποιηθεί το όφελος για τους δικαιούχους», αναφέρει το Υπουργείο.
Ακόμη, αναφέρεται στις «σημαντικότερες αλλαγές» που εφαρμόστηκαν. Μεταξύ άλλων, είναι η αναβάθμιση κατηγορίας και ένταξη νέων κοινοτήτων στο σχέδιο με συνεπακόλουθη αύξηση του ποσού της χορηγίας που δύναται να λάβει ο αιτητής, η επέκταση της διάρκειας των Σχεδίων, ώστε να παρέχεται ο χρόνος στους πολίτες να εξασφαλίζουν τις απαιτούμενες άδειες και άλλα πιστοποιητικά, η παροχή επιστολής προέγκρισης συμμετοχής, για διευκόλυνση εξασφάλισης δανείου για το υπόλοιπο ποσό, και η ένταξη στην ομάδα των δικαιούχων και των φοιτητών εξωτερικού, κατά τρόπο ώστε με την ολοκλήρωση των σπουδών τους και την επιστροφή τους στην Κύπρο, να έχουν άμεσα το δικαίωμα να συμμετάσχουν στα Σχέδια.
«Τα στεγαστικά σχέδια για τις ορεινές, ακριτικές και μειονεκτικές περιοχές και περιοχές της υπαίθρου, πέραν της ενίσχυσης των πολιτών για απόκτηση πρώτης κατοικίας, συμβάλλουν στον στόχο της Κυβέρνησης για τη δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης και αναζωογόνησης της υπαίθρου και των κοινοτήτων στις ορεινές περιοχές», αναφέρεται. «Σε συνάφεια με την υλοποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Ανάπτυξης Ορεινών Κοινοτήτων (ΕΣΑΟΚ), η προσέλκυση πληθυσμού στις περιοχές αυτές, και ιδιαίτερα νεαρών οικογενειών, δημιουργεί προοπτικές για ανάπτυξη έργων και υποδομών σε άλλους τομείς (επιχειρήσεις, οδικό δίκτυο, υπηρεσίες υγείας, φροντίδας και εκπαίδευσης, κοκ), και επιτυγχάνεται ο στόχος για περιορισμό της αστυφιλίας και αναβάθμιση της υπαίθρου και των ορεινών», προστίθεται.
Επέκταση ισχύος Σχεδίων
Τα Σχέδια επεκτείνονται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και μετατρέπονται σε διετή, έτσι ώστε να δίνεται στους δικαιούχος επαρκής χρόνος για να εξασφαλίσουν τις πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες που απαιτούνται για συμμετοχή στα Σχέδια. Η τροποποίηση εφαρμόστηκε έπειτα από επισημάνσεις που εξέφραζαν δικαιούχοι ότι δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν έγκαιρα τις απαραίτητες άδειες, λόγω καθυστερήσεων, με αποτέλεσμα να αποκλείονται από τα Σχέδια.
Στάδιο ανέγερσης κατοικίας
Πριν την αναθεώρηση του Μαΐου 2024, εγκρίνονταν μόνο οι περιπτώσεις, των οποίων η ανέγερση βρισκόταν μέχρι το στάδιο του σκελετού κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Αρκετοί αιτητές, ωστόσο, συνέχιζαν την ανέγερση με αποτέλεσμα να υποβάλλουν την αίτηση όταν σε προχωρημένο στάδιο. Με την τροποποίηση του κριτηρίου, επιλέξιμες είναι πλέον όλες οι περιπτώσεις, στις οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες ανέγερσης, ανεξαρτήτως ημερομηνίας έναρξης των εργασιών. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να προσκομίζεται σε ισχύ άδεια οικοδομής, ενώ η κατοικία δεν πρέπει να έχει συνδεθεί με το δίκτυο της ΑΗΚ και να μην είναι σε λειτουργίσιμη κατάσταση κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συμμετοχής στα Σχέδια.
Αναβάθμιση κατηγορίας και ένταξη νέων κοινοτήτων
Κοινότητες όπως η Λέμπα, η Επισκοπή (Πάφου), η Σαλαμιού, η Περιστερώνα και ο Αστρομερίτης αναβαθμίζονται και, συνεπακόλουθα, αυξάνεται το ποσό της χορηγίας που δύναται να λάβει ο αιτητής για τις περιοχές αυτές. Για τις αλλαγές λήφθηκαν υπόψη κριτήρια όπως η πληθυσμιακή μεταβολή και η ανάγκη στήριξης περιοχών, όπου παρατηρείται μείωση του πληθυσμού. Με τις αλλαγές στην κατηγοριοποίηση κοινοτήτων, δίνεται πρόσθετο κίνητρο στους πολίτες να επιλέξουν τις περιοχές, ενώ προσφέρεται η δυνατότητα σε περισσότερους δικαιούχους να επωφεληθούν των Σχεδίων.
Τεκμηρίωση εξασφάλισης δανείου
Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης της αίτησης, ο αιτητής θα λαμβάνει επιστολή προέγκρισης συμμετοχής, την οποία μπορεί να καταθέτει σε τραπεζικό ίδρυμα για σκοπούς εξασφάλισης δανείου για το υπόλοιπο ποσό που χρειάζονται. Επιπλέον, στα τροποποιημένα Σχέδια, η απαίτηση υποβολής τεκμηρίωσης εξασφάλισης του δανείου μπορεί να γίνεται σε μεταγενέστερο στάδιο, εντός χρονικού περιθωρίου τριών μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της σχετικής επιστολής προέγκρισης.
Διαδικασία πληρωμών
Γίνεται απλοποίηση της διαδικασίας πληρωμών, με την καταβολή του ποσού σε τρεις δόσεις, με την πρώτη (20% της χορηγίας) να καταβάλλεται ως προκαταβολή με την υπογραφή της συμφωνίας, χωρίς την υποχρέωση να προηγηθεί ίδια χρηματοδότηση ή να έχουν ξεκινήσει οι εργασίες. Το 60% του ποσού παραχωρείται κατά την ολοκλήρωση του 50% του έργου και το υπόλοιπο 20% με την ολοκλήρωση. Η παροχή της πρώτης δόσης ως προκαταβολή εφαρμόζεται ώστε να επιτρέπεται η έναρξη των εργασιών πιο άμεσα, στα χρονοδιαγράμματα του κάθε δικαιούχου, αξιοποιώντας το ποσό για την καταβολή των πρώτων εξόδων προς τον εργολάβο.
Φοιτητές εξωτερικού
Γίνεται αλλαγή του κριτηρίου επιλεξιμότητας των δικαιούχων φοιτητών εξωτερικού, κατά τρόπο που να θεωρείται ότι κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στο εξωτερικό, εξακολουθούν να έχουν νόμιμη και συνεχή διαμονή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Με τον τρόπο αυτό, οι φοιτητές εξωτερικού δεν πρέπει να αναμένουν να παρέλθει περίοδος δύο ετών για να επωφεληθούν των Σχεδίων, αλλά με την ολοκλήρωση των σπουδών τους και την επιστροφή τους στην Κύπρο έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν στα Σχέδια. Με την τροποποίηση, διορθώνεται η στρέβλωση που αδικούσε τους φοιτητές εξωτερικού σε σύγκριση με τους φοιτητές εσωτερικού.
Απόκτηση κατοικίας διά δωρεάς
Ακόμη γίνεται παραχώρηση εξαίρεσης ως προς την ημερομηνία απόκτησης, ώστε οι αιτητές που απέκτησαν κατοικία διά δωρεάς και μόνο, στις κοινότητες των κατηγοριών «ορεινών και μειονεκτικών περιοχών» και «εξόχως ορεινών, μικρών και απόμακρων περιοχών πριν την 1η Ιανουαρίου 2024 να μπορούν να συμμετέχουν στο Σχέδιο. Στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα επιδιόρθωσης των κατοικιών αυτών για σκοπούς ιδιοκατοίκησης, έστω κι αν η κληρονομική απόκτηση έγινε παλαιότερα.
Αξιοποίηση πρόσθετου Σχεδίου παραχώρησης οικοπέδων σε οικογένειες βάσει εισοδηματικών κριτηρίων
Παρέχεται η δυνατότητα για συνδυασμό του Στεγαστικού Σχεδίου ορεινών περιοχών και μόνο της κατηγορίας «εξόχως ορεινές περιοχές» με το Σχέδιο παραχώρησης οικοπέδων σε οικογένειες στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων με τα στεγαστικά σχέδια. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στους δυνητικά δικαιούχους να αξιοποιήσουν και τα δύο Σχέδια, εξαιτίας των ειδικών συνθηκών που υπάρχουν στις εν λόγω περιοχές, αναφέρεται.
Στον πίνακα που ακολουθεί, παρουσιάζονται αναλυτικότερες οι πληροφορίες για τις τροποποιήσεις που εφαρμόστηκαν στα Σχέδια:
| Κριτήριο | Περιγραφή/Τροποποίηση | |
| 1. | Επέκταση ισχύος Σχεδίων | Τα Σχέδια επεκτείνονται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και μετατρέπονται σε διετή, έτσι ώστε να δίνεται στους δικαιούχος επαρκής χρόνος για να εξασφαλίσουν τις πολεοδομικές και οικοδομικές άδειες που απαιτούνται για συμμετοχή στα Σχέδια. Η τροποποίηση εφαρμόστηκε μετά από επισημάνσεις που εξέφραζαν δικαιούχοι ότι δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν έγκαιρα τις απαραίτητες άδειες, λόγω καθυστερήσεων, με αποτέλεσμα να αποκλείονται από τα Σχέδια. |
| 2. | Στάδιο ανέγερσης κατοικίας | Πριν από την αναθεώρηση του Μαΐου 2024, εγκρίνονταν μόνο οι περιπτώσεις, των οποίων η ανέγερση βρισκόταν μέχρι το στάδιο του σκελετού κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Αρκετοί αιτητές, ωστόσο, συνέχιζαν την ανέγερση με αποτέλεσμα να υποβάλλουν την αίτηση όταν σε προχωρημένο στάδιο. Με την τροποποίηση του κριτηρίου, επιλέξιμες είναι πλέον όλες οι περιπτώσεις, στις οποίες δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες ανέγερσης, ανεξαρτήτως ημερομηνίας έναρξης των εργασιών. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να προσκομίζεται σε ισχύ άδεια οικοδομής, ενώ η κατοικία δεν πρέπει να έχει συνδεθεί με το δίκτυο της ΑΗΚ και να μην είναι σε λειτουργίσιμη κατάσταση κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συμμετοχής στα Σχέδια. |
| 3. | Αναβάθμιση κατηγορίας και ένταξη νέων Κοινοτήτων | Κοινότητες όπως η Λέμπα, η Επισκοπή (Πάφου), η Σαλαμιού, η Περιστερώνα και ο Αστρομερίτης αναβαθμίζονται και, συνεπακόλουθα, αυξάνεται το ποσό της χορηγίας που δύναται να λάβει ο αιτητής για τις περιοχές αυτές. Για τις αλλαγές λήφθηκαν υπόψη κριτήρια όπως η πληθυσμιακή μεταβολή και η ανάγκη στήριξης περιοχών, όπου παρατηρείται μείωση του πληθυσμού. Με τις αλλαγές στην κατηγοριοποίηση Κοινοτήτων, δίνεται πρόσθετο κίνητρο στους πολίτες να επιλέξουν τις περιοχές, ενώ προσφέρεται η δυνατότητα σε περισσότερους δικαιούχους να επωφεληθούν των Σχεδίων. |
| 4. | Τεκμηρίωση εξασφάλισης δανείου | Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης της αίτησης, ο αιτητής θα λαμβάνει επιστολή προέγκρισης συμμετοχής, την οποία μπορεί να καταθέτει σε τραπεζικό ίδρυμα για σκοπούς εξασφάλισης δανείου για το υπόλοιπο ποσό που χρειάζονται. Επιπλέον, στα τροποποιημένα Σχέδια, η απαίτηση υποβολής τεκμηρίωσης εξασφάλισης του δανείου μπορεί να γίνεται σε μεταγενέστερο στάδιο, εντός χρονικού περιθωρίου τριών μηνών από την ημερομηνία παραλαβής της σχετικής επιστολής προέγκρισης. |
| 5. | Διαδικασία πληρωμών | Η απλοποίηση της διαδικασίας πληρωμών, με την καταβολή του ποσού σε τρεις δόσεις, με την πρώτη (20% της χορηγίας) να καταβάλλεται ως προκαταβολή με την υπογραφή της συμφωνίας, χωρίς την υποχρέωση να προηγηθεί ίδια χρηματοδότηση ή να έχουν ξεκινήσει οι εργασίες. Το 60% του ποσού παραχωρείται κατά την ολοκλήρωση του 50% του έργου και το υπόλοιπο 20% με την ολοκλήρωση. Η παροχή της πρώτης δόσης ως προκαταβολή εφαρμόζεται, ώστε να επιτρέπεται η έναρξη των εργασιών πιο άμεσα, στα χρονοδιαγράμματα του κάθε δικαιούχου, αξιοποιώντας το ποσό για την καταβολή των πρώτων εξόδων προς τον εργολάβο. |
| 6. | Φοιτητές εξωτερικού | Η αλλαγή του κριτηρίου επιλεξιμότητας των δικαιούχων φοιτητών εξωτερικού, κατά τρόπο που να θεωρείται ότι κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους στο εξωτερικό, εξακολουθούν να έχουν νόμιμη και συνεχή διαμονή στην Κυπριακή Δημοκρατία. Με τον τρόπο αυτό, οι φοιτητές εξωτερικού δεν πρέπει να αναμένουν να παρέλθει περίοδος δύο ετών για να επωφεληθούν των Σχεδίων, αλλά με την ολοκλήρωση των σπουδών τους και την επιστροφή τους στην Κύπρο έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν στα Σχέδια. Με την τροποποίηση, διορθώνεται η στρέβλωση που αδικούσε τους φοιτητές εξωτερικού σε σύγκριση με τους φοιτητές εσωτερικού. |
| 7. | Απόκτηση κατοικίας διά δωρεάς | Η παραχώρηση εξαίρεσης ως προς την ημερομηνία απόκτησης, ώστε οι αιτητές που απέκτησαν κατοικία διά δωρεάς και μόνο, στις Κοινότητες των κατηγοριών «ορεινών και μειονεκτικών περιοχών» και «εξόχως ορεινών, μικρών και απόμακρων περιοχών πριν την 1η Ιανουαρίου 2024 να μπορούν να συμμετέχουν στο Σχέδιο. Στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα επιδιόρθωσης των κατοικιών αυτών για σκοπούς ιδιοκατοίκησης, έστω κι αν η κληρονομική απόκτηση έγινε παλαιότερα. |
| 8. | Αξιοποίηση πρόσθετου Σχεδίου παραχώρησης οικοπέδων σε οικογένειες βάσει εισοδηματικών κριτηρίων | Παρέχεται η δυνατότητα για συνδυασμό του Στεγαστικού Σχεδίου ορεινών περιοχών και μόνο της κατηγορίας «εξόχως ορεινές περιοχές» με το Σχέδιο παραχώρησης οικοπέδων σε οικογένειες στη βάση εισοδηματικών κριτηρίων με τα στεγαστικά σχέδια. Αυτό θα δώσει τη δυνατότητα στους δυνητικά δικαιούχους να αξιοποιήσουν και τα δύο Σχέδια, εξαιτίας των ειδικών συνθηκών που υπάρχουν στις εν λόγω περιοχές. |
