Οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, σε ανακοίνωσή τους εφιστούν την προσοχή των κτηνοτρόφων και των υπευθύνων υγείας, με αφορμή την πρόσφατη παρουσία κρουσμάτων της πανώλης των μικρών μηρυκαστικών στην Ελλάδα.
Παρά το γεγονός ότι στην Κύπρο δεν έχουν υπάρξει οποιαδήποτε κρούσματα, οι Κτηνιατρικές Υπηρεσίες της Δημοκρατίας επισημαίνουν πως, η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών είναι νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης, δηλαδή η άμεση ενημέρωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών αποτελεί νομική υποχρέωση των κτηνοτρόφων και των υπεύθυνων υγείας.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών (Peste des petis Ruminants – PPR) είναι μια σοβαρή ιογενούς αιτιολογίας νόσος, η οποία προσβάλλει κυρίως αίγες, πρόβατα και άγρια µικρά µηρυκαστικά. Η νοσηρότητα και η θνησιμότητα λόγω της PPR δύναται να είναι πολύ ψηλές, ιδίως σε περιοχές όπου η PPR εκδηλώνεται για πρώτη φορά.
Η PPR αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1942 στην ακτή Ελεφαντοστού και από τότε έχει εντοπιστεί σε πολλές χώρες της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας. Σημειώνεται ότι η PPR είναι ενδημική στην Τουρκία.
Ο παθογόνος παράγοντας της νόσου δεν μεταδίδεται ούτε και επηρεάζει τον άνθρωπο.
Μεταδίδεται κυρίως μέσω στενής επαφής των υγιών µε άρρωστα ζώα, μέσω εκκρίσεων (δάκρυα, σάλια, ούρα, κόπρανα) και μέσω μολυσμένης τροφής, νερού, στρωµνής, εξοπλισμού και μέσων μεταφοράς. Ο ιός μπορεί να επιβιώσει μέχρι και 72 ώρες στην τροφή, στο νερό, στη στρωμνή και σε διάφορα υλικά και μέσα, ανάλογα με την υγρασία, θερμοκρασία και την παρουσία ηλιακού φωτός. Λόγω του ότι ο ιός δεν επιβιώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα στο περιβάλλον, η άμεση επαφή με ζώα που νοσούν και η χρήση κοινών χώρων βόσκησης και πρόσληψης νερού, αποτελεί τον κύριο τρόπο μετάδοσης.
Στην ανακοίνωση αναφέρεται ακόμα ότι η διασπορά της νόσου πραγματοποιείται με τη διακίνηση – νόμιμη ή παράνομη – ζώων τα οποία, είτε βρίσκονται σε στάδιο επώασης, είτε νοσούν. Ο πιθανότερος τρόπος εισόδου του νοσήματος σε ελεύθερες περιοχές είναι η είσοδος μολυσμένων ζώων.
Ο χρόνος επώασης είναι συνήθως 4 έως 6 ημέρες, αλλά μπορεί να κυμανθεί μεταξύ 3 έως 10 ημερών. Τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ψηλό πυρετό (40-41°C) ο οποίος μπορεί να διαρκέσει από 3 έως 5 ημέρες, κατάπτωση, ανορεξία, ορώδεις οφθαλμικές και ρινικές εκκρίσεις που γίνονται προοδευτικά βλεννοπυώδεις και, εάν δεν επέλθει θάνατος, τα συμπτώματα επιμένουν για περίπου 14 ημέρες. Μέσα σε 4 ημέρες από την έναρξη του πυρετού, τα ούλα γίνονται υπεραιμικά και αναπτύσσονται διαβρωτικές εστίες στη στοματική κοιλότητα (λευκές πλάκες στα ούλα και στο εσωτερικό των χειλιών) με υπερβολική σιελόρροια που έχουν ως αποτέλεσμα τα ζώα να πονούν, να τρίζουν τα δόντια τους και να αρνούνται να ανοίξουν το στόμα. Από το στόμα αναδύεται δυσάρεστη οσμή. Υδαρής αιματηρή διάρροια είναι συχνή σε μεταγενέστερο στάδιο. Εμφανίζονται επίσης πνευμονία, βήχας, δύσπνοια.
Σημειώνεται επίσης ότι το ποσοστό νοσηρότητας μπορεί να είναι έως και 100% με πολύ υψηλή θνησιμότητα σε σοβαρές περιπτώσεις. Ωστόσο, η νοσηρότητα και η θνησιμότητα μπορεί να είναι πολύ χαμηλότερες σε πιο ήπιες επιδημίες.
«Σε περίπτωση εμφάνισης της ασθένειας σε μία εκμετάλλευση, τότε πρέπει να θανατωθούν όλα τα ζώα που υπάρχουν σε αυτήν και εφαρμόζονται περιοριστικά μέτρα σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων γύρω από τη μολυσμένη εκμετάλλευση», σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Παράλληλα η Κτηνιατρικές Υπηρεσίες συνιστούν την εφαρμογή κάποιων μέτρων στις εκτροφές αιγοπροβάτων ώστε να αποτρέπει την είσοδο την ασθένειας.
Συγκεκριμένα συνιστούν περίφραξη της εκμετάλλευσης για την αποτροπή εισόδου και εξόδου ζώων.
Επίσης φαρμογή κατάλληλων μέτρων βιοπροφύλαξης σε όλα τα άτομα (χρήση προστατευτικού ρουχισμού, μποτών / υποποδίων, πλύσιμο χεριών) καθώς και σε όλα τα οχήματα μεταφοράς (καθαρισμός και απολύμανση) που εισέρχονται και εξέρχονται στην εκμετάλλευση.
Συνιστάται επίσης τακτικός καθαρισμός και απολύμανση της εκμετάλλευσης και του εξοπλισμού της.
Απομάκρυνση σκουπιδιών, κοπριάς και λιμναζόντων νερών στην εκμετάλλευση και γύρω από αυτήν και καταπολέμηση εντόμων και τρωκτικών, αποτελούν επίσης σημαντικά μέτρα που προτείνονται για πρόληψη της ασθένειας.
Προτείνεται επίσης περιορισμός της εισόδου στην εκμετάλλευση ατόμων, οχημάτων και εξοπλισμού στα απολύτως απαραίτητα.
Συστήνεται επίσης, ύπαρξη χώρου απομόνωσης για τα ζώα που νοσούν, καθώς και για τα ζώα που εισέρχονται για πρώτη φορά στην εκμετάλλευση πριν την ανάμειξη τους με τα ήδη υπάρχοντα ζώα.
Συνιστάται ακόμα αποφυγή προμήθειας οχημάτων, εργαλείων και εξοπλισμού από άλλες εκμεταλλεύσεις και αποφυγή επαφής των ζώων με άλλα κοπάδια σε βοσκοτόπους.
Θα πρέπει επίσης τα ζώα να διατηρούνται σε καλή κατάσταση (σωστή διατροφή, προστασία για παράσιτα, εμβόλια για διάφορες ασθένειες) και η προμήθεια ζώων να γίνεται με νόμιμες διαδικασίες.
Θα πρέπει ακόμα να υπάρχει έλεγχος της προέλευσης των ζωοτροφών.
Τέλος θα πρέπει να γίνεται καθημερινός έλεγχος των ζώων και ενημέρωση των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών σε υποψία ασθένειας ή μείωση της γαλακτοπαραγωγής.
