Καταρρέουν οι τιμές του πετρελαίου – Τι κάνει ο ΟΠΕΚ

Το μπρεντ υποχωρεί στα 77 δολάρια το βαρέλι από τα 90 δολάρια στην αρχή του χρόνου. Κάτω από τα 73 δολάρια διαπραγματεύεται και το αμερικανικό αργό. «Η πτώση των τιμών του πετρελαίου συνδέεται με τις αποφάσεις που έλαβαν τα 24 μέλη του ΟΠΕΚ+ την περασμένη Κυριακή», τονίζουν στη «Ναυτεμπορική» παράγοντες της αγοράς και εξηγούν: «Μπορεί οι πετρελαιοπαραγωγικές χώρες και ιδίως η Σαουδική Αραβία να αποφάσισαν να παρατείνουν τις περικοπές για αρκετά τρίμηνα για να στηρίξουν τις τιμές και να σταθεροποιήσουν την αγορά, αλλά ο “διάβολος” κρύβεται στις λεπτομέρειες: ο ΟΠΕΚ+ αποφάσισε τρία επίπεδα περικοπών στην παραγωγή, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο. Οι μειώσεις του καρτέλ κατά 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα, καθώς και οι εθελούσιες περικοπές κατά 1,65 εκατ., παρατείνονται έως τον Δεκέμβριο του 2025. Αντίθετα, η τρίτη φάση των πρόσθετων ημερήσιων περικοπών κατά 2,2 εκατομμύρια βαρέλια που εφαρμόστηκε τον Νοέμβριο του 2023, θα παραταθεί μόνο μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Στη συνέχεια αυτές οι περικοπές θα εξαλειφθούν σταδιακά, μήνα με τον μήνα, έως ότου εξαφανιστούν εντελώς τον Σεπτέμβριο του 2025». Τις πρόσθετες αυτές περικοπές είχαν εφαρμόσει οκτώ χώρες-μέλη: Σαουδική Αραβία, Ρωσία, Ιράκ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Καζακστάν, Αλγερία και Ομάν.

 Ανοίγουν οι βάνες

«Είναι αλήθεια ότι ο ΟΠΕΚ+ συμφώνησε να παρατείνει ένα μέρος από τις περικοπές, αλλά συνολικά αυτό που έκανε ήταν να ανοίξει τις βάνες του πετρελαίου», τονίζουν παράγοντες της αγοράς. «Για παράδειγμα, μέχρι τον Ιανουάριο του 2025 η Ρωσία θα παράγει ήδη 100.000 βαρέλια περισσότερα ημερησίως από ό,τι σήμερα και η Σαουδική Αραβία σχεδόν 500.000 περισσότερα. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα παράγουν επίσης περίπου 100.000 βαρέλια περισσότερα. Αυτή η ανατροπή των περικοπών θα ξεκινήσει τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους, δηλαδή σε λίγο περισσότερο από τέσσερις μήνες». Υπάρχουν όμως και χώρες-μέλη του ΟΠΕΚ που ενώ στηρίζουν τις περικοπές, προχωρούν αθόρυβα στην αύξηση της παραγωγής τους. Στο πλαίσιο αυτό ξεχωρίζουν το Ιράν και το Ιράκ, που εργάζονται συστηματικά για να αυξήσουν σημαντικά την παραγωγή τους.

Βαγδάτη και Τεχεράνη

Η Βαγδάτη, εδώ και αρκετούς μήνες και αντλεί και εξάγει πολύ περισσότερο πετρέλαιο από ό,τι είχε συμφωνηθεί με τον ΟΠΕΚ. Πριν από λίγες ημέρες η ιρακινή κυβέρνηση ανακοίνωσε τη χορήγηση αδειών σε «αραβικές και ξένες εταιρείες» για την ανάπτυξη 29 κοιτασμάτων σε 12 περιοχές της χώρας. Το Ιράν επίσης έχει αυξήσει τα τελευταία τρία χρόνια την παραγωγή πετρελαίου κατά 60%. Η Τεχεράνη σήμερα αντλεί 3,2 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως σε σύγκριση με 2,7 εκατομμύρια πριν από έναν χρόνο. Το Ιράν έχει επίσης ξεκινήσει εργασίες για 50 νέα πετρελαϊκά έργα συνολικής αξίας άνω των 50 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης. Το Ιράν έχει υπογράψει νέα συμβόλαια για την ανάπτυξη κοιτασμάτων πετρελαίου αξίας 13 δισεκατομμυρίων δολαρίων και σχεδιάζει να προσθέσει 350.000 βαρέλια στην ημερήσια παραγωγή του.

Μεγάλη ικανοποίηση

Ο Τάμας Βάργκα, αναλυτής της PVM Oil, το εξηγεί με σαφήνεια σε ένα σημείωμα για τους πελάτες του: «Η αντίδραση της αγοράς είναι απογοητευτική για όποιον παράγει πετρέλαιο, αλλά δημιουργεί μεγάλη ικανοποίηση στους καταναλωτές. Εάν συγκρίνετε τα επίπεδα των τιμών, είναι προφανές ότι η ανακοίνωση της σταδιακής αντιστροφής των εθελούσιων περικοπών ήταν κυρίως υπεύθυνη για να αφήσει το τζίνι να βγει από το μπουκάλι». «Ο ΟΠΕΚ+ φαίνεται τώρα να είναι λίγο πιο πρόθυμος να ανατρέψει τις περικοπές στην παραγωγή», σχολίασε ο ειδικός των πρώτων υλών στην Commerzbank, Κάρστεν Φριτς. Επιπλέον προσθέτει: «Η υποχώρηση των τιμών εξηγείται από το γεγονός ότι οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι έχουν αποδυναμωθεί. Πρόσφατα, οι Ηνωμένες Πολιτείες αλλά και οι G7 έχουν αυξήσει την πίεση στο Ισραήλ και την ισλαμική Χαμάς να καταλήξουν σε μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα». Στην πτώση των τιμών συνέβαλαν και τα ασθενέστερα οικονομικά στοιχεία στις Ηνωμένες Πολιτείες: Το αμερικανικό ΑΕΠ είχε μικρότερη αύξηση από το αναμενόμενο και η μεταποιητική δραστηριότητα σημείωσε μικρή μηνιαία πτώση τον Μάιο, με τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών (PMI) να υποχωρεί από 49,2 σε 48,7 μονάδες. Ο δείκτης νέων παραγγελιών προσγειώθηκε στο 45,4 σημειώνοντας πτώση κατά 3,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τον Απρίλιο. Με την αμερικανική οικονομία να αποδυναμώνεται, λογικά θα υπάρξει λιγότερη ζήτηση πετρελαίου. Κατά συνέπεια, οι επενδυτές μελλοντικής εκπλήρωσης τιμολογούν αμέσως. «Το αργό βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση καθώς τα σχέδια του ΟΠΕΚ+ να καταργήσει σταδιακά τις περικοπές στην παραγωγή μετά το τρίτο τρίμηνο και τα αδύναμα στοιχεία των ΗΠΑ αντιστάθμισαν τα αυξανόμενα στοιχήματα για περικοπές των επιτοκίων της Fed» λέει η Ιπέκ Οζκαρντέκαγια, ανώτερη αναλύτρια της S wissquote Bank.

Οι θερινές διακοπές

Η χαλάρωση των περικοπών του ΟΠΕΚ+ «θα δώσει στην αγορά ένα μικρό πλεόνασμα το επόμενο έτος», προσθέτει ο Γουόρεν Πάτερσον, επικεφαλής στρατηγικής της ING Groep στη Σιγκαπούρη. Αν και οι αγορές επικεντρώνονται πλέον στην αντιστροφή των εθελούσιων περικοπών από τα τέλη Σεπτεμβρίου, οι ειδικοί θεωρούν πως θα υπάρξει τους καλοκαιρινούς μήνες στήριξη των τιμών, καθώς αρχίζει η περίοδος των διακοπών, που συνοδεύεται από υψηλή κατανάλωση σε βενζίνη και ντίζελ.

Μιχάλης Ψύλος • [email protected]