Ενημερωτικό Σημείωμα σε σχέση με την προστασία της κύριας κατοικίας και τις υποχρεώσεις των Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων (ΕΕΠ), στο πλαίσιο του Σχεδίου Εστία, εξέδωσε ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Ιωάννου, μετά την σχετική δήλωση του Υπυοργού Οικονομικών.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ: Ξεκαθαρίζει ο Πετρίδης για τις εκποιήσεις και τις υποχρεώσεις των ΕΕΠ
Αυτούσιο το σημείωμα:
ΤΟ ΠΑΡΟΝ Ενημερωτικό Σημείωμα εκδίδεται προκειμένου να συμβάλει στην ενημέρωση όλων των ενδιαφερομένων, σχετικά με το περιεχόμενο και τις συνέπειες της πιο πάνω γραπτής, πολύ εποικοδομητικής δήλωσης του Υπουργού Οικονομικών, ημερομηνίας 2/2/2023. Η εν λόγω δήλωση, παρά τη σαφήνεια στη διατύπωσή της και τις ρητές τοποθετήσεις που διαλαμβάνει, εξακολουθεί να τροφοδοτεί διάφορες δημόσιες συζητήσεις για τα ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζει, με αποτέλεσμα να εγείρονται διάφορα ερωτήματα και απορίες, οι οποίες, ποικιλοτρόπως, διαβιβάζονται στο Γραφείο μου.
Σε ό,τι αφορά στις εκποιήσεις- προστασία κύριας κατοικίας
ΣΤΗΝ υπό συζήτηση δήλωση, ο Υπουργός αναφέρει ρητά ότι:
«ΟΥΔΕΜΙΑ διαδικασία εκποίησης θα κινηθεί είτε από Τραπεζικό Ίδρυμα, είτε από ΕΕΠ το οποίο καλύπτεται, είτε από το Εστία, είτε από το σχέδιο δόσης έναντι ενοικίου. Σχετική είναι συνεννόηση που έγινε στο παρελθόν μεταξύ του Υπουργείου Οικονομικών και του Συνδέσμου Τραπεζών».
ΑΝ ΚΑΙ, όπως προκύπτει από την πιο πάνω διατύπωση, η σχετική συνεννόηση έγινε με τον Σύνδεσμο Τραπεζών στον οποίον δεν υπάγονται οι ΕΕΠ, εντούτοις φρονώ ότι από τη δήλωση αυτή καλύπτονται όλες οι κύριες κατοικίες που σχετίζονται με το Σχέδιο Εστία και το Ενοίκιο έναντι Δόσης, διότι, απλούστατα, ο Υπουργός Οικονομικών έχει στη διάθεσή του αρκετά μέσα για να επιβάλει την ισχύ της πρόθεσής του αυτής, σε κάθε οντότητα η οποία διαχειρίζεται δανειακές συμβάσεις, ενυποθήκως εξασφαλιζόμενες, με ακίνητο που αποτελεί κύρια κατοικία.
ΕΠΟΜΕΝΩΣ, η εν λόγω δήλωση συνεπάγεται την προστασία των πιο κάτω κατηγοριών κύριας κατοικίας:
(α) Κύριες κατοικίες μέχρι €350.000, για τις οποίες υπεβλήθη αίτηση ένταξης στο Σχέδιο Εστία και οι οποίες αιτήσεις απορρίφθηκαν, επειδή ο δανειολήπτης κρίθηκε μη βιώσιμος.
(β) Όλες οι κύριες κατοικίες αξίας μέχρι €250.000, για τις οποίες είτε υπεβλήθη αίτηση στο Σχέδιο Εστία είτε όχι, νοουμένου ότι ο ιδιοκτήτης τους ικανοποιεί συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια. Απ’ όσα είναι μέχρι σήμερα γνωστά, το κύριο εισοδηματικό κριτήριο συνίσταται στο να είναι ο δανειολήπτης λήπτης δημοσίου βοηθήματος.
Σε ό,τι αφορά στην υποχρέωση των Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΩΣ, στη δήλωση του Υπουργού Οικονομικών, συμπεριλαμβάνεται μία εξαιρετική, σημαντική και απολύτως ορθή, κατά τη γνώμη μου, διατύπωση, η οποία συνίσταται στα εξής:
«Οι πρόνοιες του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου είναι σαφείς και ΔΕΣΜΕΥΤΙΚΕΣ για τα μέρη και επαρκείς για ανάληψη από τις ΕΕΠ όλων των υποχρεώσεων και διεκπεραίωση των ενεργειών που τους αναλογούν ως ο αγοραστής/νέος πιστωτής πιστωτικής διευκόλυνσης που έχει εγκριθεί στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ. Αυτή είναι και η θέση του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου η οποία εκφράστηκε μετά από σχετικό παράπονο και την οποία υιοθετώ πλήρως.».
Η ΠΙΟ ΠΑΝΩ διατύπωση, καθώς και η δική μου θέση, είναι απόρροια προνοιών του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2015 και συγκεκριμένα του άρθρου 18(2)(α), στο οποίο προνοείται ότι:
«Οποιαδήποτε πιστωτική διευκόλυνση μεταβιβάζεται από πιστωτικό ίδρυμα, χρηματοδοτικό ίδρυμα ή εταιρεία εξαγοράς πιστώσεων (εφεξής «ο εκχωρητής») προς οποιοδήποτε από τους προβλεπόμενους στο εδάφιο (1) του άρθρου 4 αγοραστές, θεωρείται ότι μεταβιβάζεται στον αγοραστή κατά το χρόνο της μεταβίβασης και όλα τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη σύμβαση πιστωτικής διευκόλυνσης του λογαριασμού που τοιουτοτρόπως μεταβιβάζεται, μεταβιβάζονται αυτόματα στη μεταξύ δανειολήπτη και αγοραστή σχέση και εξακολουθούν να είναι έγκυρα μεταξύ των δύο αυτών μερών»,
καθώς, επίσης, και του άρθρου 18(5) του ίδιου νόμου, το οποίο προνοεί ότι:
«18(5) Όπου σε οποιοδήποτε έγγραφο, οποτεδήποτε και αν έγινε ή εκτελέστηκε, περιέχεται ή εξυπακούεται οποιαδήποτε αναφορά στον εκχωρητή, τότε, στο βαθμό που τέτοιο έγγραφο αφορά οποιοδήποτε δικαίωμα ή υποχρέωση μεταβιβάζεται στον αγοραστή των πιστωτικών διευκολύνσεων, τέτοια αναφορά διαβάζεται, ερμηνεύεται και ισχύει ως αναφορά στον αγοραστή κατά και μετά το χρόνο μεταφοράς, εκτός όπου το σχετικό κείμενο απαιτεί διαφορετικά.»
ΒΕΒΑΙΩΣ, οι συνέπειες των πιο πάνω προνοιών του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2015, δεν αφορούν, μόνο, στην υποχρέωση σχετικά με το Σχέδιο Εστία, αλλά και σε κάθε άλλη υποχρέωση την οποία ανέλαβε ο εκχωρητής της δανειακής σύμβασης προς τον δανειολήπτη ή οποιονδήποτε άλλον σχετικό πελάτη του, πριν από την πώληση της δανειακής σύμβασης, που, κατά το ανωτέρω, μεταβιβάζεται στις ΕΕΠ, οι οποίες, προφανώς, δεσμεύονται από την υποχρέωση αυτή.
ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΩ, εν προκειμένω, ότι έχω παρατηρήσει πως ορισμένες ΕΕΠ δεν συμπεριφέρονται, πάντοτε, ακολουθώντας πιστά το γράμμα και το πνεύμα του πιο πάνω Νόμου, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται, παρανόμως, προβλήματα στον δανειολήπτη και σε άλλα εμπλεκόμενα στις δανειακές συμβάσεις πρόσωπα. Εξυπακούεται ότι από τούδε και στο εξής, θα δημοσιοποιώ οποιανδήποτε τέτοια συμπεριφορά, εκ μέρους ΕΕΠ.
ΚΑΤΑΓΡΑΦΩ, επίσης, το γεγονός ότι υπάρχουν περιπτώσεις ΕΕΠ, οι οποίες μετά από μία λιτή αλλά εμπεριστατωμένη επιστολή μου, ανασκεύασαν τη στάση τους και επανόρθωσαν πράξεις και/ή παραλείψεις τους, ώστε να συνάδουν με τις πρόνοιες του περί Αγοραπωλησίας Πιστωτικών Διευκολύνσεων και για Συναφή Θέματα Νόμου του 2015.
Επιφυλάξεις
ΟΙ ΣΚΟΠΟΙ για τους οποίους δημοσιεύεται το παρόν, καταγράφονται στην πρώτη παράγραφό του. Για την επίτευξη των εν λόγω σκοπών, οι πληροφορίες που αναφέρονται σχετικά με τα κριτήρια του Σχεδίου «Ενοίκιο έναντι Δόσης», είναι ό,τι έχει ανακοινωθεί, αρμοδίως, από το Υπουργείο Οικονομικών. Ενδεχομένως να μην βρίσκονται στην τελική και οριστική τους μορφή. Σε κάθε περίπτωση, οφείλω να επισημάνω ότι ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος ουδεμία σχέση έχει με τη διαμόρφωση των κριτηρίων του εν λόγω Σχεδίου, επειδή αυτό δεν εντάσσεται στις αρμοδιότητές του.
Σχετικά με το τι προβλέπει το Σχέδιο Ενοίκιο έναντι Δόσης, συναφής είναι η δήλωση της Οικονομικής Διευθύντριας της Διεύθυνσης Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, ημερομηνίας 30/11/2022, η οποία διαλαμβάνει τα εξής:
«Όποιοι ευάλωτοι δανειολήπτες είχαν ΜΕΔ μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του 2021 με υποθήκη την πρώτη κατοικίας αξίας €250.000 και είναι λήπτες επιδομάτων, θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση για ένταξη στο σχέδιο Ενοίκιο Έναντι Δόσης». Συνεχίζοντας η κ. Χρυσοστόμου επεσήμανε πως στο σχέδιο θα ενταχθούν επίσης και όσοι αιτητές υπέβαλαν αίτηση στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ και πληρούσαν τα κριτήρια αλλά κρίθηκαν ως μη βιώσιμοι.
Στόχος του σχεδίου, είναι η πλήρης διαγραφή των δανείων των συγκεκριμένων δανειοληπτών. Σύμφωνα με την κ. Χρυσοστόμου, «θα μπορούν να παραμείνουν στην οικία που κατείχαν, αυτή όμως δε θα τους ανήκει αφού θα παραχωρήσουν την κυριότητα στην ΚΕΔΙΠΕΣ και υπάρχει ενοίκιο το οποίο θα πληρώνει το κράτος».