Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε να προχωρήσει σε πρωτοφανή αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, σε μια ιστορική κίνηση εν όψει σοβαρής οικονομικής και ενεργειακής κρίσης.
Η ΕΚΤ είχε αυξήσει για τελευταία φορά τα επιτόκια πριν από 11 χρόνια, όταν πρόεδρός της ήταν ακόμα ο Ζαν-Κλοντ Τρισέ. Λίγους μήνες αργότερα, ο διάδοχός του Μάριο Ντράγκι αντέστρεψε αυτή την πολιτική, με αποτέλεσμα τα βασικά επιτόκια στη ζώνη του ευρώ να συνεχίσουν να μειώνονται.
Η αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, θα στοιχίσει την Κεντρική Τράπεζα της ευρωζώνης με τις περίπου 80 κεντρικές τράπεζες σε όλον τον κόσμο, που έχουν ήδη αυξήσει εφέτος, τα επιτόκιά τους.
«Το Διοικητικό Συμβούλιο έκρινε ότι είναι σκόπιμο να κάνει ένα μεγαλύτερο πρώτο βήμα στην πορεία ομαλοποίησης των επιτοκίων πολιτικής του από αυτό που είχε σηματοδοτήσει στην προηγούμενη συνεδρίασή του», ανέφερε η ΕΚΤ σε ανακοίνωσή της.
Η ΕΚΤ είχε προηγουμένως διαμηνύσει ότι θα αυξήσει τα επιτόκια τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο καθώς οι τιμές καταναλωτή συνεχίζουν να αυξάνονται. Μια πρώτη ανάγνωση για τον πληθωρισμό τον Ιούνιο έδειξε υψηλό ρεκόρ 8,6%. Ωστόσο, ορισμένοι επενδυτές είναι επιφυλακτικοί σχετικά με τις ενέργειες της ΕΚΤ, καθώς προβλέπουν ύφεση αργότερα φέτος.
Τον Ιούνιο, οι προβλέψεις της ΕΚΤ ανέφεραν ποσοστό πληθωρισμού 6,8% για ολόκληρο το τρέχον έτος και 3,5% το 2023. Όσον αφορά την ανάπτυξη, η κεντρική τράπεζα εκτιμά ποσοστό ΑΕΠ 2,1% για φέτος και το επόμενο έτος.
Μία από τις μεγαλύτερες αβεβαιότητες στο μέλλον είναι εάν η Ρωσία θα διακόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Η Μόσχα εκβιάζει με τον τρόπο αυτό την ΕΕ προσπαθώντας να επιτύχει άρση των δυτικών υρώσεων που έχουν επιβληθεί ως απάντηση για την εισβολή στην Ουκρανία.
Ο Επίτροπος Οικονομικών της Ευρώπης Πάολο Τζεντιλόνι είπε ότι μια πλήρης διακοπή των προμηθειών από τη Μόσχα, με την Ευρώπη να εξαρτάται τόσο από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, θα μπορούσε να ωθήσει την ευρωζώνη σε ύφεση φέτος, αν και αυτό δεν είναι το βασικό σενάριο της ΕΕ επί του παρόντος.
Εγκρίθηκε η θέσπιση του TPI
Το Διοικητικό Συμβούλιο εκτίμησε ότι η θέσπιση του TPI είναι αναγκαία προκειμένου να στηρίξει την αποτελεσματική μετάδοση της νομισματικής πολιτικής. Πιο συγκεκριμένα, καθώς το Διοικητικό Συμβούλιο θα συνεχίζει να εξομαλύνει τη νομισματική πολιτική, το TPI θα διασφαλίζει ότι η κατεύθυνση της νομισματικής πολιτικής μεταδίδεται ομαλά σε όλες τις χώρες της ζώνης του ευρώ. Ο ενιαίος χαρακτήρας της νομισματικής πολιτικής του Διοικητικού Συμβουλίου είναι προαπαιτούμενο προκειμένου η ΕΚΤ να μπορεί να εκπληρώσει την αποστολή της όσον αφορά τη σταθερότητα των τιμών.
Το TPI θα αποτελέσει μια προσθήκη στην εργαλειοθήκη του Διοικητικού Συμβούλιο και μπορεί να ενεργοποιηθεί για να αντισταθμίσει ανεπιθύμητες, άτακτες εξελίξεις στην αγορά που θέτουν σοβαρή απειλή για τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ. Η κλίμακα των αγορών μέσω του TPI εξαρτάται από τη σοβαρότητα των κινδύνων που τίθενται για τη μετάδοση της πολιτικής. Οι αγορές δεν περιορίζονται εκ των προτέρων. Διαφυλάσσοντας τον μηχανισμό μετάδοσης, το TPI θα επιτρέψει στο Διοικητικό Συμβούλιο να εκπληρώσει πιο αποτελεσματικά την αποστολή του για σταθερότητα των τιμών.
Σε κάθε περίπτωση, η ευελιξία όσον αφορά τις επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP) καθώς φθάνουν στη λήξη τους εξακολουθεί να αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας για την αντιμετώπιση των κινδύνων για τον μηχανισμό μετάδοσης που σχετίζονται με την πανδημία.