«Η αγορά πετρελαίου ξεκίνησε εφέτος από μια θέση που ελάχιστοι αναλυτές είχαν προβλέψει», τονίζουν ευρωπαίοι αναλυτές στην «Ναυτεμπορική». Υπενθυμίζουν μάλιστα ότι για μεγάλο μέρος του 2023,υπήρχαν προβλέψεις που ανέβαζαν το Brent άνετα πάνω από τα 100 δολάρια.
Ο κύριος λόγος είναι η άφθονη προσφορά του πετρελαίου, που κάνει τους αναλυτές να προβλέπουν μια δύσκολη χρονιά για τις πετρελαιοπαραγωγικές χώρες, καθώς δεν έχει υπάρξει έλλειψη προσφοράς πετρελαίου στην παγκόσμια αγορά.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας πιστεύει ότι η ζήτηση πετρελαίου θα αυξηθεί κατά 2,4 εκατομμύρια βαρέλια ενώ ο ΟΠΕΚ αναμένει αύξηση άνω των 2,46 εκατομμυρίων βαρελιών.
Η πρώτη τριάδα
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας εκτιμά ότι οι ΗΠΑ θα είναι εφέτος ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου και παραγώγων του στον κόσμο, με περίπου 19,63 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα το πρώτο τρίμηνο του έτους (από τα 102 εκατομμύρια βαρέλια που καταναλώνει ο κόσμος καθημερινά). Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι εταιρείες πετρελαίου αντλούν καθημερινά ποσότητες ρεκόρ σχιστολιθικού πετρελαίου που φθάνουν τα 13,3 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα.
Οι αναλυτές πιστεύουν μάλιστα ότι οι αμερικανικές εταιρείες θα συνεχίσουν εφέτος να αυξάνουν την παραγωγή πετρελαίου. Το ίδιο ισχύει και για τις υπόλοιπες χώρες της αμερικανικής ηπείρου. Για παράδειγμα, η Βενεζουέλα αναμένεται να αυξήσει την παραγωγή στα 880.000 βαρέλια την ημέρα φέτος και σε 963.000 το 2025. Το ίδιο ισχύει για τη Γουιάνα και τη Βραζιλία ,που θα παράγει περίπου 3,77 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα το πρώτο μέρος του 2024.
«Η προσφορά ρεκόρ από τις ΗΠΑ, τη Βραζιλία και τη Γουιάνα, αλλά και η απότομη αύξηση της παραγωγής πετρελαίου στο Ιράν, μαζί με τη μείωση της ζήτησης, οδήγησαν ορισμένα μέλη του ΟΠΕΚ+ να ανακοινώσουν ευρύτερες περικοπές για το πρώτο μέρος του 2024, για να αποφευχθεί πιθανή αύξηση των αποθεμάτων», τονίζει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.
Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Ρωσία, η οποία παράγει καθημερινά 13,65 εκατομμύρια βαρέλια αργού πετρελαίου και παραγώγων. Παρά τις κυρώσεις, η Μόσχα γνωρίζει πώς να βρίσκει τρόπους να διαθέσει το πετρέλαιο, το ντίζελ και άλλα παράγωγά της στην αγορά που είναι ζωτικής σημασίας για τα δημόσια έσοδα και την πολεμική οικονομία της χώρας. Το Bloomberg ανέφερε μάλιστα ότι η Ρωσία αύξησε αισθητά τις εξαγωγές αργού πετρελαίου της στο τέλος του έτους, κυρίως προς ασιατικές χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα. Αν και τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από την Ινδία, μειώθηκαν κατακόρυφα τον Δεκέμβριο.
Η Σαουδική Αραβία έχει υποχωρήσει μάλιστα στην τρίτη θέση με 9,02 εκατομμύρια βαρέλια. mbd. Το Bloomberg ανέφερε μάλιστα ότι η Ρωσία αύξησε αισθητά τις εξαγωγές αργού πετρελαίου της στο τέλος του έτους, κυρίως προς ασιατικές χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα. Αν και τα πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου από την Ινδία, μειώθηκαν κατακόρυφα τον Δεκέμβριο.
Μεγάλο κοίτασμα στην Κίνα
Στην τέταρτη θέση βρίσκεται ο Καναδάς , η παραγωγή του οποίου το πρώτο εξάμηνο του 2024 θα είναι περίπου 5,84 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Στην πέμπτη θέση βρίσκεται η Κίνα με 4,34 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Παρά την καλή αυτή κατάταξη, το Πεκίνο είναι καθαρός εισαγωγέας πετρελαίου. Τα περισσότερα από 4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα είναι ανεπαρκή για να ηρεμήσουν την «πείνα» του πετρελαίου της Κίνας, που καταναλώνει πάνω από 15 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και παραγώγων του, την ημέρα.
Την ίδια ώρα, η Κίνα φαίνεται να έχει βρει τεράστια αποθέματα πετρελαίου στο έδαφός της έδαφος της. Η κινεζική εταιρεία Changging Oil ανακάλυψε δύο τεράστια κοιτάσματα, με εκτιμώμενα μεγέθη 50,2 εκατομμυρίων τόνων και 56,2 εκατομμυρίων, αντίστοιχα. Πρόκειται για μία μη αμελητέα ποσότητα που θα μπορούσε να είναι το κλειδί για την ανάπτυξή της στο μέλλον. Θα προσφέρει επίσης μεγάλη ελευθερία κινήσεων στην Κίνα, η οποία ετοιμάζεται για τη σύγκρουση με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πρώτη ετήσια πτώση από το 2020
Η αύξηση της παραγωγής αργού από χώρες εκτός ΟΠΕΚ+, έχει ήδη ωθήσει την τιμή του αργού στην πρώτη ετήσια πτώση του από το 2020, ανατρέποντας τις προσδοκίες για υψηλότερες τιμές που θα προέκυπταν από την ανάκαμψη μετά την πανδημία.
Τα εμπορευματικά hedge funds είδαν τις αποδόσεις τους να πέφτουν πέρυσι στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2019, ενώ οι τιμές των πρώτων υλών σημείωσαν την πρώτη πτώση τους σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με τους δείκτες του Bloomberg. Για παράδειγμα, το ομώνυμο hedge fund του Γάλλου εμπόρου πετρελαίου Πιέρ Αντουράν,είχε πέρυσι τη χειρότερη ζημιά, που έχει καταγραφεί.
Ρωγμές στον ΟΠΕΚ
Οι έμποροι αναρωτιούνται αν ο ΟΠΕΚ+ θα μειώσει κι άλλο την παραγωγή για να χαλιναγωγήσει το διαφαινόμενο πλεόνασμα. «Το καρτέλ αντιμετωπίζει μια πράξη εξισορρόπησης», λέει ο Πάρσλεϊ Ονγκ, επικεφαλής της έρευνας για την ενέργεια και τα χημικά στην Ασία στην JPMorgan Chase & Co. «Αλλά όσο ΟΠΕΚ+ προσπαθεί να διατηρήσει ψηλά τις τιμές του πετρελαίου μειώνοντας την παραγωγή, τόσο οι εκτός του καρτέλ παραγωγοί αργού και σχιστολιθικού πετρελαίου θα ανταποκρίνονται σε αυτό και θα ενισχύουν την προσφορά».
Υπάρχουν αρκετοί ειδικοί που υποστηρίζουν ότι, εάν οι χώρες του ΟΠΕΚ παρήγαγαν αργό πετρέλαιο σε σχετικά φυσιολογικά επίπεδα, η τιμή του μαύρου χρυσού θα ήταν μεταξύ των 35-40 δολαρίων το βαρέλι.
Το ερώτημα είναι βέβαια πόσο θα αντέξει η ήδη αδύναμη ενότητα του ΟΠΕΚ+ για τις περικοπές. Ήδη τις τελευταίες μέρες του 2023, η Αγκόλα ανακοίνωσε την αποχώρησή της από το καρτέλ προκειμένου να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου της. Από την άλλη πλευρά, η ίδια η Σαουδική Αραβία, ο υπέρμαχος της πολιτικής περικοπών, αρχίζει να εκνευρίζεται με μέλη του καρτέλ, που δεν σέβονται τις ποσοστώσεις και παράγουν πάνω από τα συμφωνηθέντα επίπεδα. Οι πρώτες ρωγμές στον ΟΠΕΚ είναι πραγματικές, αλλά είναι δύσκολο να προβλεφθεί εάν αυτές οι ρωγμές θα καταλήξουν στη διάσπασή του.
Μιχάλης Ψύλος • [email protected]
