Για συμβόλαια παράδοσης Δεκεμβρίου, το Brent διαπραγματευόταν το πρωί στα 87,92 δολάρια καταγράφοντας πτώση 17 σεντς το βαρέλι σε σχέση με χθες και το αμερικανικό αργό στα 83,54 δολάρια(-20 σεντς)
Από την περασμένη Παρασκευή μάλιστα, το Brent έχει υποχωρήσει πάνω από πέντε δολάρια το βαρέλι.
Ένας από τους λόγους για την πτώση των τιμών του πετρελαίου είναι η καθυστέρηση της χερσαίας επίθεσης του Ισραήλ στον πόλεμο κατά της ισλαμιστικής Χαμάς και η ελπίδα ότι οι διπλωματικές προσπάθειες μπορούν να αποτρέψουν την επέκταση της σύγκρουσης σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής.
Ωστόσο, οι τιμές αναμένεται να αυξηθούν κάπως καθώς αναμένονται σήμερα τα επίσημα στοιχεία για τα αμερικανικά πετρελαϊκά στρατηγικά αποθέματα, που σύμφωνα με το Αμερικανικό Ινστιτούτο Πετρελαίου (API) θα είναι μειωμένα κατά 2,67 εκατομμύρια βαρέλια , σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα
Οι τιμές του μαύρου χρυσού εκτινάχθηκαν στις αρχές του πολέμου λόγω ανησυχιών ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να κλιμακωθεί, απειλώντας ενδεχομένως τις εξαγωγές από το Ιράν και οδηγώντας σε επιθέσεις σε δεξαμενόπλοια ,στον Κόλπο.
Η σύνεση φαίνεται πάντως να έχει το προβάδισμα στο διεθνές πλαίσιο: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σαουδική Αραβία συμφώνησαν να συνεχίσουν τις διπλωματικές προσπάθειες για τη διατήρηση της σταθερότητας σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, συμβάλλοντας στην άμβλυνση των φόβων για μεγάλες αναταραχές στην αγορά πετρελαίου.
Οι γειτονικές αραβικές χώρες επίσης, πιέζουν για κατάπαυση του πυρός ή εκεχειρία στις μάχες μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, έτσι ώστε να μπορεί να παραδοθεί ανθρωπιστική βοήθεια στους πολιορκημένους Παλαιστίνιους αμάχους.
«Οι μειώσεις στις τιμές του πετρελαίου θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει το φρένο σε μια χερσαία εισβολή στη Γάζα », δήλωσε ο Βίσνου Βαραθάν, επικεφαλής στρατηγικής για την Ασία στην Mizuho Bank Ltd. «Ωστόσο,οι πραγματικοί κίνδυνοι μιας πιο ανεξέλεγκτης σύγκρουσης θα εμφανίζονταν αμέσως και στην τιμή του πετρελαίου- αν εμπλέκονταν το Ιράν, ο Λίβανος ή άλλες χώρες», προσθέτει .
Πολλοί παράγοντες
Αν και ο κίνδυνος κλιμάκωσης παραμένει υψηλός στη Μέση Ανατολή και η αβεβαιότητα για τις επόμενες κινήσεις των εμπολέμων, κυριαρχεί, υπάρχουν κι άλλα βασικά στοιχεία που παίζουν ρόλο στις προβλέψεις για τις τιμές του πετρελαίου: από την ύφεση στην Ευρωζώνη έως την κινεζική ζήτηση.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ενίσχυσε την υποστήριξη για την κινεζική οικονομία, εκδίδοντας περισσότερα κρατικά ομόλογα και αυξάνοντας το έλλειμμα του προϋπολογισμού. Οι κινήσεις πυροδοτούν αισιοδοξία στις ευρύτερες χρηματοπιστωτικές αγορές και θα μπορούσαν να στηρίξουν τη ζήτηση στον μεγαλύτερο εισαγωγέα αργού στον κόσμο-και επομένως τις τιμές.
Ωστόσο, η ζήτηση πετρελαίου της ίδιας της Κίνας θα μπορούσε να μειωθεί καθώς το Πεκίνο έχει θέσει ανώτατο όριο στην ικανότητα διύλισης πετρελαίου σε 1 δισεκατομμύριο τόνους έως το 2025, για να εξορθολογίσει τον τεράστιο τομέα επεξεργασίας πετρελαίου και να περιορίσει τις εκπομπές άνθρακα.
Την ίδια ώρα, επιπτώσεις στη διαμόρφωση των τιμών του πετρελαίου μπορεί να προκαλέσει και η αιφνιδιαστική πτώση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ευρωζώνη, υποδηλώνοντας πιθανή ύφεση στο μπλοκ. «Η υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου συνέπεσε με τους αδύναμους ευρωπαϊκούς δείκτες μεταποίησης PMI, υποδηλώνοντας τουλάχιστον κάποια αποδυνάμωση από την πλευρά της ζήτησης», εκτιμά ο Βίσνου Βαράθαν.
Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι τα οικονομικά στοιχεία των Ηνωμένων Πολιτειών εμφανίζουν ανθεκτικότητα, ωθώντας το δολάριο υψηλότερα και καθιστώντας το πετρέλαιο πιο ακριβό. Η ισχύς της Αμερικανικής οικονομίας είναι έντονη σε σύγκριση με αυτή της Ευρωζώνης, όπου οι επιχειρηματικές δραστηριότητες συρρικνώνονται, ασκώντας περαιτέρω πίεση στις τιμές του πετρελαίου.
Στα 150 δολάρια από έναν μεγάλο πόλεμο
Ένας μεγάλος πόλεμος στη Μέση Ανατολή οδηγεί την τιμή του πετρελαίου στα 150 δολάρια, προειδοποιεί ο Γκρεγκ Ντέικο, επικεφαλής οικονομολόγος στην εταιρεία συμβούλων EY (Ernst & Young). Υπενθυμίζει μάλιστα ότι μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, η τιμή του πετρελαίου ανέβηκε στα 130 δολάρια. Μέχρι στιγμής, οι αγορές έχουν αντιδράσει προσεκτικά στον πόλεμο μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, αλλά ο οικονομολόγος της EY βλέπει διάφορα σενάρια για το πώς θα μπορούσε να εξελιχθεί η σύγκρουση.
Το πιο σοβαρό είναι ένα «ανεξέλεγκτο σενάριο», είπε ο Ντέικο , στο οποίο ο πόλεμος κλιμακώνεται σε τέτοιο βαθμό που οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ιράν ή και οι δύο θα μπορούσαν να εμπλακούν άμεσα. Σε μια τέτοια κατάσταση, οι τιμές του πετρελαίου είναι πιθανό να αυξηθούν κατά 50 δολάρια το βαρέλι αμέσως και να φτάσουν ακόμη και τα 150 δολάρια το βαρέλι μέχρι το τέλος του 2023.
Αυτό το σενάριο, έστω και βραχύβιο, θα είχε σοβαρές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία, όπως μια παγκόσμια ύφεση, μείωση κατά 1,4 ποσοστιαίες μονάδες στην αύξηση του παγκόσμιου πραγματικού ΑΕΠ και 2 τρισεκατομμύρια δολάρια λιγότερη προστιθέμενη αξία.
Μιχάλης Ψύλος • [email protected]
