Στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ) θα εισέλθουν φέτος εποπτευόμενες εταιρείες, που είχαν ή έχουν επιχειρηματική σχέση με πρόσωπα, που έχουν πολιτογραφηθεί μέσω του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος δήλωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής Δήμητρα Καλογήρου.
Ειδικότερα, όπως ανέφερε η κ. Καλογήρου, στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου για τα πεπραγμένα της ΕΚΚ το 2020 και τις προτεραιότητες για το 2021, το Τμήμα Παρεμπόδισης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες θα διεξάγει φέτος τόσο επιτόπιους όσο και εξ αποστάσεως ελέγχους για το θέμα αυτό, που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, ειδικά μετά τις αποκαλύψεις του δικτύου Al Jazeera, οι οποίες ώθησαν την κυβέρνηση να τερματίσει το ΚΕΠ.
«Ακριβώς, επειδή είναι ένα θέμα που απασχόλησε την κοινωνία και όλους μας γενικότερα, θα θέλαμε σαν ΕΚΚ να είμαστε σίγουροι ότι οι επενδυτές, οι οποίοι έχουν πολιτογραφηθεί και είναι πελάτες των εταιρειών που εποπτεύουμε, έχουν όλες τις πληροφορίες που πρέπει να έχουν στους φακέλους και ακολουθούν τη νομοθεσία που διέπει το ξέπλυμα χρήματος», ανέφερε απαντώντας σε ερωτήσεις η κ. Καλογήρου, πλαισιωμένη από τον Αντιπρόεδρο της ΕΚΚ, Γιώργο Θεοχαρίδη.
«Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι ακολουθούνται οι νομοθεσίες και ότι επιβλέπονται τα χρήματα που έρχονται στην Κύπρο μέσω αυτών των επενδυτών», πρόσθεσε.
Σημείωσε ωστόσο πως δεν υπάρχουν στοιχεία για τον αριθμό επενδυτών που έχουν πολιτογραφηθεί και συνεργάζονται με τις εταιρείες που εποπτεύονται από την ΕΚΚ, αφού τώρα ξεκινά αυτή η θεματική έρευνα, για να προσθέσει ωστόσο ότι είναι σίγουρη ότι υπάρχουν επενδυτές που έχουν πολιτογραφηθεί και συναλλάσσονται είτε με εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (ΚΕΠΕΥ) είτε με εταιρείες παροχής διοικητικών υπηρεσιών (ΕΠΔΥ).
Εξηγώντας πως δεν είναι οι εταιρείες αυτές που έκαναν την πολιτογράφηση, η πρόεδρος της ΕΚΚ πρόσθεσε πως «από τη στιγμή που έχεις πολιτογραφηθεί ως Κύπριος πολίτης και συνεργάζεσαι με εταιρείες που δίνουν επενδυτικές υπηρεσίες αυτές, οφείλουν οι εταιρείες αυτές να κάνουν τον έλεγχο δέουσας επιμέλειας του επενδυτή».
Η ΕΚΚ επιθυμεί εξουσίες αρχής εξυγίανσης
Παράλληλα, η κ. Καλογήρου ανακοίνωσε ότι η ΕΚΚ έχει αναθέσει σε εξωτερικό σύμβουλο την ετοιμασία αλλαγών στο νομικό πλαίσιο, έτσι ώστε η Επιτροπή να αποκτήσει εξουσίες εξυγίανσης ή και κλεισίματος των εποπτευόμενων αγορών στο πρότυπο της Αρχής Εξυγίανσης της Κεντρικής Τράπεζας. Διευκρίνισε πως οι εξουσίες αυτές δεν θα αφορούν τις συστημικές ΚΕΠΕΥ.
Εξήγησε ότι η εξουσία αυτή υπάρχει μόνο για συγκεκριμένες εταιρείες (market makers) αλλά όχι για όλες τις εταιρείες που εποπτεύει η ΕΚΚ. «Άρα θα θέλαμε να έχουμε τέτοιες εξουσίες ή ακόμη να παγοποιούμε περιουσιακά στοιχεία, είναι άλλη εξουσία που έχουν άλλες εποπτικές και εμείς δεν έχουμε. Να μπορούμε να παγοποιούμε τα χρήματα πελατών για να μην τα παίρνουν άλλοι και να φύγουν εκτός Κύπρου», συμπλήρωσε
Από την πλευρά του, ο κ. Θεοχαρίδης εξήγησε ότι η εξουσία θα μπορεί να αφορά και τα περιουσιακά στοιχεία μιας εταιρείας.
«Αυτά δεν τα έχουμε τώρα και είναι κάπως νοιώθουμε κάπως περιορισμένοι για να μπορούμε να κλείσουμε ομαλά κάποιες εταιρείες», είπε η κ. Καλογηρου, προσθέτοντας ότι είναι κάτι που εξετάζεται με εξωτερικό σύμβουλο και ότι μόλις ολοκληρωθεί η μελέτη θα προωθηθεί στο Υπουργείο Οικονομικών.
Το έργο της ΕΚΚ συνεχίστηκε παρά την πανδημία
Η κ. Καλογήρου είπε πως το ξέσπασμα της πανδημίας του Covid-19 με τις εξωπραγματικές, όπως είπε, συνθήκες που επέφερε, κινητοποίησαν την ΕΚΚ που προσάρμοσε τις λειτουργίες της προκειμένου να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα που επέφερε η πανδημία και ειδικότερα στους ελέγχους στις δραστηριότητες των εποπτευόμενων εταιρειών.
Ενδεικτικά ανέφερε ότι το 2020, η ΕΚΚ εξέδωσε πέραν των 20 εγκυκλίων/ανακοινώσεων τόσο προς τις εισηγμένες εταιρείες στο κυπριακό Χρηματιστήριο όσο και για τους υπόλοιπους εποπτευόμενους.
Σημείωσε δε πως σε αυτό το ασταθές περιβάλλον, οι κυπριακές εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών υποχρεώθηκαν να εφαρμόσουν το μοντέλο της εξ αποστάσεως εργασίας δοκιμάζοντας τις αντοχές των τεχνολογικών υποδομών τους και την ανθεκτικότητα των συστημάτων τους, σε μα περίοδο που ο κύκλος εργασιών τους παρουσίασε σημαντική αύξηση.
Εξάλλου, το 2020 συνεχίστηκε απρόσκοπτα η εξέταση των αιτήσεων για αδειοδότηση νέων εποπτευόμενων οντοτήτων, με συνολικά 88 οντότητες να λαμβάνουν έγκριση, εκ των οποίων οι 69 δραστηριοποιήθηκαν στις συλλογικές επενδύσεις 14 στην παροχή επενδυτικών υπηρεσιών και 5 στην παροχή διοικητικών υπηρεσιών, ενώ 4 εταιρείες σχετίζονται με το Brexit.
Επίσης είπε πως υπέβαλαν συνολικά 94 αιτήσεις για το προσωρινό καθεστώς αδειοδότησης για παροχή επενδυτικών υπηρεσιών σε εταιρείες στην Κύπρο. Το προσωρινό αυτό καθεστώς, που επιτρέπει στις εταιρείες να παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες σε αντισυβαλλόμενους στην Κύπρο χωρίς την εγκατάσταση στο νησί λήγει στις 31 Δεκεμβρίου του 2021 και οι εταιρείες αυτές θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση για αδειοδότηση από την ΕΚΚ για να συνεχίσουν να παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες στην Κύπρο.
«Αν αυτές στο τέλος της ημέρας υποβάλουν αιτήσεις τότε θα έχουμε μεγάλο ενδιαφέρον για δραστηριοποίηση εταιρειών από Ηνωμένο Βασίλειο που να είναι αδειοδοτημένες από την ΕΚΚ», είπε.
779 οντότητες υπό την εποπτεία της ΕΚΚ
Όπως ανέφερε η κ. Καλογήρου στο παρόν στάδιο υπό την εποπτεία της ΕΚΚ βρίσκονται 779 οντότητες σε σχέση με 746 στο τέλος του 2019, καταγράφοντας της τάξης του 4,42%, με τον το τομέα να παρουσιάζει άνοδο παρά τις αντίξοες συνθήκες που συνδέονται με τη πανδημία, όπως είπε.
Από το σύνολο των οντοτήτων, οι 242 αφορούν σε ΚΕΠΕΥ με τον συνολικό αριθμό πελατών στο τέλος του 2020 να ανέρχεται σε 1,6 εκατ. Παράλληλα το συνολικό ενεργητικό των ΚΕΠΕΘ στο τέλος του 2020 υπολογίζεται σε €7,3 δισεκατομμύρια.
Αλλαγές στις κεφαλαιακές απαιτήσεις και σε αρχικό κεφάλαιο των ΕΠΕΥ
Εξάλλου αναφορικά με τις νέες νομοθεσίες, η κ. Καλογήρου είπε ότι «μεγάλη αλλαγή» στην αγορά θα γίνει στις 26 Ιουνίου του 2021 όταν θα τεθούν σε ισχύ σημαντικές αλλαγές στο νέο πλαίσιο προληπτικής εποπτείας (IFR/IFR) που αφορά αποκλειστικά τις ΕΠΕΥ που θα κατηγοριοποιούνται βάσει της συστημικής σημασίας του, μεγέθους και των διασυδέσεών τους, ενώ εισάγονται υψηλότερες απαιτήσεις αρχικού κεφαλαίου για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας σε όλες τις ΕΠΕΥ, ενώ αλλάζει και ο τρόπος υπολογισμού των ελαχίστων κεφαλαιακών απαιτήσεων τους.
«Άρα θα χρειάζονται να ενισχύσουν όλες οι ΕΠΕΥ τα κεφαλαιά τους με το που μπαίνει η νέα νομοθεσία στις 26 Ιουνίου του 2021 και θα είναι μια μεγάλη αλλαγή θα έλεγα στην αγορά μας», τόνισε.
Ερωτηθείσα για τις εποπτικές απαιτήσεις, η κ. Καλογήρου είπε πως θα υπάρξει μικρή αύξηση στα εποπτικά κεφάλαια που προκύπτει από τις αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού τους.
Σύμφωνα με την κ. Καλογήρου μια άλλη σημαντική εξέλιξη που θα επιφέρει αλλαγές στον τομέα των επενδύσεων και ειδικών των συλλογικών επενδυτικών ταμείων είναι η εφαρμογή του πακέτου των Κανονισμών για βιώσιμες επενδύσεις.
Καμπάνες €30 εκατ σε επτά χρόνια
Τέλος ως προς τα διοικητικά πρόστιμα, η κ. Καλογήρου είπε πως ως αποτέλεσμα των ελέγχων η ΕΚΚ επέβαλε διοικητικές κυρώσεις ύψους €3,19 εκατ. εκ των οποίων τα €2,02 εκατ. επωφελήθηκαν σε ΚΕΠΕΥ ενώ σημειώθηκε αναστολή της άδειας λειτουργίας 8 ΚΕΠΕΥ και έγινε ανάκληση άδειες για 3 ΚΕΠΕΥ.
Όπως είπε, σε περίοδο 7 χρόνων η ΕΚΚ επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους €30 εκατ. Απαντώντας σε ερώτηση αν εισπράχθηκαν τα παλαιότερα πρόστιμα που επιβλήθηκαν σε τραπεζίτες την περίοδο 2013 – 2014 , η κ. Καλογήρου είπε πως η ΕΚΚ βρίσκεται στα Δικαστήρια για αυτό το θέμα.
