Του Αντώνη Τσιμπλάκη
Ένα από τα κορυφαία νηολόγια του κόσμου, τόσο σε επίπεδο στόλου όσο και σε επίπεδο ποιοτικών χαρακτηριστικών, παραμένει η ελληνική σημαία. Παρά τις μεγάλες προκλήσεις που έφερε στη ναυτιλία η πανδημία του κορονοϊού τη διετία 2020-2021, με τους ναυτικούς να παραμένουν για πολλούς μήνες εγκλωβισμένοι στα πλοία, τις επιθεωρήσεις να γίνονται απομακρυσμένα, τα ναυπηγεία -ειδικά το 2020- να είναι σε μεγάλο βαθμό κλειστά και στα λιμάνια να επικρατεί μεγάλη συμφόρηση, η ελληνική σημαία πέτυχε να έχει υψηλές επιδόσεις σε όλες τις κατηγορίες. Τόσο σε επίπεδο Αμερικανικής Ακτοφυλακής όσο και στην Ευρώπη και το Paris MOU, αλλά και στην Ασία βάσει του Tokyo MOU.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Νοέμβριο του 2021 ο ελληνικός εμπορικός στόλος αριθμούσε 1.834 πλοία (έναντι 1.829 τον ίδιο μήνα του 2020), εκ των οποίων 728 επιβατηγά, 449 δεξαμενόπλοια, 391 φορτηγά και 266 πλοία άλλων κατηγοριών. Η ολική χωρητικότητα του ελληνικού εμπορικού στόλου, από πλοία 100 ΚΟΧ και άνω, τον ίδιο μήνα ήταν 39,297 εκατ. κόροι. Επίσης, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των Lloyds List, τον περασμένο Νοέμβριο η ελληνική σημαία ήταν η ένατη μεγαλύτερη στον κόσμο, με 831 πλοία χωρητικότητας άνω των 500 gt και συνολικής μεταφορικής ικανότητας 62.265 εκατ. τόνων.
Σύμφωνα με τον υπουργό Ναυτιλίας Γιάννη Πλακιωτάκη, «τα στοιχεία του 2021 για τις εγγραφές και διαγραφές στο ελληνικό νηολόγιο δικαιώνουν τη στρατηγική που ακολουθούμε για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ναυτιλίας μας. Τα μέτρα που πήραμε άρχισαν να αποδίδουν καρπούς, αφού οι εγγραφές πλοίων είναι περισσότερες και το ισοζύγιο εγγραφών – διαγραφών το καλύτερο τα τελευταία πέντε χρόνια».
Σύμφωνα με τον ίδιο πρόκειται για θετικό βήμα, το οποίο όμως δεν είναι αρκετό: «Αναμένουμε μεγαλύτερη ανταπόκριση του εφοπλισμού στο νέο, πολύ πιο ανταγωνιστικό πλαίσιο που δημιουργήσαμε. Την ίδια στιγμή έχουμε δρομολογήσει σειρά πρόσθετων πρωτοβουλιών και δράσεων στην εκπαίδευση, στον ψηφιακό μετασχηματισμό, στη ναυτική εργασία, καθώς και στην εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην εξυπηρέτηση της ελληνικής πλοιοκτησίας και του Έλληνα ναυτικού. Επιλογή μας είναι η σταθερή βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής ναυτιλίας, ώστε το βήμα που έγινε το 2021 να έχει ακόμα καλύτερη συνέχεια, προκειμένου να αντιστραφεί η τάση μείωσης του ελληνικού νηολογίου που κρατά δυστυχώς 30 ολόκληρα χρόνια».
Τα άλλα νηολόγια
Τα 10 πρώτα νηολόγια, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, έχουν πετύχει καλές επιδόσεις αυτή τη δύσκολη περίοδο. Το μεγαλύτερο νηολόγιο του κόσμου, αυτό του Παναμά, είναι κι αυτό «πράσινο» σε όλες τις κατηγορίες, με τη μόνη υποσημείωση ότι δεν πραγματοποιήθηκαν οι λιγότερες, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Αμερικανικής Ακτοφυλακής, επιθεωρήσεις για την ασφάλεια κατά το διάστημα αυτό. Ακριβώς όμοιες με αυτό του Παναμά ήταν και οι επιδόσεις του νηολογίου της Λιβερίας, που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νηολόγιο στον κόσμο.
«Πράσινο» σε όλες τις κατηγορίες, όπως και το ελληνικό νηολόγιο, ήταν για τη διετία 2020-2021 και η σημαία των Νήσων Μάρσαλ, όπως επίσης του Χονγκ Κονγκ, της Σιγκαπούρης και της Μάλτας που ακολουθούν στην τέταρτη, πέμπτη και έκτη θέση αντίστοιχα. Στην έβδομη θέση είναι το νηολόγιο της Κίνας, το οποίο από τα 18 σημεία που ελέγχθηκε δεν «πέρασε» μόνο σε ένα σημείο, αυτό του 1992 Fund Convention. Τέλος, οι Μπαχάμες στην 8η θέση αλλά και η Ιαπωνία στη 10η πέτυχαν και αυτές το απόλυτο.
Οι ναυτικοί
Πάντως, παρά την υψηλή βαθμολογία που πήραν τα κορυφαία νηολόγια του κόσμου στο σύνολο των σημαιών, αναδείχθηκε το ζήτημα με τα προβλήματα στις αλλαγές πληρωμάτων. Σύμφωνα με το Διεθνές Ναυτιλιακό Επιμελητήριο, το κριτήριο του πίνακα για την αξιολόγηση των εκθέσεων των νηολογίων σχετικά με τα πρότυπα εργασίας της ΔΟΕ, συμπεριλαμβανομένου του MLC, αποκάλυψε μείωση έξι ποσοστιαίων μονάδων όσον αφορά την επιτυχή εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους από τα κράτη σημαίας. Η αρμόδια επιτροπή, η οποία είναι επιφορτισμένη με την εκπόνηση της έκθεσης, σημειώνει ότι υπήρξε σημαντική μείωση στα reports που παραλήφθηκαν έως την προθεσμία της 1ης Οκτωβρίου 2021. Επί συνόλου 2.004 reports σε θέματα προτύπων εργασίας που απαίτησε η επιτροπή από τις κυβερνήσεις το 2021, μόλις το 42,9% αυτών εκπληρώθηκε. Το αντίστοιχο ποσοστό για την προηγούμενη έκθεση ήταν 70,7%. Τα ευρήματα αυτά έρχονται σε αντίθεση με τις γενικά ισχυρές επιδόσεις από τα περισσότερα κράτη σημαίας, σε κριτήρια όπως τα Pοrt State Controls (PSC) και η επικύρωση διεθνών συμβάσεων.
Ο Guy Platten, γενικός γραμματέας του Επιμελητηρίου, σχολίασε: «Η πανδημία ήταν μια πρόκληση για όλους μας και μια πρόκληση που τα κράτη σημαίας έπρεπε επίσης να αντιμετωπίσουν. Ωστόσο, η μείωση των αναφορών κατά των προτύπων εργασίας της ΔΟΕ, συμπεριλαμβανομένου του MLC, είναι ακόμα μία απόδειξη ότι η ευημερία των ναυτικών υπήρξε θύμα της πανδημίας. Εκατοντάδες χιλιάδες ναυτικοί έχουν παγιδευτεί σε πλοία για πολλούς μήνες πέρα από τις προγραμματισμένες περιοδείες τους τα δύο τελευταία χρόνια. Αυτή η έκθεση είναι μια υπενθύμιση ότι τα κράτη σημαίας πρέπει να διατηρήσουν την ευημερία των ναυτικών ως κορυφαία προτεραιότητα».
