Στις 16 Μαρτίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε τον κανονισμό “Net-Zero Industry Act” με σκοπό να επιταχύνει την δημιουργία πράσινων τεχνολογιών στην ΕΕ και να διασφαλίσει την αυτονομία της σε καθαρά καύσιμα και τεχνολογίες για να εξασφαλίσει τη γρήγορη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια. Αυτή η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος του “Green Deal Industrial Plan” και θα συμβάλει στους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030 και για την κλιματική ουδετερότητα στην ΕΕ έως το 2050.
Το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο καλωσορίζει τον προτεινόμενο κανονισμό της ΕΕ για το “Net-Zero Industry Act”. Ο κανονισμός αυτός μπορεί να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στις προσπάθειες ενίσχυσης της ασφάλειας, της ανταγωνιστικότητας και της αυτονομίας της Ευρώπης.
Από αυτή την άποψη, ο νέος κανονισμός οφείλει να αναγνωρίσει δεόντως τον στρατηγικό ρόλο που διαδραματίζει η ναυτιλία, ιδίως ως προς αυτή την κατεύθυνση καθώς η ναυτιλιακή βιομηχανία αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για την ενεργειακή ασφάλεια, την επισιτιστική ασφάλεια και την ασφάλεια του εφοδιασμού αγαθών της Ευρώπης.
Αυτή είναι επίσης μια μοναδική ευκαιρία για την Ευρώπη να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα του κλάδου. Η ναυτιλία παραμένει ένα από τα σημαντικότερα μέσα εμπορίου για τα κράτη μέλη της ΕΕ. Σήμερα, τα πλοία μεταφέρουν περισσότερο από το ήμισυ της αξίας των εισαγωγών αγαθών στην ΕΕ και πάνω από το 40% των εξαγωγών αγαθών από την ΕΕ. Για να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα της ναυτιλιακής της βιομηχανίας, η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει να ελέγχει έναν σημαντικό στόλο εμπορικών πλοίων, ο οποίος πρέπει να συνεχίσει να μεγαλώνει κάθε χρόνο.
Η απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές είναι μια τεράστια πρόκληση για τη ναυτιλία και η δημιουργία προσιτών καυσίμων και τεχνολογιών χαμηλών και μηδενικών εκπομπών άνθρακα είναι καίριας σημασίας για τον κλάδο. Ως εκ τούτου, τα ανανεώσιμα καύσιμα μη βιολογικής προέλευσης (RFNBOs) θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον ορισμό του κανονισμού στις “net-zero technologies”, έτσι ώστε να μπορεί να αναπτυχθεί γρήγορα η παραγωγή τους.
Η συμπερίληψη των υπεράκτιων τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και των τεχνολογιών δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (Carbon Capture and Storage) στη λίστα των στρατηγικών “net-zero technologies” είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά υπάρχουν περαιτέρω πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην ανάπτυξη αποκλειστικής βιομηχανίας για παραγωγή καύσιμων πλοίων. Ο προτεινόμενος κανονισμός, θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχή για την ανάπτυξη ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού εφοδιαστικής αλυσίδας για καθαρά καύσιμα και τεχνολογίες πλοίων, ο οποίος είναι απαραίτητος για την επίτευξη των στόχων απανθρακοποίησης τόσο της ναυτιλίας αλλά και της ΕΕ γενικότερα.
