Της Λαλέλας Χρυσανθοπούλου
Ξεκίνησε μία κρίσιμη εβδομάδα για την ασφάλεια εφοδιασμού της Ευρώπης, καθώς και της Ελλάδας με φυσικό αέριο.
Κορυφώνεται η αγωνία για το εάν θα αποκατασταθεί η ροή ρωσικού φυσικού αερίου από τον αγωγό Nord Stream 1 μεθαύριο -ημέρα λήξης της προγραμματισμένης τεχνικής συντήρησης του αγωγού-, ιδίως μετά την επίκληση «ανωτέρας βίας» που φέρεται να έχει κάνει η Gazprom σε συμβόλαια εφοδιασμού μεγάλων πελατών της.
Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάζει τις τελευταίες «πινελιές» στο σχέδιο-ασπίδα που έχει καταρτίσει για το ενδεχόμενο κλεισίματος των ρωσικών στροφίγγων και το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί επισήμως αύριο. Την ίδια στιγμή, σε εθνικό επίπεδο, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας θα θέσει σε δημόσια διαβούλευση (το αργότερο έως την Πέμπτη) το σχέδιο προληπτικής δράσης έναντι του σεναρίου αυτού, οι βασικοί άξονες του οποίου «κλείδωσαν» στη σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη την περασμένη εβδομάδα.
Την ίδια στιγμή, το σχέδιο «Εξοικονόμηση φυσικού αερίου για ασφαλή χειμώνα», που θα παρουσιαστεί από την Κομισιόν στις 20 Ιουλίου και θα συζητηθεί στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της 26ης Ιουλίου, περιλαμβάνει τρία στάδια «απάντησης» στο σενάριο περαιτέρω διαταραχών της τροφοδοσίας φυσικού αερίου από τη Ρωσία, με δυνατότητα εξοικονόμησης έως 60 δισ. κυβικών μέτρων, από τα 155 δισ. που είναι οι ετήσιες εισαγωγές από τη Μόσχα.
Τα επίπεδα συναγερμού
Σύμφωνα με προσχέδιο του κειμένου, οι Βρυξέλλες θέτουν από αύριο την Ε.Ε. σε κατάσταση επιφυλακής (Επίπεδο Συναγερμού 2). Αν χρειαστεί να ενεργοποιηθούν τα μέτρα που προβλέπονται σε αυτό το δεύτερο στάδιο, τότε θα υπάρξει «στοχευμένη» μείωση της θέρμανσης κτηρίων του Δημοσίου και δημόσιων χώρων. Αν η κατάσταση επιδεινωθεί και κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης (Επίπεδο Συναγερμού 3), τότε με βάση το πλάνο που έχει εκπονήσει κάθε χώρα, είναι πιθανό να χρειαστεί να επιβληθούν περιορισμοί στην τροφοδοσία καταναλωτών, ξεκινώντας από μεγάλες βιομηχανίες. Η σειρά των περικοπών που προβλέπεται στο Εθνικό Σχέδιο Εκτάκτου Ανάγκης της Ελλάδας για τα μέτρα κατοχύρωσης της ασφάλειας εφοδιασμού με αέριο, που έχει εκπονήσει ο ΔΕΣΦΑ, προβλέπει ότι πρώτες στη σειρά είναι οι μεγάλες βιομηχανίες με ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου άνω των 100 GWh που χρησιμοποιούν το καύσιμο ως πρώτη ύλη για συμπαραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού, έπονται οι βιομηχανίες που το χρησιμοποιούν για διεργασία (κλίβανοι), ακολουθούν οι βιομηχανίες με ετήσια κατανάλωση κάτω των 100 GWh, οι εμπορικοί καταναλωτές και οι προστατευόμενοι καταναλωτές, δηλαδή τα νοικοκυριά.
Το πρώτο στάδιο που έχει ενεργοποιηθεί από τον Μάιο αφορά προληπτικά μέτρα προετοιμασίας των κρατών-μελών, όπως ενημερωτικές καμπάνιες για την εθελοντική εξοικονόμηση καυσίμου από τις βιομηχανίες και τα νοικοκυριά.
Το δεύτερο στάδιο ευρωπαϊκής «απάντησης» ενεργοποιείται από αύριο (και συναρτάται με την έκβαση της συντήρησης του Nord Stream 1), θέτοντας ουσιαστικά σε επιφυλακή την Ε.Ε. για το ενδεχόμενο να υπάρξουν «βάσιμες ενδείξεις» διακοπής τροφοδοσίας ή ακόμη και μείωση του ανεφοδιασμού ενός κράτους-μέλους.
Το τρίτο στάδιο θα ενεργοποιηθεί στην περίπτωση που δύο κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κηρύξουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με την Κομισιόν να έχει τη διακριτική ευχέρεια να κηρύξει περιφερειακή ή ενωσιακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ακόμη και στην περίπτωση που μόνο μία χώρα δηλώσει πως βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού.
Σε αυτή την περίπτωση οι εμπλεκόμενες χώρες θα θέσουν σε εφαρμογή τα σχέδια που έχουν εκπονήσει για ένα τέτοιο σενάριο που προβλέπουν, μεταξύ άλλων, και τον περιορισμό της τροφοδοσίας καταναλωτών με αέριο…
