Αντιμέτωπη με τον πιο βαρύ λογαριασμό ενέργειας εδώ και μία δεκαετία βρίσκεται η Ευρώπη, με τις ραγδαίες ανατιμήσεις στο φυσικό αέριο και το ρεύμα να πλήττουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις ανά την ήπειρο.
Η Citigroup υπολογίζει με βάση τις τρέχουσες τιμές ότι το συνολικό κόστος ενέργειας για την ήπειρο θα φτάσει στα 1 τρισ. δολάρια. Και επισημαίνει ότι ενώ στο παρελθόν εκτίναξη του κόστους είχαμε σε περιπτώσεις μεγάλης ανόδου του πετρελαίου, σήμερα ό,τι έχει να κάνει με θέρμανση, ηλεκτροδότηση και καύσιμα κίνηση ακολουθεί την ανιούσα.
«Το φυσικό αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα καθίσταται απαγορευτικά ακριβό στην Ευρώπη» γράφουν αναλυτές της Citigroup. «Καταναλωτές και βιομηχανίες ανά την περιοχή πιθανότατα θα κληθούν να λάβουν σκληρές αποφάσεις για την ενεργειακή κατανάλωση» σημειώνει.
Η Ευρώπη βιώνει μία βαθύτατη ενεργειακή κρίση, καθώς τα αποθέματα φυσικού αερίου της ηπείρου έχουν συρρικνωθεί σε χαμηλά τουλάχιστον δέκα ετών. Η τιμή του καυσίμου έφτασε να 6πλασιαστεί κάποια στιγμή και σήμερα κινείται περίπου 250% υψηλότερα σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, καθώς πέραν των δεδομένων της προσφοράς και της ζήτησης «φωτιά» βάζουν και οι γεωπολιτικές εντάσεις ανάμεσα στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και τη Ρωσία. Το αβέβαιο μέλλον του αγωγού NordStream 2 κρατάει επίσης σε υψηλά επίπεδα τις τιμές.
Η υψηλή εξάρτηση από το ρωσικό αέριο είναι μία σοβαρότατη πρόκληση για την Ευρώπη. Σημειώνεται ότι η Ευρώπη καλύπτει περίπου το 25% των ενεργειακών αναγκών της με φυσικό αέριο, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στην Ασία είναι 10%.
Μέτρα στήριξης
Υπό τις συνθήκες αυτές οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις προωθούν σειρά μέτρων για να απαλύνουν τον πόνο για νοικοκυριά, αλλά και επιχειρήσεις. Η Σουηδία ακολούθησε πρόσφατα το παράδειγμα της Γαλλίας και της Ιταλίας ανακοινώνοντας ένα πακέτο ύψους 6 δισ. κορονών για την επιδότηση των καταναλωτών ρεύματος.
Η ελληνική κυβέρνηση πρόσφατα επέκτεινε τα μέτρα για την ανέργεια και για τον μήνα Ιανουάριο, ενώ ανακοίνωσε ότι θα επανεξετάσει την κατάσταση τον Φεβρουάριο.
Στο νέο πακέτο ύψους 395 εκατ. ευρώ για τον τρέχοντα μήνα θα επιδοτηθούν κλιμακωτά όλες οι παροχές ρεύματος κύριας κατοικίας, Στις επιχειρήσεις η επιδότηση θα είναι οριζόντια.
Οι εκρηκτικές τιμές ενέργειας έχουν πυροδοτήσει κύμα ανατιμήσεων σε βασικά αγαθά. Στην Ελλάδα ο πληθωρισμός υπολογιζεται ότι έχει σπάσει το φράγμα του 5% τον Δεκέμβριο, αφού ο εναρμονισμένος δείκτης τον ίδιο μήνα σκαρφάλωσε στο 4,4%. Η κυβέρνηση αναζητεί «αντίδοτο» στην ακρίβεια με ένα νέο πακέτο μέτρων στήριξης, που θα ανακοινώσει μέσα στις επόμενες ημέρες. Αρχικά στο τραπέζι έπεσε και το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ- ωστόσο τα όποια σχέδια για κάτι τέτοιο παγώνουν προς το παρόν, αφού το δημοσιονομικό κόστος θα ήταν εξαιρετικά υψηλό.