Τεράστια ευκαιρία για την Κύπρο είναι η πράσινη μετάβαση, παρά τις προκλήσεις και τις ιδιαιτερότητες, δήλωσε η Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίυο και Βιομηχανίας Νατάσα Πηλείδου, σημειώνοντας παράλληλα ότι για να γίνει αυτό πρέπει να βάλουμε τα προσωπικά και άλλα συμφέροντά μας κατά μέρος.
Η κ. Πηλείδου μιλούσε κατά τη διάρκεια συνεδρίου που διοργάνωσε το Γραφείο της Επιτρόπου Περιβάλλοντος με θέμα «Πράσινη Μετάβαση – Προτάσεις και Λύσεις», την Παρασκευή, στο αμφιθέατρο της CYTA, στη Λευκωσία.
Η Νατάσα Πηλείδου, Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, ανέφερε στον χαιρετισμό της ότι η πράσινη μετάβαση αφορά μια ενιαία στρατηγική, η οποία ενσωματώνει την ψηφιακή μετάβαση και περιλαμβάνεται στο σχέδιο «Κύπρος-το Αύριο». Η κ. Πηλείδου επεσήμανε τις δυσκολίες που προκύπτουν από την προσπάθεια εκπλήρωσης των στόχων για το Fit for 55, αλλά εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Κύπρος μπορεί να φέρει εις πέρας τις υποχρεώσεις της με τις σωστές πολιτικές. «Τα κονδύλια υπάρχουν, στο χέρι μας είναι να υλοποιήσουμε τις αναβαθμίσεις στο χρονοδιάγραμμα που προνοείται στο σχέδιο ‘’Κύπρος-το Αύριο’’», τόνισε.
Ακόμη, η Υπουργός Ενέργειας αναφέρθηκε στις αντικειμενικές δυσκολίες και στις ιδιαιτερότητες της Κύπρου να πετύχει τους τεθέντες στόχους, προσθέτοντας ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε περισσότερο την ηλιακή ενέργεια, λόγω της έλλειψης άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στην Κύπρο. Σημείωσε περαιτέρω ότι έχουν εξασφαλιστεί 657 εκ. ευρώ από την Ευρώπη και 100 εκ. ευρώ από το σχέδιο «Κύπρος – το Αύριο» για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου, ενώ έχουν εξασφαλιστεί 80 εκ. ευρώ για εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας. Είπε ακόμη ότι έχουν προκηρυχθεί Σχέδια Χορηγιών (ύψους 487 εκ. ευρώ) στο πλαίσιο του σχεδίου «Κύπρος_το Αύριο».
Η κ. Πηλείδου αναφέρθηκε στις δράσεις και στις μεταρρυθμίσεις στις οποίες έχει προβεί το Υπουργείο της, υποδεικνύοντας ότι η πράσινη μετάβαση είναι τεράστια ευκαιρία για την Κύπρο, παρά τις προκλήσεις και τις ιδιαιτερότητες που μας εμποδίζουν. Για να γίνει αυτό, τόνισε, πρέπει να βάλουμε τα προσωπικά και άλλα συμφέροντά μας κατά μέρος.
Από την πλευρά του ο Κώστας Καδής, Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, τον χαιρετισμό του οποίου ανέγνωσε ο Ανδρέας Γρηγορίου, Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου, επεσήμανε ότι η δεκαετία που διανύουμε είναι η πιο κρίσιμη και η πιο καθοριστική για την προστασία του περιβάλλοντος και προϋποθέτει την ανάληψη αποφασιστικής δράσης σε όλους τους τομείς της οικονομίας.
Το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, σημείωσε ο κ. Καδής, εφαρμόζει συγκροτημένες πολιτικές και μέτρα αξιοποιεί στον μέγιστο βαθμό τους μηχανισμούς, τα εργαλεία και τα κονδύλια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την εντατικοποίηση της δράσης για προστασία του περιβάλλοντος και επίσπευση της μετάβασης της Κύπρου προς την κλιματική ουδετερότητα.
Στόχος, συνέχισε ο Υπουργός, «είναι οι επιχειρήσεις της Κύπρου να προχωρούν σε στοχευμένες πράσινες επενδύσεις και ταυτόχρονα να τις καθιστούν πιο σύγχρονες και ανταγωνιστικές σε εθνικό και διεθνές επίπεδο». Ακόμη, υπέδειξε ότι είναι σημαντικός ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΚΟ στη λήψη αποφάσεων που αφορούν περιβαλλοντικά θέματα.
Από την πλευρά της, η Κλέλια Βασιλείου, Επίτροπος Περιβάλλοντος, ανέφερε ότι η κυβέρνηση του Νίκου Αναστασιάδη αξιοποίησε όλα τα εργαλεία που μπορεί να έχει το κράτος στη διάθεσή του για να υλοποιήσει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και μέσω συγκεκριμένων έργων διορθώνει στρεβλώσεις δεκαετιών.
«Καλούμαστε να προσαρμόσουμε τα εκπαιδευτικά μας εργαλεία ώστε οι οδηγίες να είναι κατανοητές και εφαρμόσιμες σε κάθε άνθρωπο και κάθε ομάδα ενδιαφέροντος», ανέφερε η κ. Βασιλείου. «Θεωρούμε εξόχως σημαντική την ενημέρωση των επιχειρήσεων για όλα όσα οφείλουν να προσαρμόσουν», τόνισε, προσθέτοντας ότι απαιτείται ομαδική εργασία για την επίτευξη των στόχων.
Ο Αντώνης Αντωνίου, Πρόεδρος της ΟΕΒ, υπέδειξε ότι η μετάβαση στην πράσινη οικονομία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επιχειρηματικότητα, την ανάπτυξη, αλλά και την καθημερινότητα όλων μας. «Η ΟΕΒ αναγνωρίζει ότι η επιτυχής υλοποίηση των κλιματικών και ενεργειακών στόχων που απορρέουν από τις διεθνείς και ευρωπαϊκές δεσμεύσεις της Κύπρου προϋποθέτει την υιοθέτηση ολιστικής προσέγγισης και τον πολυεπίπεδο συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων», επεσήμανε.
«Ειδικά η Κύπρος έχει να διανύσει μακρύ δρόμο μέχρι την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για επίτευξη της πράσινης μετάβασης», είπε ο κ. Αντωνίου, υπογραμμίζοντας ότι η ΟΕΒ υποστηρίζει τις προσπάθειες και δράσεις που συμβάλλουν σε ένα πιο αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης.
Ο Μιχάλης Ιωαννίδης, Πρόεδρος του ΔΣ της CYTA, ανακοίνωσε ότι για το 2023 η CYTA θα εκτελέσει έργα 30 εκατ. ευρώ για την ενεργειακή μετάβαση. Στόχος, όπως εξήγησε, είναι να επιτευχθεί το net zero τα επόμενα 2 χρόνια, δηλαδή να εξουδετερωθεί πλήρως το αποτύπωμα άνθρακα της CYTA.
Από φέτος, είπε ο κ. Ιωαννίδης, τα έργα της CYTA αξιολογούνται και για το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. «Πρωτοπορήσαμε προχωρώντας στο έργο ‘’Ολιστική Διαχείριση Βιωσιμότητας’’», ανέφερε, προσθέτοντας ότι τα πρώτα αποτελέσματα του έργου αναμένονται το 2023. «Η ενεργειακή μετάβαση δεν θα είναι βιώσιμη αν δεν συνοδεύεται από ταυτόχρονη ψηφιακή μετάβαση», υπέδειξε.
Η Έλλη Ιωαννίδου, Πρόεδρος του CSR Cyprus, σημείωσε ότι «το όραμά μας η ενημέρωση και η καθοδήγηση των κυπριακών επιχειρήσεων και η ενίσχυση των αλλαγών που απαιτούνται για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης». Ακόμη, κάλεσε τις επιχειρήσεις να λειτουργούν προληπτικά και υπεύθυνα και να παραμένουν σε εγρήγορση σε ό,τι αφορά την έγκαιρη ενημέρωση για επερχόμενες μεταρρυθμίσεις που δρομολογούνται. Σημείωσε ότι είναι «δύσκολος στόχος» η πράσινη μετάβαση και η κοινωνικά υπεύθυνη και βιώσιμη ανάπτυξη της Κύπρου.
Ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου, Πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων-Συνεργασίας Πολιτών και Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Περιβάλλοντος, ανέφερε στην τοποθέτησή του ότι η πολιτική του Fit for 55 θα βάλει τα δύο πόδια μας σε ένα παπούτσι και υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουμε για να είμαστε σωστοί στις υποχρεώσεις μας. Για παράδειγμα, σημείωσε, σύντομα θα αλλάξει η φορολογία των καυσίμων και θα επιβληθεί φορολογία στη μεταφορά εμπορευμάτων μέσω πλοίων, με αποτέλεσμα την αύξηση στις τιμές αρκετών προϊόντων που η Κύπρος εισάγει.
Ο ευκολότερος τρόπος για επίτευξη του στόχου της απορρόφησης των αερίων του θερμοκηπίου είναι η δενδροφύτευση, υπέδειξε ο κ. Θεοπέμπτου, προσθέτοντας ότι στην Κύπρο δεν μπορούμε να φυτέψουμε τον αριθμό των δέντρων που έχουμε δεσμευτεί ότι θα φυτέψουμε. «Το θέμα είναι πού θα βρούμε αυτά τα δέντρα και πού θα τα φυτέψουμε», επεσήμανε. Επιπλέον, υπογράμμισε ότι «έχουμε να κάνουμε πολλή δουλειά ακόμα» σε θέματα που άπτονται της πράσινης μετάβασης, ενώ ζήτησε από τη CYTA να εκδώσει οδηγό καλών πρακτικών που θα βοηθήσει τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της πράσινης μετάβασης.
Ο Ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ, Λουκάς Φουρλάς, τον χαιρετισμό του οποίου ανέγνωσε ο συνεργάτης του, Μάριος Παπαηλία, τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία είναι ο χάρτης πορείας μας για να επιτευχθεί η βιωσιμότητα της οικονομίας των κρατών μελών. «Αυτό θα το καταφέρουμε μόνο όταν θα μετατρέψουμε τις περιβαλλοντικές και κλιματικές προκλήσεις σε ευκαιρίες σε όλους τους τομείς, αν επιτύχουμε μια δίκαιη μετάβαση για όλους χωρίς αποκλεισμούς», υπέδειξε.
Εν συνεχεία, ο κ. Φουρλάς αναφέρθηκε σε δράσεις που έχουν αναληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως στη στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο». Καταληκτικά, ανέφερε ότι «η ΕΕ μάς δίνει την ευκαιρία να κάνουμε πραγματικότητα το όραμα για μια πράσινη και αειφόρο Κύπρο. Μαζί θα την αξιοποιήσουμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό».
Ο Κώστας Χατζηπαναγιώτου, Διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος, προέβη σε ανασκόπηση της εφαρμογής του Περιβαλλοντικού Κεκτημένου για την Κύπρο, παρουσιάζοντας την Έκθεση της ΕΕ για το 2022. Ανέφερε ότι οι κύριες προκλήσεις που προσδιορίστηκαν για την Κύπρο αφορούν τη διαχείριση των αποβλήτων, την προστασία της φύσης και τη διαχείριση των υδάτων. Σημείωσε ότι η Έκθεση της Κύπρου αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στους τομείς αυτούς, διευκρινίζοντας ότι καλύπτει πληροφορίες μόνο μέχρι τα τέλη του 2021, και συνεπώς τα συμπεράσματα δεν αντικατοπτρίζουν δράσεις που έχουν επιτευχθεί εντός του 2022.
Ο Χαράλαμπος Χριστοδούλου, Συντηρητής Δασών στο Υπουργείο Γεωργίας, έκανε λόγο για την ανάγκη αναβάθμισης της διαχείρισης των περιβαλλοντικών θεμάτων και τον βασικό στόχο της δημιουργίας Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, η οποία θα διαδεχθεί το Τμήμα Περιβάλλοντος, ενώ αναφέρθηκε και στις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου.
Η Μαργαρίτα Χατζηστυλλή, Λειτουργός Γεωργίας Α’ στο Τμήμα Γεωργίας, μίλησε για τη στρατηγική της ΕΕ «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», η οποία αποσκοπεί στη μείωση του περιβαλλοντικού και κλιματικού αποτυπώματος του συστήματος τροφίμων της ΕΕ, στην παγκόσμια μετάβαση προς την ανταγωνιστική βιωσιμότητα από το αγρόκτημα στο πιάτο, στην αξιοποίηση των νέων ευκαιριών, καθώς και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και ευρωστίας του συστήματος τροφίμων. Το σχέδιο δράσης αποτελείται από 27 ενέργειες, εξήγησε.