Μάιος 2022…
Με τον Ρωσοουκρανικό πόλεμο να μαίνεται από τις 24 Φεβρουαρίου, η τιμή του φυσικού αερίου έχει τετραπλασιαστεί στα 72€/Mwh κι ακόμη δεν έχουμε δει τα χειρότερα καθώς τον Αύγουστο θα ξεπεράσει και τα 300€.
Η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει επιδοτήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου 1δισ€ για Μάιο και Ιούνιο, κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής κι αναδρομική από το Δεκέμβριο του 21 αποζημίωση στους λογαριασμούς ρεύματος των νοικοκυριών.
Ένα χρόνο μετά το σκηνικό έχει αλλάξει άρδην…..
H εβδομάδα ξεκινά με τιμές φυσικού αερίου στα 24,5€ , όσο δηλαδή και το Σεπτέμβριο του 2021, όταν και η Ρωσία άρχισε να βάζει σε κίνηση το σχέδιο της για την εισβολή στην Ουκρανία η πρώτη φάση του οποίου είχε να κάνει με τον σταδιακό περιορισμό των ποσοτήτων φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Μόνο μέσα στο 2023 η τιμή του αερίου έχει υποχωρήσει κατά σχεδόν 300% και σύμφωνα με μερίδα αναλυτών που επικαλείται το Bloomberg οι τιμές μπορεί να γίνουν και αρνητικές μέσα στο καλοκαίρι.
Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλε μια σειρά από λόγους:
-Η Ευρώπη κατέγραψε τον δεύτερο πιο ήπιο χειμώνα στα χρονικά κι αυτό σήμανε ότι δεν χρειάστηκε να «κάψει» πολλά από τα αποθέματα της.
-Οι υψηλές τιμές και η οικονομική δυσπραγία συνέβαλαν στην μείωση της κατανάλωσης από τα νοικοκυριά. Και καθώς πολλές χώρες φλερτάρουν με την ύφεση , ούτε ο βιομηχανικός τομέας κατέγραψε μεγαλύτερες ανάγκες μέσα στο έτος. Κατά μέσο όρο η κατανάλωση μειώθηκε το 2022 κατά 13% σε ετήσια βάση.
-Το άνοιγμα της οικονομίας της Κίνας δεν ήταν τόσο στιβαρό όσο αναμενόταν που σημαίνει ότι Κίνα κι Ευρώπη δεν μπήκαν σε πλειστηριασμό μεταξύ τους.
– Η Ευρώπη εισήγαγε πολύ μεγάλες ποσότητες LNG. Για την ακρίβεια καταγράφηκε ιστορικό ρεκόρ καθώς σχεδόν τριπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2021.
– Η γηραιά Ήπειρος έχει επιταχύνει την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 προστέθηκαν 13GW ενέργειας από ηλιακά πάνελ , φτάνοντας στα 41,5GW.
Σε κάθε περίπτωση το σκηνικό είναι στημένο έτσι ώστε οι Ευρωπαϊκές Χώρες να είναι πολύ πιο έτοιμες να αντιμετωπίσουν ό,τι «ρίξει» στο δρόμο τους ο χειμώνας που έρχεται. Οι ευρωπαϊκές αποθήκες είναι ήδη γεμάτες κατά τα 2/3 όταν τις προηγούμενες χρονιές ήταν μισοάδειες ενώ κάποιες χώρες τα πάνε ακόμη καλύτερα:
Γερμανία 74%
Ιταλία 73%
Ισπανία 94%
Αυστρία 75%
Πορτογαλία 95%
Ταυτόχρονα ελαφραίνουν και τα «πορτοφόλια» των κρατών τα οποία δεν χρειάζεται να δίνουν κι επιδοτήσεις σε νοικοκυριά κι επιχειρήσεις. Εφόσον οι τιμές του φυσικού αερίου παρέμεναν στα τωρινά επίπεδα όλη την χρονιά, ο κρατικός προϋπολογισμός θα εξοικονομούσε περίπου 5,3δισ€ μόνο από την προμήθεια του.
Και φυσικά ελαφραίνουν και οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί καθώς οι μειωμένες τιμές ενέργειας σημαίνουν μικρότερους λογαριασμούς και φθίνων πληθωρισμό.
Του Χρυσόστομου Τσούφη