Έχοντας περάσει τη νάρκη της ενέργειας, με τις τιμές να έχουν μειωθεί σημαντικά από τα υψηλά του καλοκαιριού-αν και παραμένουν πάνω από το συνηθισμένο για την εποχή επίπεδο- και τα αποθέματα να παραμένουν ικανοποιητικά, η Ευρώπη έχει λίγες ανησυχίες για τους επόμενους μήνες. Τουλάχιστον για την ώρα.
Συγκεκριμένα, οι τιμές έχουν υποχωρήσει πάνω από 80% από τα υψηλά τους επίπεδα. Επίσης, το BloombergNEF, εκτιμάει ότι θα υπάρχουν αρκετές προμήθειες ώστε να γεμίσουν οι αποθήκες στο 90% (που είναι και ο στόχος της ΕΕ) μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Παρά τις θετικές ενδείξεις, η ανησυχία δεν έχει εκλείψει με την αγορά να μην μπορεί να αποκλείσει μια νέα κρίση στο ενεργειακό μέτωπο. Άλλωστε η ανάκαμψη της κινεζικής ζήτησης και το γεγονός ότι φέτος η αγορά μένει σχεδόν εξ’ ολοκλήρου χωρίς ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου θα μπορούσαν να ανατρέψουν την ισορροπία, σχολιάζει ο Andrew Walker, αντιπρόεδρος της LNG Cheniere Energy. «Υπάρχουν πολλοί βασικοί κίνδυνοι εκεί έξω».
Στο πλαίσιο αυτό, το Bloomberg συγκεντρώνει τις μεγαλύτερες ανησυχίες για την Ευρώπη:
Η Κίνα και ο ανταγωνισμός για τις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG)
Η Ευρώπη προχώρησε σε εισαγωγές- ρεκόρ σε LNG, οι οποίες αποτέλεσαν τη ραχοκοκαλιά των προσπαθειών της να διαχειριστεί την ενεργειακή κρίση το προηγούμενο διάστημα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας έχει προειδοποιήσει ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να αντιμετωπίζει κίνδυνο έλλειψη προμηθειών φέτος, εκτός εάν περιορίσει περαιτέρω την κατανάλωση. Η ζήτηση της Κίνας για LNG αποτελεί τον μεγαλύτερο άγνωστο στην εξίσωση.
Ορισμένοι αναλυτές του κλάδου, όπως ο Wood Mackenzie, δεν αναμένουν μεγάλη αύξηση από την Κίνα, τουλάχιστον προς το παρόν. Από την άλλη πλευρά, οι μειωμένες τιμές του LNG ανοίγουν την όρεξη σε μικρότερους αγοραστές στην Ασία, γεγονός που αυξάνει τον ανταγωνισμό.
Ανάκαμψη της βιομηχανικής ζήτησης
Η ανάκαμψη της βιομηχανικής ζήτησης θα μπορούσε να υπερδιπλασιάσει τις τιμές του φυσικό αερίου, σύμφωνα με τους αναλυτές της Goldman Sachs και της SEB. Ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι ανακάμπτει η χρήση φυσικού αερίου από τη βιομηχανία, η οποία αντιπροσώπευε σχεδόν το μισό της συνολικής μείωσης της ζήτησης στην Ευρώπη πέρυσι. Το ζητούμενο εδώ είναι πόσο μεγάλο θα είναι το ριμπάουντ, δεδομένου ότι το κόστος της ενέργειας ανάγκασε πολλές βιομηχανίες να σταματήσουν ή να μεταφέρουν ορισμένες εργασίες. Παράλληλα, η τραπεζική κρίση που εκτυλίσσεται το τελευταίο διάστημα θα μπορούσε επίσης να πλήξει τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες.
Αντικατάσταση καυσίμων
Η πτώση των τιμών του φυσικού αερίου το καθιστά ξανά ελκυστικό για τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας της Ευρώπης, σε σύγκριση με εναλλακτικές λύσεις όπως ο άνθρακας ή το πετρέλαιο.
Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από άνθρακα στην Ευρώπη αυξήθηκε πέρυσι. Η κατανάλωσή του ήταν χαμηλότερη μέχρι στιγμής φέτος, λόγω της υψηλότερης παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Ωστόσο, κατά διαστήματα, η χρήση φυσικού αερίου για ηλεκτρική ενέργεια ξεπέρασε τον άνθρακα τον περασμένο μήνα.
Η μετατόπιση υποβοηθείται επίσης από άδειες για τον άνθρακα, οι οποίες είναι πιο ακριβές και χρειάζονται από τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας για την εκπομπή ρύπων.
Η πυρηνική ενέργεια της Γαλλίας
Τα προβλήματα της Electricite de France (EDF) έχουν εξελιχθεί σε ένα από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την Ευρώπη. Τεχνικά λάθη έθεσαν πέρυσι εκτός λειτουργίας ένα μεγάλο αριθμό αντιδραστήρων, περιορίζοντας την γαλλική πυρηνική παραγωγή που υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών.
Ως αποτέλεσμα, η ηλεκτρική ενέργεια ήταν η μόνη στην Ευρώπη που κράτησε σχετικά σταθερή πέρυσι την κατανάλωση φυσικού αερίου, παρόλο που η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκε, ενώ η παραγωγή αιολικής και ηλιακής ενέργειας εκτινάχθηκε.
Στο μεταξύ, η EDF ανακοίνωσε ότι εντοπίστηκαν νέα ελαττώματα στις εγκαταστάσεις της, οδηγώντας σε αύξηση των τιμών της ενέργειας πολλές φορές αυτόν τον μήνα. Ενώ η εταιρεία δεν άλλαξε τις προβλέψεις της για την εκτιμώμενη παραγωγή πυρηνικής ενέργειας για το τρέχον έτος, περαιτέρω προβλήματα θα στρεσάρουν εκ νέου τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και θα αυξήσουν τη ζήτηση για φυσικό αέριο. Την ίδια ώρα οι συνεχόμενες απεργίες στη χώρα επιδεινώνουν το πρόβλημα.
Ο καιρός
Η χρονιά που μας πέρασε έφερε καύσωνες και εκτεταμένες ξηρασίες που άδειασαν τα ποτάμια και περιόρισαν την υδροηλεκτρική και πυρηνική παραγωγή. Η κλιματική αλλαγή καθιστά πιο πιθανά τα έντονα καιρικά φαινόμενα, και άρα τις διαταραχές στην παραγωγή ενέργειας.
Ο ζεστός καιρός θα μπορούσε να ενισχύσει τη ζήτηση για φυσικό αέριο για κλιματισμό και εάν πέσει ξανά η στάθμη του ποταμού Ρήνο, όπως είδαμε πέρυσι, μπορεί να διαταράξει τη μεταφορά άνθρακα και προϊόντων πετρελαίου προς τη Γερμανία.
Η ρωσική παρεμβολή
Η Ρωσία κάλυπτε το 2021 το 40% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε λιγότερο από 10% μέχρι το τέλος του περασμένου έτους, καθώς οι περισσότερες χώρες στράφηκαν σε εναλλακτικές λύσεις όπως το αμερικανικό LNG.
Ακόμη όμως και αυτό το μικρό ποσοστό, ειδικά το τμήμα που προέρχεται από αγωγούς που διασχίζουν την Ουκρανία, βρίσκεται υπό συνεχή κίνδυνο καθώς ο πόλεμος περνάει στο δεύτερο έτος του.
Παράλληλα, ενώ οι ροές μέσω των αγωγών έχουν μειωθεί, οι εισαγωγές LNG – οι οποίες δεν υπόκεινται σε περιορισμούς – από τη χώρα έχουν αυξηθεί. Από το σύνολο των ευρωπαϊκών εισαγωγών LNG πέρυσι, το 14% προήλθε από τη Ρωσία.
Πλέον όμως ασκείται πίεση στις ευρωπαϊκές εταιρείες να περιορίσουν αυτές τις αγορές. Ορισμένες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και οι χώρες της Βαλτικής, έχουν ήδη απαγορεύσει αυτές τις εισαγωγές. Η ΕΕ αναζητά έναν τρόπο για να αναγκάσει τα κράτη-μέλη να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους, χωρίς όμως να επιβάλει νέες κυρώσεις ή να ανακοινώσει συγκεκριμένα μέτρα- δεδομένου ότι η απαγόρευση θα αποτελούσε σημαντική πρόκληση για τον ενεργειακό εφοδιασμό.
