Tου Φάνη Ζώη
ΤΟ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ θέρμανσης από χθες διατίθεται με μέση τιμή στα μεγάλα αστικά κέντρα στο 1,555 ευρώ, έχοντας αυξηθεί κατά 26 λεπτά του ευρώ από προχθές, ενώ στα νησιά η τιμή έχει φτάσει στα 2,40 ευρώ/λίτρο.
Ο κλάδος των πρατηριούχων εμπόρων υγρών καυσίμων εκτιμά ότι, εάν δεν υπάρξει άμεσα πανευρωπαϊκή λύση με νέες πηγές προμήθειας καυσίμων, το κόστος του ουκρανικού πολέμου στην αγορά συνολικά θα είναι τεράστιο. Το ενεργειακό εμπάργκο των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας στη Ρωσία, εξαιτίας της εισβολής της στην Ουκρανία, έχει βάλει «φωτιά» στις ήδη υψηλές τιμές των εγχώριων καυσίμων, με τους καταναλωτές να βρίσκονται ήδη σε απόγνωση.
Σε 23 νομούς της χώρας η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης είναι πάνω από 2 ευρώ, μια εξέλιξη που πολύ σύντομα θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα σε όλο το φάσμα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η «Ν» επικοινώνησε με τον πρόεδρο της Ένωσης Βενζινοπωλών Ελλάδος Μιχάλη Κιούση, ο οποίος τόνισε πως το ράλι των τιμών στα καύσιμα δεν φαίνεται αυτήν τη στιγμή να τελειώνει, χαρακτηρίζοντας δραματική την κατάσταση.
Μεγάλη η πίεση
Σε σχέση με τον αντίκτυπο που έχει αυτή η κατάσταση στον κλάδο του ο κ. Κιούσης ανέφερε: «Εκτός από τον αντίκτυπο στον καταναλωτή, αυτή η κατάσταση αποτυπώνεται και στους πρατηριούχους. Έχουμε πτώση στη ζήτηση και επίσης αντιμετωπίζουμε σοβαρότατα προβλήματα με τα κεφάλαια κίνησης, άρα και με τον ανεφοδιασμό μας. Αν συνεχίσει ο πόλεμος, πολλά πρατήρια θα αναγκαστούν να σταματήσουν τη λειτουργία τους».
Ο πρόεδρος των βενζινοπωλών εκτίμησε πως σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα η διεθνής τιμή του πετρελαίου θα φτάσει τα 150 δολάρια το βαρέλι. Εφόσον συμβεί αυτό, η απλή αμόλυβδη βενζίνη στις επόμενες ημέρες θα αγγίξει τα 2,50 ευρώ το λίτρο στα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας (π.χ. Αθήνα και Θεσσαλονίκη), ενώ στις νησιωτικές περιοχές το κόστος της θα υπερβεί τα 2,60 ευρώ το λίτρο.
Παράλληλα, το πετρέλαιο κίνησης θα κυμανθεί στα 2,10 ευρώ το λίτρο. Το δε πετρέλαιο θέρμανσης υπολογίζεται να διαμορφωθεί στο 1,90 ευρώ το λίτρο, ενώ αυτές τις ημέρες νέο κύμα κακοκαιρίας «χτυπά» τη χώρα. Όσο για τη ζήτηση στα καύσιμα κίνησης είναι σταθερά καθοδική (της τάξεως του -20%, για περίπου 1 μήνα). Μάλιστα, την Καθαρά Δευτέρα οι πωλήσεις κινήθηκαν πτωτικά περίπου κατά 40% συγκριτικά με άλλες χρονιές. Ταυτόχρονα, όσοι προμηθεύονται πετρέλαιο θέρμανσης βάζουν μικροποσότητες, περί τα 300 λίτρα.
Προσωρινή μείωση φόρων
Η πάγια θέση του κλάδου ήταν να μειωθούν έστω και προσωρινά οι φόροι που επιβαρύνουν τα καύσιμα. Εξάλλου, με τις σημερινές τιμές, όπως διευκρινίζει ο κ. Κιούσης, ο προϋπολογισμός δεν θα επηρεαστεί, δεδομένου ότι οι τιμές είναι υπερδιπλάσιες, άρα τα έσοδα του ΦΠΑ θα παραμείνουν στα ίδια επίπεδα.
«Λέγαμε πάντοτε ότι θα πρέπει στις περιπτώσεις που αυξάνεται η διεθνής τιμή του αργού πετρελαίου να υπάρχει ένας μηχανισμός να μειώνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, ο οποίος
επιβαρύνεται και από τον ΦΠΑ». Ο κ. Κιούσης εκτίμησε ότι εάν συνεχιστεί το ράλι στις διεθνείς αγορές θα μπούμε σε μια μεγάλη
ύφεση, που δεν θα φέρει έσοδα στα ταμεία του κράτους, γιατί η μικρή τιμή και ο κύκλος εργασιών είναι αυτά που επιφέρουν έσοδα.
Άνω του 50% της λιανικής τιμής πώλησης είναι ΕΦΚ και ΦΠΑ
Ο ΕΦΚ και ο ΦΠΑ επιβαρύνουν σημαντικά τις λιανικές τιμές πώλησης των καυσίμων, καθώς, υπολογιζόμενοι επί της σημερινής μέσης τιμής της απλής αμόλυβδης βενζίνης, ανέρχονται αθροιστικά σε 1,094 ευρώ ανά λίτρο.
Καλύπτουν δηλαδή το 53,86%της λιανικής τιμής πώλησης του καυσίμου.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιθώρια μείωσης των φόρων στα καύσιμα και των τελικών τιμών, ωστόσο το σενάριο αυτό το απορρίπτει -για την ώρα- η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα, ο συντελεστής του ΕΦΚ ανέρχεται σε 0,70 ευρώ ανά λίτρο, ενώ ο συντελεστής του ΦΠΑ, υπολογιζόμενος με συντελεστή 24% επί του αθροίσματος ΕΦΚ και υπολοίπου της λιανικής τιμής, ανέρχεται σε 0,394 ευρώ ανά λίτρο.
Με ανάλογους υπολογισμούς επί της σημερινής μέσης λιανικής τιμής της σούπερ αμόλυβδης βενζίνης προκύπτει ότι ο ΕΦΚ και ο ΦΠΑ ανέρχονται αθροιστικά σε 1,121 ευρώ ανά λίτρο και καλύπτουν το 51,56% της λιανικής τιμής πώλησης του συγκεκριμένου καυσίμου. Ουσιαστικά οι δύο βασικοί έμμεσοι φόροι που επιβάλλονται στις τιμές της βενζίνης καλύπτουν ποσοστό μεγαλύτερου του 50% των τελικών τιμών πώλησης, γεγονός που σημαίνει ότι ενδεχόμενη σημαντική μείωση του ΕΦΚ από το 0,70 στο 0,359 ευρώ ανά λίτρο και του ΦΠΑ από το 24% στο 15%, δηλαδή στα κατώτατα επίπεδα που επιτρέπει η κοινοτική νομοθεσία, θα προκαλέσει σημαντική μείωση των τελικών τιμών, η οποία μπορεί να φθάσει μέχρι και το 0,42 ευρώ ανά λίτρο.
Στο πετρέλαιο κίνησης τα περιθώρια μείωσης του ΕΦΚ είναι πολύ μικρότερα.
Αυτή τη στιγμή η μέση λιανική τιμή του πετρελαίου κίνησης είναι στο 1,836 ευρώ ανά λίτρο, με τον ΕΦΚ να ανέρχεται σε 0,41 ευρώ ανά λίτρο και τον ΦΠΑ στο 24% επί του αθροίσματος ΕΦΚ και υπολοίπου λιανικής τιμής.
Αντιθέτως, στο πετρέλαιο θέρμανσης το περιθώριο μείωσης του ΕΦΚ είναι πολύ μεγάλο, καθώς το σημερινό επίπεδο του φόρου ανέρχεται σε 0,28 ευρώ ανά λίτρο, ενώ το ελάχιστο επίπεδο στο οποίο η κοινοτική νομοθεσία επιτρέπει να διαμορφωθεί
ο φόρος είναι μόλις 0,021 ευρώ ανά λίτρο.
