Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία κλιμακώνεται, εντείνεται η ανησυχία ανάμεσα στους εισαγωγείς σιτηρών και τους κτηνοτρόφους στην Κύπρο, που βλέπουν τις διεθνείς τιμές σιτηρών να διπλασιάζονται μέσα σε λίγες μέρες, την ώρα που τα αποθέματα για την κτηνοτροφία αρκούν για περίπου έξι εβδομάδες ακόμα και γύρω στους τέσσερις μήνες για ανθρώπινη χρήση.
Ο Υπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής, κατά την έκτακτη άτυπη σύνοδο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ την Τετάρτη, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διαμορφώσει ειδικό πλαίσιο για την εφαρμογή μέτρων στήριξης των κλάδων που έχουν πληγεί, διασφαλίζοντας παράλληλα την επάρκεια πρώτων υλών σε όλη την επικράτεια της ΕΕ και ιδιαίτερα σε νησιωτικά κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν εντονότερες δυσκολίες στην αλυσίδα εφοδιασμού.
Οι τιμές εκτοξεύτηκαν μέσα σε μια εβδομάδα
Μεταξύ των κτηνοτρόφων επικρατούσε τις τελευταίες μέρες ανησυχία ότι τα αποθέματα σιτηρών θα εξαντλούνταν μέσα σε ένα μήνα, ωστόσο όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Γιώργος Ανδρέου, Διευθύνοντας Σύμβουλος της εταιρείας Αδελφοί Ανδρέου Χοιροστάσια, από χθες μπήκαν παραγγελίες αραβόσιτου που θα καλύψουν την αγορά για ακόμα 15 μέρες. Όμως οι νέες παραγγελίες από Ρουμανία και Βουλγαρία είναι κατά 80 ευρώ τον τόνο πιο ακριβές σε σχέση με πριν από μια εβδομάδα, όπως είπε. Σε περίπτωση που δεν μπορέσουν να εφοδιαστούν από τις δύο αυτές αγορές, ανέφερε, τότε θα πρέπει να πάνε στις ακριβότερες αγορές της Γαλλίας και των ΗΠΑ, εν μέσω εκτίναξης των τιμών διεθνώς.
«Αν δεν λήξει ο πόλεμος και να μπουν στην αγορά τα αποθέματα που έχει η Ρωσία και η Ουκρανία τότε δεν θα μιλούμε πλέον για την τιμή των σιτηρών, αλλά πλέον δεν θα μπορούμε να προμηθευτούμε σιτηρά», ανέφερε ο κ. Ανδρέου. Στην περίπτωση αυτή, όπως είπε, ή στην περίπτωση που οι τιμές ανέβουν υπερβολικά, οι κτηνοτρόφοι δεν θα μπορούν πλέον να ταΐσουν τα ζώα τους.
Ο Γενικός Διευθυντής του Παγκύπριου Οργανισμού Αγελαδοτρόφων (ΠΟΑ) Νίκος Παπακυριάκου, ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι οι τιμές των σιτηρών σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2020 είναι ήδη αυξημένες κατά 80% και αναμένεται να αυξηθούν ακόμα περισσότερο λόγω του πολέμου.
Ανέφερε ότι η Κυβέρνηση θα πρέπει να επιδοτήσει τις ζωοτροφές των κτηνοτρόφων και να διεκδικήσει επιδοτήσεις από την ΕΕ, προσθέτοντας ότι η Κύπρος ως νησιωτικό κράτος, απομακρυσμένο από την Ευρώπη και λόγω του προβλήματος της κατοχής, έχει όλες τις προϋποθέσεις να το πετύχει.
Παράλληλα είπε ότι τα σιλό της Επιτροπής Σιτηρών θα έπρεπε να ήταν γεμάτα αποθέματα, αφού το 2021 η Βουλή ενέκρινε τη λειτουργία της Επιτροπής Διασφάλισης Στρατηγικών Αποθεμάτων Ζωοτροφών, που έχει αυτόν ακριβώς το ρόλο. Προειδοποίησε ακόμα για σοβαρούς κινδύνους στη διαβίωση των κτηνοτρόφων σε περίπτωση που αυτή η κατάσταση συνεχιστεί χωρίς τη λήψη μέτρων.
Πλοία εισαγωγέων αναμένουν εδώ και εννιά μέρες στα λιμάνια για να φορτώσουν
«Εδώ και εννιά μέρες έχουμε πλοία έξω από το λιμάνι της Κωνστάντζας στη Ρουμανία και περιμένουμε σε σειρά να φορτώσουμε», ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Κώστας Κωνσταντίνου της εταιρείας εισαγωγής σιτηρών Miloubar Cyprus LTD. Πριν από τρεις ημέρες, πρόσθεσε, αναμέναμε δύο πλοία από τη Μολδαβία να έρθουν στην Κύπρο, όταν η χώρα ανακοίνωσε ότι απαγορεύει τις εξαγωγές και έδιωξε τους εισαγωγείς.
Παράλληλα είπε ότι με το που θα έρθουν τα πλοία με τα σιτηρά στην Κύπρο «θα φάμε ξύλο σε ποιον θα δώσουμε».
Όπως είπε, στην Κύπρο δεν υπάρχουν αποθέματα ασφαλείας, παρά μόνο για ορισμένες μέρες. Για να έρθουν σιτηρά στην Κύπρο, πρόσθεσε πρέπει αυτό να γίνει με ιδιωτική πρωτοβουλία, όταν από τις επτά εισαγωγικές εταιρείες οι πέντε είναι ξένων συμφερόντων, όπως ανέφερε.
Επεσήμανε παράλληλα ότι η αγοραστικά δύναμη των κτηνοτρόφων, κυρίως των χοιροτρόφων έχει χαθεί λόγου του αυξημένου κόστους, του μειωμένου τουρισμού εδώ και δύο χρόνια και γενικότερα των συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία. Σημείωσε επίσης ότι από τις πρώτες μέρες του πολέμου μέχρι σήμερα οι τιμές των σιτηρών έχουν ανεβεί κατά 40-50% κάτι που δεν έχει ξαναγίνει. Το πρόβλημα, συμπλήρωσε, θα γίνει ακόμα εντονότερο τους επόμενους μήνες αφού η Ουκρανία παράγει το 20% των σιτηρών και λιπασμάτων της περιοχής και σε περίπτωση που δεν σπείρει η Ουκρανία, οι γειτονικές χώρες θα αυξήσουν σημαντικά τα κόστη τους. Πρόσθεσε ότι η Ρωσία που είναι επίσης ένας μεγάλος παραγωγός θα πουλήσει όλα της τα σιτηρά στην Κίνα.
Τόνισε την ανάγκη να παρέμβει το κράτος, εισάγοντας το ίδιο ένα πλοίο με σιτηρά για να καλύψει τις ανάγκες. Οι εισαγωγείς, πρόσθεσε, δεν μπορούν να εισάγουν και να χρηματοδοτήσουν αυτή την κατάσταση, την ώρα που ήδη όπως είπε, έχουν χάσει αρκετά εκατομμύρια στη κτηνοτροφία, με κτηνοτρόφους να τους οφείλουν περίπου 4 εκατ. ευρώ.
«Αντιλαμβάνεστε δεν μπορούμε να χρηματοδοτούμε τη ζημιά όλης της κτηνοτροφίας ως εισαγωγείς σιτηρών», είπε.
Εξέφρασε επίσης έντονη διαφωνία με σκέψεις που γίνονται από το Υπουργείο για διάταγμα που θα τους υποχρεώνει να κρατήσουν το 4% των περσινών τους εισαγωγών σε απόθεμα. Αν γίνει αυτό, όπως είπε, δεν θα μπορέσουμε να διαθέσουμε έστω κι αυτά τα λίγα σιτηρά που έχουμε στην αγορά την ώρα που οι παραγωγοί τα έχουν άμεση ανάγκη.
Αυτή τη στιγμή, σημείωσε, υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση με χώρες να κατάσχουν σιτηρά που προορίζονταν για εξαγωγές για τις δικές τους ανάγκες, χώρες που δεν έχουν παραγωγή να σπεύδουν να αγοράσουν για να καλύψουν τις ανάγκες του πληθυσμού τους, λιμάνια να κλείνουν, συμβόλαια και αγορές να ακυρώνονται.
