Κυρώσεις σε τέσσερις τράπεζες επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επειδή δεν προσάρμοσαν εγκαίρως τον σχεδιασμό τους στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, σύμφωνα με τα οριζόμενα από το σχετικό ρυθμιστικό πλαίσιο.
Αυτό αναφέρεται σε αποκλειστικό ρεπορτάζ του Bloomberg σύμφωνα με το οποίο η ΕΚΤ προχωράει για πρώτη φορά σε επιβολή τέτοιου είδους προστίμου. Οι συγκεκριμένες τράπεζες δεν τήρησαν τις προθεσμίες που έχει θέσει η ΕΚΤ για την αξιολόγηση της έκθεσής τους στους κλιματικούς κινδύνους, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν το θέμα, τις οποίες επικαλείται το Bloomberg. Τα ποσά δεν είναι ακόμη οριστικά και μπορεί να είναι σε μαεγάλο βαθμό συμβολικά, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Η επιβολή προστίμων σηματοδοτεί μια ασυνήθιστα αυστηρή στάση προκειμένου να ασκηθεί πίεση στις διοικήσεις των τραπεζών να συμμορφωθούν με όσα ορίζει η ΕΚΤ σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των κλιματικών κινδύνων. Έχουν προηγηθεί χρόνια πίεσης προς αυτή την κατεύθυνση, με τον πρώην επικεφαλής τραπεζικής εποπτείας Αντρέα Ενρία να δηλώνει σε συνέντευξή του στο Bloomberg τον προηγούμενο Σεπτέμβριο ότι η ΕΚΤ θα καταφύγει σε κυρώσεις.
Τα πρόστιμα αυξάνονται καθημερινά και μπορούν να ανέλθουν έως και το 5% των ημερήσιων μέσων εσόδων μιας τράπεζας. Για μια τράπεζα με ετήσια έσοδα 10 δισεκατομμυρίων ευρώ, για παράδειγμα, αυτό θα συνιστούσε ημερήσιο πρόστιμο έως και 1,4 εκατ. ευρώ στο πιο σκληρό σενάριο, αν και τα πραγματικά πρόστιμα που επιβλήθηκαν μπορεί να είναι πολύ μικρότερα. Θεωρητικά, όσο καθυστερούν οι συγκεκριμένε τράπεζες να συμμορφωθούν, επιβαρύνονται με πρόστιμα για κάθε ημέρα καθυστέρησης.
Μπορούν, ωστόσο, να ληφθούν υπόψη ελαφρυντικοί παράγοντες, πράγμα που σημαίνει ότι ένα μέρος των προστίμων μπορεί να μειωθεί ή ακόμα και να διαγραφεί.
Η ΕΚΤ έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι οι τράπεζες δεν κάνουν αρκετά για να προετοιμαστούν για τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων στις αξίες των περιουσιακών στοιχείων ή τον κίνδυνο ότι οι πελάτες με μεγάλο αποτύπωμα άνθρακα μπορεί να σταματήσουν τις δραστηριότητές τους.
Η εποπτική αρχή γνωστοποίησε ότι αρχικά με κυρώσεις απειλούνταν 18 τράπεζες, υπονοώντας ότι η πίεση της ΕΚΤ οδηγεί σε αποτελέσματα.
Οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί απαιτούν από τις τράπεζες να αξιολογούν εάν είναι εκτεθειμένες ή πρόκειται να εκτεθούν σε σημαντικούς κινδύνους και αυτό να αποτυπώνεται στα αποθεματικά κεφαλαίου τους.
Η αυστηρότητα της ΕΚΤ πιέζει τις τράπεζες να διαχειριστούν τον κλιματικό κίνδυνο στο μερίδιο που τους αναλογεί έρχεται σε αντίθεση με την προσέγγιση της Fed, με τον Τζερόμ Πάουελ να δηλώνει ότι η ομοσπονδιακή τράπεζα έχει «περιορισμένες, αλλά σημαντικές, ευθύνες σχετικά με τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα».
Οι τράπεζες στην Ευρώπη έχουν προειδοποιήσει ότι το χάσμα ανάμεσα στα δύο ρυθμιστικά πλαίσια κινδυνεύει να τις φέρει σε μειονεκτική θέση ανταγωνιστικά έναντι των αμερικανικών τραπεζών.
Ενδεικτική της αποφασιστικότητας της ΕΚΤ είναι η ανάρτηση του Φρανκ Έλντερσον, μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής, οποίος στις 8 Μαΐου έγραψε ότι «η αξιολόγηση της βαρύτητας δεν είναι απλώς ένα “καλό θα ήταν” – το να γνωρίζεις τους κινδύνους σου είναι προϋπόθεση για να μπορέσεις να τους αντιμετωπίσεις», στέλνοντας μήνυμα ότι δεν είναι προαιρετική αλλά υποχρεωτική η συμμόρφωση των τραπεζών.
Ενώ ορισμένες τράπεζες έχουν αρχίσει να διαθέτουν κεφάλαια για την κάλυψη κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα και βελτίωσαν τη διαχείριση των κινδύνων τους, ο Έλντερσον απαρίθμησε αρκετές ελλείψεις, όπως ότι:
· Δεν λαμβάνονται υπόψη όλες οι σχετικές κατηγορίες κινδύνου.
· Η εστίαση εξαντλείται σε μεταβατικούς κινδύνους και παραλείπονται οι φυσικοί κίνδυνοι ή εξετάζεται μόνο ένα υποσύνολο γεωγραφικών περιοχών.
· Χρησιμοποιείται μια καθαρή προσέγγιση αντί για την συνολική για τον εντοπισμό κινδύνων, υπονομεύοντας την ικανότητα των τραπεζών να μετρούν τον πραγματικό αντίκτυπο και να σχεδιάζουν μετριασμό του.
