Η Κύπρος, κατατασσόμενη στην κατηγορία «μέτριος καινοτόμος» με βαθμολογία 84,1, κατέγραψε πτώση κατά 14,6 μονάδες στον Ευρωπαϊκό Πίνακα Αποτελεσμάτων για την Καινοτομία του 2025 που δημοσιεύτηκε την Τρίτη, σε σύγκριση με το 2024. Από το 2018, η Κύπρος έχει βελτιώσει την επίδοσή της κατά 17,6 μονάδες σε σύγκριση με το ίδιο έτος.
Σύμφωνα με τον Πίνακα Αποτελεσμάτων, η Κύπρος κατατάσσεται στη 17η θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και στην 21η θέση μεταξύ της ΕΕ και των γειτονικών χωρών. Η απόδοσή της υπολείπεται του μέσου όρου των «μέτριων καινοτόμων» της ΕΕ (84,1% έναντι 85,9% του μέσου όρου της ΕΕ το 2025).
Η Κύπρος κατατάσσεται πρώτη στην ΕΕ ως προς τις αιτήσεις για εμπορικά σήματα. Άλλα σχετικά δυνατά στοιχεία της χώρας περιλαμβάνουν τις κοινές δημοσιεύσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, καθώς και τις διεθνείς επιστημονικές συνεργασίες. Η Κύπρος κατατάσσεται επίσης στην 3η θέση στην ΕΕ ως προς το ποσοστό πληθυσμού με τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Αντίθετα, η Κύπρος κατατάσσεται στην τελευταία θέση στην ΕΕ ως προς τις εισαγωγές τεχνολογίας αιχμής από χώρες εκτός ΕΕ και τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης (r&d) στον επιχειρηματικό τομέα, ενώ βρίσκεται στην 25η θέση όσον αφορά τις δαπάνες επενδυτικών κεφαλαίων. Η χαμηλή βαθμολογία στην άμεση και έμμεση κρατική στήριξη της επιχειρηματικής έρευνας και ανάπτυξης αποτελεί επίσης σημαντική αδυναμία.
«Η χρηματοδότηση της έρευνας και ανάπτυξης παραμένει σημαντική πρόκληση για την Κύπρο, καθώς η χώρα υπολείπεται σημαντικά του μέσου όρου της ΕΕ το 2025 και όσον αφορά τη χρηματοδότηση και υποστήριξη (19,9% του μέσου όρου της ΕΕ το 2025) και τις επενδύσεις των επιχειρήσεων (35,9% του μέσου όρου της ΕΕ το 2025)», αναφέρει η έκθεση, προσθέτοντας ότι, όσον αφορά τις δαπάνες καινοτομίας μη συνδεδεμένες με έρευνα και ανάπτυξη, η Κύπρος βρίσκεται πιο κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ με 83,1% το 2025.
Ωστόσο, η έκθεση δείχνει ότι η απόδοση της Κύπρου από το 2018 αυξάνεται ταχύτερα από τον μέσο όρο της ΕΕ, με αύξηση 17,6% από το 2018, έναντι 12,6%.
Από το 2018, η Κύπρος έχει παρουσιάσει σημαντική πρόοδο στη χρήση υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους (cloud computing), στις κοινές δημοσιεύσεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και στην πρόσβαση σε γρήγορο διαδίκτυο. Όπως αναφέρεται, από πέρσι, η Κύπρος έχει σημειώσει αύξηση στον αριθμό των αλλοδαπών διδακτορικών φοιτητών ως ποσοστό επί του συνόλου, στην πρόσβαση σε γρήγορο διαδίκτυο και στη χρήση του υπολογιστικού νέφους.
Από την άλλη πλευρά, από το 2018, η Κύπρος έχει καταγράψει σημαντικές μειώσεις στις εισαγωγές τεχνολογίας αιχμής από χώρες εκτός ΕΕ και στις δαπάνες επενδυτικών κεφαλαίων. Σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, η χώρα κατέγραψε σημαντική πτώση στον αριθμό των καινοτόμων ΜμΕ που συνεργάζονται με άλλους, στις ΜμΕ που εισάγουν καινοτομίες επιχειρηματικών διαδικασιών και στην απασχόληση σε καινοτόμες επιχειρήσεις.
Φέτος, ο πίνακας καταγράφει συνολικά μικρή μείωση κατά 0,4 μονάδες μεταξύ 2024 και 2025. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πρόσφατη επιβράδυνση υπογραμμίζει την ανάγκη για επιτάχυνση των δράσεων ενόψει της αβεβαιότητας και του αυξανόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού, όπως επισημαίνεται στην Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, την πρωτοβουλία Choose Europe και τη Στρατηγική για τις Νεοφυείς και Αναπτυσσόμενες Επιχειρήσεις (Startup and Scaleup Strategy).
Αυτή η πρόσφατη επιβράδυνση αναδεικνύει την ανάγκη για ταχύτερη δράση ενόψει της αβεβαιότητας και του αυξανόμενου παγκόσμιου ανταγωνισμού, όπως υπογραμμίζεται στην Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, στην πρωτοβουλία Choose Europe και στη στρατηγική για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες νέες επιχειρήσεις.
Συνολικά, η απόδοση της ΕΕ στον τομέα της καινοτομίας έχει αυξηθεί κατά 12,6 ποσοστιαίες μονάδες από το 2018. Το 2025, μόνο 13 κράτη μέλη αύξησαν τη βαθμολογία τους σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με τη Μάλτα (+7,6 μονάδες) και το Λουξεμβούργο (+5 μονάδες) να καταγράφουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις. Από το 2018, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ενισχύσει την απόδοσή τους στην καινοτομία, αν και η πρόοδος κυμαίνεται από 0,9 μονάδες στο Λουξεμβούργο έως 30 μονάδες στην Εσθονία.
